นอร์เอพิเนฟรีน

นอร์เอพิเนฟรีน
ข้อมูลทางคลินิก
ชื่ออื่น	NE, NA,; Noradrenaline,; (R)-(–)-Norepinephrine,; l-1-(3,4-Dihydroxyphenyl)-2-aminoethanol;
ข้อมูลทางสรีรวิทยา
เนื้อเยื่อต้นกำเนิด	โลคัสซีรูเลอัส; ระบบประสาทซิมพาเทติก; อะดรีนัลเมดัลลา
เนื้อเยื่อเป้าหมาย	ทั่วร่างกาย
ตัวรับ	α1, α2, β1, β3
กระตุ้น	ยาซิมพาโทมิเมติก, โคลนิดีน, ไอโซพรีนาลีน
ยับยั้ง	ยาแก้ซึมเศร้าไตรไซคลิก, เบตาบล็อกเกอร์, ยาระงับอาการทางจิต
สารต้นกำเนิด	โดพามีน
ชีวสังเคราะห์	โดพามีน บีตา-มอนอออกซิเจเนส
เมแทบอลิซึม	MAO-A; COMT
ตัวบ่งชี้
	ชื่อตามระบบ IUPAC (R)-4-(2-amino-1-hydroxyethyl)benzene-1,2-diol;
เลขทะเบียน CAS	51-41-2;
PubChem CID	439260;
IUPHAR/BPS	505;
DrugBank	DB00368;
ChemSpider	388394;
KEGG	C00547;
ChEBI	CHEBI:18357;
ChEMBL	CHEMBL1437;
ECHA InfoCard	100.000.088
ข้อมูลทางกายภาพและเคมี
สูตร	C8H11NO3
มวลต่อโมล	169.180 g·mol−1
แบบจำลอง 3D (JSmol)	Interactive image;
	SMILES NC[C@H](O)c1cc(O)c(O)cc1;
	InChI InChI=1S/C8H11NO3/c9-4-8(12)5-1-2-6(10)7(11)3-5/h1-3,8,10-12H,4,9H2/t8-/m0/s1; Key:SFLSHLFXELFNJZ-QMMMGPOBSA-N;
สารานุกรมเภสัชกรรม

นอร์เอพิเนฟรีน (อังกฤษ: norepinephrine, ย่อ NE) หรือ นอร์อะดรีนาลีน (noradrenaline, ย่อ NA) เป็นสารประกอบอินทรีย์ในกลุ่มสารสื่อประสาทแคทีโคลามีน ทำหน้าที่เป็นฮอร์โมนและสารสื่อประสาทในร่างกาย คำว่านอร์อะดรีนาลีนมาจากรากศัพท์ภาษาละตินที่แปลว่า "อยู่ที่/อยู่ติดกับไต" และใช้ทั่วไปในสหราชอาณาจักร ขณะที่คำนอร์เอพิเนฟรีนมีความหมายเดียวกันแต่รากศัพท์มาจากภาษากรีก นิยมใช้ในสหรัฐมากกว่า^[1] ชื่อนอร์เอพิเนฟรีนยังเป็นชื่อระหว่างประเทศที่ไม่มีเจ้าของ หรือชื่อสามัญทั่วไปของสารนี้ในรูปแบบยารักษาความดันโลหิตต่ำมาก^[2] นอร์เอพิเนฟรีนถูกค้นพบครั้งแรกในปี ค.ศ. 1946 โดยอูล์ฟ ฟอน ออยเลอร์ นักสรีรวิทยาชาวสวีเดน^[3]

นอร์เอพิเนฟรีนถูกผลิตที่นิวเคลียสที่เรียกว่าโลคัสซีรูเลอัสในสมองส่วนพอนส์^[4] นอกจากนี้ยังสามารถผลิตได้ที่อะดรีนัลเมดัลลาในต่อมหมวกไต^[5] โดยสังเคราะห์จากกรดอะมิโน ฟีนิลอะลานีน ให้กลายเป็นไทโรซีน โดพามีน และนอร์เอพิเนฟรีน^[6] นอร์เอพิเนฟรีนเป็นสารสื่อประสาทหลักในระบบประสาทซิมพาเทติก ทำงานคล้ายเอพิเนฟรีนคือจับกับตัวรับอะดรีเนอร์จิกแล้วกระตุ้นการทำงานของร่างกายหลายส่วน เช่น อัตราหัวใจเต้น ความดันเลือด การเผาผลาญกลูโคสเป็นพลังงาน การไหลเวียนเลือดไปที่กล้ามเนื้อโครงร่าง การสร้างและเรียกความทรงจำ และการใส่ใจจดจ่อ^[7] นอร์เอพิเนฟรีนจะถูกหลั่งน้อยในช่วงนอนหลับก่อนจะเพิ่มขึ้นในช่วงตื่นตัว และจะเพิ่มสูงขึ้นอย่างมากเมื่อร่างกายอยู่ในช่วงการตอบสนองโดยสู้หรือหนี อันเป็นปฏิกิริยาทางสรีรภาพที่เกิดตอบสนองต่อเหตุการณ์ที่รู้สึกว่าเป็นอันตราย^[8]

นอร์เอพิเนฟรีนจัดเป็นหนึ่งในกลุ่มยาซิมพาโทมิเมติก ซึ่งเป็นยากระตุ้นที่เสริมการทำงานของตัวทำการเอนโดจีนัสในระบบประสาทซิมพาเทติก^[9] โดยให้ทางหลอดเลือดดำเพื่อเพิ่มอัตราหัวใจเต้นและความดันเลือดต่ำระดับวิกฤต^[10] Surviving Sepsis Campaign แนะนำให้ใช้นอร์เอพิเนฟรีนในการรักษาช็อกเหตุพิษติดเชื้อที่ไม่ตอบสนองต่อการรักษาด้วยวิธีการคืนน้ำ ร่วมกับวาโซเพรสซินและเอพิเนฟรีน^[11]

อ้างอิง[แก้]

↑ Aronson JK (Feb 2000). "'Where name and image meet'—the argument for 'adrenaline'". British Medical Journal. 320 (7233): 506–9. doi:10.1136/bmj.320.7233.506. PMC 1127537. PMID 10678871.
↑ "(-)-noradrenaline". IUPHAR database. International Union of Basic and Clinical Pharmacology. สืบค้นเมื่อ 2 January 2016.
↑ "norepinephrine". Britannica. สืบค้นเมื่อ August 22, 2020.
↑ Sara SJ, Bouret S (2012). "Orienting and reorienting: the locus coeruleus mediates cognition through arousal". Neuron. 76 (1): 130–41. doi:10.1016/j.neuron.2012.09.011. PMID 23040811.
↑ "Norepinephrine". Hormone Health Network. September 4, 2019. สืบค้นเมื่อ August 22, 2020.
↑ Musacchio JM (2013). "Chapter 1: Enzymes involved in the biosynthesis and degradation of catecholamines". ใน Iverson L (บ.ก.). Biochemistry of Biogenic Amines. Springer. pp. 1–35. ISBN 978-1-4684-3171-1.
↑ Dellwo, Adrienne (February 7, 2020). "What Norepinephrine Does (or Doesn't Do) for You". Verywell Health. สืบค้นเมื่อ August 22, 2020.
↑ Henry Gleitman, Alan J. Fridlund and Daniel Reisberg (2004). Psychology (6 ed.). W. W. Norton & Company. ISBN 978-0-393-97767-7.
↑ "Adrenergic drug". Britannica. สืบค้นเมื่อ August 22, 2020.
↑ Gardenhire DS (2013). Rau's Respiratory Care Pharmacology. Elsevier Health Sciences. p. 88. ISBN 978-0-323-27714-3.
↑ Rhodes A, Evans LE, Alhazzani W, Levy MM, Antonelli M, Ferrer R, และคณะ (March 2017). "Surviving Sepsis Campaign: International Guidelines for Management of Sepsis and Septic Shock: 2016" (PDF). Critical Care Medicine. 45 (3): 486–552. doi:10.1097/CCM.0000000000002255. PMID 28098591. We recommend norepinephrine as the first-choice vasopressor (strong recommendation, moderate quality of evidence).^{[ลิงก์เสีย]}

บทความเคมีนี้ยังเป็นโครง คุณสามารถช่วยวิกิพีเดียได้โดยการเพิ่มเติมข้อมูล

[BMJ-1] Aronson JK (Feb 2000). "'Where name and image meet'—the argument for 'adrenaline'". British Medical Journal. 320 (7233): 506–9. doi:10.1136/bmj.320.7233.506. PMC 1127537. PMID 10678871.

[Norepi_INN_–_IUPHAR-2] "(-)-noradrenaline". IUPHAR database. International Union of Basic and Clinical Pharmacology. สืบค้นเมื่อ 2 January 2016.

[3] "norepinephrine". Britannica. สืบค้นเมื่อ August 22, 2020.

[SaraNeuron-4] Sara SJ, Bouret S (2012). "Orienting and reorienting: the locus coeruleus mediates cognition through arousal". Neuron. 76 (1): 130–41. doi:10.1016/j.neuron.2012.09.011. PMID 23040811.

[5] "Norepinephrine". Hormone Health Network. September 4, 2019. สืบค้นเมื่อ August 22, 2020.

[Musacchio-6] Musacchio JM (2013). "Chapter 1: Enzymes involved in the biosynthesis and degradation of catecholamines". ใน Iverson L (บ.ก.). Biochemistry of Biogenic Amines. Springer. pp. 1–35. ISBN 978-1-4684-3171-1.

[7] Dellwo, Adrienne (February 7, 2020). "What Norepinephrine Does (or Doesn't Do) for You". Verywell Health. สืบค้นเมื่อ August 22, 2020.

[gleitman-8] Henry Gleitman, Alan J. Fridlund and Daniel Reisberg (2004). Psychology (6 ed.). W. W. Norton & Company. ISBN 978-0-393-97767-7.

[9] "Adrenergic drug". Britannica. สืบค้นเมื่อ August 22, 2020.

[Gardenhire-10] Gardenhire DS (2013). Rau's Respiratory Care Pharmacology. Elsevier Health Sciences. p. 88. ISBN 978-0-323-27714-3.

[11] Rhodes A, Evans LE, Alhazzani W, Levy MM, Antonelli M, Ferrer R, และคณะ (March 2017). "Surviving Sepsis Campaign: International Guidelines for Management of Sepsis and Septic Shock: 2016" (PDF). Critical Care Medicine. 45 (3): 486–552. doi:10.1097/CCM.0000000000002255. PMID 28098591. We recommend norepinephrine as the first-choice vasopressor (strong recommendation, moderate quality of evidence).^{[ลิงก์เสีย]}

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]