ภาษาแกชฆอยี

ภาษาแกชฆอยี
Qashqay, Kashkai, Kashkay, Qashqayi
قشقايی ديلى, Qašqāyī dili
Qashqai dili ในแบบอักษรแนสแทอ์ลีกและอักษรละติน
ประเทศที่มีการพูด	ประเทศอิหร่าน
ภูมิภาค	จังหวัดฟอร์ส, เอสแฟฮอน, บูเชฮร์, แชฮอร์แมฮอลและแบฆทียอรี, โคฮ์กีลูเยและบูเยแรฮ์แมด, ฆูเซสถาน
ชาติพันธุ์	ชาวแกชฆอยี
จำนวนผู้พูด	949,000 คน  (2015)[1]
ตระกูลภาษา	เตอร์กิก เตอร์กิกทั่วไป โอคุซ โอคุซใต้ ภาษาแกชฆอยี
ระบบการเขียน	เปอร์เซีย
รหัสภาษา
ISO 639-3	qxq
Linguasphere	ส่วนหนึ่งของ 44-AAB-a

ภาษาแกชฆอยี (قشقایی ديلى, อาจสะกดเป็น Qaşqay, Qashqayi, Kashkai, Kashkay, Qašqāʾī และ Qashqa'i หรือ Kaşkay) เป็นภาษากลุ่มเตอร์กิก ใช้พูดโดยชาวแกชฆอยีที่เป็นชนกลุ่มน้อยในจังหวัดฟอร์สตอนใต้ ประเทศอิหร่าน Encyclopædia Iranica ถือว่าภาษาแกชฆอยีเป็นกลุ่มสำเนียงต่างหากลำดับที่สามในกลุ่มภาษาเตอร์กิกตะวันตกเฉียงใต้ ผู้พูดภาษานี้เรียกภาษานี้ว่า ตูร์กี แม้ว่าจะมีการบันทึกจำนวนผู้พูดประมาณการหลากหลาย เอทโนล็อก บันทึกไว้ที่ 949,000 คนใน ค.ศ. 2015

ภาษาแกชฆอยีมีความใกล้เคียงกับภาษาอาเซอร์ไบจาน เขียนด้วยอักษรอาหรับดัดแปลงแบบเปอร์เซีย ผู้พูดส่วนใหญ่จะใช้ภาษาเปอร์เซียได้ด้วย

อ่านเพิ่ม

• Csató Éva Ágnes เก็บถาวร 2022-02-17 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน, 2001. Present in Kashkay. In: Turkic Languages, Vol. 5: 104-119.
• Csató Éva Ágnes, 2005. On copying in Kashkay. In: Éva Á. Csató, Bo Isakssons & Carina Jahani (eds.) Linguistic Conversion and areal diffusion: Case studies from Iranian, Semitic and Turkic, London, Routledge Curzon, 271-283.
• Csató Éva Ágnes. 2006. Gunnar Jaring's Kashkay materials, In Lars Johanson & Christiane Bulut (eds.), Turkic-Iranian contact areas. Historical and linguistic aspect. Wiesbaden: Harrassowitz Verlag. 209-225.
• Doerfer Gerhard, et al. 1990. Qašqā’ī-Gedichte aus Fīrūz-ābād (=Südoghusisch). In: Oghusica aus Iran, Wiesbaden: Otto Harrassowitz, pp. 67–132.
• Dolatkhah Sohrab, Csató Éva Á. & Karakoç Birsel. 2016. On the marker -(y)akï in Kashkay. In: Éva Á. Csató, Lars Johanson, András Róna-Tas, and Bo Utas (eds.) Turks and Iranians: Interactions in Language and History, pp. 283–301. Wiesbaden: Harrassowitz Verlag.
• Dolatkhah Sohrab. 2016. Parlons qashqay "Let's speak Qashqay". Paris: L'Harmattan.
• Dolatkhah Sohrab. 2016. Kashkai : langue turcique d'Iran. (Réédition du titre Qashqay : langue turcique d'Iran). Independently published (via Amazon).
• Dolatkhah Sohrab. 2015. Qashqay Folktales: transcription, translation, glossary. CreateSpace Independent publishing platform.
• Dolatkhah Sohrab. 2012. Elements for a grammar of Kashkay: a Turkic language of Iran. PhD dissertation. Paris: Ecole Pratique des Hautes Etudes.
• Dolatkhah Sohrab. 2007. Présentation et documentation du folklore qashqai : langue turcique du sud d’Iran. Master thesis. Paris: Ecole Pratique des Hautes Etudes.
• Gharakhalou-Narrei, Mehdi. 1996. Migration and cultural change in urban communities of the Qashqa'i of Iran. PhD thesis. Ottawa: University of Ottawa.
• Jurie Étienne. 2005. Qashqa’i : derniers nomades d’Iran. Paris : Voyages Zellidja.
• Mardâni R. Assadollâh, 2000. Asanaklar : Tarânehâye torkiye qašqâ’ī "Qashqai folksongs" [in Perso-Arabic script]. Iran: Nakhlhâ-ye Sorkh Publishers.
• Mardâni R. Assadollâh, 2007. Qašqayı sözlügü [Qashqai Dictionary]. [in Azerbaijani and Perso-Arabic script with explications in Persian] Shiraz: Rahgosha Publishers.
• Menges, Karl Heinrich, 1990. Drei Qašqā’ī Text. In: Doerfer et al. (eds.), pp. 135–138.
• Shahbâzi, Habib. (ed.). 1989/1368 A.H., Qašqâ’ï še’ri [Qashqai poetry] [in Perso-Arabic script], Shiraz: Shahbazi.
• Soper, John David, 1987. Loan Syntax in Turkic and Iranian: The Verb Systems of Tajik, Uzbek, and Qashqai. Doctoral dissertation, Los Angeles: University of California

แหล่งข้อมูลอื่น

• The Last Nomads of Iran (BBC)