ข้ามไปเนื้อหา

ต่อมหมวกไตทำงานไม่เพียงพอ

จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี
ต่อมหมวกไตทำงานไม่เพียงพอ
(Adrenal insufficiency)
ต่อมหมวกไต
บัญชีจำแนกและลิงก์ไปภายนอก
ICD-10E27.1-E27.4
ICD-9255.4
eMedicineemerg/16
MeSHD000309

ต่อมหมวกไตทำงานไม่เพียงพอคือภาวะที่ต่อมหมวกไตส่วนนอกไม่สามารถผลิตฮอร์โมนสเตียรอยด์ โดยเฉพาะคอร์ติซอล ออกมาได้เพียงพอต่อความต้องการของร่างกาย ทั้งนี้อาจนับรวมถึงการที่ต่อมหมวกไตส่วนในไม่สามารถผลิตฮอร์โมนอัลโดสเตอโรน (มิเนอราโลคอร์ติคอยด์) ออกมาได้เพียงพอด้วย ซึ่งอัลโดสเตอโรนมีหน้าที่ควบคุมปริมาณเกลือแร่โซเดียม โพแทสเซียม และสารน้ำ ในร่างกาย[1][2] อาการอยากกินเกลือหรืออาหารรสเค็มเนื่องจากเสียโซเดียมไปกับปัสสาวะ เป็นอาการที่พบได้บ่อยอย่างหนึ่ง[3]

ภาวะต่อมหมวกไตทำงานไม่เพียงพออาจมีสาเหตุจากโรคได้หลายโรค เช่น โรคแอ็ดดิสัน และภาวะต่อมหมวกไตเจริญมากเกินแต่กำเนิด หากไม่ได้รับการรักษาผู้ป่วยอาจมีอาการปวดท้องรุนแรง อาเจียน กล้ามเนื้ออ่อนแรงมาก อ่อนเพลีย ซึมเศร้า ความดันเลือดต่ำ น้ำหนักลด ไตวาย พฤติกรรมเปลี่ยนแปลง และอาจช็อกได้ โดยมักเรียกว่าภาวะวิกฤติต่อมหมวกไต (adrenal crisis)[4] ซึ่งมักเกิดเมื่อร่างกายของผู้ป่วยต่อมหมวกไตทำงานไม่เพียงพอต้องเจอกับภาวะเครียด เช่น บาดเจ็บ รับการผ่าตัด ติดเชื้อรุนแรง ซึ่งอาจทำให้เสียชีวิตได้อย่างรวดเร็ว[4]

นอกจากสาเหตุข้างต้นแล้วภาวะนี้ยังอาจเกิดจากการที่ไฮโปทาลามัสหรือต่อมพิทูอิทารีไม่สามารถสร้างฮอร์โมนที่ควบคุมการทำงานของต่อมหมวกไตได้เพียงพอ[1][5][6] ภาวะนี้เรียกว่าต่อมหมวกไตทำงานไม่เพียงพอแบบทุติยภูมิ (secondary adrenal insufficiency) ซึ่งอาจเกิดการที่ต่อมพิทูอิทารีสร้าง ACTH ได้ไม่เพียงพอ หรือไฮโปทาลามัสสร้าง CRH ได้ไม่เพียงพอ[7]

อ้างอิง

[แก้]
  1. 1.0 1.1 Eileen K. Corrigan (2007). "Adrenal Insufficiency (Secondary Addison's or Addison's Disease)". NIH Publication No. 90-3054. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2008-09-15. สืบค้นเมื่อ 2013-04-21.
  2. Adrenal Insufficiency ในหอสมุดแพทยศาสตร์แห่งชาติอเมริกัน สำหรับหัวข้อเนื้อหาทางการแพทย์ (MeSH)
  3. Ten S, New M, Maclaren N (2001). "Clinical review 130: Addison's disease 2001". J. Clin. Endocrinol. Metab. 86 (7): 2909–22. doi:10.1210/jc.86.7.2909. PMID 11443143. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2009-08-22. สืบค้นเมื่อ 2013-04-21.{{cite journal}}: CS1 maint: multiple names: authors list (ลิงก์)
  4. 4.0 4.1 Ashley B. Grossman, MD (2007). "Addison's Disease". Adrenal Gland Disorders.
  5. Brender E, Lynm C, Glass RM (2005). "JAMA patient page. Adrenal insufficiency". JAMA. 294 (19): 2528. doi:10.1001/jama.294.19.2528. PMID 16287965.{{cite journal}}: CS1 maint: multiple names: authors list (ลิงก์)
  6. "Dorlands Medical Dictionary:adrenal insufficiency".
  7. "Secondary Adrenal Insufficiency: Adrenal Disorders: Merck Manual Professional".