มะเร็งกล่องเสียง
| มะเร็งกล่องเสียง (Laryngeal cancer) | |
|---|---|
 ภาพส่องกล้องของมะเร็งกล่องเสียง | |
| บัญชีจำแนกและลิงก์ไปภายนอก | |
| ICD-10 | C32.c |
| ICD-9 | 161 |
| NCI | มะเร็งกล่องเสียง |
| MeSH | D007822 |
มะเร็งกล่องเสียง (อังกฤษ: laryngeal cancer, cancer of the larynx, laryngeal carcinoma) เป็นมะเร็งของ squamous cell ซึ่งเป็นเซลล์เยื่อบุผิวในร่างกายอย่างหนึ่งในสามอย่าง[A] โดยมะเร็งอาจเกิดที่ส่วนไหนก็ได้ของกล่องเสียง และความสำเร็จในการรักษาจะขึ้นอยู่กับตำแหน่งของมะเร็ง ในการจัดระยะโรค กล่องเสียงจะแบ่งตามกายวิภาคออกเป็น 3 ส่วนคือ
- ชุดสายเสียง (glottis) รวมสายเสียงแท้ แนวเชื่อม (commissure) ทั้งด้านหน้าด้านหลัง
- เหนือชุดสายเสียง (supraglottis) รวมทั้งฝากล่องเสียง, arytenoids, aryepiglottic folds, และสายเสียงไม่แท้
- ใต้ชุดสายเสียง (subglottis)
มะเร็งกล่องเสียงโดยมากจะเกิดที่ชุดสายเสียง ตามด้วยมะเร็งเหนือชุดสายเสียง และท้ายสุด มะเร็งใต้ชุดสายเสียง
มะเร็งกล่องเสียงอาจกระจายต่อไปยังโครงสร้างใกล้ ๆ แพร่กระจายไปยังต่อมน้ำเหลืองใกล้ ๆ ที่คอ หรือแพร่กระจายตามกระแสเลือดไปที่ไกล ๆ การแพร่กระจายแบบไกลไปยังปอดจะสามัญที่สุด ในปี 2013 มันทำให้คนไข้เสียชีวิต 88,000 รายโดยเพิ่มจาก 76,000 รายในปี 1990[1] อัตราการรอดชีวิตหลัง 5 ปีในสหรัฐอยู่ที่ 60%[2]
อาการ[แก้]
อาการของมะเร็งกล่องเสียงจะขึ้นอยู่กับขนาดและตำแหน่งของก้อนมะเร็ง อาการอาจรวม[3][4]
- เสียงแหบและการเปลี่ยนแปลงเสียงอื่น ๆ
- มีก้อนที่คอ
- เจ็บคอหรือรู้สึกว่ามีอะไรติดอยู่ที่คอ
- ไอเรื้อรัง
- หายใจมีเสียงฮื๊ดเป็นเสียงแหลมที่แสดงว่า ทางเดินลมแคบลงหรือถูกขัดขวาง
- ลมหายใจเหม็น
- เจ็บหู (เป็นอาการปวดต่างที่)
- กลืนลำบาก
การรักษาอาจทำให้ลักษณะภายนอกเปลี่ยนไปในภายหลัง ทานอาหารลำบาก และไม่มีเสียงซึ่งทำให้ต้องหัดพูดโดยวิธีอื่น[5]
ปัจจัยเสี่ยง[แก้]
การสูบบุหรี่เป็นปัจจัยเสี่ยงสำคัญที่สุดสำหรับโรคนี้ ผู้สูบบุหรี่จัดมีโอกาสเสียชีวิตเพราะโรค 20 เท่าเทียบกับผู้ไม่สูบบุหรี่[6] การติดสุราก็มีผลสำคัญ และถ้ามีปัจจัยทั้งสอง ก็อาจจะเพิ่มความเสี่ยงยิ่งกว่าถ้าเพียงแค่ทั้งสองร่วมกัน และปัจจัยเสี่ยงอื่น ๆ ที่อ้างจริง ๆ ก็อาจเนื่องกับการบริโภคเครื่องดื่มแอลกอฮอล์และสูบบุหรี่เป็นระยะยาว รวมทั้งทางฐานะทางสังคม-เศรษฐกิจต่ำ เพศชาย และอายุมากกว่า 55 ปี
ผู้ที่มีประวัติมะเร็งที่ศีรษะและคอก็มีความเสี่ยงสูงกว่า (ประมาณ 25%) ในการมีมะเร็งอีกที่ศีรษะ คอ หรือปอด โดยหลักก็เพราะในคนไข้โดยมาก เนื้อเยื่อบุผิวของทางเดินอาหาร-ลมหายใจและของปอดจะได้รับผลก่อมะเร็งของเครื่องดื่มแอลกอฮอล์และบุหรี่อย่างต่อเนื่อง ในกรณีนี้ เนื้อเยื่อบุผิวอาจจะเจริญผิดปกติ (dysplasia) อย่างกระจายไปทั่ว ทำให้อ่อนแอในการเปลี่ยนแปลงเป็นเนื้อร้าย แต่ก็อาจลดความเสี่ยงนี้ได้โดยหยุดดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์และหยุดสูบบุหรี่
การวินิจฉัย[แก้]
แพทย์จะวินิจฉัยว่าเป็นโรคนี้อาศัยประวัติคนไข้ การตรวจร่างกาย และวิธีการตรวจอื่น ๆ รวมทั้งเอ็กซ์เรย์หน้าอก เอ็กซ์เรย์คอมพิวเตอร์ เอ็มอาร์ไอ และการตัดเนื้อออกตรวจ การตรวจกล่องเสียงอาจต้องอาศัยแพทย์เฉพาะทาง
การตรวจร่างกายรวมการตรวจสุขภาพโดยทั่วไปและการสืบหาสภาพต่าง ๆ ที่สัมพันธ์กับโรคและมะเร็งที่ได้กระจายแล้ว แพทย์จะคลำคอเหนือกระดูกไหปลาร้าเพื่อตรวจโรคต่อม ก้อนอื่น ๆ และเสียงกรอบแกรบที่กล่องเสียง ส่องดูช่องปากและคอหอยที่มองเห็นได้โดยตรง ส่วนกล่องเสียงสามารถส่องดูโดยใช้กระจกเล็ก ๆ ที่ติดเป็นมุมกับด้ามยาว (indirect laryngoscopy) คล้ายกับที่ทันตแพทย์ใช้บวกกับแสงสว่าง ซึ่งสามารถมีประสิทธิผลดี แต่แพทย์จะต้องมีฝีมือเพื่อให้ได้ผลที่คงเส้นคงวา เพราะเหตุนี้ แพทย์เฉพาะทางจำนวนหนึ่งปัจจุบันจึงใช้กล้องส่องติดเส้นใยนำแสงชนิดอ่อนงอได้ ซึ่งสอดผ่านจมูกเพื่อให้เห็นคอหอยและกล่องเสียงได้อย่างชัดเจน เป็นหัตถการที่ทำได้ง่ายและเร็วในห้องตรวจ โดยอาจใช้ยาชาเฉพาะที่
ถ้าแพทย์สงสัยว่าอาจมีมะเร็ง ก็จะต้องตัดเนื้อออกตรวจ โดยปกติจะให้ยาสลบ ซึ่งจะเป็นข้อยืนยันทางมิญชวิทยาว่า เป็นมะเร็งประเภทใดและเป็นแค่ไหน และถ้ารอยโรคดูจะเล็กและอยู่เฉพาะที่ แพทย์อาจจะตัดเนื้องอกทั้งหมดออกเมื่อตัดเนื้อออกตรวจในคราวเดียวกัน ในกรณีนี้ พยาธิแพทย์จะไม่เพียงแต่ยืนยันวินิจฉัย แต่สามารถแสดงความเห็นว่า ได้ตัดเนื้องอกออกทั้งหมดแล้วหรือไม่ ในช่วงตัดเนื้องอกออกตรวจ บ่อยครั้งแพทย์จะส่องดูกล่องเสียง ท่อลม และหลอดอาหารทั้งหมด
สำหรับเนื้องอกเล็ก ๆ ที่กล่องเสียง การส่องดูอีกอาจไม่จำเป็น ในกรณีโดยมาก การตรวจระยะของมะเร็งจะทำโดยตรวจดูบริเวณศีรษะและคอทั้งหมด เพื่อดูขนาดของเนื้องอกและต่อมน้ำเหลืองบริเวณคอที่โตขึ้นผิดปกติ
แผนการรักษาขั้นสุดท้ายจะขึ้นอยู่กับตำแหน่ง ระยะ (ขนาดเนื้องอก การแพร่กระจายทั้งไกลและใกล้) และประเภทเนื้อเยื่อ โดยพิจารณาสุขภาพและความต้องการของคนไข้ด้วย การแยกแยะโรคแบบ prognostic multigene classifier อาจมีประโยชน์เพื่อแยกแยะมะเร็งกล่องเสียงว่า มีโอกาสเกิดอีกมากหรือน้อย ซึ่งอาจมีผลต่อทางเลือกในการรักษาในอนาคต[7]
ระยะ[แก้]
เนื้องอกเนื้อเยื่อบุผิวอาจจัดระยะตามแนวทางขององค์กรสหภาพเพื่อควบคุมมะเร็งสากล (UICC)[8] โดยมีเกณฑ์ 3 อย่างคือ ขนาด (T) การแพร่กระจายเฉพาะพื้นที่ (N) และการแพร่กระจายไปในที่ไกล ๆ (M)
ขนาด: T[แก้]
หมวดนี้พิจารณาขนาดของก้อนเนื้องอกหลัก
เหนือชุดสายเสียง[แก้]
- T1 - มีเนื้องอกข้างหนึ่งเหนือชุดสายเสียงโดยสายเสียงยังขยับได้ปกติ
- T2 - เนื้องอกที่สายเสียงโดยยังไม่ยึดกับกล่องเสียง
- T3 - เนื้องอกที่กล่องเสียงโดยยึดกับสายเสียง และ/หรือการกระจายเข้าไปยัง postcricoid area ไปยังเนื้อเยื่อก่อนฝากล่องเสียง (preepiglottic) หรือกินเข้าไปในกระดูกอ่อนไทรอยด์
- T4
- a - กระจายผ่านกระดูกอ่อนไทรอยด์เข้าไปยังท่อลมและเนื้อเยื่ออ่อนที่คอ/ลิ้น
- b - กระจายเข้าไปในช่องหน้ากระดูกสันหลัง ไปยังโครงสร้างตรงกลาง หรือไปยังหลอดเลือดแดงแครอทิด
ที่ชุดสายเสียง[แก้]
- T1 - สายเสียงยังขยับได้ตามปกติ
- a - เนื้องอกที่สายเสียงเดียว
- b - เนื้องอกที่สายเสียงทั้งสอง
- T2 - เนื้องอกขึ้นไปเหนือหรือใต้ชุดสายเสียง และ/หรือขยับสายเสียงได้อย่างพิการ
- T3 - เนื้องอกที่กล่องเสียงโดยยึดกับสายเสียง หรือยื่นเข้าไปในช่องข้าง ๆ สายเสียง หรือกินเข้าไปในกระดูกอ่อนไทรอยด์
- T4
- a - กระจายผ่านกระดูกอ่อนไทรอยด์เข้าไปยังท่อลมและเนื้อเยื่ออ่อนที่คอ/ลิ้น
- b - กระจายเข้าไปในช่องหน้ากระดูกสันหลัง ไปยังโครงสร้างตรงกลาง หรือไปยังหลอดเลือดแดงแครอทิด
ใต้ชุดสายเสียง[แก้]
มีน้อย
การแพร่กระจายเฉพาะพื้นที่ (N)[แก้]
หมวดนี้พิจารณาการแพร่กระจายเข้าไปในต่อมน้ำเหลืองที่คอใกล้ ๆ กำหนดโดยเส้นผ่าศูนย์กลางที่กว้างสุด
- N0 - ไม่แพร่กระจาย
- N1 - แพร่กระจายเข้าไปยังต่อมน้ำเหลืองข้างเดียวกันต่อมเดียวโดยมีขนาด ≤ 3 ซม.
- N2
- a - แพร่กระจายเข้าไปยังต่อมน้ำเหลืองข้างเดียวกันต่อมเดียวโดยมีขนาด > 3 ซม. และ ≤ 6 ซม.
- b - แพร่กระจายเข้าไปยังต่อมน้ำเหลืองข้างเดียวกันหลายต่อมโดยมีขนาด ≤ 6 ซม.
- c - แพร่กระจายเข้าไปยังต่อมน้ำเหลืองทั้งสองข้างหรือในข้างตรงกันข้ามโดยมีขนาด ≤ 6 ซม.
- N3 - แพร่กระจายเข้าไปยังต่อมน้ำเหลืองโดยมีขนาด > 6 ซม.
การแพร่กระจายไปในที่ไกล ๆ (M)[แก้]
หมวดนี้พิจารณาระยะการแพร่กระจายจากเนื้องอกหลัก
- M0 - แพร่กระจายไปที่ใกล้ ๆ
- M1 - แพร่กระจายไปที่ไกล
การรักษา[แก้]
การรักษาจะขึ้นอยู่กับตำแหน่ง ชนิด และระยะของเนื้องอก ซึ่งอาจรวมการผ่าตัด รังสีบำบัด หรือเคมีบำบัด ไม่ว่าจะเดี่ยว ๆ หรือร่วมกัน ซึ่งอาจต้องอาศัยแพทย์เฉพาะทางด้านต่าง ๆ รวมทั้งหมอหูคอจมูกและหมอโรคมะเร็ง คนไข้ที่มีอาการรุนแรงอาจต้องตัดกล่องเสียง ไม่ว่าจะเป็นบางส่วนหรือทั้งหมด[9]
ในสหรัฐอเมริกา[แก้]
อุบัติการณ์ของโรคในสหรัฐอยู่ที่ 5 รายต่อประชากรแสนคน หรือมีคนไข้ใหม่ 12,500 คนทุกปี[10] สมาคมโรคมะเร็งแห่งสหรัฐอเมริกา (ACS) ประเมินว่าชาย 7,700 คนและหญิง 1,810 คน (รวม 9,510 คน) จะได้วินิจฉัยว่าเป็นโรค และ 3,740 คนจะเสียชีวิตเพราะโรคในปี 2006
สถาบันสุขภาพแห่งชาติ (สหรัฐอเมริกา) (NIH) จัดมะเร็งกล่องเสียงว่าเป็นโรคที่มีน้อย คือมีประชากรน้อยกว่า 200,000 คนที่เป็นโรคในสหรัฐ[11]
เชิงอรรถ[แก้]
- ↑ เยื่อบุผิวมีเซลล์รูปร่างต่าง ๆ โดยหลัก 3 อย่าง คือ squamous cell, columnar cell, และ cuboidal cell
อ้างอิง[แก้]
- ↑ Naghavi M, Wang H, Lozano R, Davis A, Liang X, Zhou M, และคณะ (GBD 2013 Mortality and Causes of Death Collaborators) (January 2015). "Global, regional, and national age-sex specific all-cause and cause-specific mortality for 240 causes of death, 1990–2013: a systematic analysis for the Global Burden of Disease Study 2013". Lancet. 385 (9963): 117–171. doi:10.1016/S0140-6736(14)61682-2. PMC 4340604. PMID 25530442.
- ↑ "SEER Stat Fact Sheets: Larynx Cancer". NCI. สืบค้นเมื่อ 2014-06-18.
- ↑ "Laryngeal cancer". Mount Sinai Hospital. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2016-04-09.
- ↑ DeVita, Vincent (Jr.) T; Lawrence, Theodore S; Rosenberg, Steven A, บ.ก. (2014). DeVita, Hellman, and Rosenberg's Cancer: Principles & Practice of Oncology (10th ed.). ISBN 9781451192940.
- ↑ "Cancer of the Larynx - Causes, Symptoms, Treatment, Diagnosis - MedBroadcast.com" (ภาษาอังกฤษ). สืบค้นเมื่อ 2018-01-25.
- ↑ Ridge, JA; Glisson, BS; Lango, MN; และคณะ (2008). Pazdur, R; Wagman, LD; Camphausen, KA; Hoskins, WJ (บ.ก.). Head and Neck Tumors. Cancer Management: A Multidisciplinary Approach (11th ed.). เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2009-07-20. สืบค้นเมื่อ 2018-08-28.
- ↑ Mirisola, V; Mora, R; Esposito, AI; Guastini, L; Tabacchiera, F; Paleari, L; Amaro, A; Angelini, G; Dellepiane, M; Pfeffer, U; Salami, A (August 2011). "A prognostic multigene classifier for squamous cell carcinomas of the larynx". Cancer Letters. 307 (1): 37–46. doi:10.1016/j.canlet.2011.03.013. PMID 21481529.
{{cite journal}}: CS1 maint: uses authors parameter (ลิงก์) - ↑ "Staging of laryngeal cancer". oncolex.org. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2018-01-25. สืบค้นเมื่อ 2018-01-25.
- ↑ "Cancer - throat or larynx". MedlinePlus Medical Encyclopedia.
- ↑ Samuel W. Beenken, MD. "Laryngeal Cancer (Cancer of the larynx)". Laryngeal Cancer (Cancer of the larynx). Armenian Health Network, Health.am. สืบค้นเมื่อ 2007-03-22.
- ↑ "Annual Report on the Rare Diseases and Conditions Research". National Institutes of Health. สืบค้นเมื่อ 2007-03-22.
แหล่งข้อมูลอื่น[แก้]
- Staging cancer of the larynx
- Cancer Management Handbook: Head and Neck Cancers เก็บถาวร 2009-07-20 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
- A Video of a Physician Who is a Laryngectomee Discusses his Personal Experiences
- Clinically reviewed laryngeal cancer information for patients, from Cancer Research UK
- UK laryngeal cancer statistics from Cancer Research UK
- Cancer.Net: Laryngeal and Hypopharyngeal Cancer
- Oncolex, Cancer Encyclopedia on Laryngeal cancer เก็บถาวร 2013-12-07 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน