ข้ามไปเนื้อหา

สำนักหอจดหมายเหตุแห่งชาติ

พิกัด: 13°46′21″N 100°30′20″E / 13.772422°N 100.505594°E / 13.772422; 100.505594
จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี
สำนักหอจดหมายเหตุแห่งชาติ
ภาพรวมหน่วยงาน
ก่อตั้ง18 สิงหาคม พ.ศ. 2495
สำนักงานใหญ่ไทย
ถนนสามเสน แขวงวชิรพยาบาล เขตดุสิต กรุงเทพมหานคร 10300
13°46′21″N 100°30′20″E / 13.772422°N 100.505594°E / 13.772422; 100.505594
ต้นสังกัดหน่วยงานกรมศิลปากร กระทรวงวัฒนธรรม
เว็บไซต์nat.go.th

สำนักหอจดหมายเหตุแห่งชาติ (อังกฤษ: National Archives of Thailand) เป็นหน่วยงานสังกัดกรมศิลปากร กระทรวงวัฒนธรรม ก่อตั้งขึ้นเมื่อวันที่ 18 สิงหาคม พ.ศ. 2495 มีพันธกิจอนุรักษ์เอกสารจดหมายเหตุ (Archives) ไว้เป็นมรดกทางศิลปวัฒนธรรม พัฒนางานจดหมายเหตุทุกกระบวนงานให้มีคุณภาพได้มาตรฐาน และเป็นศูนย์ข้อมูลสารสนเทศเอกสารจดหมายเหตุ[1]

ของที่เก็บรักษา

[แก้]

สำนักหอจดหมายเหตุแห่งชาติจัดเก็บเอกสารจดหมายเหตุและบันทึกต่าง ๆ ของรัฐบาลและของสาธารณะมากกว่าหนึ่งล้านรายการ เช่น เอกสารกระดาษ ใบตาล ภาพถ่าย รูปภาพ โปสเตอร์ วิดีโอเทป และการบันทึกเสียงตั้งแต่สมัยรัชกาลที่ 4 ถึงปัจจุบัน [2]

สำนักหอจดหมายเหตุแห่งชาติมีปริมาณเอกสารในคลังเก็บเอกสาร ดังนี้[1]

หอจดหมายเหตุฯ มีเอกสารที่อ้างอิงถึงต่างประเทศจำนวนไม่มาก โดยนักวิจัยวัฒนธรรมชาวไทย ภูธร ภูมะธน กล่าวว่าเมื่อเขาต้องการค้นหาประวัติศาสตร์สมัยอยุธยา เขาต้องเดินทางไปที่หอจดหมายเหตุของประเทศฝรั่งเศส [3]

ทั้งนี้ หอจดหมายเหตุฯ เป็นสถานที่เก็บรักษา "บันทึกการประชุมของสยามสมาคมในพระบรมราชูปถัมภ์" และ "ฟิล์มกระจกหลวงและภาพต้นฉบับ" ที่ได้รับการขึ้นทะเบียนเป็นความทรงจำแห่งโลก โดยองค์การศึกษา วิทยาศาสตร์ และวัฒนธรรมแห่งสหประชาชาติ (ยูเนสโก)

หอจดหมายเหตุส่วนภูมิภาค

[แก้]
หอจดหมายเหตุแห่งชาติเฉลิมพระเกียรติฯ อำเภอคลองหลวง จังหวัดปทุมธานี
  • หอจดหมายเหตุแห่งชาติเฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระมหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร|หอจดหมายเหตุแห่งชาติเฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร ปทุมธานี สร้างขึ้นเนื่องในโอกาสที่พระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร ทรงครองสิริราชสมบัติครบ 50 ปี รัฐบาลได้รับพระมหากรุณาธิคุณโปรดเกล้าโปรดกระหม่อมให้จัดงานพระราชพิธีกาญจนาภิเษก จึงได้จัดตั้งหอจดหมายเหตุแห่งชาติเฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร เพื่อน้อมเกล้าน้อมกระหม่อมถวายในโอกาสดังกล่าว

หอจดหมายเหตุแห่งชาติเฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร ตั้งอยู่บนพื้นที่ราชพัสดุ จำนวน 75 ไร่ ณ ตำบลคลองห้า อำเภอคลองหลวง จังหวัดปทุมธานี ออกแบบอาคารโดย เกรียงไกร สัมปัชชลิต อธิบดีกรมศิลปากร อาคารมีลักษณะเป็นแบบสถาปัตยกรรมไทยประยุกต์สมัยรัชกาลที่ 9 และอารักษ์ สังหิตกุล วิศวกร อดีตอธิบดีกรมศิลปากร และตำแหน่งผู้บริหารในกระทรวงวัฒนธรรมอีกหลายตำแหน่ง เป็นวิศวกรผู้ออกแบบโครงสร้าง

อาคารประกอบด้วยกลุ่มอาคาร 4 ส่วน มีทางเชื่อมและลานอเนกประสงค์ รวมพื้นที่ใช้สอยประมาณ 23,000 ตารางเมตร ประกอบด้วย

  • ส่วนที่ 1 อาคารเก็บเอกสารจดหมายเหตุ เป็นอาคาร 9 ชั้น พื้นที่ 6,000 ตารางเมตร
  • ส่วนที่ 2 อาคารให้บริการค้นคว้า พื้นที่ 4,500 ตารางเมตร
  • ส่วนที่ 3 อาคารจัดแสดงนิทรรศการเฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตรเกี่ยวกับพระราชประวัติ พื้นที่ 4,500 ตารางเมตร
  • ส่วนที่ 4 อาคารจัดแสดงนิทรรศการเฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตรเกี่ยวกับพระราชกรณียกิจ พื้นที่ 4,500 ตารางเมตร
  • ส่วนที่ 5 ลานเอนกประสงค์ ส่วนจัดกิจกรรม และทางเชื่อมระหว่างอาคารทั้ง 4 ส่วน พื้นที่ 3,500 ตารางเมตร


  • หอจดหมายเหตุแห่งชาติเฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง เชียงใหม่ พื้นที่รับผิดชอบ : เชียงใหม่ ลำพูน ลำปาง แม่ฮ่องสอน ตาก กำแพงเพชร พิษณุโลก และนครสวรรค์
  • หอจดหมายเหตุแห่งชาติเฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง ตรัง พื้นที่รับผิดชอบ : ตรัง กระบี่ ภูเก็ต พังงา และระนอง
  • หอจดหมายเหตุแห่งชาติเฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง ยะลา พื้นที่รับผิดชอบ : ยะลา นราธิวาส ปัตตานี และสตูล
  • หอจดหมายเหตุแห่งชาติเฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง สงขลา พื้นที่รับผิดชอบ : สงขลา พัทลุง นครศรีธรรมราช สุราษฎร์ธานี และชุมพร
  • หอจดหมายเหตุแห่งชาติเฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระบรมโอรสาธิราชฯ สยามมกุฎราชกุมาร พะเยา พื้นที่รับผิดชอบ : พะเยา เชียงราย น่าน แพร่ อุตรดิตถ์ สุโขทัย พิจิตร และเพชรบูรณ์
  • หอจดหมายเหตุแห่งชาติเฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระบรมโอรสาธิราชฯ สยามมกุฎราชกุมาร อุบลราชธานี พื้นที่รับผิดชอบ : อุบลราชธานี ศรีสะเกษ สุรินทร์ บุรีรัมย์ นครราชสีมา ชัยภูมิ ขอนแก่น เลย หนองบัวลำภู อุดรธานี หนองคาย บึงกาฬ สกลนคร นครพนม มุกดาหาร อำนาจเจริญ ยโสธร ร้อยเอ็ด กาฬสินธุ์ และมหาสารคาม
  • หอจดหมายเหตุแห่งชาติ จังหวัดสุพรรณบุรี พื้นที่รับผิดชอบ : สุพรรณบุรี กาญจนบุรี ราชบุรี สมุทรสงคราม เพชรบุรี และประจวบคีรีขันธ์
  • หอจดหมายเหตุแห่งชาติ จังหวัดจันทบุรี พื้นที่รับผิดชอบ : จันทบุรี ตราด ระยอง ชลบุรี ฉะเชิงเทรา นครนายก ปราจีนบุรี และสระแก้ว
  • หอจดหมายเหตุนายกรัฐมนตรี พลเอกเปรม ติณสูลานนท์ ทำหน้าที่รวบรวมเก็บรักษาเอกสารและสิ่งของที่เนื่องในภารกิจของพลเอก เปรม ติณสูลานนท์ ประธานองคมนตรีและรัฐบุรุษ
  • หอเกียรติยศ ฯพณฯ บรรหาร ศิลปอาชา นายกรัฐมนตรีคนที่ 21 ทำหน้าที่รวบรวมเก็บรักษาเอกสารรวมทั้งการจัดนิทรรศการประวัติผลงานและสิ่งของที่เนื่องในภารกิจของนายบรรหาร ศิลปอาชา อดีตนายกรัฐมนตรี ตั้งอยู่ที่บริเวณศูนย์ราชการจังหวัดสุพรรณบุรี (ดอนย่างแย้)

อ้างอิง

[แก้]
  1. 1.0 1.1 "ประวัติหอจดหมายเหตุแห่งชาติ". หอจดหมายเหตุแห่งชาติ. สืบค้นเมื่อ 2019-03-29.
  2. "History". National Archives of Thailand. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2017-09-17. สืบค้นเมื่อ 1 September 2015.
  3. Svasti, Pichaya (2015-08-31). "Going digital". Bangkok Post. สืบค้นเมื่อ 1 September 2015.