มหาจุฬาลงกรณ์

บทความนี้เกี่ยวกับเพลงพระราชนิพนธ์ สำหรับสถาบันการศึกษาของพระสงฆ์ ดูที่ มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย

• เพลงพระราชนิพนธ์
• ประพันธ์ทำนองโดย พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช
• แต่งเนื้อเพลง โดย ท่านผู้หญิงสมโรจน์ สวัสดิกุล ณ อยุธยา และ สุภร ผลชีวิน

เมื่อปี พ.ศ. 2492 จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ได้ขอพระราชทานเพลงประจำมหาวิทยาลัย พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวภูมิพลอดุลยเดช จึงได้โปรดเกล้าฯ พระราชทานทำนองเพลงแบบใช้ Pentatonic Scale คือ 5 เสียง ซึ่งได้ทรงพระราชนิพนธ์ไว้ก่อนแล้ว พระราชทานแก่ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย และโปรดเกล้าฯ ให้ใส่คำร้องเอง ภายหลังท่านผู้หญิงสมโรจน์ สวัสดิกุล ณ อยุธยา กับนายสุภร ผลชีวิน จึงได้ประพันธ์คำร้องขึ้นถวาย

เมื่อต้น พ.ศ. 2497 ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้นายเทวาประสิทธิ์ พาทยโกศล นำทำนองเพลง "มหาจุฬาลงกรณ์" ในแนวสากลมา แต่งทำให้เป็นแนวไทยเดิมเพื่อให้เป็นเพลงโหมโรง ก่อนบรรเลงดนตรีไทย นายเทวาประสิทธิ์ รับพระราชทานลงมาทำ และบรรเลงถวายด้วยวงปี่พาทย์ถึงสองครั้งด้วยกัน หลังจากที่พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงแก้ไขจนเป็นที่พอพระราชหฤทัยแล้ว จึงพระราชทานเพลงนี้แก่จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ต่อมาเมื่อนายเทวาประสิทธิ์ไปสอนดนตรีไทยให้แก่ชมรมดนตรีของสโมสรนิสิต จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย จึงได้นำ "เพลงโหมโรงมหาจุฬาลงกรณ์" มาสอนนิสิตชมรมดนตรีไทย และใช้เป็นเพลงโหมโรงในการบรรเลงดนตรีไทยของชมรม ฯ ตลอดมา

ในปัจจุบัน "เพลงพระราชนิพนธ์ มหาจุฬาลงกรณ์" เป็นเพลงประจำสถาบันของจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย

น้ำใจน้องพี่สีชมพู
ทุกคนไม่รู้ลืมบูชา
พระคุณของแหล่งเรียนมา
จุฬาลงกรณ์

ขอทูนขอเทิดพระนามไท
พระคุณแนบไว้นิรันดร
ขอองค์พระเอื้ออาทร
หลั่งพรคุ้มครอง

นิสิตพร้อมหน้า
สัญญาประคอง
ความดีทุกอย่างต่างปอง
ผยองพระเกียรติเกริกไกร

ขอตราพระเกี้ยวยั้งยืนยง
นิสิตประสงค์เป็นธงชัย
ถาวรยศอยู่คู่ไทย
เชิดชัย ชโย

แหล่งข้อมูลอื่น

• ประวัติเพลงและเนื้อเรื่อง จากเว็บจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย
• ฟังเพลงมหาจุฬาลงกรณ์