ข้ามไปเนื้อหา

วะฮ์ฮาบียะฮ์

จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี

วะฮาบีย์ (อาหรับ: ٱلْوَهَّابِيَةُ, อัล-วะฮ์ฮาบิยะฮ์) เป็นกลุ่มเคลื่อนไหวทางศาสนาอิสลามที่ก่อตั้งโดยมุฮัมมัด อิบน์ อับดุลวะฮ์ฮาบ โดยสาวกกล่าวว่าเป็น "อนุรักษ์นิยมสุดโต่ง", "ขวาจัด"[1] "เคร่งครัด",[2] "มูลฐานนิยม",[3] หรือ "พิวริแทนต์"[4][5] ในฐานะ "ขบวนการปฏิรูป" อิสลาม เพื่อฟื้นฟู "การสักการะเอกเทวนิยมอันบริสุทธิ์" (เตาฮีด)[6][7] ส่วนผู้ต่อต้านเรียกว่า "ขบวนการลัทธิเบี่ยงเบน",[7] "ลัทธิเลวทราม"[8] และผู้บิดเบือนอิสลาม[2] คำว่าวะฮาบีย์ มักใช้โต้เถียงและสาวกทั่วไปไม่ใช้คำนี้ โดยกล่าวถึงลัทธินี้ว่า ซะละฟี หรือ มุวะฮ์ฮิด[9][10] อ้างว่า เพื่อเน้นในหลักการ เตาฮีด ("ความเป็นเอกลักษณ์" และ "ความเป็นเอกภาพ" ของพระเป็นเจ้า)[11] หรือเอกเทวนิยม โดยห้ามมุสลิมในการทำ ชิรก์ (บูชาเทวรูป)[12]

ลัทธินี้ดำเนินตามหลักเทววิทยาของอิบน์ ตัยมียะฮ์ และมัซฮับฮันบะลี [6] แม้ว่าส่วนน้อยของผู้นำสำนักฮันบะลีปฏิเสธมุมมองของอิบน์ อับดุลวะฮ์ฮาบ เนื่องจากอิทธิพลของออตโตมัน[5]

วะฮาบีย์ ถูกตั้งชื่อตามมุฮัมมัด อิบน์ อับดุลวะฮ์ฮาบ (ค.ศ. 1703–1792).[6][13][14][15][16] เขาเริ่มขบวนการปฏิรูปทั่วแคว้นนัจด์[6][17] สนับสนุนการกวาดล้างการปฏิบัติของซุนนีไปทั่ว เช่น การเคารพคนดีและการเยี่ยมเยียนสุสานของพวกเขาซึ่งทำกันอยู่ทั่วโลกอิสลาม แต่เขาถือว่าเป็นการบูชาบุคคลและเป็นสิ่งอุตตริในศาสนาอิสลาม (บิดอะฮ์)[6][11][18]

มุสลิมทั้งซุนนีและชีอะฮ์ส่วนใหญ่ทั่วโลกปฏิเสธการตีความของวะฮาบีย์ และมุสลิมหลายคนโต้แย้งพวกเขาว่าเป็นก๊ก หรือ "ลัทธิเลวทราม"[8] บรรดาอุละมาอ์ รวมไปถึงผู้ที่มาจากมหาวิทยาลัยอัลอัซฮัร ปรักปรำวะฮาบีย์อยู่หลายคำ เช่นคำว่า "ความศรัทธาของซาตาน"[19] วะฮาบีย์ ถูกกล่าวหาว่าเป็น "ต้นกำเนิดของการก่อการร้ายทั่วโลก",[20][21] เป็นแรงบันดาลใจแก่รัฐอิสลามอิรักและลิแวนต์[22] และก่อให้เกิดความแตกแยกในสังคมมุสลิม โดยการกล่าวหามุสลิมที่ไม่ยอมรับคำนิยามของวะฮาบีย์ในฐานะเอกเทวนิยมว่า พวกนอกรีต[6][23] (ตักฟีร) และแสดงความบริสุทธิ์ต่อการฆ่า[24] ลัทธินี้ถูกวิจารณ์จากการทำลายอนุสรณ์นักบุญ, สุสาน และสิ่งก่อสร้างกับโบราณวัตถุของมุสลิมและไม่ใช่มุสลิม[25][26][27]

อ้างอิง

[แก้]
  1. Mark Juergensmeyer; Wade Clark Roof, บ.ก. (2011). "Wahhabis". Encyclopedia of Global Religion. SAGE Publications. p. 1369. ISBN 9781452266565.
  2. 2.0 2.1 "Analysis Wahhabism". PBS Frontline. สืบค้นเมื่อ 13 May 2014. For more than two centuries, Wahhabism has been Saudi Arabia's dominant creed. It is an austere form of Sunni Islam that insists on a literal interpretation of the Quran. Wahhabis believe that all those who don't practice their form of Islam are heathens and enemies. Critics say that Wahhabism's rigidity has led it to misinterpret and distort Islam, pointing to extremists such as Osama bin Laden and the Taliban. Wahhabism's explosive growth began in the 1970s when Saudi charities started funding Wahhabi schools (madrassas) and mosques from Islamabad to Culver City, California.
  3. Schwartz, Steven. "Saudi Arabia and the Rise of the Wahhabi Threat". meforum. สืบค้นเมื่อ 24 June 2014.
  4. Kampeas, Ron. "Fundamentalist Wahhabism Comes to U.S." Belief.net, Associate Press. สืบค้นเมื่อ 27 February 2014.
  5. 5.0 5.1 "Wahhabi". Encyclopædia Britannica Online. สืบค้นเมื่อ 12 December 2010.
  6. 6.0 6.1 6.2 6.3 6.4 6.5 Haykel 2013, p. 231.
  7. 7.0 7.1 Commins, David (2006). The Wahhabi Mission and Saudi Arabia. I.B. Tauris. p. vi. ISBN 9781845110802. wahhabism.
  8. 8.0 8.1 Valentine, Simon (9 January 2015). Force and Fanaticism. Oxford University Press. pp. 16–17. ISBN 9781849046152. สืบค้นเมื่อ 24 July 2016. The majority of mainstream Sunni and Shia Muslims worldwide would strongly disagree with the interpretation of Wahhabism outlined above. Rather than see Wahhabism as a reform movement, many Muslims would reject it in the strongest terms as firqa, a new faction, a vile sect.
  9. DeLong-Bas, Natana J. (2004). Wahhabi Islam: From Revival and Reform to Global Jihad (First ed.). Oxford University Press, USA. pp. 123–24. ISBN 0-19-516991-3. Wahhabism has become [...] a blanket term for any Islamic movement that has an apparent tendency toward misogyny, militantism, extremism, or strict and literal interpretation of the Quran and hadith
  10. Commins, David (2009). The Wahhabi Mission and Saudi Arabia. I.B.Tauris. p. ix. Thus, the mission's devotees contend that 'Wahhabism' is a misnomer for their efforts to revive correct Islamic belief and practice. Instead of the Wahhabi label, they prefer either Salafi, one who follows the ways of the first Muslim ancestors (salaf), or muwahhid, one who professes God's unity.
  11. 11.0 11.1 Esposito 2003, p. 333
  12. V. G. Julie Rajan Al Qaeda's Global Crisis: The Islamic State, Takfir and the Genocide of Muslims Routledge 2015 ISBN 978-1-317-64538-2 page 76
  13. Brown 2009, p. 245.
  14. Delong-Bas 2004, pp. 41–42.
  15. Laoust, H. (2012) [1993]. "Ibn ʿAbd al-Wahhāb". ใน Bearman, P. J.; Bianquis, Th.; Bosworth, C. E.; van Donzel, E. J.; Heinrichs, W. P. (บ.ก.). Encyclopaedia of Islam (2nd ed.). Leiden: Brill Publishers. doi:10.1163/1573-3912_islam_SIM_3033. ISBN 978-90-04-16121-4.
  16. Michael Sells, Professor of History and Literature of Islam and Comparative Literature at the Divinity School of the University of Chicago (22 December 2016). "Wahhabist Ideology: What It Is And Why It's A Problem". The Huffington Post. New York. สืบค้นเมื่อ 10 June 2020.
  17. Commins, David (2006). The Wahhabi Mission and Saudi Arabia. I.B.Tauris. p. 7. ISBN 9780857731357. The Wahhabi religious reform movement arose in Najd, the vast, thinly populated heart of Central Arabia.
  18. "Wahhabi". GlobalSecurity.org. 27 April 2005. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 7 May 2005. สืบค้นเมื่อ 10 May 2008.
  19. Valentine, Simon (9 January 2015). Force and Fanaticisim. Oxford. p. 17. ISBN 9781849046169. สืบค้นเมื่อ 25 October 2017.Offline, ulema, such as those at the prestigious Al-Azhar University in Cairo (the Oxford University of the Sunni Muslim World) similarly, regularly denounce wahhabism as 'a satanic faith which has led to division, debate, dishonesty and mistrust of muslims'.
  20. Haider, Murtaza (22 July 2013). "European Parliament identifies Wahabi and Salafi roots of global terrorism". Dawn.com. สืบค้นเมื่อ 3 August 2014.
  21. "Terrorism: Growing Wahhabi Influence in the United States" (PDF). US GPO. 26 June 2003. Journalists and experts, as well as spokespeople of the world, have said that Wahhabism is the source of the overwhelming majority of terrorist atrocities in today's world, from Morocco to Indonesia, via Israel, Saudi Arabia, Chechnya. Jon Kyl, US Senator for Arizona
  22. Partick Cockburn, The Rise of Islamic State: ISIS and the New Sunni Revolution. Verso 2014. p. 6
  23. Commins, David (2006). The Wahhabi Mission and Saudi Arabia (PDF). I.B.Tauris. p. vi. [T]he pivotal idea in Ibn Abd al-Wahhab's teaching determines whether one is a Muslim or an infidel. In his opinion, Muslims who disagreed with his definition of monotheism were not heretics, that is to say, misguided Muslims, but outside the pale of Islam altogether
  24. Mouzahem, Haytham (20 April 2013). "Saudi Wahhabi Sheikh Calls on Iraq's Jihadists to Kill Shiites". Al-Monitor. al-monitor. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 24 August 2014. สืบค้นเมื่อ 18 August 2014.
  25. Rabasa, Angel; Benard, Cheryl (2004). "The Middle East: Cradle of the Muslim World". The Muslim World After 9/11. Rand Corporation. p. 103, note 60. ISBN 0-8330-3712-9.
  26. Howden, Daniel (6 August 2005). "The destruction of Mecca: Saudi hardliners are wiping out their own heritage". The Independent. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2011-10-20. สืบค้นเมื่อ 21 December 2009.
  27. Finn, Helena Kane (8 October 2002). "Cultural Terrorism and Wahhabi Islam". Council on Foreign Relations. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 4 September 2014. สืบค้นเมื่อ 5 August 2014. It is the undisputed case that the Taliban justification for this travesty [the destruction of the Buddha statues at Bamiyan] can be traced to the Wahhabi indoctrination program prevalent in the Afghan refugee camps and Saudi-funded Islamic schools (madrasas) in Pakistan that produced the Taliban ... In Saudi Arabia itself, the destruction has focused on the architectural heritage of Islam's two holiest cities, Mecca and Medina, where Wahhabi religious foundations, with state support, have systematically demolished centuries-old mosques and mausolea, as well as hundreds of traditional Hijazi mansions and palaces.

บรรณานุกรม

[แก้]

อ่านเพิ่ม

[แก้]

แหล่งข้อมูลอื่น

[แก้]