วาฬสีน้ำเงิน

วาฬสีน้ำเงิน ช่วงเวลาที่มีชีวิตอยู่: ควอเทอนารี – ปัจจุบัน PreꞒ Ꞓ O S D C P T J K Pg N ↓
วาฬสีน้ำเงินขนาดโตเต็มที่
ขนาดเมื่อเทียบกับมนุษย์
สถานะการอนุรักษ์
ใกล้สูญพันธุ์  (IUCN 3.1)
CITES Appendix I (CITES)
การจำแนกชั้นทางวิทยาศาสตร์
อาณาจักร:	Animalia
ไฟลัม:	Chordata
ชั้น:	Mammalia
อันดับ:	Artiodactyla
อันดับฐาน:	Cetacea
อนุอันดับ:	Mysticeti
วงศ์:	Balaenopteridae
สกุล:	Balaenoptera
สปีชีส์:	B.  musculus
ชื่อทวินาม
Balaenoptera musculus (Linnaeus, 1722)
ชนิดย่อย
B. m. brevicauda Ichihara, 1966 ?B. m. indica Blyth, 1859 B. m. intermedia Burmeister, 1871 B. m. musculus Linnaeus, 1758
แผนที่แสดงการกระจายพันธุ์
ชื่อพ้อง
Sibbaldius sulfureus Cope, 1869 Balaena musculus Linnaeus, 1758

วาฬสีน้ำเงิน (อังกฤษ: Blue whale; ชื่อวิทยาศาสตร์: Balaenoptera musculus) เป็นวาฬบาลีน (Balaenopteridae) และถือเป็นสัตว์ที่มีขนาดใหญ่ที่สุดในโลก วาฬสีน้ำเงินขนาดโดยทั่วไปจะยาวประมาณ 30-34 เมตร แต่ถ้าขนาดเล็กจะมีความยาวน้อยกว่า 30 เมตร (วาฬสีน้ำเงินแคระ หรือ B. m. brevicauda) แต่ที่ใหญ่ที่สุดเท่าที่เคยค้นพบมีความยาว 60 เมตร ซึ่งเทียบได้กับความยาวของช้างในปัจจุบันจำนวนแปดเชือกมาต่อกันเรียงแถว(ช้างบางสายพันธุ์ในปัจจุบันสามารถยาวได้ถึง 7.4 เมตรหรือ 7.5 เมตร) น้ำหนักเมื่อโตเต็มที่ ประมาณ 100–200 ตัน เฉพาะลิ้นก็มีน้ำหนักเกือบเท่าช้างหนึ่งตัว หัวใจมีขนาดเท่ารถยนต์คันหนึ่ง และเส้นเลือดบางเส้นกว้างขนาดที่มนุษย์พอจะลงไปว่ายน้ำได้ และครีบหางก็มีขนาดกว้างกว่าปีกของเครื่องบินโดยสารขนาดเล็ก จัดเป็นสัตว์ที่มีขนาดใหญ่ที่สุดในโลกเท่าที่เคยมีมา มีขนาดใหญ่กว่าไดโนเสาร์ชนิดที่ใหญ่ที่สุดในโลก

อาศัยอยู่ในมหาสมุทรแปซิฟิกตอนใต้, แอตแลนติกและมหาสมุทรอินเดีย รวมถึงในมหาสมุทรแอนตาร์กติกด้วย และแม้จะมีขนาดร่างกายใหญ่โต แต่วาฬสีน้ำเงินก็มีรูปร่างเพรียวยาวเหมาะแก่การว่ายน้ำ จึงสามารถว่ายน้ำได้เร็วถึง 20 นอตต่อชั่วโมง

ลูกวาฬจะกินเฉพาะนมแม่ที่มีไขมันสูงถึงร้อยละ 40 มีน้ำหนักตัวเพิ่มขึ้นชั่วโมงละ 4 กิโลกรัม

กินเคยและแพลงก์ตอนเป็นอาหาร แต่ก็อาจจะกินสัตว์น้ำขนาดเล็ก เช่น ปลาขนาดเล็กเข้าไปด้วย สามารถดำน้ำลงไปหาอาหารได้ลึกถึง 150 เมตร และปกติจะดำน้ำนาน 30 กว่านาที แต่มีบันทึกสูงสุดว่าดำได้นานถึง 50 นาที และพ่นน้ำได้สูงถึง 10 เมตร ทั้งนี้ วาฬสีน้ำเงินที่โตเต็มวัยเคยกินวันหนึ่งได้มากถึง 4 ตัน

วาฬสีน้ำเงินถูกล่าอย่างหนักเพื่อต้องการไขมันและน้ำมัน โดยเฉพาะในช่วง 70 ปีแรกของศตวรรษที่ 20 คาดว่ามีวาฬสีน้ำเงินราวเกิน 500,000 ตัวถูกฆ่าตาย ประชากรวาฬรอบเกาะเซาท์จอร์เจียในมหาสมุทรแอตแลนติกตอนใต้ถูกฆ่าแบบล้างบาง รวมทั้งพวกที่เคยหากินอยู่นอกชายฝั่งญี่ปุ่นด้วย ประชากรวาฬสีน้ำเงินบางกลุ่มลดจำนวนลงถึงร้อยละ 98 จนเข้าสู่สภาพของการเป็นสิ่งมีชีวิตใกล้สูญพันธุ์ กระทั่งถึงช่วงกลางทศวรรษ 1950 จึงได้มีการอนุรักษ์อย่างจริงจัง

นอกจากนี้แล้ว วาฬสีน้ำเงินยังเป็นสัตว์ที่ส่งเสียงร้องได้กว้างไกลที่สุดในโลกอีกด้วย โดยสามารถส่งได้ได้ดังถึง 1,500 กิโลเมตร ในลักษณะของคลื่นเสียงที่มีความหลากหลาย ซึ่งเชื่อกันว่าไม่ได้เป็นไปในการสื่อสารเพียงอย่างเดียว หากแต่ยังใช้การนำทางอีกด้วย

ปัจจุบัน มีปริมาณวาฬสีน้ำเงินในซีกโลกใต้อยู่ประมาณหนึ่งพันกว่าตัว (น้อยมาก) อีกทั้งมีหลักฐานว่ามีจำนวนเพิ่มขึ้นร้อยละ 2 ต่อปี แต่ยังไม่มีการประมาณจำนวนวาฬชนิดนี้ที่ดีพอในบริเวณอื่นของโลก

อ้างอิง

• J. Calambokidis and G. Steiger (1998). Blue Whales. Voyageur Press. ISBN 0-89658-338-4.
• "Blue Whale". American Cetacean Society. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2007-07-11. สืบค้นเมื่อ 2005-01-07.
• "Blue whale, Balaenoptera musculus". MarineBio.org. สืบค้นเมื่อ 2006-04-21.
• NOAA Fisheries, Office of Protected Resources Blue whale biology & status

แหล่งข้อมูลอื่น

• Photographs and movies from ARKive เก็บถาวร 2006-02-17 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
• Photographs from the เก็บถาวร 2008-10-16 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน New Bedford Whaling Museum *of "Kobo", a blue whale skeleton เก็บถาวร 2008-10-16 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน เก็บถาวร 2008-10-16 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
• Blue whale vocalizations - Cornell Lab of Ornithology—Bioacoustics Research Program
• Blue whale movies, text in French เก็บถาวร 2008-07-24 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
• World Wide Fund for Nature (WWF) - species profile for the blue whale
• BBC News - Great whales
• Blue Whale video clips and news from the BBC - BBC Wildlife Finder
• Balaenoptera Musculus เก็บถาวร 2010-09-14 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน