พระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าจิตราภรณ์

พระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าจิตราภรณ์
พระวรวงศ์เธอ ชั้น 4 พระองค์เจ้าชั้นตรี
ประสูติ	พ.ศ. 2382 หม่อมราชวงศ์จิตราภรณ์ นพวงศ์
สิ้นพระชนม์	2 พฤศจิกายน พ.ศ. 2403
หม่อม	หม่อมนกแก้ว
พระบุตร	3 องค์
ราชสกุล	นพวงศ์
ราชวงศ์	จักรี
พระบิดา	พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหมื่นมเหศวรศิววิลาส

พระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าจิตราภรณ์ (พ.ศ. 2382 – 2 พฤศจิกายน พ.ศ. 2403) เป็นพระโอรสในพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหมื่นมเหศวรศิววิลาส และเป็นพระราชนัดดาพระองค์แรกในพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว

พระประวัติ

พระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าจิตราภรณ์ เป็นพระโอรสพระองค์ใหญ่ในพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหมื่นมเหศวรศิววิลาส ประสูติเมื่อปี พ.ศ. 2382 เมื่อประสูติเป็น '“หม่อมราชวงศ์จิตราภรณ์ โอรสในหม่อมเจ้านพวงศ์”' ด้วยขณะนั้นพระบิดามีพระยศเป็น หม่อมเจ้านพวงศ์ พระโอรสในสมเด็จพระเจ้าน้องยาเธอ เจ้าฟ้ามกุฎสมมติวงศ์ พระวชิรญาณมหาเถร ต่อมาเมื่อพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวเสด็จขึ้นครองราชย์ หม่อมราชวงศ์จิตราภรณ์จึงมีพระยศเป็น “หม่อมเจ้าจิตราภรณ์ พระโอรสในพระเจ้าลูกยาเธอ พระองค์เจ้านพวงศ์ฯ” ต่อมาเมื่อวันที่ 27 พฤศจิกายน พ.ศ. 2396 ได้รับพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้เฉลิมพระยศเป็น “พระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าจิตราภรณ์” พระองค์สิ้นพระชนม์เมื่อวันที่ 2 พฤศจิกายน พ.ศ. 2403 สิริพระชันษา 21 ปี พระราชทานเพลิงพระศพ ณ วัดบวรนิเวศราชวรวิหาร เมื่อวันที่ 18 มกราคม พ.ศ. 2404

พระโอรส-ธิดา

พระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าจิตราภรณ์ เสกสมรสกับหม่อมนกแก้ว มีพระโอรส-ธิดาด้วยกัน 3 องค์ ตามราชประเพณีพระโอรส-ธิดาของพระองค์ต้องดำรงยศชั้นหม่อมราชวงศ์ แต่พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้ดำรงพระยศชั้นหม่อมเจ้าทั้งหมด ได้แก่

1. หม่อมเจ้าชาย สิ้นชีพิตักษัยเมื่อปี พ.ศ. 2399
2. หม่อมเจ้าหญิงแจ่มแจ้ง (พ.ศ. 2400 – 3 มีนาคม พ.ศ. 2417)
3. หม่อมเจ้าชาย (31 ตุลาคม พ.ศ. 2401 – ไม่มีข้อมูล)

พระเกียรติยศ

พระอิสริยยศ

• หม่อมราชวงศ์จิตราภรณ์ (พ.ศ. 2382 – 2 เมษายน พ.ศ. 2394)
• หม่อมเจ้าจิตราภรณ์ (2 เมษายน พ.ศ. 2394 – 27 พฤศจิกายน พ.ศ. 2396)
• พระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าจิตราภรณ์ (27 พฤศจิกายน พ.ศ. 2396 – 2 พฤศจิกายน พ.ศ. 2403)

พงศาวลี

พงศาวลีของพระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าจิตราภรณ์

16. พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช               8. พระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย                       17. สมเด็จพระอมรินทราบรมราชินี               4. พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว                             18. เงิน แซ่ตัน               9. สมเด็จพระศรีสุริเยนทราบรมราชินี                       19. สมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอ เจ้าฟ้ากรมพระศรีสุดารักษ์               2. พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหมื่นมเหศวรศิววิลาส                                   20. สมเด็จพระเจ้ากรุงธนบุรี               10. พระอินทร์อภัย                       21. กรมบริจาภักดีศรีสุดารักษ์​               5. เจ้าจอมมารดาน้อย ในรัชกาลที่ 4                             1. พระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าจิตราภรณ์

อ้างอิง

• ศุภวัฒย์ เกษมศรี, พลตรี หม่อมราชวงศ์, และรัชนี ทรัพย์วิจิตร. พระอนุวงศ์ชั้นหม่อมเจ้าในพระราชวงศ์จักรี. กรุงเทพ : สำนักพิมพ์บรรณกิจ, พิมพ์ครั้งที่ 3 พ.ศ. 2549. 360 หน้า. หน้า หน้าที่. ISBN 974-221-818-8
• บรรเจิด อินทุจันทร์ยง. ราชสกุลพระบรมราชวงศ์จักรี. กรุงเทพ : องค์การค้าของคุรุสภา, พิมพ์ครั้งที่ 1 พ.ศ. 2539. หน้า หน้าที่. ISBN 974-005-650-8