ปตานี
 | บทความนี้ไม่มีการอ้างอิงจากแหล่งที่มาใด |
ปตานี ڤتاني | |
|---|---|
 มัสยิดกรือเซะ มัสยิดโบราณแห่งหนึ่งในภูมิภาคปตานี | |
 แผนที่ภูมิภาคปตานีในความหมายอย่างแคบ | |
| ประเทศ | ไทย, มาเลเซีย |
ปตานี (มลายู: Patani; ڤتان) หรือเรียก ปตานีรายา (Patani Raya) หรือ ปตานีเบอซาร์ (Patani Besar "ปตานีใหญ่") เป็นภูมิภาคประวัติศาสตร์ในส่วนเหนือของคาบสมุทรมลายู กินอาณาบริเวณจังหวัดภาคใต้ของประเทศไทย ได้แก่ จังหวัดปัตตานี ยะลา นราธิวาส และสงขลาบางส่วน
ภูมิภาคปตานีมีความสัมพันธ์ในอดีตกับซิงโกรา (สงขลา) ลิกอร์ (นครศรีธรรมราช) ลิงกา (ใกล้สุราษฎร์ธานี) และกลันตัน ย้อนไปถึงเมื่ออาณาจักรปัตตานีเป็นรัฐสุลต่านมลายูกึ่งเอกราชที่ถวายบรรณาการแก่ราชอาณาจักรสุโขทัยและอยุธยาของไทย รัฐสุลต่านปตานีได้รับเอกราชช่วงสั้น ๆ หลังกรุงศรีอยุธยาเสียแก่พม่าในปี 2310 แต่กลับมาอยู่ใต้การควบคุมของไทยอีกในรัชกาลพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลก
ในช่วงปีหลังมีขบวนการแบ่งแยกซึ่งมุ่งตั้งรัฐอิสลามมลายู ชื่อ ปาตานีดารุสซาลาม (Patani Darussalam) ซึ่งกินอาณาบริเวณสามจังหวัดภาคใต้ของไทย การรณรงค์เกิดความรุนแรงหลังปี 2544 ทำให้เกิดปัญหาการก่อความไม่สงบยืดเยื้อและการใช้กฎอัยการศึก