สาธารณรัฐซูดาน (ค.ศ. 1956−1969)

สาธารณรัฐซูดาน (อาหรับ:جمهورية السودان อังกฤษ:Republic of sudan) เป็นสาธารณรัฐที่ดำรงตั้งแต่ปี พ.ศ. 2499 - 2512 หลังจากการแยกออกจากการเป็นรัฐปกครองร่วมกับสาธารณรัฐอียิปต์

สาธารณรัฐซูดาน جمهورية السودان (อารบิก) Jumhūrīyat as-Sūdān
2499–2512
ธงชาติ ตราแผ่นดิน
เพลงชาติ: السلام الجمهوري นะหฺนูจุนดฺอัลลอฮฺจุนดฺอัลวะฏ็อน เราคือกองทัพแห่งอัลลอหฺและแผ่นดินของเรา
เมืองหลวง	คาร์ทูม
ภาษาทั่วไป	อาหรับ อังกฤษ
ศาสนา	คริสต์ อิสลาม ซุนนี
การปกครอง	สาธารณรัฐ
ประธานาธิบดี
• 1956-1958	ไม่มี?
• 1958-1964	อิบราฮิม อับบอล์ส
• 1965-1969	อิสมาฮิล อัล-อัซฮารี
นายกรัฐมนตรี
• 1956	อิสมาฮิล อัล-อัซฮารี
• 1967-1969	มูฮัมหมัด อาเม็ต เม็กกอญ์ร
ยุคประวัติศาสตร์	สงครามเย็น
• ก่อตั้ง	การประกาศอิสรภาพออกจากการปกครองร่วมกับสาธารณรัฐอียิปต์ 1 มกราคม 2499
• สิ้นสุด	25 พฤษภาคม 2512
พื้นที่
1956	2,505,813 ตารางกิโลเมตร (967,500 ตารางไมล์)
ประชากร
• 1956	10262536
สกุลเงิน	ปอนด์ซูดาน
รหัส ISO 3166	SD
ก่อนหน้า ถัดไป การปกครองร่วมกันของอียิปต์และซูดาน สาธารณรัฐอียิปต์ (2496–2501) สาธารณรัฐประชาธิปไตยซูดาน
ปัจจุบันเป็นส่วนหนึ่งของ	ซูดาน ซูดานใต้

อย่างไรก็ตาม ก่อนปี พ.ศ. 2498 ในช่วงที่ซูดานเป็นเขตปกครองของอียิปต์สมัยสาธารณรัฐที่ 1 นับตั้งแต่การประกาศเอกราชของอียิปต์ในปี พ.ศ. 2496 รัฐบาลซูดานภายใต้การปกครองของนายอิสมาฮิล อัล-อัซฮารี ได้ประกาศระงับความก้าวหน้าของซูดานในการกำหนดเขตปกครองตนเองชั่วคราว โดยหวังว่าจะส่งเสริมความสามัคคีกับอียิปต์ และเพื่อจะเข้าร่วมกับอียิปต์ในปี พ.ศ. 2496 แม้ว่าพรรคสหภาพแห่งชาติ (ซูดาน)ที่สนับสนุนเขา (NUP) จะชนะเสียงข้างมากในการเลือกตั้งรัฐสภาปี 2496 แต่อัซฮารีตระหนักดีว่าความคิดเห็นของประชาชนได้เปลี่ยนไปต่อต้านสหภาพดังกล่าว อัซฮารี ซึ่งเคยเป็นโฆษกคนสำคัญของ "แนวร่วมความสามัคคีแห่งหุบเขาไนล์" จึงกลับมาเป็นจุดยืนของ NUP และสนับสนุนความเป็นอิสระแก่ซูดาน เมื่อวันที่ 19 ธันวาคม พ.ศ. 2498 รัฐสภาซูดานภายใต้การนำของอัซฮารีมีมติเป็นเอกฉันท์รับรองการประกาศเอกราชซึ่งมีผลบังคับใช้เมื่อวันที่ 1 มกราคม พ.ศ. 2499 อัซฮารีเรียกร้องให้ถอนกองกำลังต่างชาติและขอให้รัฐบาลอียิปต์และสหราชอาณาจักรให้การสนับสนุน ประชามติล่วงหน้า

ในเดือนตุลาคม พ.ศ. 2507 เกิดการปฏิวัติขึ้นซึ่งนำโดยกลุ่มนักศึกษาของมหาวิทยาลัยคาร์ทูม ที่ต่อต้านรัฐบาลของนายอิบราฮิม อับบอล์ส รวมถึงประชาชนใน 12 จังหวัดทางตอนใต้ซึ่งมีทั้งชาวอาหรับที่นับถือศาสนาอิสลามนิกายซีอะห์ และ ชาวแอฟริกันที่นับถือศาสนาดั้งเดิมของแอฟริกาได้ทำการประท้วงเพื่อทำการรัฐประหารโค่นนายอับบอล์ส ที่เป็นรัฐบาลทหาร การประท้วงครั้งนี้ลุกลามไปทั่วประเทศจนถึงกรุงคาร์ทูม ทำให้เขาต้องลาออกในปี พ.ศ. 2507 และรัฐสภาซูดานแต่งตั้งให้นายอัซฮารีซึ่งเป็นนายกรัฐมนตรีซูดานมาตั้งแต่ก่อตั้งประเทศในปีพ.ศ. 2499 มาเป็นประธานาธิบดีที่เป็นรัฐบาลพลเรือนในปี พ.ศ. 2507 - 2512

ประวัติ

(คนที่อยู่ขวาสุด จากซ้ายไปขวา) อิสมาฮิล อัล-อัซฮารี ไปเป็นประธานในพิธีประกาศอิสรภาพ และเขาได้ชักธงชาติซูดานขื้นสู่ยอดเสาในพิธีประกาศอิสรภาพจากสาธารณรัฐอียิปต์ เมื่อวันที่ 1 มกราคม พ.ศ. 2499

ก่อนปี พ.ศ. 2498 ในช่วงที่ซูดานเป็นเขตปกครองของอียิปต์สมัยสาธารณรัฐที่ 1 นับตั้งแต่การประกาศเอกราชของอียิปต์ในปี พ.ศ. 2496 รัฐบาลซูดานภายใต้การปกครองของนายอิสมาฮิล อัล-อัซฮารี ได้ประกาศระงับความก้าวหน้าของซูดานในการกำหนดเขตปกครองตนเองชั่วคราว โดยหวังว่าจะส่งเสริมความสามัคคีกับอียิปต์ และเพื่อจะเข้าร่วมกับอียิปต์ในปี พ.ศ. 2496 แม้ว่าพรรคสหภาพแห่งชาติ (ซูดาน)ที่สนับสนุนเขา (NUP) จะชนะเสียงข้างมากในการเลือกตั้งรัฐสภาปี 2496 แต่อัซฮารีตระหนักดีว่าความคิดเห็นของประชาชนได้เปลี่ยนไปต่อต้านสหภาพดังกล่าว อัซฮารี ซึ่งเคยเป็นโฆษกคนสำคัญของ "แนวร่วมความสามัคคีแห่งหุบเขาไนล์" จึงกลับมาเป็นจุดยืนของ NUP และสนับสนุนความเป็นอิสระแก่ซูดาน เมื่อวันที่ 19 ธันวาคม พ.ศ. 2498 รัฐสภาซูดานภายใต้การนำของอัซฮารีมีมติเป็นเอกฉันท์รับรองการประกาศเอกราชซึ่งมีผลบังคับใช้เมื่อวันที่ 1 มกราคม พ.ศ. 2499 อัซฮารีเรียกร้องให้ถอนกองกำลังต่างชาติและขอให้รัฐบาลอียิปต์และสหราชอาณาจักรให้การสนับสนุน ประชามติล่วงหน้า

ในเดือนตุลาคม พ.ศ. 2507 เกิดการปฏิวัติขึ้นซึ่งนำโดยกลุ่มนักศึกษาของมหาวิทยาลัยคาร์ทูม ที่ต่อต้านรัฐบาลของนายอิบราฮิม อับบอล์ส รวมถึงประชาชนใน 12 จังหวัดทางตอนใต้ซึ่งมีทั้งชาวอาหรับที่นับถือศาสนาอิสลามนิกายซีอะห์ และ ชาวแอฟริกันที่นับถือศาสนาดั้งเดิมของแอฟริกาได้ทำการประท้วงเพื่อทำการรัฐประหารโค่นนายอับบอล์ส ที่เป็นรัฐบาลทหาร การประท้วงครั้งนี้ลุกลามไปทั่วประเทศจนถึงกรุงคาร์ทูม ทำให้เขาต้องลาออกในปี พ.ศ. 2507 และรัฐสภาซูดานแต่งตั้งให้นายอัซฮารีซึ่งเป็นนายกรัฐมนตรีซูดานมาตั้งแต่ก่อตั้งประเทศในปีพ.ศ. 2499 มาเป็นประธานาธิบดีที่เป็นรัฐบาลพลเรือนในปี พ.ศ. 2507 - 2512

ดูเพิ่ม

• ประวัติศาสตร์ซูดาน

แหล่งข้อมูลอื่น

•  บทความนี้รวมเอางานสาธารณสมบัติจากประเทศศึกษา หอสมุดรัฐสภา
• Mohamed Hassan Fadlalla, Short History of Sudan, iUniverse, 30 April 2004, ISBN 0-595-31425-2.
• Mohamed Hassan Fadlalla, The Problem of Dar Fur, iUniverse, Inc. (July 21, 2005), ISBN 978-0-595-36502-9.