หนี้สาธารณะ
หนี้สาธารณะ (อังกฤษ: Public debt) หรือ หนี้ของรัฐบาล (อังกฤษ: Government debt) คือหนี้ที่ถือโดยรัฐบาลกลาง, หน่วยการปกครองส่วนท้องถิ่น, องค์กรของรัฐ รวมไปถึง รัฐวิสาหกิจ ตลอดจนการค้ำประกันหนี้สินโดยรัฐบาล ซึ่งการเกิดขึ้นของหนี้สาธารณะส่วนใหญ่ของรัฐบาลทั่วโลก มาจากการดำเนินนโยบายของรัฐแบบขาดดุล หรือก็คือรายได้ของรัฐน้อยกว่ารายจ่ายของรัฐ ทำให้ต้องมีการกู้เพื่อชดเชยการขาดดุลในแต่ละรอบปีงบประมาณ
การกู้เงินของรัฐบาล มีได้หลายช่องทาง รัฐอาจกู้จากสถาบันการเงินภายในประเทศ (เช่น ธนาคารพาณิชย์ และ ธนาคารกลาง), สถาบันการเงินต่างประเทศ, เอกชน, รัฐบาลต่างประเทศ หรือ องค์กรทางการเงินระหว่างประเทศ อาทิ กองทุนการเงินระหว่างประเทศ (ไอเอ็มเอฟ), องค์การความร่วมมือระหว่างประเทศแห่งญี่ปุ่น (ไจก้า) เป็นต้น
คนทั่วไปมักมองว่ารัฐบาลไม่ควรก่อหนี้สาธารณะ เพราะหนี้สาธารณะนั้นจะนำมาซึ่งความสูญเสียเสถียรภาพทางการคลังและการเงินของประเทศ ซึ่งท้ายที่สุดจะทำให้ประเทศเกิดวิกฤติการทางการเงิน ทัศนคตินี้ไม่เป็นจริงเสมอไปหากรัฐบาลมีการบริหารจัดการสภาพคล่องของรัฐให้ดี มีวัตถุประสงค์ในการใช้เงินที่เหมาะสม และรักษาสัดส่วนหนี้ในประเทศและต่างประเทศให้อยู่ในระดับที่เหมาะสม เนื่องจากหนี้ในประเทศมีความยืดหยุ่นในการบริหารและความเสี่ยงต่ำกว่าหนี้ต่างประเทศ เพราะรัฐบาลที่มีอำนาจรัฐสามารถเจรจากับเจ้าหนี้ ซึ่งอยู่ใต้อำนาจรัฐได้ ทั้งยังสามารถหลีกเลี่ยงความผันผวนของค่าเงิน ตลอดจนสถานการณ์ของโลก นอกจากนี้ความสามารถในการบริหารสภาพคล่องและหนี้สาธารณะ ยังเป็นปัจจัยสำคัญ ต่อการยกอันดับความน่าเชื่อถือของประเทศ ซึ่งจะช่วยให้ประเทศสามารถจัดหาแหล่งทุนจากต่างประเทศได้ในอัตราดอกเบี้ยที่ถูกลง
การผิดนัดชำระหนี้สาธารณะ โดยเฉพาะอย่างยิ่งหนี้สาธารณะต่างประเทศนั้น ถือเป็นเรื่องใหญ่มาก เนื่องจากอาจนำมาซึ่งการถูกลดอันดับความน่าเชื่อถือของประเทศและส่งผลกระทบอย่างรุนแรงต่อระบบเศรษฐกิจภาพรวม ทำให้สถานการณ์ที่แย่อยู่แล้วแย่ลงไปอีก ดังนั้นเมื่อประเทศเผชิญหน้ากับความเสี่ยงที่จะผิดนัดชำระหนี้ หรือบริหารสภาพคล่องไม่ทัน วิธีที่นิยมคือการขอกู้เงินจากแหล่งใหม่เพื่อไปใช้หนี้แก่เจ้าหนี้รายเก่า อย่างไรก็ตาม การกู้เงินจากแหล่งใหม่โดยเฉพาะจากต่างประเทศในสถานการณ์ที่ย่ำแย่ มักจะถูกฝ่ายผู้ให้กู้ตั้งเงื่อนไขที่เป็นพันธสัญญาให้รัฐบาลผู้ขอกู้ต้องปฏิบัติตาม อาทิ มาตรการรัดเข็มขัด (ลดรายจ่าย)
สำหรับหนี้สาธารณะของประเทศไทยนั้น สามารถตรวจสอบได้ที่เว็บไซด์สำนักงานบริหารหนี้สาธารณะ (http://www.pdmo.go.th/index.php) ซึ่งสถานะหนี้สาธารณะล่าสุดของไทยอยู่ที่ 173.98 พันล้านดอลลาร์สหรัฐ คิดเป็น 45.34% ของจีดีพี [1]
รายประเทศ
[แก้]ประเทศ | หนี้สาธารณะ (พันล้านดอลลาร์สหรัฐ) |
% ของจีดีพี | ต่อหัว (ดอลลาร์สหรัฐ) | % ของหนี้สาธาณะทั้งโลก |
---|---|---|---|---|
โลก | 56,308 | 64% | 7,936 | 100.00% |
สหรัฐ* | 17,607 | 73.60% | 55,630 | 31.27% |
ญี่ปุ่น | 9,872 | 214.30% | 77,577 | 17.53% |
จีน | 3,894 | 31.70% | 2,885 | 6.91% |
เยอรมนี | 2,592 | 81.70% | 31,945 | 4.60% |
อินเดีย | 995 | 51.90% | 830 | 1.75% |
อิตาลี | 2,334 | 126.10% | 37,956 | 4.14% |
ฝรั่งเศส | 2,105 | 89.90% | 31,915 | 3.74% |
สหราชอาณาจักร | 2,064 | 88.70% | 32,553 | 3.67% |
บราซิล | 1,324 | 54.90% | 6,588 | 2.35% |
สเปน | 1,228 | 85.30% | 25,931 | 2.18% |
แคนาดา | 1,206 | 84.10% | 34,902 | 2.14% |
เม็กซิโก | 629 | 35.40% | 5,416 | 1.12% |
เกาหลีใต้ | 535 | 33.70% | 10,919 | 0.95% |
ตุรกี | 489 | 40.40% | 6,060 | 0.87% |
เนเธอร์แลนด์ | 488 | 68.70% | 29,060 | 0.87% |
อียิปต์ | 479 | 85% | 5,610 | 0.85% |
กรีซ | 436 | 161.30% | 40,486 | 0.77% |
โปแลนด์ | 434 | 53.80% | 11,298 | 0.77% |
เบลเยียม | 396 | 99.60% | 37,948 | 0.70% |
สิงคโปร์ | 370 | 111.40% | 67,843 | 0.66% |
ไต้หวัน | 323 | 36% | 13,860 | 0.57% |
อาร์เจนตินา | 323 | 41.60% | 7,571 | 0.57% |
อินโดนีเซีย | 311 | 24.80% | 1,240 | 0.55% |
รัสเซีย | 308 | 12.20% | 2,159 | 0.55% |
โปรตุเกส | 297 | 119.70% | 27,531 | 0.53% |
ไทย | 292 | 43.30% | 4,330 | 0.52% |
ปากีสถาน | 283 | 50.40% | 1,462 | 0.50% |
* CIA's World Factbook จัดอันดับเฉพาะตาม % ของจีดีพี, มูลค่าหนี้ทั้งหมดและมูลค่าหนี้ต่อหัวถูกคำนวณมาจากข้อมูลจีดีพี (อำนาจซื้อ) และจำนวนประชากรในรายงานฉบับเดียวกัน
ประเทศ | หนี้สาธาณะ (พันล้านดอลลาร์สหรัฐ) |
% ของจีดีพี | ต่อหัว (ดอลลาร์สหรัฐ) | หมายเหตุ (ประมาณการ ปี 2008) (พันล้านดอลลาร์สหรัฐ) |
---|---|---|---|---|
สหรัฐ | $ 9,133 | 62% | $ 29,158 | ($ 5,415, 38%) |
ญี่ปุ่น | $ 8,512 | 198% | $ 67,303 | ($ 7,469, 172%) |
เยอรมนี | $ 2,446 | 83% | $ 30,024 | ($ 1,931, 66%) |
อิตาลี | $ 2,113 | 119% | $ 34,627 | ($ 1,933, 106%) |
อินเดีย | $ 2,107 | 52% | $ 1,489 | ($ 1,863, 56%) |
จีน | $ 1,907 | 19% | $ 1,419 | ($ 1,247, 16%) |
ฝรั่งเศส | $ 1,767 | 82% | $ 27,062 | ($ 1,453, 68%) |
สหราชอาณาจักร | $ 1,654 | 76% | $ 26,375 | ($ 1,158, 52%) |
บราซิล | $ 1,281 | 59% | $ 6,299 | ($ 775, 39%) |
แคนาดา | $ 1,117 | 84% | $ 32,829 | ($ 831, 64%) |
สเปน | $ 823 | 60% | $ 17,598 | ($ 571, 41%) |
เม็กซิโก | $ 577 | 37% | $ 5,071 | ($ 561, 36%) |
กรีซ | $ 454 | 143% | $ 42,216 | ($ 335, 97%) |
เนเธอร์แลนด์ | $ 424 | 63% | $ 25,152 | ($ 392, 58%) |
ตุรกี | $ 411 | 43% | $ 5,218 | ($ 362, 40%) |
เบลเยียม | $ 398 | 101% | $ 38,139 | ($ 350, 90%) |
อียิปต์ | $ 398 | 80% | $ 4,846 | ($ 385, 87%) |
โปแลนด์ | $ 381 | 53% | $ 9,907 | ($ 303, 45%) |
เกาหลีใต้ | $ 331 | 23% | $ 6,793 | ($ 326, 24%) |
สิงคโปร์ | $ 309 | 106% | $ 65,144 | |
ไต้หวัน | $ 279 | 34% | $ 12,075 |
อ้างอิง
[แก้]- ↑ http://www.pdmo.go.th/popup_money_data.php?m=money&ts2_id=1
- ↑ "Country Comparison :: Public debt". cia.gov. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2018-12-24. สืบค้นเมื่อ May 16, 2013.
- ↑ "Country Comparison :: Public debt". cia.gov. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2007-06-13. สืบค้นเมื่อ November 8, 2011.
แหล่งข้อมูลอื่น
[แก้]- The IMF Public Financial Management Blog บล็อกของไอเอ็มเอ็ฟ (อังกฤษ)
- รายงานหนี้สาธารณะ สำนักงานบริหารหนี้สาธารณะ, กระทรวงการคลัง ราชอาณาจักรไทย (ไทย)
- European national debt clocks หนี้สาธารณะของเหล่าประเทศยุโรปตามช่วงเวลา (อังกฤษ)
- French public debt clock หนี้สาธารณะของฝรั่งเศสตามช่วงเวลา (อังกฤษ)
- UK national debt clock หนี้สาธารณะของสหราชอาณาจักรตามช่วงเวลา (อังกฤษ)
- Japan's national debt เก็บถาวร 2010-08-24 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน หนี้สาธารณะของญี่ปุ่น
- Riksgäldskontoret – Swedish national debt office หนี้สาธารณะของสวีเดน