ผลต่างระหว่างรุ่นของ "รา"
ล โรบอต เพิ่ม: yo:Ìbu |
ล โรบอต เพิ่ม: az:Kif |
||
บรรทัด 69: | บรรทัด 69: | ||
[[ar:عفن]] |
[[ar:عفن]] |
||
[[az:Kif]] |
|||
[[bg:Плесен]] |
[[bg:Плесен]] |
||
[[ca:Floridura]] |
[[ca:Floridura]] |
รุ่นแก้ไขเมื่อ 15:08, 25 พฤษภาคม 2553
Fungi ช่วงเวลาที่มีชีวิตอยู่: Early Devonian – Recent (but see text) | |
---|---|
Clockwise from top left: Amanita muscaria, a basidiomycete; Sarcoscypha coccinea, an ascomycete; bread covered in mold; a chytrid; a Penicillium conidiophore. | |
การจำแนกชั้นทางวิทยาศาสตร์ | |
โดเมน: | Eukarya |
ไม่ได้จัดลำดับ: | Opisthokonta |
อาณาจักร: | Fungi (L., 1753) R.T. Moore, 1980[1] |
Subkingdoms/Phyla/Subphyla[2] | |
Dikarya (inc. Deuteromycota) Subphyla Incertae sedis |
รา หรือเชื้อราเป็นจุลินทรีย์ เป็นเซลล์ยูแคริโอตที่อยู่ในอาณาจักรเห็ดรา มีโครโมโซมเพียงชุดเดียว (haploid)มีผนังเซลล์ ส่วนใหญ่ประกอบด้วยไคติน (chitin)ไม่มีคลอโรฟิล ดำรงชีพแบบ saprophyte คือ หลั่งเอนไซม์ออกนอกเซลล์ เพื่อย่อยสลายสารอินทรีย์ที่มีโมเลกุลขนาดใหญ่และซับซ้อนให้ได้เป็นโมเลกุลที่เล็กที่สุดแล้วจึงดูดซับเข้าไปภายในเซลล์ เชื้อรามีความหลากหลายมาก พบทั้งที่สิ่งมีชีวิตเซลล์เดียว เช่น ยีสต์ เส้นใย (hypha) และ ดอกเห็ด (mushroom) เส้นใยหรือไฮฟา(hypha)เมื่อรวมกลุ่มจำนวนมาก เรียกว่า mycelium [3] เส้นใยแบ่งได้ 2 ลักษณะ คือ
- เส้นใยแบบมีผนังกั้น (septate hypha) สามารถเห็นนิวเคลียสและไซโตพลาสซึมเป็นช่องๆได้อย่างชัดเจน
- เส้นใยแบบไม่มีผนังกั้น (nonseptate hypha หรือ coenocytic hypha) นิวเคลียสและไซโตพลาสซึมจะอยู่กันอย่างกระจัดกระจาย
เชื้อราส่วนใหญ่มีการดำรงชีพทั้งที่เป็นอิสระหรือ saprophyte และก่อให้เกิดโรคกับพืชและสัตว์ เชื้อราแบ่งตามแหล่งกำเนิด อาจมีทั้งที่เป็นเชื้อราบกพบทั่วไปในดิน ( terrestrial fungi) เชื้อราน้ำ (aquatic fungi) ทั้งเชื้อราน้ำจืด (fresh water fungi) และเชื้อราน้ำเค็ม (marine fungi) ในบรรดาเชื้อราที่เจริญอยู่ตามแหล่งธรรมชาติเหล่านี้มีเชื้อราจำนวนมาก ที่สามารถนำมาเลี้ยงให้เจริญบนอาหารที่เจริญอยู่ตามแหล่งธรรมชาติเหล่านี้มีเชื้อราจำนวนมากที่สามาถนำมาเลี้ยงให้เจริญบนอาหารเลี้ยงเชื้อในห้องปฏิบัติการได้
การสืบพันธุ์
- แบบไม่อาศัยเพศโดยอาจจะเกิดจาก
- การสร้างสปอร์ ซึ่งจะไปงอกเป็นไมซีเลียมที่มีนิวเคลียสเป็น n
- เส้นใยแตกหักออกไปแล้วเจริญเป็นไมซีเลียมอันใหม่
- การแบ่งออกเป็นสองส่วนหรือการแตกหน่อ
- แบบอาศัยเพศได้โดยเส้นใยที่เป็น n หลอมรวมกันแล้วรวมนิวเคลียสเป็น 2n เกิดจากการรวมตัวของนิวเคลียส (nucleus) จากสองเซลล์ที่อยู่ใกล้กัน หรืออยู่คนละ hypha แล้วมีการแบ่งเซลล์แบบ meiosis เจริญเป็น sexual spore ซึ่งมีรูปร่างต่างๆ กัน โดยมีจำนวนสปอร์ภายในเครื่องห่อหุ้มหรืออยู่บนโครงสร้างพิเศษจำนวนจำกัด
- Zygospore
- Ascospore
- Basidiospore
การจัดจำแนก
แบ่งตามไฟลัมได้ 4 ไฟลัมคือ
- Chytridiomycota หรือไคทริด เป็นพวกที่มี แฟลกเจลล่า เป็นราที่มีการสร้างสปอร์ที่มีแฟลกเจลเลต มักอยู่ร่วมกัน กับ สาหร่าย ส่วนใหญ่อาศัยอยู่ในน้ำ จัดเป็นราที่โบราณที่สุด พบตามพืชน้ำที่ตายแล้ว หรือตามเศษหินเศษทรายในน้ำ เป็นปรสิตในพืชน้ำและสัตว์ เช่น Batrachochytrium เป็นปรสิตในกบ
- Zygomycota หรือไซโกต ฟังไจ เป็นพวกที่อาศัยอยู่บนดิน เช่น ราดำ บางชนิดก่อให้เกิดโรคราสนิม บางชนิดใช้ผลิตกรดฟูมาลิก Rhizopus nigricans มีการสร้างไซโกสปอร์จากเซลล์ใหม่ที่เกิดจากการปฏิสนธิ ตัวอย่างเช่น ราขนมปัง เมื่อสายของราที่ต่างกันมาพบกัน จะเกิดการสืบพันธุ์แบบอาศัยเพศ มีการรวมของนิวเคลียสได้เป็น ไซโกสปอร์ (2n) ส่วนที่เป็นไซโกสปอร์นี้จะเป็นระยะพักของรามีผนังหนาเป็นสีดำ เมื่อสภาวะเหมาะสมไซโกสปอร์จะงอก และสร้างส่วนที่เรียกว่าสปอแรงเกีย (sporangia) ซึ่งจะเกิดการแบ่งตัวแบบไมโอซิส สร้างสปอร์ที่เป็น n เมื่อสปอร์นี้งอกจะได้เส้นใยที่มีนิวเคลียสเป็นแฮพลอยด์ต่อไป
- Ascomycota หรือ แซค ฟังไจ เป็นฟังไจที่พบมากที่สุด โดยส่วนใหญ่พวกหลายเซลล์ในกลุ่มนี้ เป็นเห็ดที่มีลักษณะเป็นรูปถ้วย มีการสร้างเซลล์สืบพันธุ์ในถุง แอสคัส ภายในมี แอสโคสปอร์ เช่น ยีสต์(yeast)
- Basidiomycota หรือคลับ ฟังไจ สร้างเซลล์สืบพันธุ์ บนอวัยวะที่คล้ายกระบอง(Basidium) ภายในมี Basidiospore เป็นราที่ผลิตบาสิดิโอสปอร์ (basidiospore) ซึ่งจะงอกเป็นสายที่เป็นแฮพลอยด์ เรียก primary mycelium จากนั้นผนังของไมซีเลียมจะมารวมกันได้เป็นเซลล์ที่มีนิวเคลียสสองอัน แต่ละอันเป็น n เรียกว่าไดคาริโอต (dikaryote) เส้นใยที่เป็นไดคาริโอตนี้จะรวมกันเป็นโครงสร้างที่สร้างเซลล์สืบพันธุ์หรือ tertiary mycelium ซึ่งเป็นส่วนที่เรียกว่าดอกเห็ด เมื่อจะมีการสืบพันธุ์แบบอาศัยเพศ นิวเคลียสทั้งสองอันรวมเข้าเป็น 2n จากนั้นจึงแบ่งเซลล์แบบไมโอซิสเพื่อสร้างสปอร์อีก ส่วนใหญ่เป็นเห็ดทั้งที่กินได้และเป็นพิษสามารถกินได้ เช่น เห็ดหอม เห็ดนางฟ้า เป็นต้น
อ้างอิง
- ↑ Moore RT. (1980). "Taxonomic proposals for the classification of marine yeasts and other yeast-like fungi including the smuts". Botanica Marine. 23: 361–73.
- ↑ The classification system presented here is based on the 2007 phylogenetic study by Hibbett et al.
- ↑ Alexopoylos, C.J and C.W. Mims. 1979.Introductory Mycology 3 rd ed. John Wiley & Sons., New York. 632pp.