แฮย์ ซอกอวือ

จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี
(เปลี่ยนทางจาก Hej Sokoły)
ตอมัช ปาดูรา
มาแชย์ กามีแยญสกี
ตอมัช ปาดูรา (ซ้าย) และมาแชย์ กามีแยญสกี (ขวา) นักประพันธ์เพลงที่นักประวัติศาสตร์เชื่อกันว่าเป็นผู้แต่งเพลงนี้

"แฮย์ ซอกอวือ" (โปแลนด์: Hej, Sokoły) หรือ "แฮย์ ซอกอลือ" (ยูเครน: Гей, со́коли; แปลว่า เฮ้ย เจ้านกเหยี่ยว) หรือชื่อดั้งเดิมว่า "ชัลซาอูกราอีนอว์" (โปแลนด์: Żal za Ukrainą; แปลว่า โหยหายูเครน) หรือ "นาแชลอแนย์อูกราอีแญ" (โปแลนด์: Na zielonej Ukrainie; แปลว่า ในยูเครนอันเขียวขจี) เป็นเพลงพื้นบ้านโปแลนด์เพลงหนึ่ง เนื้อร้องมีหลายฉบับ แต่ละฉบับมีรายละเอียดแตกต่างกันเล็กน้อย ใจความหลักบรรยายถึงชายหนุ่มคนหนึ่งซึ่งเป็นทหารคอสแซก (หรือไม่ก็ทหารอูห์ลาน) กำลังร่ำลาหญิงคนรักเป็นครั้งสุดท้าย

ที่มาของ "แฮย์ ซอกอวือ" ยังไม่เป็นที่ทราบกันแน่ชัด[1] นักประวัติศาสตร์บางคนกล่าวว่าผู้แต่งเพลงนี้คือตอมัช ปาดูรา (ค.ศ. 1801–1871) กวีและนักแต่งเพลงชาวยูเครน–โปแลนด์[1][2] (อย่างไรก็ตาม จากการค้นคว้าล่าสุดของยูเครน ไม่ปรากฏเนื้อร้องของเพลงนี้ในชุดผลงานเพลงใด ๆ ของปาดูรา)[3] ในขณะที่นักประวัติศาสตร์คนอื่น ๆ เชื่อว่าผู้แต่งเพลงนี้คือมาแชย์ กามีแยญสกี (ค.ศ. 1734–1825) นักประพันธ์เพลงคลาสสิกชาวโปแลนด์[4][5] เนื่องจากต้นกำเนิดที่ไม่ชัดเจนดังกล่าว บางครั้งเพลงนี้จึงได้รับการนำเสนอว่าเป็นเพลงพื้นบ้านโปแลนด์[6] หรือไม่ก็เพลงพื้นบ้านยูเครน[7] หรือทั้งสองอย่าง

ออลกา คาร์ชือชึน นักวิจัยชาวยูเครน กล่าวว่า "แฮย์ ซอกอวือ" มีพื้นฐานมาจากแก่นทำนองของเพลงพื้นบ้านโปแลนด์เพลงหนึ่งจากคริสต์ศตวรรษที่ 19 แต่ใช้ท่อนเริ่มและท่อนร้องรับใหม่ เพลงในรูปแบบปัจจุบันปรากฏครั้งแรกในช่วงครึ่งหลังของคริสต์ศตวรรษที่ 20 เพลงฉบับภาษายูเครนเป็นการแปลจากฉบับภาษาโปแลนด์[8]

"แฮย์ ซอกอวือ" เป็นที่นิยมในหมู่ทหารโปแลนด์ในช่วงสงครามโปแลนด์–โซเวียต และในหมู่นักรบกองโจรของกองทัพบ้านเกิดโปแลนด์ในช่วงสงครามโลกครั้งที่ 2 ในปัจจุบันเพลงนี้ได้รับความนิยมในโปแลนด์ ยูเครน และสโลวาเกีย และได้รับความนิยมรองลงมาในเบลารุสและภาคตะวันออกของเช็กเกีย มารือลา รอดอวิตช์ นักร้องเพลงพื้นบ้านชาวโปแลนด์ ยังนำเพลงนี้มาขับร้องใหม่จนเป็นที่นิยมอย่างสูง

เนื้อร้อง[แก้]

ท่อนส่งแรกและท่อนรับ
ภาษาโปแลนด์ ภาษายูเครน ภาษาสโลวัก ภาษาเบลารุส
ตัวสะกดต้นฉบับ คำอ่านอย่างคร่าว คำแปล ตัวสะกดต้นฉบับ คำอ่านอย่างคร่าว คำแปล
Hej, tam gdzieś
znad czarnej wody
แฮย์ ตัม กแจช
ซนัต ชาร์แนย์ วอดือ
เฮ้ย ที่ไหนสักแห่ง
ใกล้ผืนน้ำดำโน้น[ก]
Гей, десь там,
де чорні води,
แฮย์ แดส ตัม
แด ชอร์นี วอดือ
เฮ้ย ที่ไหนสักแห่ง
ตรงผืนน้ำดำโน้น
V dobrom aj v zlom
budeš moja,
Гэй, над рэчкай,
над чарненькай,
Siada[ข] na koń
kozak
[ค] młody.
ชาดา[ง] นา กอญ
กอซัก[จ] มวอดือ
คอสแซก[ฉ]หนุ่ม
คนหนึ่งนั่งบนหลังม้า[ช]
Сів на коня
козак молодий.
ซิว นา กอญา
กอซัก มอลอดึย
คอสแซกหนุ่ม
คนหนึ่งนั่งบนหลังม้า
Rany tie sa
s tebou zhoja.
Сядлаў коня
казачэнька.
Czule żegna się z
dziewczyną,
ชูแล แชกนา แชซ
แจฟต์ชือนอว์
เขาร่ำลากับคนรัก
อย่างนุ่มนวล
Плаче молода
дівчина,
ปลาแช มอลอดา
ดิวชือนา
หญิงสาวคนหนึ่งร่ำไห้ Keď je slnko,
keď je zima,
Развітаўся ён з
дзяўчынай,
Jeszcze czulej
z Ukrainą.
แยชต์แช ชูแลย์
ซูกราอีนอว์
ยิ่งนุ่มนวลขึ้นอีก
[เมื่อร่ำลา] กับยูเครน
Їде козак
з України.
ยีแด กอซัก
ซูกรายีนือ
คอสแซกขี่ม้า
ออกจากยูเครน
Ty si moja domovina. Ды з каханай Украінай.
Hej, hej, hej
sokoły!
แฮย์ แฮย์ แฮย์
ซอกอวือ
เฮ้ย เฮ้ย เฮ้ย
เจ้านกเหยี่ยว!
Гей! Гей! Гей,
соколи!
แฮย์ แฮย์ แฮย์
ซอกอลือ
เฮ้ย! เฮ้ย! เฮ้ย
เจ้านกเหยี่ยว!
Hej, hej, hej
sokoly!
Гэй, гэй, гэй
саколы!
Omijajcie góry,
lasy, doły.
[ซ]
ออมีไยแช กูรือ
ลาซือ ดอวือ
[ด]
จงบินเลี่ยงภูเขา
ป่าไม้ หุบเหว[ต]
Оминайте гори,
ліси, доли.
ออมือนัยแต ฮอรือ
ลีซือ ดอลือ
จงบินเลี่ยงภูเขา
ป่าไม้ หุบเหว
Z výšky hľadia na to
všetko, čo nás bolí.
Абмінайце горы,
лясы, долы.
Dzwoń, dzwoń, dzwoń
dzwoneczku,
ซวอญ ซวอญ ซวอญ
ซวอแนตช์กู
สั่น สั่น สั่น
เจ้ากระดิ่งน้อย[ถ]
Дзвін, дзвін, дзвін,
дзвіночку,
ซวิน ซวิน ซวิน
ซวีนอชกู
สั่น สั่น สั่น
เจ้ากระดิ่งน้อย
Zvoň, zvoň, zvoň
nad krajinou,
Звон, звон, звон
званочак,
Mój stepowy
skowroneczku
มุย สแตปอวือ
สกอ-วรอแนตช์กู
เจ้านกจาบสเตปป์น้อย
ของข้า[ท]
Степовий
жайвороночку
สแตปอวึย
ฌัยวอรอนอชกู
เจ้านกจาบสเตปป์น้อย Rozliehaj sa
zvoň, zvoň, zvoň!
Мой стэповы
жаўраночак
ท่อนส่งอื่น ๆ
ภาษาโปแลนด์ ภาษายูเครน
ตัวสะกดต้นฉบับ คำอ่านอย่างคร่าว คำแปล ตัวสะกดต้นฉบับ คำอ่านอย่างคร่าว คำแปล
Wiele dziewcząt jest na świecie, วีแยแล แจฟต์ชอนต์ แยสต์ นา ชฟีแยแช มีผู้หญิงมากมายในโลกนี้
Lecz najwięcej w Ukrainie. แลตช์ ไนวีแยนต์แซย์ วูกราอีแญ แต่ส่วนใหญ่อยู่ในยูเครน
Tam me serce pozostało, ตัม แม แซร์ตแซ ปอซอสตาวอ หัวใจของข้ายังอยู่ที่นั่น
Przy kochanej mej dziewczynie. ปชือ กอคาแนย์ แมย์ แจฟต์ชือแญ อยู่กับหญิงคนรักของข้า
Hej, hej, hej sokoły! แฮย์ แฮย์ แฮย์ ซอกอวือ เฮ้ย เฮ้ย เฮ้ย เจ้านกเหยี่ยว! Гей! Гей! Гей, соколи! แฮย์ แฮย์ แฮย์ ซอกอลือ เฮ้ย! เฮ้ย! เฮ้ย เจ้านกเหยี่ยว!
Omijajcie góry, lasy, doły. ออมีไยแช กูรือ ลาซือ ดอวือ จงบินเลี่ยงภูเขา ป่าไม้ หุบเหว Оминайте гори, ліси, доли. ออมือนัยแต ฮอรือ ลีซือ ดอลือ จงบินเลี่ยงภูเขา ป่าไม้ หุบเหว
Dzwoń, dzwoń, dzwoń dzwoneczku, ซวอญ ซวอญ ซวอญ ซวอแนตช์กู สั่น สั่น สั่น เจ้ากระดิ่งน้อย Дзвін, дзвін, дзвін, дзвіночку, ซวิน ซวิน ซวิน ซวีนอชกู สั่น สั่น สั่น เจ้ากระดิ่งน้อย
Mój stepowy skowroneczku มุย สแตปอวือ สกอ-วรอแนตช์กู เจ้านกจาบสเตปป์น้อยของข้า Степовий жайвороночку สแตปอวึย ฌัยวอรอนอชกู เจ้านกจาบสเตปป์น้อย
Hej, hej, hej sokoły! แฮย์ แฮย์ แฮย์ ซอกอวือ เฮ้ย เฮ้ย เฮ้ย เจ้านกเหยี่ยว! Гей! Гей! Гей, соколи! แฮย์ แฮย์ แฮย์ ซอกอลือ เฮ้ย! เฮ้ย! เฮ้ย เจ้านกเหยี่ยว!
Omijajcie góry, lasy, doły. ออมีไยแช กูรือ ลาซือ ดอวือ จงบินเลี่ยงภูเขา ป่าไม้ หุบเหว Оминайте гори, ліси, доли. ออมือนัยแต ฮอรือ ลีซือ ดอลือ จงบินเลี่ยงภูเขา ป่าไม้ หุบเหว
Dzwoń, dzwoń, dzwoń dzwoneczku, ซวอญ ซวอญ ซวอญ ซวอแนตช์กู สั่น สั่น สั่น เจ้ากระดิ่งน้อย Дзвін, дзвін, дзвін, дзвіночку, ซวิน ซวิน ซวิน ซวีนอชกู สั่น สั่น สั่น เจ้ากระดิ่งน้อย
Mój stepowy - dzwoń, dzwoń, dzwoń. มุย สแตปอวือ ซวอญ ซวอญ ซวอญ [เจ้านกจาบ] สเตปป์ของข้า
- สั่น สั่น สั่น[น]
Мій степовий дзвін, дзвін, дзвін. มีย์ สแตปอวึย ซวิน ซวิน ซวิน [เจ้านกจาบ] สเตปป์ของข้า
- สั่น สั่น สั่น
Ona jedna tam została, ออนา แยดนา ตัม ซอสตาวา เหลือนางอยู่ที่นั่นคนเดียว
Jaskółeczka[บ] moja mała, ยัสกูแวตช์กา[ป] มอยา มาวา เจ้านกนางแอ่นน้อย[ผ]ของข้า
A ja tutaj w obcej stronie อา ยา ตูไต วอปต์แซย์ สตรอแญ ส่วนข้าอยู่ที่นี่ในต่างแดน
Dniem i nocą tęsknię do niej. ดแญม อี นอตซอว์ แตนส์กแญ ดอ แญย์ คิดถึงนางทั้งวันทั้งคืน
Żal, żal za dziewczyną, ชัล ชัล ซา แจฟต์ชือนอว์ เศร้า เศร้า ถึงหญิงผู้นั้น Жаль, жаль за милою, ฌัล ฌัล ซา มือลอยู เศร้า เศร้า ถึงหญิงคนรัก
Za zieloną Ukrainą, ซา แชลอนอว์ อูกราอีนอว์ ถึงยูเครนอันเขียวขจี За рідною стороною. ซา ริดนอยู สตอรอนอยู ถึงดินแดนบ้านเกิด
Żal, żal, serce płacze, ชัล ชัล แซร์ตแซ ปวัตแช เศร้า เศร้า หัวใจร่ำไห้ Жаль, жаль серце плаче, ฌัล ฌัล แซร์ตแซ ปลาแช เศร้า เศร้า หัวใจร่ำไห้
Już jej więcej nie zobaczę. ยุช แยย์ วีแยนต์แซย์ แญ ซอบัตแช ข้าจะไม่ได้เห็นนางอีกแล้ว Більше її не побачу. บิลแช ยียี แน ปอบาชู ข้าจะไม่ได้เห็นนางอีกแล้ว
Wina, wina, wina dajcie! วีนา วีนา วีนา ไดแช ไวน์ ไวน์ เอาไวน์มา! Меду, вина наливайте แมดู วือนา นาลือวัยแต ที่รัก รินไวน์ลงมา
A jak umrę pochowajcie อา ยัก อุมแร ปอคอไวแช และเมื่อข้าตายจงฝังข้า Як загину поховайте ยัก ซาฮือนู ปอคอวัยแต เมื่อข้าตายจงฝังข้า
Na zielonej Ukrainie นา แชลอแนย์ อูกราอีแญ ในยูเครนอันเขียวขจี На далекій Україні นา ดาแลกีย์ อูกรายีนี ในยูเครนอันห่างไกล
Przy kochanej mej dziewczynie ปชือ กอคาแนย์ แมย์ แจฟต์ชือแญ ถัดจากหญิงคนรักของข้า Коло милої дівчини. กอลอ มือลอยี ดิวชือนือ ใกล้กับหญิงคนรักของข้า

หมายเหตุ[แก้]

  1. หมายถึงทะเลดำ
  2. หรือ Wsiada
  3. หรือ ułan
  4. หรือ ฟชาดา
  5. หรือ อูวัน
  6. หรือ "อูห์ลาน"
  7. หรือ "ขึ้นหลังม้า"
  8. หรือ Omijajcie góry, lasy, pola, doły
  9. หรือ ออมีไยแช กูรือ ลาซือ ปอลา ดอวือ
  10. หรือ "จงบินเลี่ยงภูเขา ป่าไม้ ท้องทุ่ง หุบเหว"
  11. กระดิ่งที่ว่านี้อาจผูกอยู่ที่คอม้า การสั่งให้กระดิ่งสั่นจึงอาจหมายความว่า "ถึงเวลาออกเดินทางแล้ว"
  12. หมายถึงกระดิ่งจากวรรคที่แล้ว
  13. ในภาษาโปแลนด์และภาษายูเครนจะวางส่วนขยายไว้ข้างหน้าคำหลัก ต่างจากในภาษาไทยที่วางส่วนขยายไว้ข้างหลังคำหลัก ในที่นี้ผู้แต่งเอ่ยวลีขยาย "สเตปป์ของข้า" แล้วก็ตัดบทไปสั่งให้กระดิ่งสั่น โดยที่ยังไม่ทันเอ่ยคำหลักคือ "นกจาบ"
  14. หรือ Przepióreczka หรือ Zazuleńka (kukułeczka)
  15. หรือ ปแชปียูแรตช์กา หรือ ซาซูแลญกา (กูกูแวตช์กา)
  16. หรือ "นกกระทาน้อย" หรือ "นกกาเหว่าน้อย"

อ้างอิง[แก้]

  1. 1.0 1.1 Kharchyshyn, Olga (2019). "«Hej, sokoły!» («Гей соколи!»): тексти і контексти пісні" (PDF). The Ethnology Notebooks. National Academy of Sciences of Ukraine. 149 (5). doi:10.15407/nz2019.05.1246. ISSN 1028-5091.
  2. ПОЛЬСЬКО-УКРАЇНСЬКА ПІСНЯ «HEJ, SOKOŁY!» ЯК ІНТЕРКУЛЬТУРНЕ КОМУНІКАТИВНЕ ЯВИЩЕ
  3. Звідки прилетіли «соколи»? Рефлексії над генезою популярної пісні, uamoderna.com
  4. Żal (muz. Maciej Kamieński), Cyfrowa Biblioteka Polskiej Piosenki
  5. Maciej Kamieński, Żal za Ukrainą: piosnka przypisana Wandzie Pudłowskiej, ed. Kiev: B. Koreywo, 1875
  6. Hej sokoły - piosenka ludowa; tekst piosenki
  7. Гей, Соколи
  8. Kharchyshyn 2019, p. 1246.