การทำแผนที่
การทำแผนที่ (อังกฤษ: cartography จากภาษากรีก χάρτης chartēs แปลว่า "พาไพรัส, แผ่นกระดาษ หรือแผนที่"; และ γράφειν graphein แปลว่า "เขียน") เป็นการศึกษาและการปฏิบัติเกี่ยวกับการสร้างและใช้แผนที่ ซึ่งผสมผสานระหว่างวิทยาศาสตร์ สุนทรียศาสตร์ และเทคนิค โดยตั้งอยู่บนสมมุติฐานที่ว่า ความเป็นจริง (หรือความเป็นจริงที่นึกวาดไว้) สามารถจำลองขึ้นในลักษณะที่สื่อข้อมูลเชิงพื้นที่ได้อย่างมีประสิทธิภาพอย่างแน่นอน
การทำแผนที่แบบดั้งเดิม มีความมุ่งหมายพื้นฐานเป็นการ
- กำหนดเค้าโครงของแผนที่ และเลือกสรรลักษณะเฉพาะของสิ่งที่จะวาดในแผนที่ ข้อนี้เป็นประเด็นในการเรียบเรียงแผนที่ ลักษณะเฉพาะดังกล่าวอาจเป็นสิ่งมีรูปร่าง เช่น ถนนหรือที่ดิน หรืออาจเป็นนามธรรม เช่น ชื่อสถานที่ หรือแนวพรมแดนทางการเมือง
- สื่อแสดงลักษณะภูมิประเทศของสิ่งที่วาดในแผนที่ลงบนสื่อที่เป็นแผ่นเรียบ ข้อนี้เป็นประเด็นในการสร้างเส้นโครงแผนที่
- ลบลักษณะของสิ่งที่วาดในแผนที่ซึ่งไม่เกี่ยวข้องกับเป้าหมายของแผนที่ ข้อนี้เป็นประเด็นในการสร้างลักษณะทั่วไป
- ลดทอนความซับซ้อนของลักษณะต่าง ๆ ที่จะวาดในแผนที่ ข้อนี้เป็นประเด็นในการสร้างลักษณะทั่วไป
- ประสานองค์ประกอบของแผนที่เพื่อให้ถ่ายทอดเนื้อหาของแผนที่ไปสู่ผู้ชมได้ดีที่สุด ข้อนี้เป็นประเด็นในการออกแบบแผนที่
การทำแผนที่สมัยใหม่ถือเป็นรากฐานหลายประการของระบบและวิทยาการสารสนเทศภูมิศาสตร์ ทั้งในทางทฤษฎีและทางปฏิบัติ
การออกแบบแผนที่
[แก้]การทำแผนที่ซึ่งมีความสำคัญคือเป้าหมายดีสุดแผนที่ที่น่าสนใจจะดึงดูดผู้ใช้และแผนที่ที่มีตัวแปรจะอนุญาตให้เปรียบเทียบการออกแบบแผนที่ไม่ใช่การศึกษาที่สมบูรณ์แบบการตัดสินใจส่วนใหญ่ขึ้นอยู่กับนักเขียนแผนที่
การลดความซับซ้อนของแผนที่
[แก้]ข้อมูลที่แสดงบนแผนที่จะต้องเข้ากับเป้าหมายของแผนที่แผนที่ที่ดีจะมีข้อมูลเพียงพอสำหรับผู้ใช้ที่จะใช้แผนที่นั้นตามที่แผนที่ถูกสร้างขึ้นไว้ผู้ทำแผนที่ต้องตัดสินใจว่าจะรวมอะไรบ้างจะยกเว้นอะไรบ้างและสิ่งที่ควรอยู่นอกศูนย์จะอยู่ที่ไหนยิ่งแผนที่เล็กลงยิ่งความสำคัญของการตัดสินใจเกี่ยวกับสิ่งที่จะรวมไว้ในแผนที่จะเพิ่มขึ้น
การถ่ายแผนที่
[แก้]เพราะโลกมันกลมจึงไม่สามารถแสดงพื้นที่ระยะทางหรือรูปร่างของสถานที่ต่างๆได้อย่างสมบูรณ์แบบสถานที่จะถูกบิดเบือนเมื่อแสดงบนระนาบแบน
การติดฉลากกับแผนที่
[แก้]จำเป็นต้องใช้ฉลากเพื่อช่วยให้ผู้ใช้ตีความแผนที่ฉลากที่ดีอ่านง่ายและอยู่ใกล้กับสิ่งนั้นฉลากที่ดีต้องมีขนาดตัวอักษรและสีที่เหมาะสมเพื่อจะไม่รบกวนฉลากอื่น ๆใช้แบบอักษรที่แตกต่างกันเพื่อเชื่อมโยงกับรายการต่างๆและสีของตัวอักษรที่แตกต่างกันเพื่อเชื่อมโยงสีจุดสังเกตหรือสีชื่อที่มีสีเดียวกัน
ดูเพิ่ม
[แก้]
อ้างอิง
[แก้]บรรณานุกรม
[แก้]- Ovenden, Mark (2007). Transit Maps of the World. New York, New York: Penguin Books. ISBN 978-0-14-311265-5.
อ่านเพิ่ม
[แก้]การสร้างแผนที่
- MacEachren, A.M. (1994). Some Truth with Maps: A Primer on Symbolization & Design. University Park: The Pennsylvania State University. ISBN 978-0-89291-214-8.
- Monmonier, Mark (1993). Mapping It Out. Chicago: University of Chicago Press. ISBN 978-0-226-53417-6.
- Kraak, Menno-Jan; Ormeling, Ferjan (2002). Cartography: Visualization of Spatial Data. Prentice Hall. ISBN 978-0-13-088890-7.
- Peterson, Michael P. (1995). Interactive and Animated Cartography. Upper Saddle River, New Jersey: Prentice Hall. ISBN 978-0-13-079104-7.
- Slocum, T. (2003). Thematic Cartography and Geographic Visualization. Upper Saddle River, New Jersey: Prentice Hall. ISBN 978-0-13-035123-4.
ประวัติ
- Ehrenberg, Ralph E. (October 11, 2005). Mapping the World: An Illustrated History of Cartography. National Geographic. p. 256. ISBN 978-0-7922-6525-2.
- J. B. Harley; David Woodward, บ.ก. (1987). The History of Cartography. Vol. 1: Cartography in Prehistoric, Ancient, and Medieval Europe and the Mediterranean. Chicago and London: University of Chicago Press. ISBN 978-0-226-31633-8.
- J. B. Harley; David Woodward, บ.ก. (1992). The History of Cartography. Vol. 2, Book 1: Cartography in the Traditional Islamic and South Asian Societies. Chicago and London: University of Chicago Press. ISBN 978-0-226-31635-2.
- J. B. Harley; David Woodward, บ.ก. (1994). The History of Cartography. Vol. 2, Book 2: Cartography in the Traditional East and Southeast Asian Societies. Chicago and London: University of Chicago Press. ISBN 978-0-226-31637-6.
- David Woodward; G. Malcolm Lewis, บ.ก. (1998). The History of Cartography. Vol. 2, Book 3: Cartography in the Traditional African, American, Arctic, Australian, and Pacific Societies. Chicago and London: University of Chicago Press. ISBN 978-0-226-90728-4.
- David Woodward, บ.ก. (2007). The History of Cartography. Vol. 3: Cartography in the European Renaissance. Chicago and London: University of Chicago Press. ISBN 978-0-226-90733-8.
- Mark Monmonier, บ.ก. (2015). The History of Cartography. Vol. 6: Cartography in the Twentieth Century. Chicago and London: University of Chicago Press. ISBN 9780226534695.
- Matthew Edney; Mary S. Pedley (บ.ก.). The History of Cartography. Vol. 4: Cartography in the European Enlightenment. Chicago and London: University of Chicago Press. ISBN 978-0-226-31633-8.
- Roger J. P. Kain; และคณะ (บ.ก.). The History of Cartography. Vol. 5: Cartography in the Nineteenth Century. Chicago and London: University of Chicago Press.
ความหมาย'
- Monmonier, Mark (1991). How to Lie with Maps. Chicago: University of Chicago Press. ISBN 978-0-226-53421-3.
- Wood, Denis (1992). The Power of Maps. New York/London: The Guilford Press. ISBN 978-0-89862-493-9.
แหล่งข้อมูลอื่น
[แก้]
หาความหมายจากวิกิพจนานุกรม
ภาพและสื่อจากคอมมอนส์
เนื้อหาข่าวจากวิกิข่าว
คำคมจากวิกิคำคม
ข้อมูลต้นฉบับจากวิกิซอร์ซ
หนังสือจากวิกิตำรา
- International Cartographic Association (ICA) องค์กรระดับโลกสำหรับผู้เชี่ยวชาญด้านการทำแผนที่และวิทยาการจีไอเอส
- Cartography and Geographic Information Society (CaGIS), USA สมาคมสนับสนุนการวิจัย การศึกษา และการปฏิบัติเพื่อส่งเสริมความเข้าใจ การสร้าง การวิเคราะห์ และการใช้แผนที่และสารสนเทศภูมิศาสตร์ สมาคมทำหน้าที่เป็นที่ผู้จัดประชุมสำหรับการแลกเปลี่ยนแนวคิดดั้งเดิม เทคนิค วิธีการ ประสบการณ์จากผู้ออกแบบ รวมถึงการใช้งานจากการทำแผนที่ ระบบสารสนเทศทางภูมิศาสตร์ และเทคโนโลยีเชิงพื้นที่ที่เกี่ยวข้อง
- Society of Cartographers สนับสนุนนักทำแผนที่ฝึกหัด รวมถึงส่งเสริมและบำรุงรักษามาตรฐานของการทำภาพประกอบแผนที่
- North American Cartographic Information Society (NACIS) สมาคมการทำแผนที่ในอเมริกาเหนือที่มุ่งเน้นปรับปรุงการสื่อสาร การประสานงาน และความร่วมมือระหว่างผู้ผลิต ผู้เผยแพร่ ภัณฑารักษ์ และผู้ใช้ข้อมูลการทำแผนที่ มีสมาชิกอยู่ทั่วโลกและจัดการประชุมเป็นประจำทุกปี
- Mapping History เก็บถาวร 2007-03-10 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน แหล่งเรียนรู้จากหอสมุดบริติช
- Geography and Maps, an Illustrated Guide โดยเจ้าหน้าที่ของหอสมุดรัฐสภาสหรัฐ
- Antique Maps โดยคาร์ล มอร์แลนด์ และเดวิด แบนนิสเตอร์ เป็นหนังสือเนื้อหาเต็ม พร้อมข้อมูลเกี่ยวกับการทำแผนที่และผู้ทำแผนที่ รวมถึงชีวประวัติย่อของผู้ทำแผนที่หลายคน
- Concise Bibliography of the History of Cartography เก็บถาวร 2011-10-26 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน หอสมุดนิวเบอรี
- cartographers on the net เอสวีจี (SVG) ภาพกราฟิกส์เวกเตอร์ปรับขนาดได้ ประกอบด้วย การสอน ตัวอย่าง วิจิท (widget) และรายการหนังสือ
- ดู แผนที่: แหล่งข้อมูลอื่นสำหรับลิงก์อื่นด้านแผนที่เชิงประวัติศาสตร์และสมัยใหม่
- Persuasive Cartography, The PJ Mode Collection, หอสมุดมหาวิทยาลัยคอร์เนล
