ผลต่างระหว่างรุ่นของ "เสาวรส"
หน้าตา
เนื้อหาที่ลบ เนื้อหาที่เพิ่ม
ไม่มีความย่อการแก้ไข ป้ายระบุ: แก้ไขจากอุปกรณ์เคลื่อนที่ แก้ไขจากเว็บสำหรับอุปกรณ์เคลื่อนที่ |
|||
บรรทัด 15: | บรรทัด 15: | ||
}} |
}} |
||
'''เสาวรส''' หรือ '''กะทกรกฝรั่ง''' หรือ '''กะทกรกสีดา''' หรือ '''กะทกรกยักษ์''' ({{ชื่อวิทยาศาสตร์| Passiflora edulis}}, {{lang-en|Passionfruit}}, {{lang-es|Maracujá}}) เป็นไม้เถาเลื้อย ถิ่นกำเนิดอยู่ใน[[ทวีปอเมริกาใต้]] บริเวณ[[ประเทศบราซิล]] [[ปารากวัย]] [[อาร์เจนตินา]] ผลเป็นรูปกลม ผลอ่อนสีเขียว เมื่อสุกมีหลายสีแล้วแต่พันธุ์ ทั้งสีม่วง เหลือง ส้ม ชั้นในสุดของเปลือกเป็นเยื่อสีขาวที่เรียกรก ภายในมีเมล็ดสีดำจำนวนมาก อยู่ในเยื่อหุ้มเมล็ดเป็นถุง<ref>{{cite web|url=http://www.exoticfruitx.com/2011/08/passion-fruit-background-nutrition-preparation/|title=Passion Fruit: Background, Nutrition, Preparation|date=25 August 2011|publisher=Exotic Fruit for Health|accessdate=18 September 2011}}</ref> กลิ่นคล้าย[[ฝรั่ง]]สุก รสเปรี้ยวจัด บางพันธุ์มีรสอมหวาน |
|||
==การผสมเกสร== |
|||
การผสมเกสรนั้นจะใช้แมลงภู่เพื่อการผสมเกสรในเชิงการค้าใน[[ฟิลิปปินส์]] [[อินโดนีเซีย]] และ [[มาเลเซีย]] และส่วนอื่น ๆ ของ [[เอเชียตะวันออกเฉียงใต้]] นอกจาก นี้ ดอก[[เสาวรส]] ([[เสาวรส|Passiflora edulis flavicarpa]]) ถูกค้นพบว่าบานสัมพันธ์กันกับช่วงที่แมลงภู่กำลังแพร่หลาย แสดงให้เห็นว่าสิ่งมีชีวิตทั้งสองชนิดนี้วิวัฒนาการมาอย่างสัมพันธ์กัน<ref name="Mardan">Mardan, M., Yatim, Ismail, M. and Raji Khalid, Mohd. (1991). “Nesting Biology and Foraging Activity of Carpenter Bee on Passion Fruit”. Acta Hort. (ISHS) 288: 127-132 [http://www.actahort.org/books/288/288_15.htm].</ref> |
|||
== การกระจายพันธุ์ == |
|||
มีการปลูกเสาวรสทางการค้าในหลายประเทศ เช่น [[อินเดีย]] [[ศรีลังกา]] [[นิวซีแลนด์]] ประเทศแถบ[[ทะเลแคริบเบียน]] [[บราซิล]] [[โคลอมเบีย]] [[โบลิเวีย]] [[เอกวาดอร์]] [[อินโดนีเซีย]] [[เปรู]] [[เปอร์โตริโก]] [[สาธารณรัฐโดมินิกัน]] [[สหรัฐอเมริกา]] [[อาร์เจนตินา]] [[ออสเตรเลีย]] [[แอฟริกาตะวันออก]] [[เม็กซิโก]] [[อิสราเอล]] [[คอสตาริกา]] [[แอฟริกาใต้]]และ[[โปรตุเกส]] ในประเทศไทยมีเสาวรสที่ปลูกทั่วไป 3 พันธุ์คือ พันธุ์สีม่วง เมื่อสุกเปลือกสีม่วง เนื้อในสีเหลือง รสอมหวานมากกว่าพันธุ์อื่นๆ แต่ไม่ค่อยต้านทานโรคในเขตร้อน พันธุ์สีเหลืองหรือเสาวรสสีทอง ผลแก่สีเหลือง รสเปรี้ยวมาก นิยมปลูกในเขตร้อน พันธุ์ผสม เมื่อสุกเป็นสีม่วงอมแดง รสเปรี้ยวจัด กลิ่นแรง |
|||
สามารถปักชำและเสียบยอดได้ |
|||
== การใช้ประโยชน์ == |
|||
[[ไฟล์:Passion fruit wine at Morad Winery in Israel.jpg|thumb|[[ไวน์]]หรือ 'sicar' ทำจากเสาวรสใน[[อิสราเอล]]]] |
|||
ผลสุกของเสาวรสนำมาทำน้ำผลไม้และ[[ไวน์]] หรือเติมลงในน้ำผลไม้ชนิดอื่นเพื่อเพิ่มกลิ่น<ref name="GRIN">{{cite web |url=http://www.ars-grin.gov/cgi-bin/npgs/html/taxon.pl?26962 |title=''Passiflora edulis'' Sims |work=Germplasm Resources Information Network |publisher=United States Department of Agriculture |date=2007-06-25 |accessdate=2010-01-07}}</ref> |
|||
ในทวีปอเมริกาใต้รับประทานเปลือกของเสาวรสสุก หรือนำไปปั่นรวมกับน้ำตาลและน้ำเสาวรสเป็นเครื่องดื่มที่เรียก Refresco นำเนื้อเสาวรสไปทำขนมได้หลายชนิดทั้ง[[เค้ก]] [[ไอศกรีม]] [[แยม]] [[เยลลี]] ยอดเสาวรสนำไปแกงหรือกินกับบบน้ำพริกลล เมล็ดนำไปสกัดน้ำมันพืช ทำ[[เนยเทียม]] เปลือกนำไปสกัดสาร[[เพกทิน]]หรือนำมาตากแห้งเป็นอาหารสัตว์ เปลือกเสาวรสที่อ่อนบางพันธุ์มีสารประกอบไซยาไนต์เล็กน้อยโดยเฉพาะผลสีม่วง แต่เมื่อนำเปลือกมาทำแยมด้วยความร้อนสูง สารประกอบไซยาไนต์จะหายไป <ref>{{Cite journal |
|||
| last1=Chassagne |
|||
| first1=David |
|||
| last2=Crouzet |
|||
| first2=Jean C. |
|||
| last3=Bayonove |
|||
| first3=Claude L. |
|||
| last4=Baumes |
|||
| first4=Raymond L. |
|||
| date=18 December 1996| title= Identification and Quantification of Passion Fruit Cyanogenic Glycosides |
|||
| doi=10.1021/jf960381t |
|||
| journal = Journal of Agricultural and Food Chemistry |
|||
| volume = 44 |
|||
| issue = 12 |
|||
| pages=3817 |
|||
| publisher = American Chemical Society |
|||
| unused_data=DUPLICATE DATA: doi=10.1021/jf960381t |
|||
}}</ref> |
|||
การใช้ประโยชน์ในประเทศต่างๆมีดังนี้ |
|||
* [[บราซิล]] มูสเสาวรสเป็นของหวานที่พบได้ทั่วไป เมล็ดเสาวรสนิยมใช้แต่งหน้าเค้ก ในการปรุง[[Caipirinha]] นิยมใช้เสาวรสแทนมะนาว |
|||
* [[โคลอมเบีย]] เป็นผลไม้ที่สำคัญในการทำน้ำผลไม้และขนม เรียกเสาวรสว่า "Maracuyá" |
|||
* [[สาธารณรัฐโดมินิกัน]]เรียกเสาวรสว่า ''chinola'' ใช้ทำน้ำผลไม้และใช้แต่งรสไซรับ กินเป็นผลไม้สดกับน้ำตาล |
|||
* [[ฮาวาย]] ทั้งเสาวรสสีม่วงและสีเหลืองใช้กินเป็นผลไม้ น้ำเชื่อมรสเสาวรสใช้แต่งหน้าน้ำแข็ง ไอศกรีม และใช้เป็นส่วนผสมในเค้ก คุกกี้ แยม เยลลี่ เนย |
|||
* [[อินโดนีเซีย]] มีเสาวรสสองชนิด คือชนิดสีขาวกับสีเหลือง สีขาวกินเป็นผลไม้ สีเหลืองใช้ทำน้ำผลไม้ และเคียวกับน้ำตาลเป็นไซรับ |
|||
* [[นิวซีแลนด์]] และ [[ออสเตรเลีย]] นิยมกินผลสดเป็นอาหารเช้าในช่วงฤดูร้อน เช่นทำฟรุตสลัด เสาวรสใช้ทำขนมหลายอย่าง เช่นแต่งหน้าเค้ก pavlova ไอศกรีม ใช้แต่งรสชีสเค้ก และมีน้ำอัดลมรสเสาวรสในออสเตรเลีย |
|||
* [[ปารากวัย]] ใช้ทำน้ำผลไม้ ใช้ผสมในเค้กมูส ชีสเค้ก ใช้แต่งรสโยเกิร์ตและคอกเทล |
|||
* [[เม็กซิโก]] ใช้ทำน้ำผลไม้หรือรับประทานผลกับพริกป่นและน้ำเลมอน |
|||
* [[เปอร์โตริโก]] เรียกเสาวรสว่า "Parcha" นิยมใช้เป็นยาลดความดัน<ref>{{cite news |
|||
| last = |
|||
| first = |
|||
| title = Make Choosing Good Food for High Blood Pressure an Easy and Exciting Experience |
|||
| work = highbloodpressureinfo.org |
|||
| publisher = Site Build It! |
|||
| date = |
|||
| url = http://www.highbloodpressureinfo.org/food-for-high-blood-pressure.html |
|||
| accessdate = 2010-08-13 }}</ref> ใช้ทำน้ำผลไม้ ไอศกรีมหรือเพสตรี |
|||
* [[เปรู]]ใช้เสาวรสทำขนมหลายชนิดรวมทั้ง[[ชีสเค้ก]] ใช้ทำน้ำผลไม้ ผสมใน [[ceviche]] และ[[คอกเทล]] |
|||
* [[ฟิลิปปินส์]]รับประทานเป็นผลไม้ มีขายทั่วไปแต่ไม่เป็นที่นิยมมาก |
|||
* [[แอฟริกาใต้]] เสาวรสรู้จักกันในชื่อ Granadilla ใช้แต่งรสโยเกิร์ต น้ำอัดลม กินเป็นผลไม้หรือใช้แต่งหน้าเค้ก |
|||
* [[ศรีลังกา]] นิยมดื่มน้ำเสาวรสเป็นน้ำผลไม้ <ref>[http://www.tastespotting.com/detail/10971 Passion fruit cordial Faluda and Sri Lankan food - TasteSpotting]</ref> |
|||
* [[สหรัฐอเมริกา]] ใช้ผสมในน้ำผลไม้ผสม |
|||
* [[เวียดนาม]] รับประทานเสาวรสปั่นกับน้ำผึ้งและน้ำแข็ง |
|||
== สารอาหาร == |
|||
{{nutritionalvalue |
{{nutritionalvalue |
||
| name=เสาวรสดิบ ผลสีม่วง |
| name=เสาวรสดิบ ผลสีม่วง |
||
บรรทัด 96: | บรรทัด 39: | ||
}} |
}} |
||
ผลเ |
|||
ผลเสาวรสสุกมี[[บีตา-แคโรทีน]] [[โพแทสเซียม]]และ[[ใยอาหาร]]สูง น้ำเสาวรสมีวิตามินซีมากและเหมาะสำหรับผู้ที่มีความดันโลหิตสูง<ref>{{cite news |
|||
| last = |
|||
| first = |
|||
| title = Passionfruit |
|||
| work = organicfood.com |
|||
| publisher = WSPA |
|||
| date = |
|||
| url = http://www.organicfood.com.au/Content_Common/pg-passinfruit-information.seo |
|||
| accessdate = 2008-08-25 }}</ref> ผลสีเหลืองใช้ในอุตสาหกรรมน้ำผลไม้ ส่วนผลสีม่วงนิยมบริโภคสด เสาวรสมี[[ไลโคพีน]] ในชั้น[[เพอริคาร์บ]].<ref>Evangelia Mourvaki, Stefania Gizzi, Ruggero Rossi, Stefano Rufini, "Passionflower Fruit—A "New" Source of Lycopene?", Journal of Medicinal Food. Spring 2005: 104-106.</ref> |
|||
== ภาพของเสาวรส == |
|||
<gallery> |
<gallery> |
||
<!-- ไฟล์:Passion Fruit444.jpg |
<!-- ไฟล์:Passion Fruit444.jpg |
รุ่นแก้ไขเมื่อ 12:07, 12 สิงหาคม 2561
เสาวรส | |
---|---|
![]() | |
เสาวรสสีม่วงจากออสเตรเลียทั้งผลและผ่าตามขวาง | |
การจำแนกชั้นทางวิทยาศาสตร์ | |
อาณาจักร: | Plantae |
ไม่ได้จัดลำดับ: | Angiosperms |
ไม่ได้จัดลำดับ: | Eudicots |
ไม่ได้จัดลำดับ: | Rosids |
อันดับ: | Malpighiales |
วงศ์: | Passifloraceae |
สกุล: | Passiflora |
สปีชีส์: | P. edulis |
ชื่อทวินาม | |
Passiflora edulis Sims, 1818 |
คุณค่าทางโภชนาการต่อ 100 กรัม (3.5 ออนซ์) | |
---|---|
พลังงาน | 406 กิโลจูล (97 กิโลแคลอรี) |
23.38 g | |
น้ำตาล | 11.20 g |
ใยอาหาร | 10.4 g |
0.70 g | |
2.20 g | |
วิตามิน | |
วิตามินเอ | (8%) 64 μg |
ไรโบเฟลวิน (บี2) | (11%) 0.130 มก. |
ไนอาซิน (บี3) | (10%) 1.500 มก. |
โฟเลต (บี9) | (4%) 14 μg |
วิตามินซี | (36%) 30.0 มก. |
แร่ธาตุ | |
แคลเซียม | (1%) 12 มก. |
เหล็ก | (12%) 1.60 มก. |
แมกนีเซียม | (8%) 29 มก. |
ฟอสฟอรัส | (10%) 68 มก. |
โพแทสเซียม | (7%) 348 มก. |
สังกะสี | (1%) 0.10 มก. |
Nutrient values and weights are for edible portion. | |
ประมาณร้อยละคร่าว ๆ โดยใช้การแนะนำของสหรัฐสำหรับผู้ใหญ่ แหล่งที่มา: USDA FoodData Central |
ผลเ
-
เสาวรส 3 สปีชีส์
-
เสาวรสสีม่วง
-
ผลเสาวรสม่วงผ่าตามขวาง
-
เสาวรสสีเหลืองที่เก็บเกี่ยวแล้ว (P.flavicarpa)
-
เสาวรสสีม่วงที่เก็บเกี่ยวแล้ว
-
ขนาดที่ต่างกันของเสาวรสสีเหลืองและสีม่วง
-
ผลเสาวรสที่ยังติดอยู่กับเถา
-
ดอกของ Passiflora flavicarpa
อ้างอิง
- นิดดา หงส์วิวัฒน์ และทวีทอง หงส์วิวัฒน์. ผลไม้ 111 ชนิด: คุณค่าอาหารและการกิน. กทม. แสงแดด. 2550
แหล่งข้อมูลอื่น
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/30px-Commons-logo.svg.png)
วิกิมีเดียคอมมอนส์มีสื่อที่เกี่ยวข้องกับ เสาวรส
- Purdue.edu, Fruits of Warm Climates: Passionfruit
- Saowaros.com, Thai Passion fruit
- CRFG.org, California Rare Fruit Growers: Passion Fruit Fruit Facts
- Passiflora.org, Passiflora Society International
- DaleysFruit.com.au, Australian Passionfruit Varieties
- Phytochemicals.info, phytochemicals in Passion Fruit
- Passionflow.co.uk, Passiflora Online