วัดมาตุคุณาราม

วัดมาตุคุณาราม
ชื่อสามัญ	วัดมาตุคุณาราม, วัดใหม่
ที่ตั้ง	ตำบลกระโสม อำเภอตะกั่วทุ่ง จังหวัดพังงา
ประเภท	วัดราษฎร์
นิกาย	มหานิกาย
เจ้าอาวาส	พระครูสัจจญาณประยุต
ส่วนหนึ่งของสารานุกรมพระพุทธศาสนา

วัดมาตุคุณาราม เป็นวัดราษฎร์สังกัดคณะสงฆ์ฝ่ายมหานิกาย ตั้งอยู่ในตำบลกระโสม อำเภอตะกั่วทุ่ง จังหวัดพังงา

วัดมาตุคุณาราม สร้างขึ้นเมื่อราว พ.ศ. 2330–2340 โดยพระยาโลหะภูมิพิสัย (ขุนดำ ณตะกั่วทุ่ง) เป็นผู้สร้าง เพื่อตอบแทนคุณมารดา จึงมีนามว่า "วัดมาตุคุณาราม" แต่ชาวบ้านนิยมเรียกว่า วัดใหม่ เพราะสร้างขึ้นใหม่คู่กับวัดเก่าหรือวัดบูรณารามที่มีอยู่เดิม ซึ่งบางคนเรียกว่า วัดหน้าเมือง วัดมาตุคุณารามได้รับการอุปถัมภ์บำรุงเป็นอย่างดีจากตระกูล ณ ตะกั่วทุ่ง 3 ชั่วอายุคนติดต่อกันมา คือ พระตะกั่วทุ่ง (ขุนดำ) พระตะกั่วทุ่ง (ถิน) พระตะกั่วทุ่งอ่อน (อ่อน) สำนักงานพระพุทธศาสนาแห่งชาติระบุว่าตั้งวัดเมื่อ พ.ศ. 2335 ได้รับพระราชทานวิสุงคามสีมาเมื่อ พ.ศ. 2450 เขตวิสุงคามสีมา กว้าง 13 เมตร ยาว 28 เมตร ทางด้านการศึกษาวัดได้เปิดสอนปริยัติธรรมตั้งแต่ พ.ศ. 2520 และได้จัดให้มีห้องสมุดสำหรับประชาชนทั่วไปด้วย กรมศิลปากรได้ประกาศขึ้นทะเบียนโบราณสถานวัดมาตุคุณาราม วันที่ 18 ธันวาคม พ.ศ. 2539

อาคารเสนาสนะที่สำคัญ ได้แก่ อุโบสถก่ออิฐถือปูน มีมุขด้านหน้าและด้านหลัง ประตูประดับลวดลายปูนปั้นรูปวงโค้งแสดงอิทธิพลศิลปะตะวันตก หลังคาเครื่องไม้ทรงจั่วซ้อนกัน 2 ชั้น มุงด้วยกระเบื้องดินเผา ไม่มีช่อฟ้า ใบระกา หางหงส์ ภายในอุโบสถประดิษฐานกลุ่มพระพุทธรูปปูนปั้นโบราณศิลปะพื้นถิ่นภาคใต้ มีพระประธานปางปาลิไลยก์ ขนาบข้างด้วยพระพุทธรูปปางมารวิชัยและปางสมาธิ รอบอุโบสถมีใบเสมา ทำเป็นรูปสี่เหลี่ยมทรงดอกบัวตูม และมีเจดีย์ย่อมุมไม้สิบสอง