ผลต่างระหว่างรุ่นของ "พระยาวิเชียรปราการ (บุญมา)"

จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี
เนื้อหาที่ลบ เนื้อหาที่เพิ่ม
Setawut (คุย | ส่วนร่วม)
ไม่มีความย่อการแก้ไข
ไม่มีความย่อการแก้ไข
บรรทัด 1: บรรทัด 1:
{{กล่องข้อมูล เชื้อพระวงศ์
{{ผู้นำประเทศ
| สีพิเศษ = #ffcc00
| name = พระยาวิเชิยรปราการ <br> (บุญมา)
| สีอักษร = #8f5f12
| image =
| imagesize =
|ภาพ =
|พระนาม = พระยาวิเชียรปราการ
| birth_date = พ.ศ. 2260
|ราชสมภพ = พ.ศ. 2260
| birth_place = [[แคว้นเชียงใหม่]]
| death_date = พ.ศ. 2325 (65 ปี)
|วันพิราลัย= พ.ศ. 2325<br>[[กรุงธนบุรี]]<br>พระชนมายุ 65 ปี
|พระอิสริยยศ = พระยานครเชียงใหม่
| death_place = [[กรุงธนบุรี]]
|พระบิดา = ไม่ปรากฏ
| order = [[รายพระนามเจ้าผู้ครองนครเชียงใหม่|ผู้ครองนครเชียงใหม่]]
|พระมารดา= ไม่ปรากฏ
| monarch = [[สมเด็จพระเจ้าตากสิน]]
|พระมเหสี =
| term_start = พ.ศ. 2317
|พระโอรส/ธิดา =
| term_end = 2319
|ราชวงศ์ =
| predecessor = [[โป่มะยุง่วน]] <br> (พม่า)
|ทรงราชย์ = [[พ.ศ. 2317]] - [[พ.ศ. 2319]]
| successor = [[พระเจ้ากาวิละ|พระยาวชิรปราการ]]<bR>([[ราชวงศ์ทิพย์จักร]])
|พิธีบรมราชาภิเษก =
| religion =
|ระยะเวลาครองราชย์ = 2 ปี
| party =
|รัชกาลก่อนหน้า = [[โป่มะยุง่วน]]<br>(พม่า)
}}
|รัชกาลถัดมา = [[พระเจ้ากาวิละ]]<br>([[ราชวงศ์ทิพย์จักร]])
'''พระยาวิเชิยรปราการ''' หรือ '''พระยาจ่าบ้าน''' (นามเดิม "บุญมา") เป็นพระยาประเทศราช[[นครเชียงใหม่]]สมัยกรุงธนบุรี ช่วง [[พ.ศ. 2317]] - [[พ.ศ. 2319]]
|}}
'''พระยาวิเชิยรปราการ''' หรือ '''พระยาจ่าบ้าน''' (พระนามเดิม "บุญมา") เป็นพระยาประเทศราช[[นครเชียงใหม่]]สมัยกรุงธนบุรี ช่วง [[พ.ศ. 2317]] - [[พ.ศ. 2319]]


== ประวัติ ==
== ประวัติ ==

รุ่นแก้ไขเมื่อ 22:32, 16 สิงหาคม 2559

พระยาวิเชียรปราการ (บุญมา)

พระยาวิเชียรปราการ
พระยานครเชียงใหม่
ครองราชย์พ.ศ. 2317 - พ.ศ. 2319
รัชสมัย2 ปี
รัชกาลก่อนหน้าโป่มะยุง่วน
(พม่า)
รัชกาลถัดไปพระเจ้ากาวิละ
(ราชวงศ์ทิพย์จักร)
ประสูติพ.ศ. 2260
พิราลัยพ.ศ. 2325
กรุงธนบุรี
พระชนมายุ 65 ปี
พระบิดาไม่ปรากฏ
พระมารดาไม่ปรากฏ

พระยาวิเชิยรปราการ หรือ พระยาจ่าบ้าน (พระนามเดิม "บุญมา") เป็นพระยาประเทศราชนครเชียงใหม่สมัยกรุงธนบุรี ช่วง พ.ศ. 2317 - พ.ศ. 2319

ประวัติ

เมื่อพระเจ้าอังวะยึดนครเชียงใหม่ได้แล้ว โป่มะยุง่วนแม่ทัพพม่าได้ตั้งพระยาจ่าบ้าน (บุญมา) เป็นพระยาสุรสงคราม[1] และมอบหมายให้ไปตีทัพสมเด็จพระเจ้ากรุงธนบุรีที่ยกขึ้นมาตั้งอยู่ที่นครลำพูน แต่พระยาจ่าบ้านและพระยากาวิละกลับเข้าสวามิภักดิ์ต่อพระเจ้ากรุงสยาม เมื่อสมเด็จพระเจ้ากรุงธนบุรียึดเมืองเชียงใหม่ได้แล้ว จึงได้ตั้งพระยาจ่าบ้านขึ้นเป็นพระยาวิเชียรปราการ[1] ให้เจ้าเมืองเชียงใหม่มีอำนาจปกครองตนเอง ในฐานะเมืองประเทศราชอยู่ภายใต้ราชอาณาจักรสยาม ซึ่งประกอบพิธี ณ วัดพระธาตุหริภุญชัยวรมหาวิหาร

เมืองเชียงใหม่ ในรัชสมัยของพระยาวิเชียรปราการ ประสบปัญหาด้านกำลังพลอย่างมาก เนื่องจากบ้านเมืองมีศึกสงครามต่อเนื่องเป็นเวลายาวนาน มีกำลังคนในเมืองเชียงใหม่เพียง 1,900 คน ไม่อาจจะปกป้องรักษาเมืองได้ เมื่อเมืองเชียงใหม่ถูกพม่าล้อมเมืองเป็นเวลา 8 เดือน จนราษฎรประสบภัยอดอยาก จนมีทัพสยามมาช่วยตีจนพม่าแตกพ่ายกลับไป

ราวปี พ.ศ. 2319 พระยาวิเชียรปราการเห็นว่าเมืองนี้มีไพร่พลน้อยเกินกว่าจะอยู่ยั้งเป็นเมืองต่อไปได้ จึงย้ายไปพำนักที่เมืองลำปาง เพื่อขอความช่วยเหลือจากเจ้าเจ็ดตน พระยาวิเชิยรปราการในฐานะเจ้าเมืองเชียงใหม่ พยายามเคลื่อนไหวโดยกลับมาตั้งมั่นในบริเวณรอยต่อระหว่างเชียงใหม่-ลำพูน จากนั้นได้เคลื่อนไหวจากเมืองลำปางมาที่ท่าวังพร้าว ใน พ.ศ. 2320 ต่อมาจึงมาตั้งมั่นที่เวียงหนองล่อง จากนั้นย้ายไปวังสะแกงสบลี้

ในราว พ.ศ. 2322 พระยาวิเชียรปราการถูกพระเจ้ากรุงธนบุรีลงโทษให้จำคุกที่กรุงธนบุรีในข้อหาฆ่าอุปราชก้อนแก้ว ซึ่งในที่สุดพระยาวิเชิยรปราการก็ถึงแก่พิราลัยที่กรุงธนบุรี เมืองเชียงใหม่ถูกปล่อยร้างไปประมาณอีก 20 ปี คือ ระหว่าง พ.ศ. 2319- พ.ศ. 2339 พระเจ้ากาวิละจึงได้ฟื้นฟูเมืองเชียงใหม่อีกครั้ง

อ้างอิง

  1. 1.0 1.1 พระยามหาอำมาตยาธิบดี (หรุ่น ศรีเพ็ญ), พงษาวดารเมืองนครเชียงใหม่ เมืองนครลำปาง เมืองลำพูนไชย, ประชุมพงษาวดารภาคที่ 3


รัชสมัยก่อนหน้า พระยาวิเชียรปราการ (บุญมา) รัชสมัยถัดไป
โป่มะยุง่วน เจ้าผู้ครองนครเชียงใหม่
(พ.ศ. 2317 - พ.ศ. 2319)
พระเจ้ากาวิละ
ราชวงศ์ทิพย์จักร