รัฐบาลโชกุนคะมะกุระ
รัฐบาลโชกุนคะมะกุระ | |||||
鎌倉幕府 คะมะกุระ บะกุฟุ |
|||||
รัฐบาลสำเร็จราชการแทนโชกุน | |||||
|
|||||
เมืองหลวง | คะมะกุระ | ||||
ภาษา | ญี่ปุ่นปลายยุคกลาง | ||||
ศาสนา | ชิมบุสึชูโง | ||||
รัฐบาล | ศักดินา ทหาร เผด็จการ | ||||
จักรพรรดิ | |||||
- | 1183-1198 | โกะโทะบะ | |||
- | 1318-1339 | โกะไดโงะ | |||
โชกุน | |||||
- | 1192-1199 | มินะโมะโตะ โนะ โยะริโตะโมะ | |||
- | 1308-1333 | เจ้าชายโมะริกุนิ | |||
ผู้สำเร็จราชการแทนโชกุน | |||||
- | 1199-1205 | โฮโจ โทะคิมะซะ | |||
- | 1326-1333 | โฮโจ โมะริโตะกิ | |||
ประวัติศาสตร์ | |||||
- | มินะโมะโตะ โนะ โยะริโตะโมะ ขึ้นเป็นปฐมโชกุนแห่งคะมะกุระ | 12 กรกฎาคม ค.ศ. 1192 | |||
- | ยุทธการดังโนะอุระ | 25 เมษายน 1185 | |||
- | โฮโจ เริ่มดำรงตำแหน่งผู้สำเร็จราชการแทนโชกุน | 9 กุมภาพันธ์ 1199 | |||
- | การล้อมคะมะกุระ | 18 พฤษภาคม 1333 | |||
สกุลเงิน | เรียว |
รัฐบาลโชกุนคะมะกุระ (鎌倉幕府 Kamakura bakufu) เป็นระบอบการปกครองโดยทหารในญี่ปุ่น อันมีประมุขของรัฐบาลคือโชกุน ตั้งแต่ ค.ศ. 1185 (หรือ 1192 อย่างเป็นทางการ) ถึง ค.ศ. 1333 ซึ่งมีเมืองหลวงอยู่ที่คะมะกุระ
ชื่อยุคคะมะกุระนั้นมาจากเมืองหลวงของรัฐบาลโชกุน[1] ซึ่งตั้งแต่ ค.ศ. 1203 เป็นต้นไป ตระกูลโฮโจ ครอบครัวของภริยาปฐมโชกุนโยะริโตะโมะ ก็เข้ากุมอำนาจทั้งหมด ในตำแหน่งที่เรียกว่า "ชิกเก็ง" (ผู้สำเร็จราชการแทนโชกุน) โดยใน 135 ปีของยุคนี้มีโชกุนทั้งหมด 9 คนพร้อมด้วย 16 ผู้สำเร็จราชการ
เนื้อหา
ประวัติศาสตร์[แก้]
สถาปนารัฐบาล[แก้]
ก่อนการสถาปนารัฐบาลโชกุนคะมะกุระ อำนาจทั้งปวงจะรวมอยู่ที่ราชสำนักขององค์จักรพรรดิเป็นหลัก บุคคลต่างๆที่ได้รับการแต่งตั้งจะเป็นขุนนางและพรรคพวกที่มีความสัมพันธ์กับราชสำนัก และกิจการทหารก็อยู่ภายใต้การอุปถัมภ์ของรัฐบาลพลเรือน อย่างไรก็ตามหลังจากที่มีชัยชนะเหนือตระกูลไทระ ในซึกเก็งเปะอิ มินะโมะโตะ โนะ โยะริโตะโมะ ก็ได้เข้ายึดอำนาจจากชนชั้นสูงในปี ค.ศ. 1185 และได้สถาปนาตนเองขึ้นเป็นโชกุนใน ค.ศ. 1192 พร้อมกับประกาศสถาปนารัฐบาลโชกุนขึ้นปกครองญี่ปุ่น
การเถลิงอำนาจของตระกูลโฮโจ[แก้]
ภายหลังการอสัญกรรมของโชกุนโยะริโตะโมะ โฮโจ โทะกิมะซะ ประมุขแห่งตระกูลโฮโจ (ตระกูลของภริยาโชกุน), โฮโจ มะซะโกะ และเหล่าบริวารในอดีตของโยะริโตะโมะ ได้อ้างอำนาจการบริหารราชการแผ่นดินในนามของ "ผู้สำเร็จราชการแทนโชกุน" (ชิกเก็ง) จากโชกุน มิตะโมะโตะ โนะ โยะริอิเอะ บุตรชายคนโตของโชกุนโยะริโตะโมะคนในตระกูลโฮโจก็ดำรงตำแหน่งชิกเก็งนี้แบบสืบสายเลือดต่อมาซึ่งเป็นกลุ่มคนที่ถือครองอำนาจอย่างแท้จริงโชกุนเพียงแต่ให้คำปรึกษาในบางครั้งคราวและเป็นประมุขของรัฐบาลเท่านั้น
การรุกรานจากมองโกล[แก้]
จักรวรรดิมองโกล ภายใต้การนำของกุบไล ข่าน ซึ่งกำลังแผ่ขยายอาณาเขตไปอย่างกว้างขวางยากที่ชาติไดในขณะนั้นจะต้านทานได้ ต้องการมีอำนาจเหนือญี่ปุ่น จึงส่งคณะทูตมาถึงสองครั้งเพื่อต้องการให้ญี่ปุ่นแสดงความจงรักภักดีต่อจักรพรรดิมองโกล แต่ก็ได้รับการปฏิเสธจากโทะกิมะซะ ทำให้มองโกลตัดสินใจบุกญี่ปุ่นสองครั้งในปี ค.ศ. 1274 และ 1281 ซึ่งมองโกลพ่ายแพ้ทั้งสองครั้งจากการที่ประสบกับพายุไต้ฝุ่น จากการที่มองโกลสูญเสียไพร่พลและทรัพยากรไปอย่างมหาศาลในศึกครานี้ สร้างความไม่พอใจให้กับกับประชาชน กองทัพและราชสำนักหยวน เป็นผลให้จักรวรรดิมองโกลเริ่มเสื่อมถอยจนล่มสลายในปี ค.ศ. 1368
การปกครอง[แก้]
- เซอิไทโชกุน (征夷大将軍) หรือ คะมะกุระ-โดะโนะ (鎌倉殿) หรือโชกุน เป็นประมุขของรัฐบาลโชกุน ได้รับการแต่งตั้งจากราชสำนักเกียวโต ในยุคคะมะกุระโชกุนเป็นเพียงหุ่นเชิดของชิกเก็งเท่านั้น เป็นตำแหน่งทางพิธีการเพื่อให้รัฐบาลโชกุนยังคงดำเนินต่อไปได้
- ชิกเก็ง (執権) หรือผู้สำเร็จราชการแทนโชกุน เป็นผู้นำของมันโดะโกะโระ และเป็นผู้มีอำนาจปกครองประเทศโดยแท้จริง มีตระกูลโฮโจเป็นผู้มีสิทธิ์ขาดในตำแหน่ง
- เร็งโช (連署) หรือรองผู้สำเร็จราชการแทนโชกุน มีอำนาจรองลงมาจากชิกเก็ง มีขึ้นครั้งแรกในสมัยของชิกเก็งโฮโจ ยะซุโตะกิ
- เฮียวโจ-ชู (評定衆) สภาประกอบด้วยโงะเกะนิงหรือเจ้าผู้ครองแคว้นทั้งหลาย มีอำนาจสูงสุดตัดสินใจเกี่ยวกับกฎหมายและนโยบายต่างๆของชิกเก็ง ในสมัยหลังมีอำนาจลดลงเนื่องจากชิกเก็งกุมอำนาจเผด็จการไว้แต่ผู้เดียว
- ฮิกิซึเกะ-ชู (引付衆) สภามีหน้าที่ตัดสินคดีความต่างๆระหว่างโงะเกะนิง
- มันโดะโกะโระ (政所) สภาประกอบด้วยขุนนางซะมุไร มีหน้าที่แนะนำและลงความเห็นนโยบายของโชกุน มีอำนาจเฉพาะในสมัยของโชกุนมินะโมะโตะ โนะ โยะริโตะโมะ
- มงชู-โจ (問注所) สภามีหน้าที่ตัดสินคดีความต่างๆ คล้ายกับฮิกิซึเกะ-ชูเพียงแต่เป็นของโชกุน
- โงะเกะนิง (御家人) ซะมุไรผู้ถือครองที่ดินที่ได้รับการแต่งตั้งจากรัฐบาลโชกุนส่วนกลาง ได้รับผลประโยชน์จากผลผลิตในที่ดินของตน โดยมีหน้าที่ต้องให้กำลังพลและทรัพยากรในยามที่รัฐบาลกลางต้องการ ตามระบอบศักดินาสวามิภักดิ์ (Feudalism) ประกอบด้วย
- จิโต (地頭) ขุนนางซะมุไรผู้ปกครองที่ดินขนาดเล็ก
- ชูโง (守護) ขุนนางซะมุไรผู้ปกครองแคว้นใหญ่ ซึ่งประกอบไปด้วยหลายจิโต
- โระกุฮะระ ทังได (六波羅探題) เปรียบเสมือนเป็นสาขาสองของรัฐบาลโชกุนในเมืองเกียวโต ตั้งอยู่ในเขตโระกุฮะระ (六波羅) ของเมืองเกียวโต เกิดขึ้นหลังจากสงครามโจคิวเพื่อควบคุมราชสำนักเกียวโต มีผู้นำสองคนได้แก่ คิตะ-โนะ-คะตะ (北方) ดูและส่วนเหนือของเกียวโต และ มินะมิ-โนะ-คะตะ (南方) ดูแลส่วนใต้ของเกียวโต
- ชิงเซย์-บุเงียว (鎮西奉行) ผู้ปกครองชิงเซย์ หรือเกาะคีวชู หลังจากการรุกรานญี่ปุ่นของมองโกล จึงได้มีการยกระดับขึ้นเป็น ชิงเซย์-ทังได (鎮西探題)
- มิอุชิบิโตะ (御内人) คนรับใช้ประจำตระกูลโฮโจ เรืองอำนาจขึ้นมาในช่วงปลายสมัยคะมะกุระ เช่น ไทระ โนะ โยะริซึนะ นะงะซะกิ เอ็งกิ
รายนามโชกุนคะมะกุระ[แก้]
อันดับ | ชื่อ | ช่วงเวลามีชีวิต |
|
|
---|---|---|---|---|
1 | ![]() |
มินะโมะโตะ โนะ โยะริโตะโมะ | ค.ศ. 1147 - 1199 |
|
2 | ![]() |
มินะโมะโตะ โนะ โยะริอิเอะ | ค.ศ. 1182 - 1204 |
|
3 | ![]() |
มินะโมะโตะ โนะ ซะเนะโตะโมะ | ค.ศ. 1192 - 1219 |
|
4 | ![]() |
คุโจ โยะริสึเนะ | ค.ศ. 1218 - 1256 |
|
5 | คุโจ โยะริสึงุ | ค.ศ. 1239 - 1256 |
|
|
6 | เจ้าชายมุเนะตะกะ | ค.ศ. 1242 - 1274 |
|
|
7 | เจ้าชายโคะเระยะซุ | ค.ศ. 1264 - 1326 |
|
|
8 | เจ้าชายฮิซะอะกิ | ค.ศ. 1276 - 1328 |
|
|
9 | เจ้าชายโมะริกุนิ | ค.ศ. 1301 - 1333 |
|
อ้างอิง[แก้]
- ↑ Nussbaum, Louis-Frédéric. (2005). "Kamakura-jidai" in Japan Encyclopedia, p. 459 ที่ Google Books.