วัดกองกาน

วัดกองกาน
ชื่อสามัญ	วัดกองกาน, วัดศรีเมืองมา
ที่ตั้ง	ตำบลแม่ศึก อำเภอแม่แจ่ม จังหวัดเชียงใหม่
ประเภท	วัดราษฎร์
นิกาย	มหานิกาย
พระพุทธรูปสำคัญ	พระเจ้าตนหลวง
ส่วนหนึ่งของสารานุกรมพระพุทธศาสนา

วัดกองกาน เป็นวัดราษฎร์สังกัดคณะสงฆ์ฝ่ายมหานิกาย ตั้งอยู่ในตำบลแม่ศึก อำเภอแม่แจ่ม จังหวัดเชียงใหม่

วัดกองกานตั้งวัดเมื่อ พ.ศ. 1974 ได้รับพระราชทานวิสุงคามสีมาเมื่อวันที่ 2 เมษายน พ.ศ. 2530 ที่มาของชื่อวัดกองกาน เพี้ยนมาจากคำว่า "ก๋องคาน" ในภาษาคำเมือง แปลว่า กองไม้คาน มาจากการมีผู้มีจิตศรัทธามาทำบุญเป็นจำนวนมากสมัยก่อน พากันเอาไม้คานหาบข้าวของมากองไว้เพื่อกราบไหว้บูชา ภายหลังได้ยึดถือเอาวันขึ้น 15 ค่ำ เดือน 8 เหนือ (เดือน 8 เป็ง) เป็นวันทำบุญพระเจ้าตนหลวง เป็นประเพณีสืบทอดจนปัจจุบัน

ประวัติของวัดนั้น เดิมมีชื่อว่า วัดศรีเมืองมา เจ้าผู้ครองนครแห่งล้านนาหลายเมืองร่วมกันสร้างขึ้นพร้อมกับการสร้างพระเจ้าตนหลวง ในราวพุทธศตวรรษที่ 19–20 ต่อมาวัดถูกทิ้งร้างไป เสนาสนะผุพังไปคงเหลือแต่องค์พระถูกต้นเถาวัลย์ขึ้นปกคลุม จนเมื่อ พ.ศ. 2380–90 ผู้คนมาอยู่อาศัยทำไร่ทำสวนบริเวณนี้ ได้แผ้วถางพื้นที่จนพบเห็นพระพุทธรูป เกิดความศรัทธาจึงชักชวนกันมาช่วนแผ้วถางทำความสะอาดพื้นที่สร้างวัดขึ้นมาใหม่ปิดทององค์พระให้สวยงาม

อาคารเสนาสนะที่สำคัญ ได้แก่ วิหารพระเจ้าตนหลวง อุโบสถ และศาลาบาตร ปูชนียวัตถุที่สำคัญ คือ พระเจ้าตนหลวง เป็นพระพุทธรูปปางมารวิชัย หน้าตักกว้าง 10 ศอก 9 นิ้ว