ข้ามไปเนื้อหา

ลัทธิเชมันแบบเกาหลี

จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี
พ่อหมอขณะประกอบพิธีกรรม

ลัทธิมู (เกาหลี: 무교 Mugyo "ลัทธิเชมัน")[1] หรือ ลัทธิชิน (신교) Singyo "ลัทธิแห่งเทพเจ้า")[2] เป็นศาสนาพื้นเมืองของชาวเกาหลี[3] แม้ชื่อเรียกต่างกันแต่คือลัทธิเดียวกัน[3] อี จุง-ย็อง (Jung Young Lee) ให้นิยามว่าลัทธิมูเป็นรูปแบบหนึ่งของลัทธิชิน – ซึ่งเป็นศาสนาที่มีประเพณีแบบเชมัน[4] บ้างเรียก พุงว็อลโด (풍월도 Pungwoldo "วิสุทธิมรรค")[5] ปัจจุบันมีศาสนิกชนราว 5-15 ล้านคน

ภาษาเกาหลีในปัจจุบันจะเรียกคนทรงเพศหญิงว่า "มู" (เกาหลี: 무; ฮันจา: 巫) หรือ "มูดัง" (เกาหลี: 무당; ฮันจา: 巫堂) หากเป็นคนทรงเพศชายจะเรียกว่า "พักซู" หรือจะเรียกชื่ออื่นก็ได้ เช่น "ดันก็อล" (เกาหลี: 당골)[3] โดยคนทรงในภาษาเกาหลีหรือเรียกว่า "มู" นั้น ตรงกับคำจีนว่า "วู" (จีน: 巫; พินอิน: wū) ใช้เรียกคนทรงได้ไม่จำแนกเพศ[4] โดยมูดังทำหน้าที่เป็นตัวกลางระหว่างวิญญาณ, เทพเจ้า และมนุษย์ ผ่านพิธีกรรมที่เรียกว่า "กุต" (เกาหลี: 굿) เพื่อแก้ไขปัญหาหรือพัฒนาคุณภาพชีวิตของมนุษย์[6]

หนึ่งในความเชื่อหลักคือต้องนับถือ ฮานึลลิม หรือ ฮวันอิน ว่าเป็น "ผู้สร้างทุกสรรพสิ่ง"[7] และ "ของเทพเจ้าทั้งหมดในธรรมชาติ"[4] มีตำนานมาว่าเหล่ามูดังคือสืบสันดานลงมาจากราชาสวรรค์ พระโอรสของพระชนนี [แห่งราชาสวรรค์] การสืบทอดการเป็นคนทรงจะส่งผ่านทางสายผู้หญิง[8] ส่วนตำนานอื่น ๆ มักเชื่อมโยงความเชื่อดั้งเดิมเข้ากับเรื่องทันกุน พระโอรสของราชาสวรรค์ซึ่งเป็นผู้ก่อตั้งชาติเกาหลี[9]

ลัทธิมูของเกาหลีจะมีลักษณะใกล้เคียงกับลัทธิวูของจีน,[10] ลัทธิชินโตของญี่ปุ่น, ศาสนาพื้นเมืองชาวไอนุ รวมทั้งศาสนาพื้นเมืองของชาวไซบีเรียและแมนจู บางแห่งในเกาหลียังเรียกหมอผีเหล่านี้ว่า "ทันกุลทันกุล-อารี" (dangul dangul-ari) ส่วนคนทรงหรือ "มูดัง" นั้นก็ใกล้เคียงกับมิโกะของญี่ปุ่น และยุตะของรีวกีว นอกจากนี้ลัทธิมูยังส่งอิทธิพลต่อลัทธิเกิดใหม่ในเกาหลี เช่น ลัทธิช็อนโดและชึงซันโด (Jeung San Do) จากการศึกษาด้านสังคมวิทยาพบว่าชาวคริสต์ในหลาย ๆ คริสตจักรยังคงปฏิบัติศาสนกิจด้วยพื้นฐานอย่างลัทธิมูซึ่งฝังรากลึกมาช้านาน[11]

อ้างอิง

[แก้]
  1. ↑ Used in: Chang Soo-kyung, Kim Tae-gon. Korean Shamanism – Muism. Jimoondang, 1998.
  2. ↑ Used in: Margaret Stutley. Shamanism: A Concise Introduction. Routledge, 2003.
  3. ↑ 3.0 3.1 3.2 Jung Young Lee, 1981. p. 4
  4. ↑ 4.0 4.1 4.2 Jung Young Lee, 1981. p. 5
  5. ↑ Lee Chi-ran, p. 14[ลิงก์เสีย]
  6. ↑ Joon-sik Choi, 2006. p. 21
  7. ↑ Jung Young Lee, 1981. p. 18
  8. ↑ Jung Young Lee, 1981. pp. 5-12
  9. ↑ Jung Young Lee, 1981. p. 13
  10. ↑ Jung Young Lee, 1981. p. 21
  11. ↑ Andrew E. Kim. Korean Religious Culture and Its Affinity to Christianity. Korea University, Sociology of Religion, 2000.

บรรณานุกรม

[แก้]
  • Choi, Joon-sik (2006). Folk-Religion: The Customs in Korea. Ewha Womans University Press. ISBN 8973006282.
  • 홍태한 (Hong Tae-han) (2002). Han'guk seosa muga yeon'gu 한국 서사무가 연구 [Studies on Korean Shamanic Narratives]. Seoul: Minsogwon. ISBN 89-5638-053-8. Anthology of prior papers.{{cite book}}: CS1 maint: postscript (ลิงก์)
  • —————————— (2016). Han'guk seosa muga-ui yuhyeong-byeol jonjae yangsang-gwa yeonhaeng wolli 한국 서사무가의 유형별 존재양상과 연행원리 [Forms per type and principles of performances in Korean shamanic narratives]. Seoul: Minsogwon. ISBN 978-89-285-0881-5. Anthology of prior papers.{{cite book}}: CS1 maint: postscript (ลิงก์)
  • 현용준 (Hyun Yong-jun); 현승환 (Hyun Seung-hwan) (1996). Jeju-do muga 제주도 무가 [Shamanic hymns of Jeju Island]. Han'guk gojeon munhak jeonjip. Research Institute of Korean Studies, Korea University.
  • 강소전 (Kang So-jeon) (2012). Jeju-do simbang-ui mengdu yeon'gu: Giwon, jeonseung, uirye-reul jungsim-euro 제주도 심방의 멩두 연구—기원,전승,의례를 중심으로- [Study on the mengdu of Jeju shamans: Origins, transfer, ritual] (PhD). Cheju National University.
  • 강정식 (Kang Jeong-sik) (2015). Jeju Gut Ihae-ui Giljabi 제주굿 이해의 길잡이 [A Primer to Understanding the Jeju Gut]. Jeju-hak Chongseo. Minsogwon. ISBN 9788928508150. สืบค้นเมื่อ July 11, 2020.
  • Kim, Hae-Kyung Serena (2005). Sciamanesimo e Chiesa in Corea: per un processo di evangelizzazione inculturata (ภาษาอิตาลี). Gregorian Biblical BookShop. ISBN 8878390259.
  • Kim, Tae-kon (1998). Korean Shamanism—Muism. Jimoondang Publishing Company. ISBN 898809509X.
  • 김태곤 (1996). 한국의 무속. Daewonsa. ISBN 978-89-5653-907-2.
  • Kendall, Laurel (2010). Shamans, Nostalgias, and the IMF: South Korean Popular Religion in Motion. University of Hawaii Press. ISBN 978-0824833985.
  • Korean Cultural Service (1998). "Korean Culture" (19). {{cite journal}}: Cite journal ต้องการ |journal= (help)
  • Korean Cultural Service (1992). "Korean Culture" (12–13). {{cite journal}}: Cite journal ต้องการ |journal= (help)
  • Lee, Chi-ran (2010s). "The Emergence of National Religions in Korea" (PDF). คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 13 April 2014.
  • Lee, Jung Young (1981). Korean Shamanistic Rituals. Mouton De Gruyter. ISBN 9027933782.
  • 서대석 (Seo Daeseok) (2001). Han'guk sinhwa-ui yeon'gu 한국 신화의 연구 [Studies on Korean Mythology]. Seoul: Jibmundang. ISBN 89-303-0820-1. สืบค้นเมื่อ June 23, 2020. Anthology of Seo's papers from the 1980s and 1990s.{{cite book}}: CS1 maint: postscript (ลิงก์)
  • 서대석 (Seo Daeseok); 박경신 (Park Gyeong-sin) (1996). Seosa muga il 서사무가 1 [Narrative shaman hymns, Volume I]. Han'guk gojeon munhak jeonjip. Research Institute of Korean Studies, Korea University.
  • 신연우 (Shin Yeon-woo) (2017). Jeju-do seosa muga Chogong bon-puri-ui sinhwa-seong-gwa munhak-seong 제주도 서사무가 <초공본풀이>의 신화성과 문학성 [The Mythological and Literary Nature of the Jeju Shamanic Narrative Chogong bon-puri]. Seoul: Minsogwon. ISBN 978-89-285-1036-8.
  • Sorensen, Clark W. (July 1995). The Political Message of Folklore in South Korea's Student Demonstrations of the Eighties: An Approach to the Analysis of Political Theater. Fifty Years of Korean Independence. Seoul, Korea: Korean Political Science Association.
  • Yunesŭk'o Han'guk Wiwŏnhoe (1985). "Korea Journal". Korean National Commission for UNESCO. {{cite journal}}: Cite journal ต้องการ |journal= (help)

อ่านเพิ่มเติม

[แก้]
  • Keith Howard (Hrsg.): Korean Shamanism. Revival, survivals and change. The Royal Asiatic Society, Korea Branch, Seoul Press, Seoul 1998.
  • Dong Kyu Kim: Looping effects between images and realities: understanding the plurality of Korean shamanism. The University of British Columbia, 2012.
  • Laurel Kendall: Shamans, Nostalgias, and the IMF: South Korean Popular Religion in Motion. University of Hawaii Press, Honolulu 2010, ISBN 0824833988.
  • Laurel Kendall: Shamans, housewives and other restless spirits. Woman in Korean ritual life (= Studies of the East Asien Institute.). University of Hawaii Press, Honolulu 1985.
  • Kwang-Ok Kim: Rituals of resistance. The manipulation of shamanism in contemporary Korea. In: Charles F. Keyes; Laurel Kendall; Helen Hardacre (Hrsg.): Asian visions of authority. Religion and the modern states of East and Southeast Asia. University of Hawaii Press, Honolulu 1994, S. 195–219.
  • Hogarth, Hyun-key Kim (1998). Kut: Happyness Through Reciprocity. Bibliotheca shamanistica. Vol. 7. Budapest: Akadémiai Kiadó. ISBN 9630575450. ISSN 1218-988X.
  • Daniel Kister: Korean shamanist ritual. Symbols and dramas of transformation. Akadémiai Kiadó, Budapest 1997.
  • Dirk Schlottmann: Cyber Shamanism in South Korea. Online Publication: Institut of Cyber Society. Kyung Hee Cyber University, Seoul 2014.
  • Dirk Schlottmann Spirit Possession in Korean Shaman rituals of the Hwanghaedo-Tradition.In: Journal for the Study of Religious Experiences. Vol.4 No.2. The Religious Experience Research Centre (RERC) at the University of Wales Trinity Saint David, Wales 2018.
  • Dirk Schlottmann Dealing with Uncertainty: “Hell Joseon” and the Korean Shaman rituals for happiness and against misfortune. In: Shaman – Journal of the International Society for Academic Research on Shamanism. Vol. 27. no 1 & 2, p. 65–95. Budapest: Molnar & Kelemen Oriental Publishers 2019.

แหล่งข้อมูลอื่น

[แก้]
Stub icon

บทความศาสนานี้ยังเป็นโครง คุณสามารถช่วยวิกิพีเดียได้โดยการเพิ่มเติมข้อมูล

เข้าถึงจาก "https://th.wikipedia.org/w/index.php?title=ลัทธิเชมันแบบเกาหลี&oldid=12020953"