อันดับปลาตะเพียน
อันดับปลาตะเพียน อันดับปลากินพืช ช่วงเวลาที่มีชีวิตอยู่: พาลีโอซีน-ปัจจุบัน | |
---|---|
ปลากระโห้ (Catlocarpio siamensis) ปลาที่อยู่ในวงศ์ Cyprinidae ซึ่งเป็นปลาที่มีขนาดใหญ่ที่สุดในวงศ์นี้และอันดับนี้ | |
ปลาหมูลายเมฆ (Botia kubotai) ปลาที่อยู่ในวงศ์ Botiidae นิยมเลี้ยงกันเป็นปลาสวยงาม | |
การจำแนกชั้นทางวิทยาศาสตร์ | |
โดเมน: | ยูแคริโอต Eukaryota |
อาณาจักร: | สัตว์ Animalia |
ไฟลัม: | สัตว์มีแกนสันหลัง Chordata |
ชั้น: | ปลาที่มีก้านครีบ Actinopterygii |
ไม่ได้จัดลำดับ: | Cypriniphysae Cypriniphysae |
อันดับ: | ปลาตะเพียน Cypriniformes |
วงศ์ใหญ่ | |
ชื่อพ้อง | |
|
อันดับปลาตะเพียน หรือ อันดับปลากินพืช (ชื่อวิทยาศาสตร์: Cypriniformes, อังกฤษ: Carp, Barb, Loach, Minnow, Chinese suckerfish, Garra) เป็นอันดับของปลาจำพวกหนึ่ง ซึ่งประกอบด้วยปลาตะเพียน, ปลาทอง, ปลาคาร์ป, ปลาซิว เป็นต้น ส่วนใหญ่เป็นปลาที่อยู่ในวงศ์ Cyprinidae มีลักษณะโดยรวมคือ ลำตัวมีเกล็ด ส่วนใหญ่แบนข้าง สันท้องกลมหรือเป็นสันคม ไม่มีหนามที่สันท้อง ตาไม่มีหนังคลุม ปากมีหลายตำแหน่งทั้งอยู่ตรงด้านหน้า เฉียงขึ้น หรืออยู่ทางด้านล่าง บางชนิดยืดหดได้เล็กน้อย บางชนิดมีลักษณะคล้ายปากดูด ส่วนใหญ่ไม่มีฟันบนขากรรไกรหรือบางชนิดที่มีก็มีไม่เกิน 8 ซี่ รอยต่อส่วนปลายของขากรรไกรล่างมีปมยื่นออกมาเรียกว่า ซิมไซซีล นอบ ริมฝีปากบางอาจมีหรือไม่มีติ่งเนื้อ บางชนิดไม่มีริมฝีปาก ไม่มีหนามใต้ตา หรือหน้าตา ช่องเปิดเหงือกกว้างกระดูกโอเพอร์เคิล เจริญดี มีหนวด 1-2 คู่ หรือไม่มี ก้านครีบเดี่ยวก้านสุดท้ายของครีบหลังอาจแข็ง หรือไม่แข็ง อาจมีหยักด้านในหรือไม่มี ไม่มีครีบไขมัน มีฟันที่หลอดคอ 1-3 แถว ขอบปากเป็นกระดูกพรีแมคซิลลา ขากรรไกรบนยืดหดได้ บางชนิดครีบหลังมีก้านครีบเดี่ยว มีครีบหลังตอนเดียว ถุงลมมีขนาดค่อนข้างใหญ่ส่วนใหญ่แบ่งออกเป็นสองตอน ไม่ถูกแผ่นกระดูกปกคลุมไว้
เป็นปลาที่กระจายอยู่ทั่วไปในทุกภูมิภาคของโลก ทั้งอเมริกาเหนือ, ทวีปยูเรเชียและทวีปเอเชีย มีพฤติกรรมอาศัยอยู่รวมกันเป็นฝูงใหญ่ พบในน้ำจืดมากกว่าทะเล ส่วนใหญ่เป็นปลาที่กินพืชเป็นอาหาร ไม่มีกระเพาะอาหาร แต่ก็มีหลายชนิดที่กินเนื้อหรือแพลงก์ตอน เป็นปลาที่มนุษย์คุ้นเคยมานานเพราะใช้เป็นอาหาร
นอกเหนือจากปลาในวงศ์ Cyprinidae แล้ว ยังมีปลาในวงศ์อื่นอีกที่อยู่ในอันดับนี้ประมาณ 5-6 วงศ์ ได้แก่
- Catostomidae (วงศ์ปลาหมูกระโดงสูง)
- Cobitidae (วงศ์ปลาหมูแท้)
- Botiidae (วงศ์ปลาหมู)[1]
- Serpenticobitidae[1]
- Balitoridae (วงศ์ปลาค้อ)
- Gyrinocheilidae (วงศ์ปลาสร้อยน้ำผึ้ง)
- Labeoninae (วงศ์ปลาเลียหิน)
และพบมากกว่า 320 สกุล และมากกว่า 3,250 ชนิด และมีความใกล้เคียงกับปลาในอันดับ Characiformes ที่พบในทวีปแอฟริกาและอเมริกาใต้[2]
อ้างอิง
[แก้]- ↑ 1.0 1.1 Kottelat, M.; 2012: Conspectus cobitidum: an inventory of the loaches of the world (Teleostei: Cypriniformes: Cobitoidei). The Raffles Bulletin of Zoology, Suppl. No. 26: 1-199.
- ↑ Cypriniformes