ผลต่างระหว่างรุ่นของ "มัลลี คงประภัศร์"
ไม่มีความย่อการแก้ไข |
ลไม่มีความย่อการแก้ไข |
||
| บรรทัด 62: | บรรทัด 62: | ||
[[หมวดหมู่:บุคคลจากกรุงเทพมหานคร]] |
[[หมวดหมู่:บุคคลจากกรุงเทพมหานคร]] |
||
[[หมวดหมู่:บุคคลจากสถาบันบัณฑิตพัฒนศิลป์]] |
[[หมวดหมู่:บุคคลจากสถาบันบัณฑิตพัฒนศิลป์]] |
||
[[en:Manlee Kongprapad]] |
|||
รุ่นแก้ไขเมื่อ 11:55, 20 มกราคม 2562
มัลลี คงประภัศร์ | |
|---|---|
| เกิด | 20 มกราคม พ.ศ. 2426 จังหวัดธนบุรี |
| เสียชีวิต | 5 พฤศจิกายน พ.ศ. 2514 (88 ปี) |
| อาชีพ | ข้าราชการ ครูสอนนาฏศิลป์ไทย |
| ปีที่แสดง | พ.ศ. 2436–2505 |
| สังกัด | กรมศิลปากร กระทรวงวัฒนธรรม |
มัลลี คงประภัศร์ หรือ ครูหมัน เป็นศิลปินด้านนาฏศิลป์, โขน และละครรำ เป็นที่รู้จักจากความสามารถในแสดงโขนและละครชาตรีได้ทุกบทบาทแม้แต่ในบทบาทของผู้ชาย[1] ครูหมันเกิดเมื่อวันที่ 20 มกราคม พ.ศ. 2426 นามเดิมว่า "ปุย" เป็นบุตรีของนายกุก ช้างแก้ว และนางนวม ช้างแก้ว ท่านอาศัยอยู่ที่บ้านริมปากคลองวัดประยูรวงศาวาส จังหวัดธนบุรี
หลังบิดาเสียชีวิตเมื่อครูอายุได้ 8 ขวบ มารดาของครูได้รับราชการเป็นข้าราชบริพารประจำห้องเสวยของพระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าสุริยวงศ์[โปรดขยายความ] ทำให้ครูหมันมีโอกาสได้ชมและสนใจในการแสดงละครรำที่มาแสดงในวังตั้งแต่ยังเป็นเด็ก ท่านเคยแอบหนีมารดาเพื่อติดตามคณะละครไป และได้รับการฝึกสอนจาก "หม่อมแม่เป้า" ครูละครคนสำคัญของวังเจ้าขาว (ปัจจุบันคือโรงเรียนสวนกุหลาบวิทยาลัย) เมื่อมารดาทราบมาขอรับตัวกลับ ท่านปฏิเสธและอ้อนวอนจนมารดายอมแพ้และได้เข้าเรียนละครรำอย่างจริงจัง จนสามารถไปแสดงในงานต่าง ๆ ด้วยวัยเพียง 10 ขวบเท่านั้น
ชื่อ หมัน ของท่านได้มาจากเจ้านายฝ่ายในหลายพระองค์ทรงจำบทบาทการแสดงของท่านเมื่อยังเป็นเด็กในละครดาหลังซึ่งท่านรับบทเป็น สมันน้อย เจ้านายหลายพระองค์จึงทรงเรียกขานกันว่า เจ้าหมัน ซึ่งครูที่พอใจและใช้ชื่อนี้ตลอดมา ท่านแต่งงานกับนายสม คงประภัสร์ เมื่ออายุได้ 22 ปี ต่อมาเมื่อปี พ.ศ. 2477 หม่อมครูด่วนและครูละม่อม วงทองเหลือ อาจารย์ใหญ่ประจำโรงเรียนาฏดุริยางคศาสตร์ (วิทยาลัยนาฏศิลป สถาบันบัณฑิตพัฒนศิลป์ ในปัจจุบัน) ที่เพิ่งก่อตั้งขึ้นมา ได้ชักชวนครูหมันเข้าเป็นครู โดยหลวงวิจิตรวาทกรรับเข้าเป็นราชการศิลปินชั้นสาม ครูนาฏศิลป์
ครูหมันกับครูลมุล ยมะคุปต์ ได้ร่วมกันประดิษฐ์ท่ารำ แม่บทใหญ่ ครูหมันได้ถูกเลิกจ้างด้วยอาการหลงลืมในวัย 80 ปี ครูหมันได้ถึงแก่กรรมเมื่อวันที่ 5 พฤศจิกายน พ.ศ. 2514 ด้วยวัย 88 ปี[2]
ตลอดเวลาที่ท่านเข้ารับราชการ ท่านได้เดินทางไปแสดงในนามรัฐบาลไทยในประเทศญี่ปุ่น และได้รับการยกย่องในความสามารถของท่านที่สามารถแสดงบทบาทในละครได้ทุกบทบาท และในการแสดงโขน ท่านสามารถขึ้นแสดงแทนในบทบาทชายได้