ผลต่างระหว่างรุ่นของ "อาณาจักรละโว้"
เเก้ไข ป้ายระบุ: แก้ไขจากอุปกรณ์เคลื่อนที่ แก้ไขจากเว็บสำหรับอุปกรณ์เคลื่อนที่ |
เเก้ไข ป้ายระบุ: แก้ไขจากอุปกรณ์เคลื่อนที่ แก้ไขจากเว็บสำหรับอุปกรณ์เคลื่อนที่ |
||
บรรทัด 1: | บรรทัด 1: | ||
{{ต้องการการอ้างอิงเพิ่มเติม | date = ธันวาคม 2558}} |
|||
{{กล่องข้อมูล อดีตประเทศ |
|||
| native_name = อาณาจักรละโว้ |
|||
'''อาณาจักรละโว้''' บ้างเรียก '''ลวรัฐ''' หรือ '''ละโว้โยทิยา'''<ref>จิตร ภูมิศักดิ์. ''ความเป็นมาของคำสยาม, ไทย ลาว และขอม และลักษณะทางสังคมของชื่อชนชาติ''. พิมพ์ครั้งที่ 6. กรุงเทพฯ : ชนนิยม. 2556, หน้า 120</ref> เป็นอาณาจักรโบราณใน[[มณฑล (รูปแบบการเมือง)|มณฑลอำนาจ]]แห่งหนึ่งในอดีต ซึ่งตั้งอยู่บนฝั่งซ้ายของลุ่มน้ำเจ้าพระยา สถาปนาขึ้นราวปลาย[[ทวารวดี|ยุคทวารวดี]] มีศูนย์กลางอำนาจอยู่ที่ลวปุระ (ปัจจุบันคือ[[เมืองลพบุรี]]) หลังการสถาปนา[[อาณาจักรอยุธยา]] อาณาจักรละโว้ได้ถูกผนวกเป็นส่วนหนึ่งของอาณาจักรอยุธยา |
|||
| conventional_long_name = อาณาจักรละโว้ |
|||
| common_name = ละโว้ |
|||
| image_map = แผนที่ของตะวันออกเฉียงใต้เอเชีย _1000 _-_ 1100_CE.png |
|||
| image_map_caption = 1,000–1100 <br/> '' 'สีฟ้า' '': ราชอาณาจักรละโว้ <br/> '' 'สีแดง' '': [[จักรวรรดิเขมร]] <br/> '' 'สีเขียว' '' : [[Hariphunchai]] <br/> '' 'สีเขียว' '': [[ศรีวิชัย]] <br/> '' 'สีเหลือง' '': [[จำปา]] <br/> '' 'สีน้ำเงิน' '': [[ĐạiViệt]] <br/> '' Pink '' ': [[Pagan Kingdom]] |
|||
| era = [[ยุคกลาง]] |
|||
| สถานะ = |
|||
| event_start = การสร้าง |
|||
| year_start = 450 |
|||
| date_start = |
|||
| event_end = ผนวกเข้ากับ [[ราชอาณาจักรอยุธยา]] |
|||
| year_end = 1388 |
|||
| date_end = |
|||
| government_type = ราชาธิปไตย |
|||
| event1 = |
|||
| date_event1 = |
|||
| p1 = ทวาราวดี |
|||
| flag_p1 = |
|||
| s1 = หริภุญชัย |
|||
| s2 = ราชอาณาจักรอยุธยา |
|||
| flag_s1 = |
|||
| flag_s2 = ธงชาติไทย (สมัยอยุธยา) .svg |
|||
| image_flag = |
|||
| image_coat = |
|||
| capital = [[ลพบุรี | ละโว้]] (450–1087) <br/> [[อยุธยา (เมือง) | อยุธยา]] (1087–1388) |
|||
| common_languages = [[ภาษามอญ]] <br/> [[ภาษาเขมร | ภาษาเขมรเก่า]] <br/> [[ภาษาไทย | ภาษาไทยเก่า]] |
|||
| ศาสนา = [[ศาสนาฮินดู]] <br/> [[เถรวาท | พุทธศาสนาเถรวาท]] <br/> [[มหายาน | พุทธศาสนามหายาน]] |
|||
| ฝ่ายนิติบัญญัติ = Ahabhushan Mahakosh |
|||
| title_leader = [[จักรพรรดิ]] |
|||
| leader1 = Ayuthya Mahasena |
|||
}} |
|||
[[อาณาจักรละโว้]]' เป็นอาณาจักร ([[Mandala (โมเดลทางการเมืองเอเชียตะวันออกเฉียงใต้) | mandala]])) บนฝั่งซ้ายของ [[แม่น้ำเจ้าพระยา]] ในหุบเขาเจ้าพระยาตอนบนจาก จุดจบของ [[ทวาราวดี]] อารยธรรมราวศตวรรษที่ 7 จนถึงปี 1388 จุดศูนย์กลางของอารยธรรมละโว้เดิมคือละโว้ (สมัยใหม่ [[ลพบุรี]]) แต่เมืองหลวงเปลี่ยนไปทางทิศใต้เป็น [[อยุธยา (เมือง) | อยุธยา]] ราวศตวรรษที่ 11 ครั้นแล้วรัฐก็กลายเป็น [[อาณาจักรอยุธยา]] ตามการวิเคราะห์ทางประวัติศาสตร์เมื่อไม่นานมานี้ |
|||
== ประวัติ == |
== ประวัติ == |
รุ่นแก้ไขเมื่อ 17:58, 30 เมษายน 2562
แม่แบบ:ต้องการการอ้างอิงเพิ่มเติม
อาณาจักรละโว้ อาณาจักรละโว้ | |||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
450–1388 | |||||||||||
1,000–1100 'สีฟ้า' : ราชอาณาจักรละโว้ 'สีแดง' : จักรวรรดิเขมร 'สีเขียว' : Hariphunchai 'สีเขียว' : ศรีวิชัย 'สีเหลือง' : จำปา 'สีน้ำเงิน' : ĐạiViệt Pink ': Pagan Kingdom 1,000–1100 'สีฟ้า' : ราชอาณาจักรละโว้ 'สีแดง' : จักรวรรดิเขมร 'สีเขียว' : Hariphunchai 'สีเขียว' : ศรีวิชัย 'สีเหลือง' : จำปา 'สีน้ำเงิน' : ĐạiViệt Pink ': Pagan Kingdom | |||||||||||
เมืองหลวง | ละโว้ (450–1087) อยุธยา (1087–1388) | ||||||||||
การปกครอง | ราชาธิปไตย | ||||||||||
จักรพรรดิ | |||||||||||
ยุคประวัติศาสตร์ | ยุคกลาง | ||||||||||
• การสร้าง | 450 | ||||||||||
• ผนวกเข้ากับ ราชอาณาจักรอยุธยา | 1388 | ||||||||||
|
อาณาจักรละโว้' เป็นอาณาจักร ( mandala)) บนฝั่งซ้ายของ แม่น้ำเจ้าพระยา ในหุบเขาเจ้าพระยาตอนบนจาก จุดจบของ ทวาราวดี อารยธรรมราวศตวรรษที่ 7 จนถึงปี 1388 จุดศูนย์กลางของอารยธรรมละโว้เดิมคือละโว้ (สมัยใหม่ ลพบุรี) แต่เมืองหลวงเปลี่ยนไปทางทิศใต้เป็น อยุธยา ราวศตวรรษที่ 11 ครั้นแล้วรัฐก็กลายเป็น อาณาจักรอยุธยา ตามการวิเคราะห์ทางประวัติศาสตร์เมื่อไม่นานมานี้
ประวัติ
ตามข้อมูลที่ปรากฏเกี่ยวกับเมืองละโว้ มีข้อมูลอยู่ในพงศาวดารเหนือพอจะสรุปได้ว่าเมืองละโว้มีมาตั้งแต่ พ.ศ. 1002 แล้ว มีเมืองลพบุรีเป็นเมืองหลวงตั้งอยู่ทางภาคกลางในบริเวณลุ่มแม่น้ำเจ้าพระยา มีอาณาเขตตั้งแต่ชัยนาทลงมาจนถึงเขตประจวบคีรีขันธ์ ทางด้านตะวันตกจดมะริด ทวาย ด้านตะวันออกจดนครราชสีมา
ลพบุรีเคยเป็นเมืองสำคัญของอาณาจักรทวารวดีมาก่อน เคยมีความรุ่งเรืองในด้านพระพุทธศาสนามาแต่โบราณ ตำนานมูลศาสนา กล่าวว่าพระเจ้ากรุงละโว้ได้ส่ง พระนางจามเทวี ราชธิดาไปครองเมืองหิริภุญชัย (ลำพูน) เพื่อเผยแผ่พระพุทธศาสนาในดินแดนภาคเหนือ
จากการขุดค้นทางโบราณคดีปรากฏว่าตั้งแต่อำเภอชัยบาดาลถึงอำเภอพัฒนานิคม จังหวัดลพบุรี ล้วนแต่มีหลักฐานเกี่ยวกับมนุษย์ในอดีตที่ยาวนานมาแล้ว จากชุมชนขนาดย่อมขยายเป็นเมืองเล็ก ๆ จนกระทั่งรวมตัวกันเป็นอาณาจักรหรือเขตปกครองที่เป็นส่วนย่อยของประเทศราวพุทธศตวรรษที่ 10-12 ละโว้กลายเป็นอาณาจักรหรือเมืองขนาดใหญ่แล้วและในช่วงพุทธศตวรรษที่ 13-14 อาณาจักรละโว้มีความรุ่งเรืองอย่างมากโดยเฉพาะด้านพระพุทธศาสนา
อาณาจักรละโว้ มีความเจริญมากขึ้นเรื่อย ๆ จนมีอิทธิพลครอบคลุมดินแดนภาคกลางตอนบนตั้งแต่จังหวัดนครสวรรค์ เรื่อยมาจนถึงภาคตะวันออกและภาคตะวันออกเฉียงเหนือของประเทศไทยบางส่วน ศูนย์กลางของอาณาจักรละโว้ในตอนต้นสันนิษฐานว่าอยู่ที่เมืองลพบุรี และประมาณพุทธศตวรรษที่ 17 ได้ย้ายมาอยู่ที่เมืองอโยธยา ภายหลังต่อมาเมื่อใน พ.ศ. 1893 ได้มีการสถาปนาอาณาจักรอยุธยาขึ้นทำให้ละโว้กลายเป็นส่วนหนึ่งของอาณาจักรอยุธยา
เมื่อเทียบเคียงกับอาณาจักรร่วมสมัยพบว่าอาณาจักรละโว้อยู่ในยุคเดียวกันกับอาณาจักรทวารวดี และอาณาจักรเจนละพื้นที่อิทธิพลบางส่วนก็ถือว่าเป็นพื้นที่เดียวกัน ประกอบกับตามหลักฐานเกี่ยวกับอาณาจักรทวารวดีบ่งบอกว่า ทวารวดีได้รับอิทธิพลจากอินเดียหลายอย่าง เช่นด้านการปกครองรับความเชื่อเรื่องการปกครองโดยกษัตริย์ สันนิษฐานว่าการปกครองสมัยทวารวดีแบ่งออกเป็นแคว้น มีเจ้านายปกครองตนเองแต่มีความสัมพันธ์ในลักษณะเครือญาติการแบ่งชนชั้นในสังคมออกเป็นชนชั้นปกครองกับชนชั้นที่ถูกปกครอง
จึงมีความเป็นไปได้ว่าละโว้ก็เป็นแคว้นหนึ่งที่เป็นองค์ประกอบของอาณาจักรทวารวดี ดังนั้นข้อมูลบางประการที่ปรากฏเป็นหลักฐานเกี่ยวกับอาณาจักรละโว้อาจจะเป็นข้อมูลของอาณาจักรทวารวดี ขณะเดียวกันข้อมูลบางประการที่เกี่ยวกับอาณาจักรทวารวดีก็อาจจะหมายถึงข้อมูลของอาณาจักรละโว้ก็เป็นไปได้ แต่การเสื่อมอำนาจของทั้งสองอาณาจักรนี้ไม่พร้อมกันก็น่าจะเป็นเพราะการขยายอำนาจของขอมนั้นค่อย ๆ ลิดรอนอำนาจเดิมในพื้นที่ด้วยการตีเอาเมืองต่าง ๆ ของอาณาจักรทวารวดีไปที่ละเมืองสองเมือง จึงทำให้ความเป็นอาณาจักรทวารวดีสูญสิ้นไปก่อนอาณาจักรละโว้
หลังจากพุทธศตวรรษที่ 16 เป็นต้นมา อาณาจักรขอมได้ขยายอิทธิพลเข้ามายังบริเวณนี้ ทำให้ความสำคัญของอาณาจักรละโว้ลดลง อิทธิพลศิลปวัฒนธรรมของขอมได้แพร่เข้ามาในดินแดนประเทศไทยโดยเฉพาะภาคตะวันออกเฉียงเหนือ เช่น ปราสาทพนมรุ้ง จังหวัดบุรีรัมย์ ปราสาทหินพิมาย จังหวัดนครราชสีมา และเลยมาทางตะวันตกได้แก่ ปราสาทเมืองสิงห์ จังหวัดกาญจนบุรี และในช่วงเวลาดังกล่าวละโว้เป็นศูนย์กลางที่สำคัญทางภาคกลางจึงได้รับอิทธิพลศิลปะขอม โดยนำมาผสมผสานรูปแบบให้เป็นลักษณะเฉพาะของตนเอง ได้แก่พระปรางค์สามยอด และเทวสถานปรางค์แขก จังหวัดลพบุรี แม้จะมีลักษณะสถาปัตยกรรมรูปพระปรางค์ตามขอมแต่เป็นการสร้างเลียนแบบขอมเท่านั้นเอง ทางด้านประติมากรรมศิลปะลพบุรีมักมีส่วนผสมกับศิลปะทวารวดี ทั้งนี้เพราะถิ่นที่ตั้งของอาณาจักรละโว้ก็เป็นพื้นที่ของอาณาจักรทวารวดี ที่เคยอยู่ร่วมสมัยเดียวกัน
ประมาณปลายพุทธศตวรรษที่ 17 การค้าขายระหว่างอาณาจักรละโว้กับจีนเจริญรุ่งเรืองขึ้น แต่เนื่องจากอยุธยาตั้งอยู่ใกล้ทะเลซึ่งเป็นทำเลที่เหมาะสมกว่า ศูนย์กลางการค้าขายจึงเปลี่ยนจากลพบุรีไปอยู่ที่อยุธยา และเมื่อพระเจ้าอู่ทองสถาปนากรุงศรีอยุธยาขึ้นเป็นเมืองหลวงของอาณาจักรอยุธยา อาณาจักรละโว้จึงถูกผนวกเข้าเป็นส่วนหนึ่งของอาณาจักรอยุธยา เป็นอันสิ้นสุดความเป็นอาณาจักรละโว้ตั้งแต่นั้นมา
การเปลี่ยนแปลงดินแดน
พื้นที่อาณาจักรละโว้จะระบายด้วยสีฟ้า
-
ประมาณ พ.ศ. 1543-1643
-
ประมาณ พ.ศ. 1843