ผลต่างระหว่างรุ่นของ "ศักราช"
หน้าตา
เนื้อหาที่ลบ เนื้อหาที่เพิ่ม
อภัสรา สุขลิต (คุย | ส่วนร่วม) ไม่มีความย่อการแก้ไข ป้ายระบุ: แก้ไขจากอุปกรณ์เคลื่อนที่ แก้ไขจากเว็บสำหรับอุปกรณ์เคลื่อนที่ |
อภัสรา สุขลิต (คุย | ส่วนร่วม) ไม่มีความย่อการแก้ไข ป้ายระบุ: แก้ไขจากอุปกรณ์เคลื่อนที่ แก้ไขจากเว็บสำหรับอุปกรณ์เคลื่อนที่ |
||
บรรทัด 1: | บรรทัด 1: | ||
'ศักราช' ([[ภาษาอังกฤษ]]: era) ช่วงเวลาที่จัดขึ้นตามการอ้างอิงของช่วงเวลานั้น โดยแบ่งได้ตามการอ้างอิงหรือการเรียก |
'ศักราช' ([[ภาษาอังกฤษ]]: era) ช่วงเวลาที่จัดขึ้นตามการอ้างอิงของช่วงเวลานั้น โดยแบ่งได้ตามการอ้างอิงหรือการเรียก |
||
* [[พุทธศักราช]] (พ.ศ.) - เริ่มนับเมื่อ[[พระพุทธเจ้า]]เสด็จดับขันธ์ปรินิพพาน เมื่อ[[วันเพ็ญ]] [[เดือน 6]] [[ปีจอ]] นิยมใช้ในประเทศที่นับถือ[[พุทธศาสนา]] โดยเฉพาะ[[ประเทศไทย|ไทย]] และ[[ประเทศศรีลังกา|ศรีลังกา]] |
* [[พุทธศักราช]] (พ.ศ.) - เริ่มนับเมื่อ[[พระพุทธเจ้า]]เสด็จดับขันธ์ปรินิพพาน เมื่อ[[วันเพ็ญ]] [[เดือน 6]] [[ปีจอ]] นิยมใช้ในประเทศที่นับถือ[[พุทธศาสนา]] โดยเฉพาะ[[ประเทศไทย|ไทย]] และ[[ประเทศศรีลังกา|ศรีลังกา]] |
||
* [[คริสต์ศักราช]] (ค.ศ.) - เริ่มนับตั้งแต่ [[พ.ศ. 543]] โดยนับปีที่[[พระเยซูคริสต์]]ประสูติ เป็น ค.ศ. 1 นิยมใช้ในประเทศที่นับถือศาสนาคริสต์และใช้เป็นปีอ้างอิงสากล |
* [[คริสต์ศักราช]] (ค.ศ.) - เริ่มนับตั้งแต่ [[พ.ศ. 543]] โดยนับปีที่[[พระเยซูคริสต์]]ประสูติ เป็น ค.ศ. 1 นิยมใช้ในประเทศที่นับถือศาสนาคริสต์และใช้เป็นปีอ้างอิงสากลลลลลลลลลลลลลลลลลลลลลลลล |
||
* [[มหาศักราช]] (ม.ศ.) - เริ่มตั้งแต่ [[พ.ศ. 622]] พระเจ้ากนิษกะของอินเดียทรงตั้งขึ้น ใช้ใน[[ศิลาจารึก]]และเอกสารประวัติศาสตร์ของไทยบ้าง แต่น้อยกว่าจุลศักราช |
* [[มหาศักราช]] (ม.ศ.) - เริ่มตั้งแต่ [[พ.ศ. 622]] พระเจ้ากนิษกะของอินเดียทรงตั้งขึ้น ใช้ใน[[ศิลาจารึก]]และเอกสารประวัติศาสตร์ของไทยบ้าง แต่น้อยกว่าจุลศักราช |
||
* [[ฮิจญ์เราะหฺศักราช]] (ฮ.ศ.) - เริ่มตั้งแต่ [[พ.ศ. 1966|พ.ศ. 1122 (ค.ศ.ุ622)]] เมื่อปีที่ท่าน[[นบีมุฮัมมัด]] (ค.ศ.570-632) อพยพจากเมืองเมกกะ ([[มักกะหฺ]]) ไปยังเมืองเมดีนา ([[มะดีนะหฺ]]) หลังจากที่ได้เผยแผ่อิสลามมาแล้วประมาณ 13 ปี ตั้งแต่อายุได้ 40 ปีที่ได้รับวะฮ์ยู(วิวรณ์)จากพระอัลลาห์ จนอายุได้ 52 ปี และมีสาวกประมาณ 120 คนเศษในเมกกะที่ติดตามไปด้วย นิยมใช้ในประเทศที่นับถือ[[ศาสนาอิสลาม]] ชาวไทยมุสลิมตั้งแต่อดีตจนถึงปัจจุบันใช้ฮิจญ์เราะหฺศักราชเพื่อประกอบศาสนกิจ (พ.ศ.๑๑๒๒ นับเป็น ฮ.ศ.1 ) |
* [[ฮิจญ์เราะหฺศักราช]] (ฮ.ศ.) - เริ่มตั้งแต่ [[พ.ศ. 1966|พ.ศ. 1122 (ค.ศ.ุ622)]] เมื่อปีที่ท่าน[[นบีมุฮัมมัด]] (ค.ศ.570-632) อพยพจากเมืองเมกกะ ([[มักกะหฺ]]) ไปยังเมืองเมดีนา ([[มะดีนะหฺ]]) หลังจากที่ได้เผยแผ่อิสลามมาแล้วประมาณ 13 ปี ตั้งแต่อายุได้ 40 ปีที่ได้รับวะฮ์ยู(วิวรณ์)จากพระอัลลาห์ จนอายุได้ 52 ปี และมีสาวกประมาณ 120 คนเศษในเมกกะที่ติดตามไปด้วย นิยมใช้ในประเทศที่นับถือ[[ศาสนาอิสลาม]] ชาวไทยมุสลิมตั้งแต่อดีตจนถึงปัจจุบันใช้ฮิจญ์เราะหฺศักราชเพื่อประกอบศาสนกิจ (พ.ศ.๑๑๒๒ นับเป็น ฮ.ศ.1 ) |
รุ่นแก้ไขเมื่อ 10:27, 11 มิถุนายน 2561
'ศักราช' (ภาษาอังกฤษ: era) ช่วงเวลาที่จัดขึ้นตามการอ้างอิงของช่วงเวลานั้น โดยแบ่งได้ตามการอ้างอิงหรือการเรียก
- พุทธศักราช (พ.ศ.) - เริ่มนับเมื่อพระพุทธเจ้าเสด็จดับขันธ์ปรินิพพาน เมื่อวันเพ็ญ เดือน 6 ปีจอ นิยมใช้ในประเทศที่นับถือพุทธศาสนา โดยเฉพาะไทย และศรีลังกา
- คริสต์ศักราช (ค.ศ.) - เริ่มนับตั้งแต่ พ.ศ. 543 โดยนับปีที่พระเยซูคริสต์ประสูติ เป็น ค.ศ. 1 นิยมใช้ในประเทศที่นับถือศาสนาคริสต์และใช้เป็นปีอ้างอิงสากลลลลลลลลลลลลลลลลลลลลลลลล
- มหาศักราช (ม.ศ.) - เริ่มตั้งแต่ พ.ศ. 622 พระเจ้ากนิษกะของอินเดียทรงตั้งขึ้น ใช้ในศิลาจารึกและเอกสารประวัติศาสตร์ของไทยบ้าง แต่น้อยกว่าจุลศักราช
- ฮิจญ์เราะหฺศักราช (ฮ.ศ.) - เริ่มตั้งแต่ พ.ศ. 1122 (ค.ศ.ุ622) เมื่อปีที่ท่านนบีมุฮัมมัด (ค.ศ.570-632) อพยพจากเมืองเมกกะ (มักกะหฺ) ไปยังเมืองเมดีนา (มะดีนะหฺ) หลังจากที่ได้เผยแผ่อิสลามมาแล้วประมาณ 13 ปี ตั้งแต่อายุได้ 40 ปีที่ได้รับวะฮ์ยู(วิวรณ์)จากพระอัลลาห์ จนอายุได้ 52 ปี และมีสาวกประมาณ 120 คนเศษในเมกกะที่ติดตามไปด้วย นิยมใช้ในประเทศที่นับถือศาสนาอิสลาม ชาวไทยมุสลิมตั้งแต่อดีตจนถึงปัจจุบันใช้ฮิจญ์เราะหฺศักราชเพื่อประกอบศาสนกิจ (พ.ศ.๑๑๒๒ นับเป็น ฮ.ศ.1 )
- [จุลศักราช] (จ.ศ.) - เริ่มตั้งแต่ พ.ศ. 1182 ปี โดยนับเอาวันที่พระพม่า นามว่า "บุพโสระหัน" สึกออกมาเพื่อชิงราชบัลลังก์ นิยมใช้ในเอกสารประวัติศาสตร์ของไทยเรื่อยมาจนถึงรัตนโกสินทร์
- รัตนโกสินทรศก (ร.ศ.) - เริ่มใช้ในรัชกาลที่ 5 โดย "เริ่มนับ" ตั้งแต่ พ.ศ. 2325 อันเป็นปีที่พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกทรงสร้างกรุงเทพมหานคร (เลิกใช้ในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว)
- ศักราชจุฬามณี (ศักราชกฎหมาย)
ศักราชทุกชนิดไม่มีศักราช 0 เช่น ก่อนค.ศ. 1 คือ 1 ปีก่อนคริสตกาลเป็นวิธีนับแบบปูรณสังขยา ยกเว้น พุทธศักราชที่นับอย่างไทย เป็นการนับแบบปกติสังขยา เป็นต้นจ้าา.
ศักราชในประเทศไทย
บทความนี้ต้องการการจัดหน้า จัดหมวดหมู่ ใส่ลิงก์ภายใน หรือเก็บกวาดเนื้อหา ให้มีคุณภาพดีขึ้น คุณสามารถปรับปรุงแก้ไขบทความนี้ได้ และนำป้ายออก พิจารณาใช้ป้ายข้อความอื่นเพื่อชี้ชัดข้อบกพร่อง |
- พุทธศักราช (พ.ศ.)
- ประเทศไทยเริ่มใช้พุทธศักราชในหมู่พระสงฆ์ ก่อนที่รัชกาล 6 จะเกล้าให้นำมาใช้แทน ร.ศ. ปีพุทธศักราชของไทย ถือกำเนิดโดยให้วันปรินิพพานเป็นปี พ.ศ. 0 แต่ ศรีลังกา พม่า ลาว และเขมร นับมากกว่าเรา 1 ปี คือนับเอาวันปรินิพพานเป็นปีที่ 1 ในปัจจุบันมีค้นพบว่าพุทธศักราช มีความคลาดเคลื่อนไปจากความเข้าใจข้างต้น 60 ปี นั่นคือ เขาเชื่อกันว่า พระพุทธเจ้าปรินิพพานปี พ.ศ. 60 มิใช่ พ.ศ. 0
- คริสต์ศักราช (ค.ศ.)
- เริ่มนับเอาตั้งแต่ปีที่พระเยซูคริสต์เกิดเป็น ค.ศ. 1 ซึ่งเวลานั้น พ.ศ. มีมาแล้วนับได้ 543 ปี ดังนั้นวันคริสต์มาสในปี 2001 จึงครบรอบวันสมภพ 2000 ปี โดยมีวันที่ 1 มกราคมของทุกปี เป็นวันขึ้นปีใหม่
- มหาศักราช (ม.ศ.)
- หรือที่ชาวอินเดียเรียกว่า ศกาพทะ หรือ ศาลิวาหนกาล แปลว่า ปีของชาวศกะ (Scythian) เริ่มนับตั้งแต่ปีที่พระเจ้าศาลิวาหนะ หรือบางตำนานเรียกว่า พระเจ้ากนิษกะ แห่งศกราชวงศ์ ทรงมีชัยชนะเหนือแคว้นโดยรอบ เป็นมหาศักราชที่ 1 มีวิธีการนับวันเดือนปีจะเป็นไปตามสุริยคติ โดยวันขึ้นปีใหม่ วันที่ 1 เมษายนของทุกปี เกิดหลังพุทธศักราช 621 ปี
- จุลศักราช (จ.ศ.)
- เป็นการนับเดือนปีเป็นแบบทางจันทรคติ เริ่มนับ จ.ศ. 1 เมื่อปี พ.ศ. 1182 โดยนับเอาวันที่พระบุพโสระหัน สึกออกจากการเป็นพระมาเพื่อชิงราชบัลลังก์เป็นวันแรกของศักราช ในสมัยโบราณถือตามสุริยคติ (คัมภีร์สุริยยาตร์) ใช้วันเถลิงศก (ปัจจุบันตกราว 16 เมษายน) เป็นวันปีใหม่ แต่ต่อมาเนื่องจากเดือน 5 ไทยเราจะไปตรงกับเดือนจิตรามาสอันเป็นเดือนแรกของปฏิทินจันทรคติทางชมพูทวีป พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าฯ โปรดเกล้าให้ถือตามจันทรคติ คือใช้วันขึ้น 1 ค่ำ เดือน 5 ของทุกปีเป็นวันขึ้นปีใหม่ทางจันทรคติและให้เป็นวันเปลี่ยนนักษัตรด้วย แต่ยังคงเปลี่ยนปีจุลศักราชในวันเถลิงศก
- รัตนโกสินทร์ศก (ร.ศ.)
- เริ่มใช้ในสมัยรัชกาลที่ 5 ตั้งแต่วันที่ 1 เมษายน พ.ศ. 2432 เป็นวันที่ 1 เมษายน ร.ศ. 108 โดยถือเอาปีที่ตั้งกรุงเทพฯ เป็นเมืองหลวง เป็นปีรัตนโกสินทร์ศกที่ 1 และใช้อยู่จนถึง ร.ศ. 131 เป็น ร.ศ. สุดท้าย หรือเพียง 23 ปี ก็เลิกใช้ไป เพราะเห็นว่าไม่สะดวกในการอ้างอิงปีในประวัติศาสตร์ เช่น กล่าวว่า ไทยเสียกรุงครั้งที่ 2 ในปีที่ 15 ก่อน ร.ศ. เป็นต้น
- กลียุคศักราช หรือกลียุคกาล (ก.ศ.)
- เป็นศักราชจากชมพูทวีป และเป็นศักราชที่เก่าที่สุดที่ปรากฏในบันทึกของไทย เกิดก่อนพุทธศักราชถึง 2558ปี
- วิกรมาทิตย์ศักราช (ว.ศ.) หรือวิกรมสังวัต
- เป็นศักราชจากชมพูทวีป แต่ไม่มีปรากฏในบันทึกของไทย เกิดหลังพุทธศักราช 785 ปี
- ศักราชพระเจ้าเหลือง (ล.ศ.)
- เป็นศักราชที่ถือกำเกิดโดยพระเจ้าเหลืองมหาราช ของดินแดนที่เป็นประเทศจีนในปัจจุบัน เกิดก่อนพุทธศักราช 2154 ปี ในปัจจุบันมีข้อถกเถียงว่า ตัวเลขของศักราชนี้อาจมีค่ามากเกินไป 60 ปี เช่นเดียวกับ พ.ศ. และหรืออาจนับเอา ล.ศ. 0 เป็นปีตั้งศักราชด้วยก็ได้
แหล่งข้อมูลอื่น
- ความรู้เรื่องศักราชที่ใช้ในหนังสือไทย (สนง.วัฒนธรรมแห่งชาติ)