โสภณ รัตนากร

ศาสตราจารย์พิเศษ โสภณ รัตนากร ม.ป.ช., ม.ว.ม., ต.จ.ว.
ประธานศาลฎีกา คนที่ 26
ดำรงตำแหน่ง 1 ตุลาคม พ.ศ. 2533 – 30 กันยายน พ.ศ. 2534
ก่อนหน้า	อำนัคฆ์ คล้ายสังข์
ถัดไป	สวัสดิ์ โชติพานิช
ปลัดกระทรวงยุติธรรม
ดำรงตำแหน่ง พ.ศ. 2525 – พ.ศ. 2527
ข้อมูลส่วนบุคคล
เกิด	25 เมษายน พ.ศ. 2474
เสียชีวิต	30 กันยายน พ.ศ. 2561 (87 ปี)
ศาสนา	พุทธ
คู่สมรส	สิริลักษณ์ รัตนากร

ศาสตราจารย์พิเศษ โสภณ รัตนากร (25 เมษายน พ.ศ. 2474 – 30 กันยายน พ.ศ. 2561) อดีตประธานศาลฎีกา คนที่ 26 อดีตประธานกรรมการกฤษฎีกา (คณะที่ 11,กฎหมายกระบวนการยุติธรรมทางแพ่งและอาญา) อดีตปลัดกระทรวงยุติธรรม อดีตที่ปรึกษาในศาลฎีกา

ประวัติ

ศาสตราจารย์พิเศษโสภณ รัตนากร เกิดเมื่อ 15 เมษายน พ.ศ. 2474 ภูมิลำเนาเดิม ตำบลปากน้ำ อำเภอเมืองชุมพร จังหวัดชุมพร เป็นบุตรของนายกิมเฮงและนางเนย ท่านสำเร็จการศึกษาชั้นประถมศึกษาจากโรงเรียนประชาบาล ปากน้ำชุมพร, ชั้นมัธยมศึกษา จากโรงเรียนพุทธนิคม อำเภอไชยา จังหวัดสุราษฎร์ธานี, ชั้นเตรียมอุดมศึกษาจากโรงเรียนมหาวชิราวุธ จังหวัดสงขลา, ระดับปริญญาตรี นิติศาสตรบัณฑิตจากมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์พ.ศ. 2495(รุ่นแรก) และเนติบัณฑิตไทย พ.ศ. 2497 ปริญญา LL.B. พ.ศ. 2509 จากราชวิทยาลัยแห่งลอนดอน (King's College London) สหราชอาณาจักร สำเร็จการศึกษา Barrister-at-Law (เนติบัณฑิตอังกฤษ) จากสำนักเกรย์สอิน (Gray's Inn) กรุงลอนดอน ประเทศอังกฤษ พ.ศ. 2510 ประกาศนียบัตรหลักสูตรสงครามจิตวิทยาจากโรงเรียนสงครามจิตวิทยา พ.ศ. 2512 และปริญญาจากวิทยาลัยป้องกันราชอาณาจักร พ.ศ. 2521

ถึงแก่อนิจกรรม

ศาสตราจารย์พิเศษ โสภณ รัตนากร ถึงแก่อนิจกรรม เมื่อวันที่ 30 กันยายน พ.ศ. 2561 สิริอายุ 87 ปี

การรับราชการในศาลยุติธรรม

ศาสตราจารย์พิเศษโสภณ รัตนากร เริ่มรับราชการ ที่กองสหกรณ์ผู้ผลิต กรมสหกรณ์พาณิชย์ กระทรวงเกษตราธิการเมื่อพ.ศ. 2495 และโอนมาสังกัดกระทรวงยุติธรรมเมื่อ พ.ศ. 2500 รับราชการในตำแหน่งต่าง ๆ ดังนี้ ผู้ช่วยผู้พิพากษา ผู้พิพากษาประจำกระทรวง ผู้พิพากษาหัวหน้าศาลประจำกระทรวง ผู้พิพากษาศาลแขวงอุดรธานี ผู้พิพากษาหัวหน้าศาลนครศรีธรรมราช ผู้พิพากษาประจำกระทรวง ช่วยทำงานในตำแหน่งผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลอุทธรณ์ ผู้พิพากษาหัวหน้าศาลประจำกระทรวง ผู้พิพากษาหัวหน้าศาลจังหวัดนครศรีธรรมราช เลขานุการศาลฎีกา ผู้พิพากษาศาลอุทธรณ์ ผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา รองปลัดกระทรวงยุติธรรม เมื่อวันที่ 1 มีนาคม พ.ศ. 2521 ปลัดกระทรวงยุติธรรมในวันที่ 1 มิถุนายน พ.ศ. 2525 ผู้พิพากษาหัวหน้าคณะในศาลฎีกา รองประธานศาลฎีกา อธิบดีผู้พิพากษาศาลอุทธรณ์ ประธานศาลฎีกา กรรมการตุลาการ ปัจจุบัน ท่านดำรงตำแหน่งเป็นที่ปรึกษาในศาลฎีกา นอกจากนี้ ท่านยังได้รับโปรดเกล้าฯ แต่งตั้งเป็นกรรมการกฤษฎีกา ตั้งแต่ พ.ศ. 2531 ถึงปัจจุบัน และดำรงตำแหน่งประธานกรรมการกฤษฎีกา (คณะที่ 11,กฎหมายกระบวนการยุติธรรมทางแพ่งและอาญา)

รางวัล

• รางวัล "สังข์เงิน" ในสาขาบริการประชาชน ในปีพ.ศ. 2526
• ประกาศเกียรติคุณให้เป็น"บุคคลยุติธรรมแห่งปี"ในปี พ.ศ. 2534

ประสบการณ์ทางวิชาการ

• กรรมการวางโครงการจัดตั้งศาลปกครอง
• กรรมการร่างพรบ.ระเบียบข้าราชการฝ่ายตุลาการ
• กรรมการร่างพรบ.แก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่ง
• กรรมการร่างพรบ.แก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา
• อาจารย์ผู้บรรยาวิชากฎหมาย ทั้งระดับปริญญาตรีและระดับปริญญาโท ในมหาวิทยาลัยของรัฐและเอกชน
• นายกสมาคมนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์พ.ศ. 2527-2529

เกียรติประวัติ

ได้รับโปรดเกล้าฯให้ดำรงตำแหน่งศาสตราจารย์พิเศษมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์

• ได้รับพระราชทานปริญญานิติศาสตร์ดุษฎีกิตติมศักดิ์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ พ.ศ. 2531
• ได้รับพระราชทานปริญญานิติศาสตร์ดุษฎีกิตติมศักดิ์ มหาวิทยาลัยรามคำแหง พ.ศ. 2534

ผลงานทางวิชาการ

• คำอธิบายประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ ว่าด้วย หุ้นส่วนและบริษัท
• คำอธิบายประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ ว่าด้วยหนี้ บทเบ็ดเสร็จทั่วไป
• คำอธิบายกฎหมายลักษณะพยาน

เครื่องราชอิสริยาภรณ์

ศาสตราจารย์พิเศษ โสภณ รัตนากรอุทิศตนให้แก่วงการวิชาชีพกฎหมาย เป็นผู้ที่ได้ใช้ความรู้ความสามารถ ปฏิบัติหน้าที่เป็นประโยชน์ยิ่งแก่สังคมส่วนรวมและประเทศชาติจึงได้รับพระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์ ดังนี้

• พ.ศ. 2527 – เครื่องราชอิสริยาภรณ์อันเป็นที่เชิดชูยิ่งช้างเผือก ชั้นสูงสุด มหาปรมาภรณ์ช้างเผือก (ม.ป.ช.)
• พ.ศ. 2524 – เครื่องราชอิสริยาภรณ์อันมีเกียรติยศยิ่งมงกุฎไทย ชั้นสูงสุด มหาวชิรมงกุฎ (ม.ว.ม.)
• พ.ศ. 2534 – เครื่องราชอิสริยาภรณ์จุลจอมเกล้า ชั้นที่ 3 ตติยจุลจอมเกล้าวิเศษ (ต.จ.ว.)
• พ.ศ. 2520 – เหรียญจักรพรรดิมาลา (ร.จ.พ.)
• พ.ศ. 2500 – เหรียญงานฉลอง 25 พุทธศตวรรษ

อ้างอิง

• โสภณ รัตนากร. 72 ปี โสภณ รัตนากร. กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์อักษรกิจ, 2546
• ถึงแก่อนิจกรรม เก็บถาวร 2019-03-23 ที่ เวย์แบ็กแมชชีนเอกสารด่านที่สุด ศ.พิเศษ โสภณ รัตนากร ถึงแก่อนิจกรรม

แหล่งข้อมูลอื่น

• ประธานศาลฎีกา เก็บถาวร 2020-01-17 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน พิพิธภัณฑ์ศาลไทย
• ผู้บริหาร ศาลฎีกา เก็บถาวร 2012-05-14 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน ศาลฎีกา
• แต่งตั้ง คณะกรรมการกฤษฎีกา(ชุดที่ 11) ลำดับที่99
• แต่งตั้ง คณะกรรมการกฤษฎีกา(ชุดที่ 12) ลำดับที่102
• ศ. โสภณ รัตนากรนักเรียนทุนรัฐบาลไทยดีเด่นประจำปี ๒๕๕๕
• ศ. โสภณ รัตนากร เก็บถาวร 2016-03-05 ที่ เวย์แบ็กแมชชีนอาจารย์พิเศษมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์
• โสภณ รัตนากร. 72 ปี โสภณ รัตนากร. กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์อักษรกิจ, 2546.
• ถึงแก่อนิจกรรมศ.พิเศษ โสภณ รัตนากร ถึงแก่อนิจกรรม

ก่อนหน้า		โสภณ รัตนากร		ถัดไป
อำนัคฆ์ คล้ายสังข์		ประธานศาลฎีกา (1 ตุลาคม พ.ศ. 2533 – 30 กันยายน พ.ศ. 2534)		สวัสดิ์ โชติพานิช