สกุลปลาไบเคอร์
สกุลปลาไบเคอร์ | |
---|---|
ภาพวาดของปลาไบเคอร์ ในสกุล Polypterus | |
การจำแนกชั้นทางวิทยาศาสตร์ | |
อาณาจักร: | Animalia |
ไฟลัม: | Chordata |
ชั้น: | Actinopterygii |
อันดับ: | Polypteriformes |
วงศ์: | Polypteridae |
สกุล: | Polypterus Lacepède, 1803 [1] |
ชนิดและชนิดย่อย | |
|
สกุลปลาไบเคอร์ หรือ สกุลปลาบิเชียร์ (อังกฤษ: Bichir, Dinosaur eel) เป็นสกุลของปลาน้ำจืดกระดูกแข็งสกุลหนึ่ง ในชื่อสกุลว่า Polypterus อยู่ในวงศ์ปลาไบเคอร์ (Polypteridae)
จัดเป็นปลาที่มีวิวัฒนาการเป็นของตัวเอง ต่างจากปลากระดูกแข็งในวงศ์อื่น ๆ มีรูปร่างคลัยกับงูหรือกิ้งก่า ซึ่งเป็นสัตว์เลื้อยคลานมากกว่าจะเป็นปลา มีเกล็ดขนาดใหญ่เห็นได้ชัดเจนเป็นแบบกานอยด์ หรือเกล็ดแบบสาก และสามารถหายใจได้โดยผ่านถุงลมแทนที่จะใช้ซี่กรองเหงือกเหมือนปลาในวงศ์อื่น ๆ
มีครีบทุกครีบที่แข็งแรงและเป็นเอกลักษณ์เฉพาะ ซึ่งใช้ในการเคลื่อนที่ใต้น้ำได้เป็นอย่างดี โดยมักจะหากินใต้น้ำ ในเวลากลางคืน กระจายพันธุ์อยู่ทั่วไปในทวีปแอฟริกาทั้งแหล่งน้ำจืด และบริเวณที่เป็นน้ำกร่อย เช่น ปากแม่น้ำ
ปลาไบเคอร์ ชนิดที่ใหญ่ที่สุดในโลก คือ ปลาไบเคอร์ยักษ์ (Polypterus endlicheri congicus) ซึ่งเป็นชนิดย่อยของปลาไบเคอร์คองโก (P. endlicheri) ที่เมื่อโตเต็มที่แล้วจะมีขนาดความยาวได้ถึงเกือบ 90 เซนติเมตร
ปลาไบเคอร์ทุกชนิดเป็นปลากินเนื้อเป็นอาหาร โดยจะกินอาหารได้แก่ สัตว์น้ำขนาดเล็ก เช่น ปลาต่าง ๆ เป็นอาหาร แต่ไม่ใช่เป็นปลาที่ดุร้ายก้าวร้าว จึงนิยมนำมาเลี้ยงกันเป็นปลาสวยงาม ได้รับความนิยมเป็นอย่างมาก ตัวผู้จะมีครีบก้นที่ยาวแหลมกว่า และมีขนาดลำตัวที่ใหญ่กว่าปลาตัวเมียอย่างเห็นได้ชัด
ปลาไบเคอร์ทุกชนิดออกลูกเป็นไข่ โดยในครั้งนึงจะออกประมาณ 300 ฟอง และตัวอ่อนจะออกจากไข่ภายในระยะเวลา 4 วัน นับจากแม่ปลาวางไข่
การจำแนก
[แก้]สามารถจำแนกออกเป็น 2 กลุ่มใหญ่ ๆ คือ
กลุ่มที่มีกรามหรือขากรรไกรปากเล็ก และกรามบนยื่นยาวกว่ากรามล่าง หัวมีขนาดเล็ก
- Polypterus delhezi Boulenger, 1899
- Polypterus mokelembembe Schliewen & Schäfer, 2006
- Polypterus ornatipinnis Boulenger, 1902
- Polypterus palmas Ayres, 1850
- Polypterus palmas buettikoferi Steindachner, 1891
- Polypterus palmas palmas Ayres, 1850
- Polypterus palmas polli J. P. Gosse, 1988
- Polypterus retropinnis Vaillant, 1899
- Polypterus senegalus Cuvier, 1829
- Polypterus senegalus meridionalis Poll, 1941
- Polypterus senegalus senegalus Cuvier, 1829
- Polypterus teugelsi Britz, 2004
- Polypterus weeksii Boulenger, 1898
กลุ่มที่มีกรามหรือขากรรไกรปากใหญ่ และกรามล่างยื่นยาวกว่ากรามบน หัวมีขนาดใหญ่และเป็นรูปสี่เหลี่ยม
- Polypterus ansorgii Boulenger, 1910
- Polypterus bichir Lacépède, 1803
- Polypterus bichir bichir Lacepède, 1803
- Polypterus bichir katangae Poll, 1941
- Polypterus bichir lapradei Steindachner, 1869
- Polypterus endlicheri Heckel, 1847
- Polypterus endlicheri congicus Boulenger, 1898
- Polypterus endlicheri endlicheri Heckel, 1847
† สูญพันธุ์ไปแล้ว
- Polypterus faraou Otero et al., 2006 (สูญพันธุ์ไปตั้งแต่ยุคไมโอซีน)[2]
โดยคำว่า Polypterus ที่ใช้เป็นชื่อสกุลนั้น มาจากภาษากรีกคำว่า "πολυ" ที่หมายถึง "มาก" และคำว่า "πτερον" ที่หมายถึง ปีก หรือ ครีบ อันหมายถึง "มีครีบมาก" นั่นเอง[3] [4]
อ้างอิง
[แก้]- ↑ จาก ITIS.gov (อังกฤษ)
- ↑ Otero, Likius, Vignaud & Brunet (2006). "A new polypterid fish: Polypterus faraou sp. nov. (Cladistia, Polypteridae) from the Late Miocene, Toros-Menalla, Chad". Zoological Journal of the Linnean Society. 146 (2): 227. doi:10.1111/j.1096-3642.2006.00201.x.
{{cite journal}}
: CS1 maint: multiple names: authors list (ลิงก์) - ↑ ชวิน ตันพิทยคุปต์, ไบเคอร์ยักษ์แพลทินัมตัวที่ 2 ของโลก คอลัมน์ Rare Collection หน้า 56-71 นิตยสาร Aquarium Biz ฉบับที่ 17 ปีที่ 2: พฤศจิกายน 2011
- ↑ ["Ropefish and Bichirs, Family Polypteridae (อังกฤษ)". คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2011-05-15. สืบค้นเมื่อ 2012-01-14. Ropefish and Bichirs, Family Polypteridae (อังกฤษ)]