ข้ามไปเนื้อหา

ปิปรหวา

พิกัด: 27°26′35″N 83°07′40″E / 27.4430°N 83.1278°E / 27.4430; 83.1278
จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี
(เปลี่ยนทางจาก หมู่บ้านปิปราห์วา)
ปิปะระหะวา

ปิปรหวา, ปิปราห์วา
หมู่บ้าน
ซากของสถูปแห่งปิปะระหะวา
ซากของสถูปแห่งปิปะระหะวา
ปิปะระหะวาตั้งอยู่ในประเทศอินเดีย
ปิปะระหะวา
ปิปะระหะวา
ปิปะระหะวาตั้งอยู่ในรัฐอุตตรประเทศ
ปิปะระหะวา
ปิปะระหะวา
พิกัด: 27°26′35″N 83°07′40″E / 27.4430°N 83.1278°E / 27.4430; 83.1278
ประเทศ อินเดีย
รัฐอุตตรประเทศ
Districtสิทธัตถนคร
เขตเวลาUTC+05:30 (IST)

ปิปะระหะวา (เทวนาครี: पिपरहवा, Piprahwa, ปิปรหวา) หรือในไทยนิยมเรียกว่า ปิปราห์วา[1] เป็นหมู่บ้านและแหล่งโบราณคดีใกล้กับเมืองสิทธัตถนครในรัฐอุตตรประเทศ ประเทศอินเดีย ตั้งอยู่ห่างไป 9 ไมล์จากลุมพินีวัน และอยู่ในบริเวณที่อดีตมีความสำคัญในพุทธประวัติของพระโคตมพุทธเจ้า นอกจากนี้ปิปรหวาเป็นที่รู้จักในฐานะสถานที่เพาะปลูกข้าวกาลานามัก[2]

ปิปรหวาสถูป

[แก้]

ในปิปรหวาเป็นที่ตั้งของ ปิปรหวาสถูป ที่ซึ่งเชื่อว่าเป็นที่ประดิษฐานพระสรีรังคารของพระโคตมพุทธเจ้า ในมหาปรินิพพานสูตรบรรยายว่าหลังพระองค์เสด็จปรินิพพาน ชาวสากยะ (ศากยะ) แห่งกปีลวัตถุ (กบิลพัสดุ์) ซึ่งเป็นดินแดนที่พระองค์ประสูติ และชาวมัลละแห่งกุสินารา ซึ่งเป็นดินแดนที่พระองค์ปรินิพพาน ได้มีข้อถกเถียงกันว่าใครจะเป็นผู้สร้างสถูปบรรจุพระสรีรังคารของพระโคตมพุทธเจ้า โทณพราหมณ์ได้เข้ามาคลายความขัดแย้งและเสนอให้แบ่งพระสรีรังคารเป็นแปดส่วนเท่า ๆ กันระหว่างแปดอาณาจักรเพื่อไม่ให้การรบราเพื่อแย่งพระบรมสารีริกธาตุเกิดขึ้น โดยดินแดนของชาวศากยะได้รับหนึ่งส่วนจากแปดส่วน และแบ่งประดิษฐานในแปดสถูปที่สร้างขึ้น และอีกสองสถูปเพิ่มเติม ได้แก่ สถูปที่สร้างขึ้นครอบซากของฐานบัลลังก์ที่ใช้ถวายพระเพลิง และอีกสถูปครอบบรรจุภัณฑ์ที่บรรจุพระอัฐิของพระโคตมพุทธเจ้ามา[3]

ในปี ค.ศ. 1897 วิลเลียม แคล็กซ์เทิน เพ็พเพ วิศวกรและเจ้าของที่ดินชาวอังกฤษได้เกิดความสนใจในเนินดินในปิปรหวา เนื่องกับในเวลานั้นเขาได้ทราบข่าวการค้นพบลุมพินีสตมภ์ในลุมพินีที่บ่งบอกสถานที่ประสูติของพระโคตมพุทธเจ้า[4] เพ็พเพจึงนำคณะเข้าสำรวจปิปรหวาสถูป โดยได้รับคำชี้แนะจากนักภารตวิทยา วินเซนต์ สมิธ ว่าเป็นตัวอย่างสถูปพุทธโบราณในยุคแรก ๆ ที่ไม่สามัญโดยอาจมีอายุย้อนไปถึงรัชสมัยขอบพระเจ้าอโศก[5] คณะสำรวจทำการขุดค้นสถูปอิฐลึก 18 ฟุต จนพบกับกล่องบรรจุไหห้าไห ภายในเป็นชิ้นส่วนกระดูก เครื่องประดับทองคำ และอัญมณีที่ประดับอย่างวิจิตร[6] รวมแล้วมีหินมีค่าและกึ่งมีค่ามากกว่า 1,800 ชิ้น และชิ้นส่วนกระดูกซึ่งเชื่อว่าเป็นที่เคารพบูชาอย่างสูง[7] หนึ่งในไหดังกล่าวมีจารึกอักษรพราหมี ว่า สุกิติ-ภตินํ สภคินิกนมฺ ส-ปุต-ทลนมฺ อิยํ สลิล-นิธเน พุธส ภควเต สกิยนมฺ ซึ่งเมื่อถอดความโดยเกออร์จ บือห์เลอร์ ได้ความว่า "ศาลพระธาตุของพระพุทธะผู้ประเสริฐนี้ (บริจาคโดย) พี่น้องแห่งศากยะ-ศุกิติ (Sakya-Sukiti brothers) และสัมพันธ์เนื่องกับพี่/น้องสาว บุตร และภรรยา"[8] จากจารึกนี้จึงอนุมานได้ว่าพระธาตุที่พบในไหคือพระบรมสารีริกธาตุ พระอัฐิของพระโคตมพุทธเจ้า[9]

พระธาตุ

[แก้]

ไม่นานหลังการค้นพบ พระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าปฤษฎางค์ อดีตทูตแห่งสยาม ซึ่งบวชเป็นภิกษุในศรีลังกา ได้เสด็จถึงปิปรหวา และทรงทราบว่าเพ็พเพจะมอบพระธาตุที่ค้นพบแก่รัฐบาลเจ้าอาณานิคมอังกฤษ[10][11] พระองค์ได้ตรัสโน้มน้าวให้รัฐบาลอังกฤษมอบพระธาตุแก่พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวแห่งสยามเพื่อที่จะทรงแบ่งกับชุมชนชาวพุทธในประเทศอื่น ๆ ต่อไป ท้ายที่สุด คำโน้มน้าวและเพื่อเป็นการเอาใจชาวพุทธซึ่งกำลังเกิดกรณีที่พุทธคยา สถานที่ประสูติของพระพุทธเจ้าซึ่งพึ่งค้นพบได้ไม่นาน ว่ายังคงอยู่ใต้การดูแลของชาวฮินดู รวมถึงเป็นการแสดงทีท่าสัมพันธไมตรีกับสยาม ซึ่งในเวลานั้นมีมหาอำนาจยุโรปอื่น ๆ ทั้งฝรั่งเศส รัสเซีย และดัตช์ รายล้อม รัฐบาลอังกฤษจึงยอมส่งมอบพระธาตุจากปิปรหวาแก่สยาม[12] โดยมีพิธีส่งมอบในปี ค.ศ. 1899 ณ กรุงเทพมหานคร[13][14]

หลังจากนั้น พระธาตุที่ค้นพบจากปิปรหวา ได้กระจายไปประดิษฐานทั่วโลก เช่น ในพระบรมบรรพต วัดสระเกศราชวรมหาวิหาร ในกรุงเทพมหานคร,[14] เจดีย์ชเวดากอง ในย่างกุ้ง และ วัดพระมหามุนี ในมัณฑะเลย์ ประเทศพม่า, วัดทีปทุตตาราม (Dipaduttamarama Temple) ในโคลอมโบ, วัสกฑุเววิหาร (Waskaduwe Vihara) ในกลุตระ และ มรีจิวัฏฏสถูป (Marichiwatta stupa) ในอนุราธปุระ ประเทศศรีลังกา

ส่วนอัญมณีและทองคำที่ค้นพบ บางส่วนเก็บรักษาและสืบทอดมาถึงรัฐบาลอินเดียในปัจจุบัน ซึ่งรวมถึงตัวผอบที่ค้นพบที่จัดแสดงในพิพิธภัณฑ์อินเดีย ในโกลกาตา[15] ตลอดจนที่พิพิธภัณฑ์กบิลพัสดุ์ในปิปรหวา ตัวเพ็พเพเองได้รับอนุญาตจากรัฐให้เก็บ 'วัตถุซ้ำ' (duplicate items) บางส่วนกับตัวเอง[16] วัตถุเหล่านี้ที่เพ็พเพเก็บไว้กับตนเองได้นำไปจัดแสดงทั่วโลก เช่น ที่พิพิธภัณฑ์รีทแบร์คในซือริค, พิพิธภัณฑ์รูบินในนิวยอร์ก, พิพิธภัณฑ์บรรดาอารยธรรมเอเชียในสิงคโปร์, พิพิธภัณฑ์ศิลปะสมัยใหม่มหานครในนิวยอร์ก และ พิพิธภัณฑ์แห่งชาติเกาหลีในโซล[17]

ในปี ค.ศ. 2025 บริษัทประมูลวัตถุมีค่า ซอเธบีส์สาขาลอนดอนประกาศว่าจะมีการประมูลขายพระธาตุอัญมณีที่ยังหลงเหลือกับครอบครัวของเพ็พเพ ท่ามกลางเสียงคัดค้านจากพุทธศาสนิกชนทั่วโลก จนกระทั่งต่อมารัฐบาลอินเดียได้เข้าแทรกแซง[18] การประมูลจึงถูกเลื่อนออกไปอย่างไม่มีกำหนด[19]

อ้างอิง

[แก้]
  1. "เชิญชวนประชาชนสักการะพระบรมสารีริกธาตุและพระอรหันตธาตุของพระสารีบุตรและพระโมคคัลลานะ จากสาธารณรัฐอินเดีย ครั้งแรกในไทย". ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร.
  2. Mishra 2005.
  3. Chamberlain-Nyudo, Sylvain (2007). Mahaparinirvana Sutra. Shannon, MS: Threefold Lotus Kwoon.
  4. Peppé, W. C. (July 1898). "The Piprāhwā Stūpa, containing relics of Buddha". Journal of the Royal Asiatic Society. 30 (3): 573–588.
  5. Allen, Charles (2008). The Buddha and Dr. Fuhrer: An archaeological scandal. London: Haus Publishing. ISBN 978-1-905791-93-4.
  6. Peppe 1898, pp. 573–588.
  7. Guy, John (2023). Tree and Serpent: Early Buddhist Art in Ancient India. New York: Metropolitan Museum of Art. p. 104. ISBN 978-1-58839-693-8.
  8. Bühler 1898, p. 388.
  9. Peppe 1898, pp. 584–85.
  10. Smith, Vincent (1898). "Government Correspondence 1898/741". Government Correspondence. 741 (741).
  11. "The relics of Buddha". The Standard. Reuters. December 19, 1898. สืบค้นเมื่อ February 14, 2019.
  12. Rey, Himanshu Prabha (2014). The Return of the Buddha. Routledge. pp. 106–110.
  13. Loos, Tamara (2016). Bones around my neck. Cornell University. p. 120.
  14. 14.0 14.1 Jinavaravansa & Jumsai 2003, p. 214.
  15. Falk, Harry (2017). "The Ashes of the Buddha". Bulletin of the Asia Institute. 27: 53.
  16. Smith, Vincent (1898). "Government Correspondence". British Library (740 /III-2790-2).
  17. "Next stop Nirvana". Rietberg Museum Newsletter. November 2018.
  18. Regan, Helen (6 May 2025). "India slams auction of jewels linked to the Buddha, calls for their return". CNN. สืบค้นเมื่อ 6 May 2025.
  19. Sullivan, Helen (8 May 2025). "Sotheby's halts Buddha jewels auction after India threat". BBC News. สืบค้นเมื่อ 13 May 2025.

บรรณานุกรม

[แก้]