จักรพรรดินีหลิว (ซ่งเจินจง)
![]() | ลิงก์ข้ามภาษาในบทความนี้ มีไว้ให้ผู้อ่านและผู้ร่วมแก้ไขบทความศึกษาเพิ่มเติมโดยสะดวก เนื่องจากวิกิพีเดียภาษาไทยยังไม่มีบทความดังกล่าว กระนั้น ควรรีบสร้างเป็นบทความโดยเร็วที่สุด |
สมเด็จพระจักรพรรดินีจางเสี้ยนหมิงซู่ | |||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
![]() | |||||||||||||
宋朝摄政 ผู้สำเร็จราชการแทนพระองค์แห่งราชวงศ์ซ่ง | |||||||||||||
ระหว่าง | ค.ศ. 1020 - ค.ศ. 1033 (13 ปี) | ||||||||||||
รัชสมัย | สมเด็จพระจักรพรรดิซ่งเจินจง สมเด็จพระจักรพรรดิซ่งเหรินจง | ||||||||||||
宋朝皇太后 สมเด็จพระจักรพรรดินี พระบรมราชชนนีพันปีหลวงแห่งราชวงศ์ซ่ง | |||||||||||||
ระยะเวลา | ค.ศ. 1022 - ค.ศ. 1033 (11 ปี) | ||||||||||||
宋朝皇后 สมเด็จพระจักรพรรดินีแห่งราชวงศ์ซ่ง | |||||||||||||
ระยะเวลา | ค.ศ. 1012 - ค.ศ. 1022 (10 ปี) | ||||||||||||
พระราชสมภพ | ค.ศ. 969 | ||||||||||||
สวรรคต | 11 พฤษภาคม ค.ศ. 1033 (64 ปี 162 วัน) | ||||||||||||
ฝังพระบรมศพ | สุสานหลวงหยงติ้ง (永定陵) | ||||||||||||
พระราชสวามี | สมเด็จพระจักรพรรดิซ่งเจินจง | ||||||||||||
| |||||||||||||
ราชวงศ์ | ซ่ง (宋) | ||||||||||||
พระราชบิดา | หลิ่ว ทง (刘通) | ||||||||||||
พระราชมารดา | ท่านหญิงพั่ง (庞) | ||||||||||||
ตระกูล | หลิ่ว (刘) |
จางเสี้ยนหมิงซู่หวงโฮ่ว (จีน: 章獻明肅皇后; พินอิน: Zhāngxiànmíngsù Huánghòu; ค.ศ. 968–ค.ศ. 1033) มีพระนามเดิมว่า หลิวเอ๋อ (จีน: 劉娥; พินอิน: Liú É) เป็นจักรพรรดินีในจักรพรรดิซ่งเจินจงในปี 1012 และได้รับความไว้วางพระทัยจากพระจักรพรรดิอย่างรวดเร็ว จนสามารถร่วมปรึกษาหารือเรื่องราชการได้ พระนางเป็นผู้สำเร็จราชการแผ่นดินอย่างไม่เป็นทางการ ระหว่างที่จักรพรรดิซ่งเจินจงประชวร จากปี 1020 ถึง 1022 หลังจากนั้น พระนางเป็นผู้สำเร็จราชการแผ่นดินอย่างเป็นทางการในรัชสมัยของจักรพรรดิซ่งเหรินจง พระโอรสบุญธรรม จากปี 1022 จนกระทั่งสวรรคตในปี 1033 ในฐานะผู้สำเร็จราชการ พระนางมีอำนาจสั่งการด้วยพระนามของพระองค์เอง ไม่ใช่พระนามของยุวจักรพรรดิ พระนางกลายเป็นสตรีคนที่ 2 ในประวัติศาสตร์จีนที่สวมฉลองพระองค์จักรพรรดิ ต่อจากจักรพรรดินีบูเช็กเทียน จักรพรรดินีนาถเพียงพระองค์เดียวที่เป็นจักรพรรดินีผู้ครองราชย์ในประวัติศาสตร์จีน
พระประวัติ
[แก้]แม่นางหลิวกำพร้าตั้งแต่ยังแบเบาะ ได้รับการเลี้ยงดูจากญาติฝ่ายมารดา และเมื่อถึงวัยรุ่น เธอก็กลายเป็นเก๋อจี้ (歌妓) ที่มีทักษะการตีกลอง เธอแต่งงานกับกงเม่ย์ (龔美) ช่างเงินผู้พาเธอเข้ามาอยู่ที่ไคเฟิงเมืองหลวงของราชวงศ์ซ่งในเวลานั้น เธอได้เข้ามาอยู่ในตำหนักของเจ้าชายจ้าว ยฺเหวียนซิ่ว (赵元休) 1 ในพระโอรสของจักรพรรดิซ่งไท่จง[1] ตามบันทึก Sushui Jiwen ของซือหม่า กวาง นักประวัติศาสตร์และอัครมหาเสนาบดีในช่วงปลายราชวงศ์ซ่งเหนือระบุว่า กงเม่ย์ ขายแม่นางหลิวให้กับ จางฉี (张耆) ข้าราชการในตำหนักของเจ้าชายยฺเหวียนซิ่วเพราะความยากจน
เจ้าชายจ้าว ยฺเหวียนซิ่ว พระชนมายุ 15 พรรษาทรงหลงใหลนางรำวัย 14 ปี วันหนึ่ง จักรพรรดิทอดพระเนตรเห็นว่าพระโอรสของพระองค์ดู "ไร้เรี่ยวแรงและผอมลง" แม่นมของเจ้าชายซึ่งดูเหมือนจะเกลียดชังแม่นางหลิวก็ได้กล่าวโทษนางต่อหน้าพระพักตร์ขององค์จักรพรรดิ แม่นางหลิวถูกขับออกจากพระตำหนัก แต่เจ้าชายได้จัดให้เธอไปพำนักอยู่ที่บ้านของ จางฉี เขาไม่เต็มใจรับแม่นางหลิวไว้ในตอนแรก แต่ยอมรับในภายหลังเมื่อได้รับเงิน 500 ชั่งเพื่อสร้างที่พักแยกต่างหาก เป็นการหลีกเลี่ยงพระบัญชาขององค์จักรพรรดิ[2]
พระสนมและจักรพรรดินี
[แก้]หลังจากการสวรรคตของพระราชบิดาในปี 997 เจ้าชายจ้าว ยฺเหวียนซิ่ว ซึ่งต่อมาเปลี่ยนพระนามเป็นจ้าวเหิง ได้สืบราชบัลลังก์เป็นจักรพรรดิซ่งเจินจง เนื่องจากได้กลับมาอยู่เคียงข้างองค์จักรพรรดิ แม่นางหลิวจึงได้รับพระราชทานตำแหน่งเป็น เม่ย์เหริน (美人) ในปี 1004 และได้เลื่อนตำแหน่งเป็น ซิวอี้ (修義) ในปี 1009 หลังจากการสวรรคตของจักรพรรดินีกัว ซึ่งต่อมาได้รับพระนามหลังสิ้นพระชนม์ว่าจักรพรรดินีจางมู่ ในปี 1007 จักรพรรดิมีพระราชประสงค์จะสถาปนาพระมเหสีหลิวเต๋อเฟยขึ้นเป็นจักรพรรดินี แต่ต้องยอมแพ้หลังจากเจอแรงกดดันอย่างรุนแรงจากเหล่าขุนนาง ต่อมาในที่สุดจักรพรรดิก็ได้สถาปนาพระมเหสีหลิวเต๋อเฟยขึ้นเป็นจักรพรรดินี [1]
ผู้สำเร็จราชการแผ่นดิน
[แก้]ผู้สำเร็จราชการแทนพระองค์สมเด็จพระจักรพรรดิเจินจง
[แก้]ในปี ค.ศ. 1020 จักรพรรดิเจินจงทรงพระประชวร และไม่สามารถจัดการกิจการของรัฐได้ ในเวลานี้จักรพรรดินีหลิวได้ขึ้นมามีอำนาจเบื้องหลังบัลลังก์และจัดการกิจการของรัฐทั้งหมด พระนางปกครองอย่างเป็นทางการในฐานะจักรพรรดินีผู้ทรงอำนาจและอย่างไม่เป็นทางการในฐานะผู้สำเร็จราชการแทนพระองค์ของจีนในช่วง 2 ปี ก่อนที่จักรพรรดิเจินจงจะเสด็จสวรรคต
ผู้สำเร็จราชการแทนพระองค์สมเด็จพระจักรพรรดิเหรินจง
[แก้]ในปี ค.ศ. 1022 จักรพรรดิเหรินจง ขึ้นครองราชย์ต่อจากจักรพรรดิเจินจง ขณะมีพระชนมายุเพียง 12 พรรษา ดังนั้นจึงไม่อาจว่าราชการได้เองจนกว่าจะมีพระชนมายุครบ 17 พรรษา ในพินัยกรรมของจักรพรรดิ เจินจง ระบุไว้ว่า:
"พระรัชทายาทจ้าวเจินไท่จื่อเสด็จครองราชย์เป็นจักรพรรดิ สถาปนาจักรพรรดินีหลิวเป็นหวงไท่โฮ่วและให้ทรงมีอำนาจสำเร็จราชการทางทหารและพลเรือนทั้งหมด"
อ้างอิง
[แก้]- Chaffee, John (2001). "The Rise and Regency of Empress Liu (969–1033)". Journal of Song-Yuan Studies (31): 1–25.
- (ในภาษาจีน) Toqto'a; และคณะ, บ.ก. (1345). Song Shi (宋史) [History of Song].
ดูเพิ่ม
[แก้]ก่อนหน้า | จักรพรรดินีหลิว (ซ่งเจินจง) | ถัดไป | ||
---|---|---|---|---|
สมเด็จพระจักรพรรดินีจางมู่ | ![]() |
สมเด็จพระจักรพรรดินีแห่งราชวงศ์ซ่ง |
![]() |
สมเด็จพระจักรพรรดินีกั้ว |