ข้ามไปเนื้อหา

พระพุทธโลกนาถ

จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี
พระพุทธโลกนาถ
ชื่อเต็มพระพุทธโลกนาถ ราชสมมติวงศ์ องค์อนันตญาณสัพพัญญู สยัมภูพุทธบพิตร
ชื่อสามัญ-
ประเภทพระพุทธรูป
ศิลปะปางห้ามพระแก่น​จันทร์​ ศิลปะอยุธยา
ความสูง10 เมตร
วัสดุสำริด ลงรักปิดทอง
สถานที่ประดิษฐานพระวิหารทิศตะวันออก มุขหลัง วัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม
ความสำคัญบรรจุพระบรมสารีริกธาตุ
พระพุทธศาสนา ส่วนหนึ่งของสารานุกรมพระพุทธศาสนา

พระพุทธโลกนาถ มีพระนามเดิมว่า พระโลกนาถศาสดาจารย์ เดิมประดิษฐานอยู่ ณ วิหารพระโลกนาถ วัดพระศรีสรรเพชญ์ พระนครศรีอยุธยา ต่อมา พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช ทรงอัญเชิญมาปฏิสังขรณ์และประดิษฐานที่วิหารทิศตะวันออก มุขหลัง[1] วัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม ภายหลังพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว พระราชทานนามว่า พระพุทธโลกนาถ ราชสมมติวงศ์ องค์อนันตญาณสัพพัญญู สยัมภูพุทธบพิตร[2]

พุทธลักษณะที่ปรากฎในปัจจุบันคือ เป็นพระพุทธรูปยืน พระหัตถ์ซ้ายประทานอภัย พระหัตถ์ขวาแนบพระวรกาย หรือปางห้ามพระแก่นจันทน์ ทรงครองจีวรห่มเฉียง พาดสังฆาฏิ จุดเด่นของรูปองค์นี้อยู่ที่ปางประทานอภัยพระหัตถ์ซ้ายที่พบไม่มากนัก รวมถึงริ้วจีวรที่พาดเฉียงลงหน้าสบงไปทางด้านขวาผิดแปลกไปจากพระพุทธรูปยืนทั่วไป[3]

พิชญา สุ่มจินดา อาจารย์ภาควิชาศิลปะไทย คณะวิจิตรศิลป์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ มีข้อสังเกตุว่า “ปีกจีวร” ทั้งสองข้างที่เป็นลักษณะของการครองจีวร “ห่มคลุม” แผ่ออกจากพระวรกายทั้งสองข้าง พบเป็นปกติของพระพุทธรูปยืนในสมัยอยุธยา ก่อนจะแก้ไขให้เป็น “ห่มเฉียง” ตามความนิยมในสมัยอยุธยาตอนปลายและต้นรัตนโกสินทร์ พระกรขวาเหยียดตรงแลดูแข็งกระด้าง และพระหัตถ์ซ้ายประทานอภัยมีสัดส่วน ที่ไม่รับกันกับพระกร[3] หากพิจารณาจากการครองจีวร “ห่มคลุม” แล้ว เป็นไปได้ที่พระพุทธโลกนาถฯ จะเคยเป็น "พระพุทธรูปปางอุ้มบาตร" มาก่อน [3]

เชิงอรรถ

[แก้]
  1. vajirayana.org/พระราชพงศาวดารกรุงรัตนโกสินทร์-รัชกาลที่-๑/๙๑-สร้างและฉลองวัดพระเชตุพน
  2. "พระพุทธโลกนาถ". www.watpho.com.{{cite web}}: CS1 maint: url-status (ลิงก์)
  3. 3.0 3.1 3.2 พระโลกนาถ จากวัดพระศรีสรรเพชญ เคยเป็นพระพุทธรูปปางอุ้มบาตร - ศิลปวัฒนธรรม (silpa-mag.com)

อ้างอิง

[แก้]