ข้ามไปเนื้อหา

ผลต่างระหว่างรุ่นของ "โรคหวัด"

แก้ไขลิงก์
จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี
เรียกดูประวัติแบบโต้ตอบ
← การแก้ไขก่อนหน้าการแก้ไขถัดไป →
เนื้อหาที่ลบ เนื้อหาที่เพิ่ม
เห็นภาพข้อความวิกิ
Horus (คุย | ส่วนร่วม)
ผู้ตรวจตรา
การแก้ไข 150,564 ครั้ง
Horus (คุย | ส่วนร่วม)
ผู้ตรวจตรา
การแก้ไข 150,564 ครั้ง
บรรทัด 83: บรรทัด 83:
== การวิจัย ==
== การวิจัย ==
ยาต้านไวรัสจำนวนหนึ่งถูกทดสอบประสิทธิภาพในโรคหวัด อย่างไรก็ดี จนถึงปี 2552 ไม่มียาตัวใดที่ทั้งพบว่ามีประสิทธิภาพและได้รับอนุญาตให้ใช้<ref name="EcclesPg_b" /> ปัจจุบันกำลังมีการทดสอบยาต้านไวรัส[[พลีโคนาริล]] ซึ่งค่อนข้างประสบความสำเร็จต่อ[[พิคอร์นาไวรัส]] เช่นเดียวกับการทดสอบ BTA-798<ref name=E226>Eccles Pg.226</ref> พลีโคนาริลแบบรับประทานมีปัญหาด้านความปลอดภัย และแบบละอองลอยกำลังอยู่ระหว่างการศึกษา<ref name=E226/>
ยาต้านไวรัสจำนวนหนึ่งถูกทดสอบประสิทธิภาพในโรคหวัด อย่างไรก็ดี จนถึงปี 2552 ไม่มียาตัวใดที่ทั้งพบว่ามีประสิทธิภาพและได้รับอนุญาตให้ใช้<ref name="EcclesPg_b" /> ปัจจุบันกำลังมีการทดสอบยาต้านไวรัส[[พลีโคนาริล]] ซึ่งค่อนข้างประสบความสำเร็จต่อ[[พิคอร์นาไวรัส]] เช่นเดียวกับการทดสอบ BTA-798<ref name=E226>Eccles Pg.226</ref> พลีโคนาริลแบบรับประทานมีปัญหาด้านความปลอดภัย และแบบละอองลอยกำลังอยู่ระหว่างการศึกษา<ref name=E226/>

ดราโค (DRACO) ยาต้านรีโทรไวรัสที่มีขอบเขตในการออกฤทธิ์กว้าง ที่กำลังถูกพัฒนาที่[[สถาบันเทคโนโลยีแมสซาชูเซตส์]] แสดงประสิทธิภาพเบื้องต้นในการรักษาไรโนไวรัส เช่นเดียวกับไวรัสติดต่ออื่นอีกจำนวนหนึ่ง<ref name="pmid21818340">{{cite journal |author=Rider TH, Zook CE, Boettcher TL, Wick ST, Pancoast JS, Zusman BD |title=Broad-spectrum antiviral therapeutics |journal=[[PLoS ONE]] |volume=6 |issue=7 |pages=e22572 |year=2011 |pmid=21818340 |pmc=3144912 |doi=10.1371/journal.pone.0022572}}</ref><ref name="Macrae">{{citation |url=http://www.dailymail.co.uk/health/article-2024492/Greatest-discovery-penicillin-Scientists-work-drug-cure-viruses--including-flu.html |title=Greatest discovery since penicillin: A cure for everything - from colds to HIV |work=The Daily Mail |location=UK |author=Fiona Macrae | date=11 August 2011 }}</ref>

นักวิจัยจาก[[มหาวิทยาลัยแมริแลนด์ คอลเลจพาร์ก]] และ[[มหาวิทยาลัยวิสคอนซิน แมดิสัน]] ได้ทำแผนที่[[จีโนม]]ไวรัสทุกสายพันธุ์เท่าที่ทราบว่าก่อโรคหวัด<ref name="CTgov">{{cite news| url = http://www.cnn.com/2009/HEALTH/02/12/cold.genome/| title = Genetic map of cold virus a step toward cure, scientists say| date = February 12, 2009 | accessdate = 28 April 2009| publisher = CNN| author = Val Willingham}}</ref>


== อ้างอิง ==
== อ้างอิง ==

รุ่นแก้ไขเมื่อ 23:43, 11 กุมภาพันธ์ 2556

คอหอยส่วนจมูกอักเสบเฉียบพลัน
Acute nasopharyngitis
เชื้อไรโนไวรัส (Rhinoviruses) ที่ก่อให้เกิดโรคหวัด
บัญชีจำแนกและลิงก์ไปภายนอก
ICD-10J00.0
ICD-9460
DiseasesDB31088
MedlinePlus000678
eMedicineaaem/118 med/2339
MeSHD003139

คอหอยส่วนจมูกอักเสบเฉียบพลัน หรือโรคเยื่อจมูกและลำคออักเสบเฉียบพลัน (อังกฤษ: Acute nasopharyngitis) เรียกโดยทั่วไปว่า โรคหวัด หรือ ไข้หวัด (อังกฤษ: Common cold) เป็นโรคติดต่อจากการติดเชื้อไวรัสในทางเดินหายใจส่วนบนที่กระทบต่อจมูกเป็นหลัก อาการของโรคมีทั้งไอ เจ็บคอ น้ำมูกไหล และไข้ซึ่งมักหายไปเองในเจ็ดถึงสิบวัน แต่บางอาการอาจอยู่ได้นานถึงสามสัปดาห์ ไวรัสกว่า 200 ชนิดเป็นสาเหตุของโรคหวัด ซึ่งไรโนไวรัสเป็นชนิดที่พบบ่อยที่สุด

ทางเดินหายใจส่วนบนแบ่งได้หลวม ๆ ตามบริเวณที่ได้รับผลจากไวรัส โดยโรคหวัดกระทบต่อจมูก คอหอย (คอหอยอักเสบ) และโพรงจมูก (โพรงจมูกอักเสบ) เป็นหลัก ส่วนใหญ่อาการเกิดจากภูมิคุ้มกันของร่างกายตอบสนองต่อการติดเชื้อมากกว่าการทำลายเนื้อเยื่อจากไวรัสเอง การล้างมือเป็นวิธีการป้องกันหลัก และหลักฐานบางชิ้นสนับสนุนประสิทธิภาพของการสวมหน้ากากอนามัย

โรคหวัดไม่มีทางรักษา แต่อาการสามารถรักษาให้หายได้ โรคหวัดเป็นหนึ่งในโรคติดต่อที่พบบ่อยที่สุดในมนุษย์ และอยู่คู่กับมนุษยชาติมาแต่โบราณแล้ว ผู้ใหญ่ติดโรคหวัดโดยเฉลี่ยสองถึงสามครั้งต่อปี ขณะที่เด็กโดยเฉลี่ยติดโรคหวัดระหว่างหกถึงสิบสองครั้งต่อปี

สัญญาณและอาการ

อาการทั่วไปของโรคหวัดมีทั้งไอ น้ำมูกไหล คัดจมูก และเจ็บคอ บางครั้งอาจมีอาการปวดกล้ามเนื้อ ความล้า ปวดศีรษะและสูญเสียความอยากอาหาร ในผู้ป่วยโรคหวัด 40%[1] พบอาการเจ็บคอ และ 50% พบอาการไอ[2] ขณะที่อาการปวดกล้ามเนื้อพบในผู้ป่วยราวครึ่งหนึ่ง[3] ผู้ป่วยในวัยผู้ใหญ่มักไม่พบอาการไข้ แต่พบทั่วไปในทารกและเด็ก[3] อาการไอมักไม่รุนแรงนักเมื่อเทียบกับไข้หวัดใหญ่[3] ขณะที่อาการไอและไข้ในผู้ใหญ่มีแนวโน้มบ่งชี้ไข้หวัดใหญ่มากกว่า แต่ก็มีความคล้ายคลึงกันอย่างมากระหว่างโรคหวัดกับไข้หวัดใหญ่[4] ไวรัสหลายชนิดที่เป็นสาเหตุของโรคหวัดยังอาจส่งผลให้เกิดการติดเชื้อไร้อาการ[5][6] สีของเสมหะอาจมีได้ตั้งแต่ไม่มีสีไปจนถึงเหลือง เขียว และไม่บ่งชี้ถึงประเภทของตัวที่กระทำให้เกิดการติดเชื้อ[7]

การลุกลาม

โรคหวัดตามปกติเริ่มต้นจากความล้า รู้สึกหนาวสะท้าน จามและปวดศีรษะ ตามด้วยอาการน้ำมูกไหลและไอหลายวัน[1] อาการอาจเริ่มขึ้นใน 16 ชั่วโมงนับแต่การสัมผัส[8] และมักมีอาการรุนแรงที่สุดสองถึงสี่วันหลังเริ่มมีอาการ[3][9] โดยปกติอาการจะหายไปเองในเจ็ดถึงสิบวัน แต่บางรายสามารถมีอาการได้นานถึงสามสัปดาห์ 35-40% ของผู้ป่วยเด็กมีอาการไอนานกว่า 10 วัน[10] และ 10% ของผู้ป่วยเด็กมีอาการไอนานกว่า 25 วัน[11]

สาเหตุ

ไวรัส

โรคหวัดเป็นการติดเชื้อไวรัสของทางเดินหายใจส่วนบน ไวรัสที่พบมากที่สุด คือ ไรโนไวรัส (30-80%) ซึ่งเป็นพิคอร์นาไวรัสที่มีเซโรไทป์ที่รู้จักกัน 99 ชนิด[12][13] ไวรัสชนิดอื่นมีโคโรนาไวรัส (10-15%), ฮิวแมนพาราอินฟลูเอ็นซาไวรัส, ไวรัสมวลเซลล์รวมระบบหายใจ, อะดีโนไวรัส, เอนเทอโรไวรัสและเมตะนิวโมไวรัส[14] บ่อยครั้งที่ไวรัสมากกว่าหนึ่งชนิดก่อให้เกิดโรค[15] รวมทั้งสิ้นแล้ว มีไวรัสกว่า 200 ชนิดที่เกี่ยวข้องกับโรคหวัด[3]

การแพร่เชื้อ

ไวรัสโรคหวัดโดยปกติแพร่เชื้อผ่านละอองจากอากาศ (ละอองลอย) การสัมผัสโดยตรงกับสิ่งคัดหลั่งทางจมูกที่ติดเชื้อ หรือวัตถุที่เป็นพาหะนำเชื้อ (fomite)[2][16] แต่ยังไม่มีการระบุว่า ทางใดมีความสำคัญที่สุด แต่การสัมผัสมือต่อมือ และมือต่อพื้นต่อมือเหมือนจะสำคัญกว่าการติดต่อผ่านละอองลอย[17] ไวรัสอาจมีชีวิตอยู่รอดเป็นเวลานาน มนุษย์อาจใช้มือหยิบจับไวรัสแล้วนำเข้าสู่ดวงตาหรือจมูกที่ซึ่งทำให้เกิดการติดเชื้อ[16] การแพร่เชื้อพบทั่วไปในสถานรับเลี้ยงเด็กและที่โรงเรียนเนื่องจากความใกล้ชิดของเด็กจำนวนมากซึ่งมีภูมิคุ้มกันต่ำและมักมีอนามัยเลว จากนั้น การติดเชื้อเหล่านี้จะถูกนำมาที่บ้านโดยสมาชิกครอบครัวคนอื่น[18] ไม่มีหลักฐานว่า อากาศที่ไหลเวียนอยู่ในเที่ยวบินพาณิชย์เป็นวิธีการแพร่เชื้อ[16] อย่างไรก็ดี บุคคลที่นั่งใกล้ชิดดูเหมือนจะมีความเสี่ยงสูงกว่า[17] โรคหวัดที่เกิดจากไรโนไวรัสติดเชื้อได้มากที่สุดระหว่างสามวันแรกของอาการ แต่จะติดเชื้อน้อยลงมากหลังจากนั้น[19]

ลมฟ้าอากาศ

ทฤษฎีชาวบ้านดั้งเดิมมีว่า โรคหวัดสามารถ "ติด" ได้จากการสัมผัสอากาศหนาวเป็นเวลานาน เช่น สภาพฝนตกหรือฤดูหนาว จึงเป็นที่มาของชื่อโรค cold ในภาษาอังกฤษ[20] บทบาทการเย็นตัวของร่างกายเป็นปัจจัยเสี่ยงโรคหวัดนั้นยังถกเถียงกันอยู่[21] ไวรัสบางชนิดที่เป็นเหตุของโรคหวัดมีตามฤดูกาล ซึ่งเกิดขึ้นบ่อยกว่าในอากาศที่หนาวหรือเปียก[22] บางคนเชื่อว่า การติดโรคหวัดเป็นเพราะการใช้เวลาในอาคารที่ใกล้ชิดนานขึ้น[23] โดยเฉพาะอย่างยิ่งเด็กที่กลับจากโรงเรียน[18] อย่างไรก็ดี โรคหวัดยังอาจเกี่ยวข้องกับการเปลี่ยนแปลงในระบบทางเดินหายในที่ส่งผลให้มีความไวเพิ่มขึ้น[23] ความชื้นที่ต่ำสามารถเพิ่มอัตราการแพร่เชื้อไวรัสได้เนื่องจากอากาศแห้งทำให้ละอองไวรัสขนาดเล็กกระจายไปไกลขึ้นและอยู่ในอากาศนานขึ้น[24]

อื่น ๆ

ภูมิคุ้มกันหมู่ที่เกิดจากการติดไวรัสไข้หวัดก่อนหน้านี้ มีบทบาทสำคัญในการจำกัดการแพร่ของไวรัส โดยสังเกตจากประชากรที่อายุน้อยมีอัตราการติดเชื้อทางเดินหายใจสูงกว่าประชากรอายุมาก[25] ภูมิคุ้มกันของร่างกายที่ทำงานไม่ดียังเป็นปัจจัยเสี่ยงต่อโรคหวัด[25][26] การนอนหลับไม่เพียงพอและทุพโภชนาการเกี่ยวข้องกับความเสี่ยงการติดเชื้อหลังสัมผัสไรโนไวรัสที่เพิ่มขึ้น ซึ่งเชื่อกันว่าเกิดจากผลของมันต่อการทำงานของภูมิคุ้มกัน[27][28]

พยาธิสรีรวิทยา

โรคหวัดเป็นโรคของทางเดินหายใจส่วนบน

อาการของโรคหวัดเชื่อว่าเกี่ยวข้องกับภูมิคุ้มกันสนองต่อไวรัสเป็นหลัก[29] กลไกการตอบสนองของภูมิคุ้มกันนี้จำเพาะต่อไวรัส ตัวอย่างเช่น ธรรมดาไรโนไวรัสได้รับจากการสัมผัสโดยตรง โดยมันจะยึดเกาะกับตัวรับ ICAM-1 ของมนุษย์ผ่านกลไกที่ยังไม่ทราบ เพื่อกระตุ้นการปลดปล่อยสารตัวกลางอักเสบ[29] จากนั้น สารตัวกลางอักเสบเหล่านี้จะทำให้เกิดอาการ[29] โดยทั่วไปไวรัสมิได้ก่อความเสียหายแก่เยื่อบุจมูก[3] ตรงข้ามกับไวรัสมวลเซลล์รวมระบบหายใจ (RSV) ที่ติดต่อทั้งผ่านการสัมผัสโดยตรงและละอองจากอากาศ แล้วไวรัสจะแบ่งตัวเหมือนเดิมในจมูกและลำคอก่อนจะแพร่กระจายลงสู่ทางเดินหายใจส่วนล่างอย่างรวดเร็ว[30] RSV มิได้สร้างความเสียหายต่อเยื่อบุ[30] ไวรัสพาราอินฟลูเอนซาตามปกติส่งผลให้เกิดการอักเสบในจมูก ลำคอและหลอดลม[31] ในเด็กอ่อน เมื่อท่อลมติดเชื้ออาจทำให้เกิดอาการการอุดกั้นทางเดินหายใจส่วนบน (croup) เพราะทางเดินอากาศหายใจมีขนาดเล็ก[31]

การวินิจฉัย

การติดเชื้อไวรัสในทางเดินหายใจส่วนบนชนิดต่าง ๆ แยกได้หลวม ๆ จากตำแหน่งของอาการ จมูกได้รับผลกระทบเป็นหลักในโรคหวัด ลำคอได้รับผลกระทบเป็นหลักในโรคคอหอยอักเสบ และปอดได้รับผลกระทบเป็นหลักในโรคหลอดลมอักเสบ[2] กระนั้นบริเวณที่ได้รับผลกระทบอาจทับซ้อนกันอย่างสำคัญและมีหลายบริเวณได้[2] บ่อยครั้งโรคหวัดนิยามว่าเป็นจมูกอักเสบโดยมีปริมาณการอักเสบของลำคอต่าง ๆ กัน[32] การวินิจฉัยด้วยตนเองนั้นพบประจำ[3] แต่การแยกแยะตัวกระทำไวรัสที่เกี่ยวข้องแท้จริงแทบไม่เคยปฏิบัติ[32] และโดยทั่วไปไม่สามารถระบุประเภทของไวรัสผ่านอาการได้[3]

การป้องกัน

มาตรการป้องกันการแพร่กระจายของไวรัสหวัดทางกายภาพดูเป็นมาตรการป้องกันโรคหวัดที่มีประสิทธิภาพเพียงอย่างเดียว[33] มาตรการเหล่านี้ รวมถึงการล้างมือและสวมหน้ากากอนามัย ในสิ่งแวดล้อมสาธารณสุข มีการใช้เสื้อกาวน์และถุงมือใช้แล้วทิ้ง[33] ความพยายามอย่างการกักกัน เป็นไปไม่ได้เพราะโรคนั้นแพร่ไปทั่วและอาการไม่จำเพาะ การให้วัคซีนนั้นยาก เพราะมีไวรัสหลายชนิดมาเกี่ยวข้องและเปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็ว[33] การสร้างวัคซีนที่ได้ผลอย่างกว้างขวางจึงยากจะเกิดขึ้น[34]

การล้างมือเป็นประจำดูมีประสิทธิภาพลดการส่งผ่านไวรัสหวัดโดยเฉพาะอย่างยิ่งในเด็ก[35] ส่วนการเพิ่มยาต้านไวรัสหรือสารต้านแบคทีเรียในการล้างมือปกติจะช่วยให้ผลประโยชน์ในการป้องกันโรคเพิ่มขึ้นหรือไม่นั้นยังไม่ทราบกัน[35] การสวมหน้ากากอนามัยเมื่ออยู่กับบุคคลที่ติดเชื้ออาจมีประโยชน์ กระนั้น มีหลักฐานไม่เพียงพอแก่การรักษาระยะสังคมที่มากขึ้น[35] การเสริมธาตุสังกะสีอาจมีผลช่วยลดอัตราโรคหวัด[36] การเสริมวิตามินซีเป็นประจำไม่ลดความเสี่ยงหรือความรุนแรงของโรคหวัด แต่อาจลดช่วงเวลาของโรค[37]

การจัดการ

ปัจจุบันยังไม่มียารักษาโรคหรือสมุนไพรใช้รักษาโรคซึ่งแสดงให้เห็นเป็นที่ยุติว่าได้ย่นช่วงเวลาการติดเชื้อ[38] การรักษาจึงประกอบด้วยการบรรเทาอาการ[39] การพักผ่อนเพียงพอ การดื่มเพื่อรักษาไฮเดรชัน และการกลั้วคอด้วยน้ำเกลืออุ่น เป็นมาตรการแบบอนุรักษ์ที่สมเหตุสมผล[14] อย่างไรก็ดี ประโยชน์จากการรักษามาจากปรากฏการณ์ยาหลอกเสียมาก[40]

ตามอาการ

การรักษาที่ช่วยบรรเทาอาการ รวมถึง ยาระงับปวดและยาลดไข้ อย่างไอบูโปรเฟน[41]และอะเซตามีโนเฟน/พาราเซตามอล[42] หลักฐานมิได้แสดงว่ายาแก้ไอมีประสิทธิภาพมากกว่ายาลดไข้แต่อย่างใด[43] และไม่แนะนำให้ใช้ในเด็กเพราะขาดหลักฐานสนับสนุนประสิทธิภาพและอาจเกิดอันตรายได้[44][45] ในปี 2552 แคนาดาจำกัดการใช้ยาแก้ไอและหวัดโดยไม่มีใบสั่งยาจากแพทย์ในเด็กอายุหกปีหรือต่ำกว่า เนื่องจากความกังวลเกี่ยวกับความเสี่ยงและประโยชน์ที่ยังไม่มีข้อพิสูจน์[44] ในผู้ใหญ่ มีหลักฐานสนับสนุนการใช้ยาแก้ไอไม่เพียงพอ[46] การใช้เดกซ์โทรเมทอร์แฟน ซึ่งเป็นยาแก้ไอที่ซื้อขายกันโดยตรง ในทางที่ผิด นำไปสู่การห้ามใช้ในหลายประเทศ[47]

ในผู้ใหญ่ อาการน้ำมูกไหลสามารถลดได้จากสารต้านฮิสทามีนรุ่นแรก อย่างไรก็ดี สารเหล่านี้มีผลเสีย เช่น ความง่วง[39] ยาลดน้ำมูกอื่นอย่างซูโดอีเฟดรีน ยังมีประสิทธิภาพในประชากรนี้ด้วย[48] ยาพ่นจมูกไอพราโทรเปียมอาจลดอาการน้ำมูกไหล แต่มีผลเล็กน้อยกับการคัดจมูก[49] ส่วนสารต้านฮิสทามีนรุ่นที่สองนั้นไม่ปรากฏว่ามีประสิทธิภาพ[50]

เนื่องจากยังขาดการศึกษา จึงไม่ทราบว่าการรับของเหลวเข้าไปเพิ่มขึ้นจะเพิ่มอาการหรือย่นระยะเวลาการเจ็บป่วยของระบบหายใจ[51] และการขาดข้อมูลที่คล้ายกันยังมีสำหรับการใช้ที่ถูกทำให้ชื้นและร้อน[52] การศึกษาหนึ่งพบว่า การนวดหน้าอก (chest vapor rub) มีประสิทธิภาพบรรเทาอาการไอกลางคืน การคั่งและนอนหลับยากลงได้บ้าง[53]

ปฏิชีวนะและต้านไวรัส

ยาปฏิชีวนะไม่มีผลกระทบใดต่อการติดเชื้อไวรัส ฉะนั้นจึงไม่มีผลต่อไวรัสที่ก่อโรคหวัดเช่นกัน[54] เนื่องจากผลข้างเคียงของยาปฏิชีวนะ โดยรวมจึงมักก่ออันตราย กระนั้น ก็ยังมีการจ่ายยาบ่อยครั้ง[54][55] สาเหตุบางประการที่ทำให้มีการจ่ายยาปฏิชีวนะบ่อยครั้ง เป็นเพราะความคาดหวังของประชาชนต่อยาเหล่านี้ ความประสงค์ของแพทย์ที่จะทำอะไรสักอย่าง และความยากในการคัดภาวะแทรกซ้อนออกที่อาจไม่ดื้อต่อยาปฏิชีวนะ[56] ไม่มียาต้านไวรัสที่มีประสิทธิภาพแก่โรคหวัดใด แม้งานวิจัยขั้นต้นบางชิ้นได้แสดงประโยชน์ก็ตาม[39][57]

การรักษาทางเลือก

แม้จะมีการรักษาทางเลือกหลายอย่างที่ใช้กับโรคหวัด แต่ไม่มีหลักฐานทางวิทยาศาสตร์สนับสนุนการใช้การรักษาทางเลือกส่วนมากเพียงพอ[39] จนถึงปี 2553 มีหลักฐานไม่เพียงพอที่จะแนะนำให้หรือไม่ให้ใช้น้ำผึ้งหรือการล้างจมูก[58][59] การศึกษาเสนอว่า สังกะสี หากได้รับภายใน 24 ชั่วโมงหลังอาการตั้งต้น ลดช่วงเวลาและความรุนแรงของโรคหวัดในผู้มีสุขภาพดี[36] เพราะข้อแตกต่างอย่างกว้างขวางระหว่างการศึกษาแต่ละชิ้น การวิจัยเพิ่มเติมจึงอาจจำเป็นเพื่อพิจารณาว่าสังกะสีอาจมีประสิทธิภาพอย่างไรและเมื่อใด[60] ผลกระทบของวิตามินซีต่อโรคหวัดขณะทำการวิจัยเป็นเวลานานนั้นน่าผิดหวัง ยกเว้นในบางสภาวะแวดล้อม โดยเฉพาะอย่างยิ่ง ปัจเจกบุคคลที่ออกกำลังกายอย่างกระฉับกระเฉงในสภาพแวดล้อมเย็น[37][61] หลักฐานเกี่ยวกับประโยชน์ของอิชิเนเซียนั้นขัดกัน[62][63] การเสริมอิชิเนเซียประเภทต่าง ๆ อาจมีประสิทธิภาพแตกต่างกัน[62] ยังไม่ทราบกันว่ากระเทียมมีประสิทธิภาพหรือไม่[64] การทดสอบวิตามินดีครั้งเดียวยังไม่พบประโยชน์[65]

การพยากรณ์โรค

โรคหวัดโดยทั่วไปไม่รุนแรงและจำกัดตนเองโดยอาการส่วนมากโดยทั่วไปจะดีขึ้นในหนึ่งสัปดาห์[66] หากอาการแทรกซ้อนรุนแรงขึ้น มักพบทั่วไปในผู้สูงอายุมาก ผู้ที่มีอายุน้อยมากหรือผู้ที่ถูกกดภูมิคุ้มกัน[66] การติดเชื้อแบคทีเรียขั้นตามอาจทำให้เกิดโพรงอักเสบ คอหอยอักเสบ หรือการติดเชื้อหู[67] มีการประเมินว่า โพรงอักเสบเกิดขึ้นใน 8% ของผู้ป่วย และการติดเชื้อหูใน 30% ของผู้ป่วย[68]

วิทยาการระบาด

โรคหวัดเป็นโรคของมนุษย์ที่พบมากที่สุด[66] และทุกคนบนโลกล้วนได้รับผลกระทบ[18] ตามแบบผู้ใหญ่มีการติดเชื้อสองถึงห้าครั้งต่อปี[2][3] และเด็กอาจเป็นโรคหวัดหกถึงสิบครั้งต่อปี ซึ่งอาจมากถึงสิบสองครั้งต่อปีสำหรับเด็กที่เรียนในโรงเรียน[39] อัตราการติดเชื้อมีอาการเพิ่มขึ้นในวัยสูงอายุเพราะระบบภูมิคุ้มกันที่เสื่อมลง[25]

ประวัติศาสตร์

ขณะที่สาเหตุของโรคหวัดเพิ่งจะมีการระบุเพียงตั้งแต่คริสต์ทศวรรษ 1950 เป็นต้นมา แต่โรคหวัดอยู่คู่กับมนุษยชาติมาแต่โบราณ[69] อาการและการรักษาโรคหวัดมีอธิบายในปาปิรุสอีเบอร์ (Papyrus Ebers) ของอียิปต์ ข้อความทางการแพทย์เก่าแก่ที่สุดเท่าที่มีอยู่ เขียนขึ้นก่อนศตวรรษที่ 16 ก่อนคริสตกาล[70] ชื่อ "common cold" มีใช้ในคริสต์ศตวรรษที่ 16 เนื่องจากความคล้ายกันระหว่างอาการกับการสัมผัสอากาศเย็น[71]

ในสหราชอาณาจักร หน่วยโรคหวัดถูกตั้งขึ้นโดยสภาวิจัยการแพทย์ในปี 2489 และมีการค้นพบไรโนไวรัสที่นั่นเองในปี 2499[72] ในคริสต์ทศวรรษ 1970 หน่วยโรคหวัดสาธิตว่าการรักษาด้วยอินเตอร์เฟียรอนระหว่างระยะฟักของการติดเชื้อไรโนไวรัสป้องกันต่อโรคบ้าง[73] แต่ไม่สามารถพัฒนาการรักษาภาคปฏิบัติ หน่วยดังกล่าวถูกปิดในปี 2532 สองปีหลังเสร็จสิ้นการวิจัยยาอมซิงค์กลูโคเนตในการป้องกันโรคและการรักษาโรคหวัดไรโนไวรัส เป็นการรักษาที่ประสบความสำเร็จครั้งเดียวในประวัติศาสตร์ของหน่วย[74]

ผลกระทบทางเศรษฐกิจ

ใบปิดประกาศของอังกฤษสมัยสงครามโลกครั้งที่สองอธิบายราคาของโรคหวัด[75]

ผลกระทบทางเศรษฐกิจของโรคหวัดยังไม่เป็นที่เข้าใจดีในพื้นที่ส่วนใหญ่ของโลก[68] ในสหรัฐอเมริกา โรคหวัดทำให้มีการพบแพทย์ 75–100 ล้านครั้งต่อปี โดยประเมินราคาเบื้องต้น 7,700 ล้านดอลล่าร์สหรัฐต่อปี ชาวอเมริกันใช้เงิน 2,900 ล้านดอลล่าร์สหรัฐไปกับยาที่ไม่มีใบสั่งยาจากแพทย์และอีก 400 ล้านดอลล่าร์สหรัฐไปกับยาตามใบสั่งเพื่อบรรเทาอาการ[76] กว่าหนึ่งในสามของผู้ที่มาพบแพทย์ได้รับใบสั่งยาปฏิชีวนะ ซึ่งส่อว่าอาจมีการดื้อยาปฏิชีวนะเกิดขึ้นได้[76] มีการประเมินว่ามีการขาดเรียน 22–189 ล้านวันทุกปีเนื่องจากโรคหวัด ผลคือ ผู้ปกครองเสียวันทำงาน 126 ล้านวันเพื่ออยู่บ้านดูแลบุตรของตน เมื่อรวมกับวันทำงานอีก 150 ล้านวันที่ลูกจ้างป่วยเป็นโรคหวัด ผลกระทบความสูญเสียทางเศรษฐกิจรวมของงานที่เกี่ยวข้องกับโรคหวัดเกิน 20,000 ล้านดอลล่าร์สหรัฐต่อปี[14][76] ซึ่งคิดเป็น 40% ของเวลาทำงานที่เสียไปในสหรัฐอเมริกา[77]

การวิจัย

ยาต้านไวรัสจำนวนหนึ่งถูกทดสอบประสิทธิภาพในโรคหวัด อย่างไรก็ดี จนถึงปี 2552 ไม่มียาตัวใดที่ทั้งพบว่ามีประสิทธิภาพและได้รับอนุญาตให้ใช้[57] ปัจจุบันกำลังมีการทดสอบยาต้านไวรัสพลีโคนาริล ซึ่งค่อนข้างประสบความสำเร็จต่อพิคอร์นาไวรัส เช่นเดียวกับการทดสอบ BTA-798[78] พลีโคนาริลแบบรับประทานมีปัญหาด้านความปลอดภัย และแบบละอองลอยกำลังอยู่ระหว่างการศึกษา[78]

ดราโค (DRACO) ยาต้านรีโทรไวรัสที่มีขอบเขตในการออกฤทธิ์กว้าง ที่กำลังถูกพัฒนาที่สถาบันเทคโนโลยีแมสซาชูเซตส์ แสดงประสิทธิภาพเบื้องต้นในการรักษาไรโนไวรัส เช่นเดียวกับไวรัสติดต่ออื่นอีกจำนวนหนึ่ง[79][80]

นักวิจัยจากมหาวิทยาลัยแมริแลนด์ คอลเลจพาร์ก และมหาวิทยาลัยวิสคอนซิน แมดิสัน ได้ทำแผนที่จีโนมไวรัสทุกสายพันธุ์เท่าที่ทราบว่าก่อโรคหวัด[81]

อ้างอิง

  1. ↑ 1.0 1.1 Eccles Pg. 24
  2. ↑ 2.0 2.1 2.2 2.3 2.4 Arroll B (2011). "Common cold". Clinical evidence. 2011 (3). PMID 21406124. {{cite journal}}: ไม่รู้จักพารามิเตอร์ |month= ถูกละเว้น (help)
  3. ↑ 3.0 3.1 3.2 3.3 3.4 3.5 3.6 3.7 3.8 Eccles R (2005). "Understanding the symptoms of the common cold and influenza". Lancet Infect Dis. 5 (11): 718–25. doi:10.1016/S1473-3099(05)70270-X. PMID 16253889. {{cite journal}}: ไม่รู้จักพารามิเตอร์ |month= ถูกละเว้น (help)
  4. ↑ Eccles Pg.26
  5. ↑ Eccles Pg. 129
  6. ↑ Eccles Pg.50
  7. ↑ Eccles Pg.30
  8. ↑ Textbook of therapeutics : drug and disease management (8. ed.). Philadelphia, Pa. [u.a.]: Lippincott Williams & Wilkins. 2006. p. 1882. ISBN 9780781757348. {{cite book}}: |first= มีชื่อเรียกทั่วไป (help); |first= ไม่มี |last= (help)
  9. ↑ al.], edited by Helga Rübsamen-Waigmann ... [et (2003). Viral Infections and Treatment. Hoboken: Informa Healthcare. p. 111. ISBN 9780824756413. {{cite book}}: |first= มีชื่อเรียกทั่วไป (help)
  10. ↑ Heikkinen T, Järvinen A (2003). "The common cold". Lancet. 361 (9351): 51–9. doi:10.1016/S0140-6736(03)12162-9. PMID 12517470. {{cite journal}}: ไม่รู้จักพารามิเตอร์ |month= ถูกละเว้น (help)
  11. ↑ Goldsobel AB, Chipps BE (2010). "Cough in the pediatric population". J. Pediatr. 156 (3): 352–358.e1. doi:10.1016/j.jpeds.2009.12.004. PMID 20176183. {{cite journal}}: ไม่รู้จักพารามิเตอร์ |month= ถูกละเว้น (help)
  12. ↑ Palmenberg AC, Spiro D, Kuzmickas R, Wang S, Djikeng A, Rathe JA, Fraser-Liggett CM, Liggett SB (2009). "Sequencing and Analyses of All Known Human Rhinovirus Genomes Reveals Structure and Evolution". Science. 324 (5923): 55–9. doi:10.1126/science.1165557. PMID 19213880.{{cite journal}}: CS1 maint: multiple names: authors list (ลิงก์)
  13. ↑ Eccles Pg.77
  14. ↑ 14.0 14.1 14.2 "Common Cold". National Institute of Allergy and Infectious Diseases. 27 November 2006. สืบค้นเมื่อ 11 June 2007.
  15. ↑ Eccles Pg.107
  16. ↑ 16.0 16.1 16.2 editors, Ronald Eccles, Olaf Weber, (2009). Common cold (Online-Ausg. ed.). Basel: Birkhäuser. p. 197. ISBN 978-3-7643-9894-1. {{cite book}}: |last= มีชื่อเรียกทั่วไป (help)CS1 maint: extra punctuation (ลิงก์)
  17. ↑ 17.0 17.1 Eccles Pp. 211 & 215
  18. ↑ 18.0 18.1 18.2 al.], edited by Arie J. Zuckerman ... [et (2007). Principles and practice of clinical virology (6th ed.). Hoboken, N.J.: Wiley. p. 496. ISBN 978-0-470-51799-4. {{cite book}}: |first= มีชื่อเรียกทั่วไป (help)
  19. ↑ Gwaltney JM Jr; Halstead SB. {{cite journal}}: Cite journal ต้องการ |journal= (help); |contribution= ถูกละเว้น (help); |title= ไม่มีหรือว่างเปล่า (help); ไม่รู้จักพารามิเตอร์ |author-separator= ถูกละเว้น (help) Invited letter in "Questions and answers". Journal of the American Medical Association. 278 (3): 256–257. 16 July 1997. doi:10.1001/jama.1997.03550030096050. สืบค้นเมื่อ 16 September 2011.
  20. ↑ Zuger, Abigail (4 March 2003). "'You'll Catch Your Death!' An Old Wives' Tale? Well." The New York Times.
  21. ↑ Mourtzoukou EG, Falagas ME (2007). "Exposure to cold and respiratory tract infections". The international journal of tuberculosis and lung disease : the official journal of the International Union against Tuberculosis and Lung Disease. 11 (9): 938–43. PMID 17705968. {{cite journal}}: ไม่รู้จักพารามิเตอร์ |month= ถูกละเว้น (help)
  22. ↑ Eccles Pg.79
  23. ↑ 23.0 23.1 Eccles Pg.80
  24. ↑ Eccles Pg. 157
  25. ↑ 25.0 25.1 25.2 Eccles Pg. 78
  26. ↑ Eccles Pg.166
  27. ↑ Cohen S, Doyle WJ, Alper CM, Janicki-Deverts D, Turner RB (2009). "Sleep habits and susceptibility to the common cold". Arch. Intern. Med. 169 (1): 62–7. doi:10.1001/archinternmed.2008.505. PMC 2629403. PMID 19139325. {{cite journal}}: ไม่รู้จักพารามิเตอร์ |month= ถูกละเว้น (help)CS1 maint: multiple names: authors list (ลิงก์)
  28. ↑ Eccles Pg.160–165
  29. ↑ 29.0 29.1 29.2 Eccles Pg. 112
  30. ↑ 30.0 30.1 Eccles Pg.116
  31. ↑ 31.0 31.1 Eccles Pg.122
  32. ↑ 32.0 32.1 Eccles Pg. 51–52
  33. ↑ 33.0 33.1 33.2 Eccles Pg.209
  34. ↑ Lawrence DM (2009). "Gene studies shed light on rhinovirus diversity". Lancet Infect Dis. 9 (5): 278. doi:10.1016/S1473-3099(09)70123-9. {{cite journal}}: ไม่รู้จักพารามิเตอร์ |month= ถูกละเว้น (help)
  35. ↑ 35.0 35.1 35.2 Jefferson T, Del Mar CB, Dooley L, Ferroni E, Al-Ansary LA, Bawazeer GA, van Driel ML, Nair S, Jones MA, Thorning S, Conly JM (2011). Jefferson, Tom (บ.ก.). "Physical interventions to interrupt or reduce the spread of respiratory viruses". Cochrane Database of Systematic Reviews (7): CD006207. doi:10.1002/14651858.CD006207.pub4. PMID 21735402. {{cite journal}}: ไม่รู้จักพารามิเตอร์ |month= ถูกละเว้น (help)CS1 maint: multiple names: authors list (ลิงก์)
  36. ↑ 36.0 36.1 Singh M, Das RR (2011). Singh, Meenu (บ.ก.). "Zinc for the common cold". Cochrane Database of Systematic Reviews (2): CD001364. doi:10.1002/14651858.CD001364.pub3. PMID 21328251. {{cite journal}}: ไม่รู้จักพารามิเตอร์ |month= ถูกละเว้น (help)
  37. ↑ 37.0 37.1 Hemilä H, Chalker E, Douglas B, Hemilä H (2007). Hemilä, Harri (บ.ก.). "Vitamin C for preventing and treating the common cold". Cochrane Database of Systematic Reviews (3): CD000980. doi:10.1002/14651858.CD000980.pub3. PMID 17636648.{{cite journal}}: CS1 maint: multiple names: authors list (ลิงก์)
  38. ↑ "Common Cold: Treatments and Drugs". Mayo Clinic. สืบค้นเมื่อ 9 January 2010.
  39. ↑ 39.0 39.1 39.2 39.3 39.4 Simasek M, Blandino DA (2007). "Treatment of the common cold". American Family Physician. 75 (4): 515–20. PMID 17323712.
  40. ↑ Eccles Pg.261
  41. ↑ Kim SY, Chang YJ, Cho HM, Hwang YW, Moon YS (2009). Kim, Soo Young (บ.ก.). "Non-steroidal anti-inflammatory drugs for the common cold". Cochrane Database Syst Rev (3): CD006362. doi:10.1002/14651858.CD006362.pub2. PMID 19588387.{{cite journal}}: CS1 maint: multiple names: authors list (ลิงก์)
  42. ↑ Eccles R (2006). "Efficacy and safety of over-the-counter analgesics in the treatment of common cold and flu". Journal of Clinical Pharmacy and Therapeutics. 31 (4): 309–319. doi:10.1111/j.1365-2710.2006.00754.x. PMID 16882099.
  43. ↑ Smith SM, Schroeder K, Fahey T (2008). Smith, Susan M (บ.ก.). "Over-the-counter (OTC) medications for acute cough in children and adults in ambulatory settings". Cochrane Database Syst Rev (1): CD001831. doi:10.1002/14651858.CD001831.pub3. PMID 18253996.{{cite journal}}: CS1 maint: multiple names: authors list (ลิงก์)
  44. ↑ 44.0 44.1 Shefrin AE, Goldman RD (2009). "Use of over-the-counter cough and cold medications in children" (PDF). Can Fam Physician. 55 (11): 1081–3. PMC 2776795. PMID 19910592. {{cite journal}}: ไม่รู้จักพารามิเตอร์ |month= ถูกละเว้น (help)
  45. ↑ Vassilev ZP, Kabadi S, Villa R (2010). "Safety and efficacy of over-the-counter cough and cold medicines for use in children". Expert opinion on drug safety. 9 (2): 233–42. doi:10.1517/14740330903496410. PMID 20001764. {{cite journal}}: ไม่รู้จักพารามิเตอร์ |month= ถูกละเว้น (help)CS1 maint: multiple names: authors list (ลิงก์)
  46. ↑ Smith, SM (2012 Aug 15). "Over-the-counter (OTC) medications for acute cough in children and adults in ambulatory settings". Cochrane database of systematic reviews (Online). 8: CD001831. PMID 22895922. {{cite journal}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |date= (help); ไม่รู้จักพารามิเตอร์ |coauthors= ถูกละเว้น แนะนำ (|author=) (help)
  47. ↑ Eccles Pg. 246
  48. ↑ Taverner D, Latte GJ (2007). Latte, G. Jenny (บ.ก.). "Nasal decongestants for the common cold". Cochrane Database Syst Rev (1): CD001953. doi:10.1002/14651858.CD001953.pub3. PMID 17253470.
  49. ↑ Albalawi ZH, Othman SS, Alfaleh K (2011). Albalawi, Zaina H (บ.ก.). "Intranasal ipratropium bromide for the common cold". Cochrane Database of Systematic Reviews (7): CD008231. doi:10.1002/14651858.CD008231.pub2. PMID 21735425. {{cite journal}}: ไม่รู้จักพารามิเตอร์ |month= ถูกละเว้น (help)CS1 maint: multiple names: authors list (ลิงก์)
  50. ↑ Pratter MR (2006). "Cough and the common cold: ACCP evidence-based clinical practice guidelines". Chest. 129 (1 Suppl): 72S–74S. doi:10.1378/chest.129.1_suppl.72S. PMID 16428695. {{cite journal}}: ไม่รู้จักพารามิเตอร์ |month= ถูกละเว้น (help)
  51. ↑ Guppy MP, Mickan SM, Del Mar CB, Thorning S, Rack A (2011). Guppy, Michelle PB (บ.ก.). "Advising patients to increase fluid intake for treating acute respiratory infections". Cochrane Database of Systematic Reviews (2): CD004419. doi:10.1002/14651858.CD004419.pub3. PMID 21328268. {{cite journal}}: ไม่รู้จักพารามิเตอร์ |month= ถูกละเว้น (help)CS1 maint: multiple names: authors list (ลิงก์)
  52. ↑ Singh M, Singh M (2011). Singh, Meenu (บ.ก.). "Heated, humidified air for the common cold". Cochrane Database of Systematic Reviews (5): CD001728. doi:10.1002/14651858.CD001728.pub4. PMID 21563130. {{cite journal}}: ไม่รู้จักพารามิเตอร์ |month= ถูกละเว้น (help)
  53. ↑ Paul IM, Beiler JS, King TS, Clapp ER, Vallati J, Berlin CM (2010). "Vapor rub, petrolatum, and no treatment for children with nocturnal cough and cold symptoms". Pediatrics. 126 (6): 1092–9. doi:10.1542/peds.2010-1601. PMID 21059712. {{cite journal}}: ไม่รู้จักพารามิเตอร์ |month= ถูกละเว้น (help)CS1 maint: multiple names: authors list (ลิงก์)
  54. ↑ 54.0 54.1 Arroll B, Kenealy T (2005). Arroll, Bruce (บ.ก.). "Antibiotics for the common cold and acute purulent rhinitis". Cochrane Database Syst Rev (3): CD000247. doi:10.1002/14651858.CD000247.pub2. PMID 16034850.
  55. ↑ Eccles Pg.238
  56. ↑ Eccles Pg.234
  57. ↑ 57.0 57.1 Eccles Pg.218
  58. ↑ Oduwole O, Meremikwu MM, Oyo-Ita A, Udoh EE (2010). Oduwole, Olabisi (บ.ก.). "Honey for acute cough in children". Cochrane Database of Systematic Reviews (1): CD007094. doi:10.1002/14651858.CD007094.pub2. PMID 20091616. {{cite journal}}: ไม่รู้จักพารามิเตอร์ |month= ถูกละเว้น (help)CS1 maint: multiple names: authors list (ลิงก์)
  59. ↑ Kassel JC, King D, Spurling GK (2010). King, David (บ.ก.). "Saline nasal irrigation for acute upper respiratory tract infections". Cochrane Database of Systematic Reviews (3): CD006821. doi:10.1002/14651858.CD006821.pub2. PMID 20238351. {{cite journal}}: ไม่รู้จักพารามิเตอร์ |month= ถูกละเว้น (help)CS1 maint: multiple names: authors list (ลิงก์)
  60. ↑ "Zinc for the common cold — Health News — NHS Choices". nhs.uk. 2012 [last update]. สืบค้นเมื่อ 24 February 2012. In this review, there was a high level of heterogeneity between the studies that were pooled to determine the effect of zinc on the duration of cold symptoms. This may suggest that it was inappropriate to pool them. It certainly makes this particular finding less conclusive. {{cite web}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |year= (help)
  61. ↑ Heiner KA, Hart AM, Martin LG, Rubio-Wallace S (2009). "Examining the evidence for the use of vitamin C in the prophylaxis and treatment of the common cold". Journal of the American Academy of Nurse Practitioners. 21 (5): 295–300. doi:10.1111/j.1745-7599.2009.00409.x. PMID 19432914.{{cite journal}}: CS1 maint: multiple names: authors list (ลิงก์)
  62. ↑ 62.0 62.1 Linde K, Barrett B, Wölkart K, Bauer R, Melchart D (2006). Linde, Klaus (บ.ก.). "Echinacea for preventing and treating the common cold". Cochrane Database Syst Rev (1): CD000530. doi:10.1002/14651858.CD000530.pub2. PMID 16437427.{{cite journal}}: CS1 maint: multiple names: authors list (ลิงก์)
  63. ↑ Sachin A Shah, Stephen Sander, C Michael White, Mike Rinaldi, Craig I Coleman (2007). "Evaluation of echinacea for the prevention and treatment of the common cold: a meta-analysis". The Lancet Infectious Diseases. 7 (7): 473–480. doi:10.1016/S1473-3099(07)70160-3. PMID 17597571.{{cite journal}}: CS1 maint: multiple names: authors list (ลิงก์)
  64. ↑ Lissiman E, Bhasale AL, Cohen M (2012). Lissiman, Elizabeth (บ.ก.). "Garlic for the common cold". Cochrane Database Syst Rev. 3: CD006206. doi:10.1002/14651858.CD006206.pub3. PMID 22419312.{{cite journal}}: CS1 maint: multiple names: authors list (ลิงก์)
  65. ↑ Murdoch, David R. (3 October 2012). "Effect of Vitamin D3 Supplementation on Upper Respiratory Tract Infections in Healthy Adults<subtitle>The VIDARIS Randomized Controlled Trial</subtitle><alt-title>Vitamin D3 and Upper Respiratory Tract Infections</alt-title>". JAMA: the Journal of the American Medical Association. 308 (13): 1333. doi:10.1001/jama.2012.12505.
  66. ↑ 66.0 66.1 66.2 Eccles Pg. 1
  67. ↑ Eccles Pg.76
  68. ↑ 68.0 68.1 Eccles Pg.90
  69. ↑ Eccles Pg. 3
  70. ↑ Eccles Pg.6
  71. ↑ "Cold". Online Etymology Dictionary. สืบค้นเมื่อ 12 January 2008.
  72. ↑ Eccles Pg.20
  73. ↑ Tyrrell DA (1987). "Interferons and their clinical value". Rev. Infect. Dis. 9 (2): 243–9. doi:10.1093/clinids/9.2.243. PMID 2438740.
  74. ↑ Al-Nakib W; Higgins, P.G.; Barrow, I.; Batstone, G.; Tyrrell, D.A.J. (1987). "Prophylaxis and treatment of rhinovirus colds with zinc gluconate lozenges". J Antimicrob Chemother. 20 (6): 893–901. doi:10.1093/jac/20.6.893. PMID 3440773. {{cite journal}}: ไม่รู้จักพารามิเตอร์ |month= ถูกละเว้น (help)
  75. ↑ "The Cost of the Common Cold and Influenza". Imperial War Museum: Posters of Conflict. vads.
  76. ↑ 76.0 76.1 76.2 Fendrick AM, Monto AS, Nightengale B, Sarnes M (2003). "The economic burden of non-influenza-related viral respiratory tract infection in the United States". Arch. Intern. Med. 163 (4): 487–94. doi:10.1001/archinte.163.4.487. PMID 12588210.{{cite journal}}: CS1 maint: multiple names: authors list (ลิงก์)
  77. ↑ Kirkpatrick GL (1996). "The common cold". Prim. Care. 23 (4): 657–75. doi:10.1016/S0095-4543(05)70355-9. PMID 8890137. {{cite journal}}: ไม่รู้จักพารามิเตอร์ |month= ถูกละเว้น (help)
  78. ↑ 78.0 78.1 Eccles Pg.226
  79. ↑ Rider TH, Zook CE, Boettcher TL, Wick ST, Pancoast JS, Zusman BD (2011). "Broad-spectrum antiviral therapeutics". PLoS ONE. 6 (7): e22572. doi:10.1371/journal.pone.0022572. PMC 3144912. PMID 21818340.{{cite journal}}: CS1 maint: multiple names: authors list (ลิงก์)
  80. ↑ Fiona Macrae (11 August 2011), "Greatest discovery since penicillin: A cure for everything - from colds to HIV", The Daily Mail, UK
  81. ↑ Val Willingham (February 12, 2009). "Genetic map of cold virus a step toward cure, scientists say". CNN. สืบค้นเมื่อ 28 April 2009.

บรรณานุกรม

  • Ronald Eccles, Olaf Weber (eds) (2009). Common cold. Basel: Birkhäuser. ISBN 978-3-7643-9894-1. {{cite book}}: |first= มีชื่อเรียกทั่วไป (help)

แหล่งข้อมูลอื่น

วิกิมีเดียคอมมอนส์มีสื่อที่เกี่ยวข้องกับ โรคหวัด

แม่แบบ:Link GA

เข้าถึงจาก "https://th.wikipedia.org/w/index.php?title=โรคหวัด&oldid=4639346"