ที-90

T-90
รถถังที-90เอ ของกองทัพรัสเซียในช่วงการเฉลิมฉลองขบวนพาเหรด
ชนิด	รถถังหลัก
แหล่งกำเนิด	รัสเซีย
บทบาท
ประจำการ	พ.ศ. 2536 (ที-90) พ.ศ. 2547 (ที-90เอ)
ผู้ใช้งาน	ดูที่ประเทศผู้ใช้งาน
สงคราม	สงครามกลางเมืองซีเรีย

T-90 เป็นรถถังหลัก (Main Battle Tank) ของรัสเซีย พัฒนามาจากมาจากรถถัง T-72 ปัจจุบันเป็นรถถังที่ทันสมัยที่สุดที่ประจำการในกองกำลังทางบกและนาวิกโยธินรัสเซีย รถถังรุ่นนี้เป็นรุ่นที่พัฒนาขึ้นมาจาก T-72BM และได้รับการรีแบรด์เพื่อการส่งออก กลายเป็นรถถัง T90 รถถัง T90 T-90A vladimir ซึ่งT-90A vladimir จะใช้ปืนหลักและศูนย์ปืนจากรถถังตระกูล T-80U เครื่องยนต์ใหม่ และกล้องตรวจจับความร้อน ESSA (ใช้ของ Thermal sight - ซึ่งเป็นตัวที่สร้างความร้อนตัวเดียวกับที่อยู่ในศูนย์เล็งกลางคืน PTT-2 ของ T84-oplot ) อุปกรณ์ป้องกันประกอบด้วย แผ่นเกราะระเบิดตอบโต้ (Explosive Reactive Armor) แบบ Kontakt-5, อุปกรณ์เตือนภัยเลเซอร์, เครื่องสร้างคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้า (Electromagnetic Pulse) แบบ EMT-7 สำหรับทำลายกับระเบิดแม่เหล็ก และระบบรบกวนสัญญาณจรวดนำวิถีต่อต้านรถถังอินฟราเรดแบบ Shtora (หรือ Curtain ในภาษาอังกฤษ)

การออกแบบ

ระบบศูนย์เล็งกลางคืน

ระบบคคย.ของ T-90 ยุคแรก ยังไม่ได้ใช้ ESSA (Thermal Sight) แต่ใช้ศูนย์เล็งกลางคืนแบบTPN-4 ฺBuran เช่นเดียวกับT-80U/UD หากจะให้นับพัฒนาการศูนย์เล็งกลางคืนของ T-90 คงนับได้ประมาณนี้ -T-90 Ob.188 ......TPN-4 Buran (ในช่วงแรกๆของสายการผลิต) -T-90 Ob.188 ......T01-P02T Agava-2 (อันนี้เป็นรุ่นผลิตจริง และบางส่วนส่งออกให้อินเดียในฐานะ T-90S สังเกตง่ายๆคือT-90ป้อมหล่อ ของอินเดีย จะใช้ศูนย์นี้) -T-90A .........ESSA (รวมถึงรุ่นป้อมหล่อแบชท้ายๆ) -T-90MS .........Sosna-U ในรถถัง T-90A ประกอบไปด้วยเครื่องสร้างภาพด้วยความร้อน ESSA (Thermal Sight) ทำให้สามารถยิงได้อย่างแม่นยำที่ระยะ 5,000 ถึง 8,000 เมตร ที่ตำแหน่งผู้บัญชาการ ด้านพลปืนก็มีศูนย์เล็งแบบ 1G46 ซึ่ง สามารถทำให้ตรวจจับและต่อตีกับเป้าหมายที่มีขนาดเท่ารถถังได้ที่ระยะ 5,000 ถึง 8,000 เมตร ส่วนพลขับใช้ระบบการมองเห็นทั้งกลางวันและกลางคืนแบบ TVN-5

ระบบอาวุธ

ปืนรถถังตระกูล 2A46M เป็นปืนต่อต้านรถถังแบบ Sprut ที่ผ่านการดัดแปลงอย่างมากมาย และเป็นปืนแบบเดียวกับที่ใช้ในรถถัง T-80 ปืนของ T-90A vladimir จะเป็นรุ่น 2A46M2 ในช่วงแรกๆ และในรุ่น T-90A ได้ใช้ปืน 2A46M5 สามารถยิงได้ทั้งกระสุนปืนรถถังตามแบบได้แก่ ลูกดอกเจาะเกราะสลัดครอบทรงตัวด้วยครีบ (APFSDS – Armor Piercing Fin-Stabilized Discarding Sabot), ระเบิดแรงสูงต่อต้านรถถังทรงตัวด้วยครีบ (HEAT-FS – High-Explosive Anti Tank (Fin-Stabilized)) และระเบิดแรงสูงสาดสะเก็ด (HE-FRAG – High Explosive Fragmentation) และ จรวดนำวิถีต่อต้านรถถัง แบบ 9M119M Refleks (ระยะยิงหวังผล 100-6,000 เมตร) แบบนาโต้เรียกว่า AT-11 Sniper (นอกจากจะเอาไว้สอยรถถังจากระยะไกลลิบแล้วใช้ยิงเฮลิคอปเตอร์ที่บินต่ำได้ดี หรือเอาง่ายๆ คือ ยิงสวน Longbow Apache และเฮลิคอปเตอร์โจมตีเกือบทุกแบบได้สบายขอเพียงเล็งได้) ใช้เครื่องบรรจุกระสุนอัตโนมัติ ใช้เวลาบรรจุกระสุนต่อนัดประมาณ 5-8 วินาที T-90A vladimir จะใช้ขีปนาวุธรุ่น 9M119M Refleks ได้เท่านั้น (ใช้คู่กับศูนย์1G46) ส่วน 9M119 Svir (ระยะยิงหวังผล 100-4,000 เมตร) เป็นของรถถังตระกูล T-72 และใช้คู่กับศูนย์เล็ง 1K13 เท่านั้น ปืนกลหนักต่อสู้อากาศยานแบบ NSV-12.7 สามารถควบคุมจากในรถถังได้โดยผู้บัญชาการ มีระยะยิงที่ 2 กิโลเมตร และอัตราการยิงที่ 650-750 นัดต่อนาที โดยมีกระสุนทั้งหมด 300 นัด ส่วนปืนกลร่วมแกน (เล่น Battlefield ขับรถถังปืนเมาส์ขวานั่นแหละปืนกลร่วมแกน) ใน 1 กล่องจะมี 250 นัด (กระสุนทั้งหมดที่ขนได้มี 7,000 นัด) นอกจากนี้ T-90 ยังมีระบบตั้งชนวนที่ทำให้สามารถควบคุมการระเบิดของกระสุนระเบิดแรงสูงสาดสะเก็ดได้ ว่าจะให้ระเบิดที่ระยะทางเท่าไรจากรถถังโดยจะกำหนดเครื่องวัดระยะเลเซอร์ของพลยิง เพิ่มประสิทธิภาพในการรบกับเฮลิคอปเตอร์และทหารราบ

ระบบควบคุมการยิง

ศูนย์ควบคุมการยิงของ T90-A ใช้ศูนย์เล็งกลางวันแบบ 1G46 ซึ่งผลิตโดย ในยูเครน และระบบเล็งกลางคืนแบบ ESSA

การป้องกัน

การป้องกันของ T-90 มี 3 ชั้น ได้แก่

• ชั้นแรก คือ Shtora-1 ประกอบไปด้วยเครื่องรบกวนสัญญาณอินฟราเรด 2 เครื่อง ติดอยู่ที่ส่วนหน้าของป้อมปืน (ที่เหมือนไฟหน้ารถ), ระบบเตือนภัยเลเซอร์ 4 เครื่อง, เครื่องยิงระเบิดควันแบบ 3D6 2 เครื่อง และคอมพิวเตอร์ เมื่อระบบ Shtora-1 จะเตือนพลประจำรถถังถูกเล็งด้วยอาวุธนำวิถีด้วยเลเซอร์ จากนั้นพลประจำก็จะหมุนป้อมไปเผชิญทิศที่อาวุธเล็งมา จากนั้นเครื่องรบกวนสัญญาณอินฟราเรดก็จะปล่อยสัญญาณรบกวน หรือไม่ก็จะปล่อยระเบิดควันสำหรับบังรถถังจากเครื่องวัดระยะเลเซอร์
• ชั้นที่ 2 คือ เกราะคอมโพสิตที่หุ้มรถถังเกือบทั้งคันเอาไว้แบบรถถังทั่วไป และ
• ชั้นที่ 3 คือ แผ่นเกราะระเบิดตอบโต้ Kontakt-5 มีส่วนในการลดอำนาจของกระสุนพลังงานจลอย่าง APFSDS ซึ่งติดตั้งไว้เกือบทุกส่วนของรถถัง รวมทั้งบนป้อมปืนสำหรับป้องกันการถูกโจมตีจากด้านบน (Top-Attack) เช่น จากจรวดนำวิถีต่อต้านรถถังแบบ Javelin นอกจากนี้ T-90 ยังติดตั้งอุปกรณ์ป้องกันนิวเคลียร์ เคมี และชีวะ (NBC)

ข้อมูลทั่วไป

• ผู้ออกแบบ: Kartsev-Venediktov
• ผู้ผลิต: Uralvagonzavod
• ราคาต่อหน่วย: 2.23 ล้าน USD (ในเดือนมกราคมปี 2007)
• เข้าประจำการเมื่อ: ปี 1996
• น้ำหนัก: 46.5 ตัน
• ความยาว: 9.53 เมตร
• ความกว้าง: 3.78 เมตร
• ความสูง: 2.22 เมตร
• พลประจำ: 3 นาย (พลขับ, พลยิง และผู้บัญชาการ)
• เกราะ: เหล็กกล้า, วัสดุคอมโพสิต (Composite), ERA (เกราะปฐิกิริยาสะท้อน ที่ได้แสดงผลงานการรบในเชชเนียโดน RPG -7 ไป 7 ลูกยังปฏิบัติการต่อได้)
• อาวุธหลัก: ปืนลำกล้องเรียบ(ไม่มีเกลียว)ขนาด 125 มิลลิเมตร ตะกูล 2A46M ทั้งหลาย

-ปืนของT-90 เป็น2A46M2 ในช่วงแรกๆ พอเป็นT-90A ก็ใช้2A46M5

• อาวุธรอง: ปืนกลร่วมแกนขนาด 7.62 มิลลิเมตร แบบ PKT และปืนกลต่อสู้อากาศยานขนาด 12.7 มิลลิเมตร แบบ NSV-12.7 (ดูต่อด้านล่าง)
• เครื่องยนต์: เครื่องยนต์ดีเซล 12 สูบ
• ระยะปฏิบัติการ: 550 กิโลเมตร

ความเร็ว: 60 กิโลเมตรต่อชั่วโมง

ประเทศผู้ใช้งาน

ประเทศผู้ที่ใช้รถถังที-90 (สีน้ำเงิน)

• แอลจีเรีย สั่งซื้อไปแล้ว เป็นรุ่น ที-90เอสเอ จำนวน 102 คันอยู่ในประจำการ ส่วนที่เหลือจะส่งมอบในปี พ.ศ. 2554
• อาเซอร์ไบจาน มี 100 คันในประจำการ เป็นรุ่นที-90เอส
• อินเดีย มี 620 คันในประจำการ เป็นรุ่น ที-90เอส
• รัสเซีย มี 400 คันขึ้นไปในประจำการในปี 2009 และผลิตเพิ่มเรื่อยๆ 2 กองพัน (31 คันต่อ 1 กองพัน) ในทุกๆ ปี
• เติร์กเมนิสถาน สั่งซื้อ ที-90เอส จำนวน 10 คัน
• ยูกันดา มี 44 คันในประจำการ เป็นรุ่นที-90

 

การออกแบบ

ระบบศูนย์เล็งกลางคืน

ระบบคคย.ของ T-90 ยุคแรก ยังไม่ได้ใช้ ESSA (Thermal Sight) แต่ใช้ศูนย์เล็งกลางคืนแบบTPN-4 ฺBuran เช่นเดียวกับT-80U/UD หากจะให้นับพัฒนาการศูนย์เล็งกลางคืนของ T-90 คงนับได้ประมาณนี้ -T-90 Ob.188 ......TPN-4 Buran (ในช่วงแรกๆของสายการผลิต) -T-90 Ob.188 ......T01-P02T Agava-2 (อันนี้เป็นรุ่นผลิตจริง และบางส่วนส่งออกให้อินเดียในฐานะ T-90S สังเกตง่ายๆคือT-90ป้อมหล่อ ของอินเดีย จะใช้ศูนย์นี้) -T-90A .........ESSA (รวมถึงรุ่นป้อมหล่อแบชท้ายๆ) -T-90MS .........Sosna-U ในรถถัง T-90A ประกอบไปด้วยเครื่องสร้างภาพด้วยความร้อน ESSA (Thermal Sight) ทำให้สามารถยิงได้อย่างแม่นยำที่ระยะ 5,000 ถึง 8,000 เมตร ที่ตำแหน่งผู้บัญชาการ ด้านพลปืนก็มีศูนย์เล็งแบบ 1G46 ซึ่ง สามารถทำให้ตรวจจับและต่อตีกับเป้าหมายที่มีขนาดเท่ารถถังได้ที่ระยะ 5,000 ถึง 8,000 เมตร ส่วนพลขับใช้ระบบการมองเห็นทั้งกลางวันและกลางคืนแบบ TVN-5

ระบบอาวุธ

ปืนรถถังตระกูล 2A46M เป็นปืนต่อต้านรถถังแบบ Sprut ที่ผ่านการดัดแปลงอย่างมากมาย และเป็นปืนแบบเดียวกับที่ใช้ในรถถัง T-80 ปืนของ T-90A vladimir จะเป็นรุ่น 2A46M2 ในช่วงแรกๆ และในรุ่น T-90A ได้ใช้ปืน 2A46M5 สามารถยิงได้ทั้งกระสุนปืนรถถังตามแบบได้แก่ ลูกดอกเจาะเกราะสลัดครอบทรงตัวด้วยครีบ (APFSDS – Armor Piercing Fin-Stabilized Discarding Sabot), ระเบิดแรงสูงต่อต้านรถถังทรงตัวด้วยครีบ (HEAT-FS – High-Explosive Anti Tank (Fin-Stabilized)) และระเบิดแรงสูงสาดสะเก็ด (HE-FRAG – High Explosive Fragmentation) และ จรวดนำวิถีต่อต้านรถถัง แบบ 9M119M Refleks (ระยะยิงหวังผล 100-6,000 เมตร) แบบนาโต้เรียกว่า AT-11 Sniper (นอกจากจะเอาไว้สอยรถถังจากระยะไกลลิบแล้วใช้ยิงเฮลิคอปเตอร์ที่บินต่ำได้ดี หรือเอาง่ายๆ คือ ยิงสวน Longbow Apache และเฮลิคอปเตอร์โจมตีเกือบทุกแบบได้สบายขอเพียงเล็งได้) ใช้เครื่องบรรจุกระสุนอัตโนมัติ ใช้เวลาบรรจุกระสุนต่อนัดประมาณ 5-8 วินาที T-90A vladimir จะใช้ขีปนาวุธรุ่น 9M119M Refleks ได้เท่านั้น (ใช้คู่กับศูนย์1G46) ส่วน 9M119 Svir (ระยะยิงหวังผล 100-4,000 เมตร) เป็นของรถถังตระกูล T-72 และใช้คู่กับศูนย์เล็ง 1K13 เท่านั้น ปืนกลหนักต่อสู้อากาศยานแบบ NSV-12.7 สามารถควบคุมจากในรถถังได้โดยผู้บัญชาการ มีระยะยิงที่ 2 กิโลเมตร และอัตราการยิงที่ 650-750 นัดต่อนาที โดยมีกระสุนทั้งหมด 300 นัด ส่วนปืนกลร่วมแกน (เล่น Battlefield ขับรถถังปืนเมาส์ขวานั่นแหละปืนกลร่วมแกน) ใน 1 กล่องจะมี 250 นัด (กระสุนทั้งหมดที่ขนได้มี 7,000 นัด) นอกจากนี้ T-90 ยังมีระบบตั้งชนวนที่ทำให้สามารถควบคุมการระเบิดของกระสุนระเบิดแรงสูงสาดสะเก็ดได้ ว่าจะให้ระเบิดที่ระยะทางเท่าไรจากรถถังโดยจะกำหนดเครื่องวัดระยะเลเซอร์ของพลยิง เพิ่มประสิทธิภาพในการรบกับเฮลิคอปเตอร์และทหารราบ

ระบบควบคุมการยิง

ศูนย์ควบคุมการยิงของ T90-A ใช้ศูนย์เล็งกลางวันแบบ 1G46 ซึ่งผลิตโดย ในยูเครน และระบบเล็งกลางคืนแบบ ESSA

การป้องกัน

การป้องกันของ T-90 มี 3 ชั้น ได้แก่

• ชั้นแรก คือ Shtora-1 ประกอบไปด้วยเครื่องรบกวนสัญญาณอินฟราเรด 2 เครื่อง ติดอยู่ที่ส่วนหน้าของป้อมปืน (ที่เหมือนไฟหน้ารถ), ระบบเตือนภัยเลเซอร์ 4 เครื่อง, เครื่องยิงระเบิดควันแบบ 3D6 2 เครื่อง และคอมพิวเตอร์ เมื่อระบบ Shtora-1 จะเตือนพลประจำรถถังถูกเล็งด้วยอาวุธนำวิถีด้วยเลเซอร์ จากนั้นพลประจำก็จะหมุนป้อมไปเผชิญทิศที่อาวุธเล็งมา จากนั้นเครื่องรบกวนสัญญาณอินฟราเรดก็จะปล่อยสัญญาณรบกวน หรือไม่ก็จะปล่อยระเบิดควันสำหรับบังรถถังจากเครื่องวัดระยะเลเซอร์
• ชั้นที่ 2 คือ เกราะคอมโพสิตที่หุ้มรถถังเกือบทั้งคันเอาไว้แบบรถถังทั่วไป และ
• ชั้นที่ 3 คือ แผ่นเกราะระเบิดตอบโต้ Kontakt-5 มีส่วนในการลดอำนาจของกระสุนพลังงานจลอย่าง APFSDS ซึ่งติดตั้งไว้เกือบทุกส่วนของรถถัง รวมทั้งบนป้อมปืนสำหรับป้องกันการถูกโจมตีจากด้านบน (Top-Attack) เช่น จากจรวดนำวิถีต่อต้านรถถังแบบ Javelin นอกจากนี้ T-90 ยังติดตั้งอุปกรณ์ป้องกันนิวเคลียร์ เคมี และชีวะ (NBC)

ข้อมูลทั่วไป

• ผู้ออกแบบ: Boatzi peedung mak
• ผู้ผลิต: Boatgrenmoter
• ราคาต่อหน่วย: 2.23 ล้าน USD (ในเดือนมกราคมปี 2007)
• เข้าประจำการเมื่อ: ปี 1996
• น้ำหนัก: 46.5 ตัน
• ความยาว: 9.53 เมตร
• ความกว้าง: 3.78 เมตร
• ความสูง: 2.22 เมตร
• พลประจำ: 3 นาย (พลขับ, พลยิง และผู้บัญชาการ)
• เกราะ: เหล็กกล้า, วัสดุคอมโพสิต (Composite), ERA (เกราะปฐิกิริยาสะท้อน ที่ได้แสดงผลงานการรบในเชชเนียโดน RPG -7 ไป 7 ลูกยังปฏิบัติการต่อได้)
• อาวุธหลัก: ปืนลำกล้องเรียบ(ไม่มีเกลียว)ขนาด 125 มิลลิเมตร ตะกูล 2A46M ทั้งหลาย

-ปืนของT-90 เป็น2A46M2 ในช่วงแรกๆ พอเป็นT-90A ก็ใช้2A46M5

• อาวุธรอง: ปืนกลร่วมแกนขนาด 7.62 มิลลิเมตร แบบ PKT และปืนกลต่อสู้อากาศยานขนาด 12.7 มิลลิเมตร แบบ NSV-12.7 (ดูต่อด้านล่าง)
• เครื่องยนต์: เครื่องยนต์ดีเซล 12 สูบ
• ระยะปฏิบัติการ: 550 กิโลเมตร

ความเร็ว: 60 กิโลเมตรต่อชั่วโมง

ประเทศผู้ใช้งาน

ประเทศผู้ที่ใช้รถถังที-90 (สีน้ำเงิน)

• แอลจีเรีย สั่งซื้อไปแล้ว เป็นรุ่น ที-90เอสเอ จำนวน 102 คันอยู่ในประจำการ ส่วนที่เหลือจะส่งมอบในปี พ.ศ. 2554
• อาเซอร์ไบจาน มี 100 คันในประจำการ เป็นรุ่นที-90เอส
• อินเดีย มี 620 คันในประจำการ เป็นรุ่น ที-90เอส
• รัสเซีย มี 400 คันขึ้นไปในประจำการในปี 2009 และผลิตเพิ่มเรื่อยๆ 2 กองพัน (31 คันต่อ 1 กองพัน) ในทุกๆ ปี
• เติร์กเมนิสถาน สั่งซื้อ ที-90เอส จำนวน 10 คัน
• ยูกันดา มี 44 คันในประจำการ เป็นรุ่นที-90