ข้ามไปเนื้อหา

พระเจ้าลำพูนไชย

จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี
(เปลี่ยนทางจาก พระเจ้าบุญมาเมือง)
พระเจ้าลำพูนไชยบุญมา

พระเจ้าลำพูนไชย
พระเจ้านครลำพูน
ครองราชย์พ.ศ. 2358 - พ.ศ. 2370[1]
รัชสมัย12 ปี
รัชกาลก่อนหน้าพระยาคำฟั่น
รัชกาลถัดไปพระยาน้อยอินท์
ประสูติพ.ศ. 2303
พิราลัยพ.ศ. 2370 (67 ปี)
พระราชบุตร5 พระองค์
พระเจ้าลำพูนไชย
ราชวงศ์ทิพย์จักร
พระบิดาเจ้าฟ้าสิงหาราชธานีเจ้าฟ้าหลวงชายแก้ว
พระมารดาแม่เจ้าจันทาราชเทวี

พระเจ้าลำพูนไชย[2] (พ.ศ. 2303 - พ.ศ. 2370)[3] เป็นเจ้าผู้ครองนครลำพูนพระองค์ที่ 2 ครองราชย์ในระหว่างปี พ.ศ. 2358 ถึงปี พ.ศ. 2370 เป็นหนึ่งในเจ้าเจ็ดตนต้นราชวงศ์ทิพย์จักร และทรงเป็นเจ้าผู้ครองนครที่ได้รับพระกรุณาโปรดเกล้าฯ สถาปนาเลื่อนพระเกียรติยศขึ้นเป็น "พระเจ้าประเทศราช" องค์ที่ 3 (20 พฤษภาคม พ.ศ. 2369 - 25 มีนาคม พ.ศ. 2370) ในรัชสมัย รัชกาลที่ 3[4]

พระประวัติ

[แก้]

พระเจ้าลำพูนไชย หรือ พระเจ้านครลำพูนบุญมา[5] มีพระนามเดิมว่า เจ้าบุญมา ประสูติเมื่อปีมะโรง พ.ศ. 2303 เป็นพระราชโอรสพระองค์เล็กในเจ้าฟ้าสิงหาราชธานีเจ้าฟ้าหลวงชายแก้ว มีพระเชษฐาและพระขนิษฐา รวม 10 พระองค์ (หญิง 3 ชาย 7) (เจ้าชายทั้ง 7 พระองค์ได้ทรงช่วยกันต่อสู้อริราชศัตรูขยายขอบขัณฑสีมาล้านนาออกไปอย่างเกรียงไกร เป็นเหตุให้มีพระสมัญญาว่า "เจ้าเจ็ดตน") มีพระนามตามลำดับ ดังนี้[6]

ในปี พ.ศ. 2317 พระยาบุญมา ได้รับพระราชทานอาชญาสิทธิ์เป็นพระยาราชวงศ์[7]

พระราชโอรสและราชธิดา

[แก้]

พระเจ้าลำพูนไชย มีพระราชโอรสและราชธิดา รวม 6 พระองค์ ดังนี้[8]

  1. เจ้าจอมจน (เสียจริต)[9]
  2. พระยาคำตัน
  3. พระยาน้อยลังกา
  4. เจ้าคำเที่ยง สมรสกับเจ้าน้อยขัติยะวงศ์ เจ้าหลวงเมืองตาก
  5. เจ้ารินคำ
  6. เจ้าอินทวิไชย หรือเจ้าหลวงอินต๊ะ เจ้าหลวงเมืองเชียงแสน

ลำดับสาแหรก

[แก้]

อ้างอิง

[แก้]
  1. รุ่งพงษ์ ชัยนาม. ประวัติศาสตร์ล้านนา : ประวัติศาสตร์ไทยที่คนไทยไม่ค่อยมีโกาสได้ศึกษา. มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช
  2. ประชุมพงษาวดารภาคที่ 3 เรื่อง พงษาวดารเมืองนครเชียงใหม่ นครลำปาง นครลำพูนไชย, หน้า 84
  3. หนานอินแปง. พระราชชายา เจ้าดารารัศมี. กรุงเทพฯ : บางกอกบุ๊ค, 2546
  4. เจ้าวงศ์สักก์ ณ เชียงใหม่. เจ้าหลวงเชียงใหม่. กรุงเทพฯ : อมรินทร์พริ้นติ้ง แอนด์ พับลิชชิ่ง, 2539
  5. วรชาติ มีชูบท, เจ้านายฝ่ายเหนือ และตำนานรักมะเมียะ, กรุงเทพฯ : สร้างสรรค์บุ๊คส์, หน้า 35
  6. คัมภีร์ คัมภีรญาณนนท์ , นาวาอากาศเอก. เจ้านายฝ่ายเหนือ. [1] เก็บถาวร 2021-05-14 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
  7. วรชาติ มีชูบท (2556) เจ้านายฝ่ายเหนือ และตำนานรักมะเมียะ กรุงเทพฯ : สร้างสรรค์บุ๊ค หน้า 4
  8. วรเทวี (ณ ลำพูน) ชลวณิช. เจ้าหลวงลำพูน. กรุงเทพฯ : อัมรินทร์พริ้นติ้ง. 2552
  9. สำเนาคำให้การนายน้อยปินตาว่าด้วยเรื่องวงศ์สกุลที่เป็นพระยาเชียงใหม่ จ.ศ. 1203 (พ.ศ. 2389) เลขที่ 101