เขาปีนาตูโบ

เขาปีนาตูโบ
เขาปีนาตูโบที่กำลังปะทุในวันที่12 มิถุนายน พ.ศ. 2534 สามวันก่อนที่จะระเบิดครั้งใหญ่
จุดสูงสุด
ความสูง เหนือระดับน้ำทะเล	1,486 m (4,875 ft) (ปัจจุบัน) 1,745 m (5,725 ft) (ก่อนภูเขาไฟระเบิดใน พ.ศ. 2534)
รายชื่อ	ภูเขาไฟมีกำลัง
พิกัด	15°08′30″N 120°21′00″E
ข้อมูลทางภูมิศาสตร์
เขาปีนาตูโบ ที่ตั้งในประเทศฟิลิปปินส์
ที่ตั้ง	เกาะลูซอน
ประเทศ	ฟิลิปปินส์
เขต	กิตนางลูโซน
จังหวัด	ปัมปังกา ตาร์ลัก ซัมบาเลส
เทือกเขา	ทิวเขาซัมบาเลส
ข้อมูลทางธรณีวิทยา
อายุหิน	ระหว่าง 635,000 ± 80,000 และ 1.1 ± 0.09 ล้านปีก่อน
ประเภทภูเขา	แอ่งยุบปากปล่อง-กรวยภูเขาไฟสลับชั้น
การปะทุครั้งล่าสุด	ค.ศ. 1993

เขาปีนาตูโบ (ตากาล็อก: Bundok Pinatubo; อังกฤษ: Mount Pinatubo) เป็นภูเขาไฟประเภทกรวยสลับชั้นที่มีพลังอยู่ ตั้งอยู่บนเกาะลูซอน ประเทศฟิลิปปินส์ บริเวณทิวเขาซัมบาเลส เหนือกรุงมะนิลา ทหารสเปนค้นพบเมื่อครั้งล่าอาณานิคมเมื่อ พ.ศ. 2099 เป็นที่รู้จักจากการระเบิดครั้งใหญ่เมื่อวันที่ 15 มิถุนายน พ.ศ. 2534 ปัจจุบันเป็นแหล่งท่องเที่ยวสำคัญ ปินาตูโบเป็นภาษาตากาล็อกแปลว่าปลูก

ลักษณะภูมิศาสตร์

เขาปีนาตูโบเป็นภูเขาไฟประเภทกรวยสลับชั้นที่มีพลังอยู่ มีความสูง 1,750 เมตร อายุราว 9,000 ปี ก่อนการระเบิดถูกปกคลุมไปด้วยป่าดงดิบ และเป็นพื่นที่เกษตรกรรมในการปลูกข้าวสาลี ข้าวบาร์เลย์ และพืชชนิดอื่น ๆ มีทะเลสาบปากปล่องภูเขาไฟอยู่

การระเบิดเมื่อปี พ.ศ. 2534

การระเบิดเกิดขึ้นเมื่อวันที่ 15 มิถุนายน พ.ศ. 2534 หลังจากสงบลง 600 ปี พื้นที่โดยรอบ 20 กิโลเมตรรู้สึกถึงการระเบิดและถูกปกคลุมด้วยเถ้าภูเขาไฟจนมืดมิดทันที เกิดสะเก็ดภูเขาไฟทำลายสิ่งก่อสร้างในพื้นที่ ลาวาที่ไหลออกมาจากปากปล่องภูเขาไฟเข้าทำลายบ้านเรือนประชาชน เกิดโคลนถล่มและน้ำท่วม และก่อให้เกิดแก๊สซัลเฟอร์ไดออกไซด์ได้ลอยขึ้นสู่บรรยากาศชั้นสตราโทสเฟียร์ถึง 25 ไมล์ และได้ไปผสมกับความชื้นทำให้เกิดเป็นเมฆปกคลุมอยู่รอบโลกถึง 21 วัน นักธรณีวิทยาได้กล่าวไว้ว่า การระเบิดครั้งนี้เป็นครั้งที่รุนแรงและยิ่งใหญ่ที่สุดเท่าที่เคยมีการจดบันทึกไว้ โดยกลุ่มก๊าซซัลเฟอร์ไดออกไซด์ที่เกิดขึ้นจะยังคงปกคลุมและหมุนอยู่รอบโลกไปอีกถึง 5 ปี คาดว่ามีประมาณ 20 ล้านตัน ถึงแม้ว่าการระเบิดของภูเขาปินาตูโบจะส่งสารเคมีไปทั่วโลกทั้งซีกโลกเหนือและซีกโลกใต้ อาคารหลายแห่งถล่มลงมาเพราะการทับถมของหินพัมมิซ ทำให้ทางการเร่งอพยพประชาชนกว่า 40,000 - 331,00 คนออกจากพื้นที่ โรงเรียนหลายแห่งถูกปิด และมีผู้ป่วยโรคทางเดินหายใจเพราะเถ้าภูเขาไฟเป็นจำนวนมาก

ผลกระทบจากการระเบิด

ขณะการระเบิดหลายพื้นที่ไม่มีไฟฟ้าและน้ำประปาใช้ ระบบสาธารณูปโภคได้รับความเสียหาย ทางการระงับเที่ยวบินที่มุ่งหน้าผ่าเกาะลูซอนทั้งหมด มีผู้ได้รับผลกระทบจากการระเบิด 2.1 ล้านคน มีผู้เสียชีวิตจากเหตุการณ์ดังกล่าว 857 คน ความเสียหายประเมินเป็นมูลค่า 3925.5 ล้านเปโซ พื้นที่ป่าไม้ถูกทำลายไป 150 ตารางกิโลเมตร พื้นที่การเกษตรเสียหาย 800 ตารางกิโลเมตร ทางด้านปศุสัตว์มีสัตว์เลี้ยงของเกษตรกรตาย 800,000 ตัว

ผลกระทบในประเทศไทย

ประเทศไทยได้รับผลกระทบจากเถ้าภูเขาไฟที่จังหวัดสงขลา นราธิวาส และปัตตานี เกิดมลภาวะทางอากาศ และแหล่งน้ำของประชาชน รวมทั้งปัญหาโรคทางเดินหายใจด้วย