ผลต่างระหว่างรุ่นของ "ไมยราบ"

จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี
เรียกดูประวัติแบบโต้ตอบ
← การแก้ไขก่อนหน้าการแก้ไขถัดไป →
เนื้อหาที่ลบ เนื้อหาที่เพิ่ม
เห็นภาพข้อความวิกิ
.
→‎การกระจายพันธุ์: เพิ่มเนื้อหา
ป้ายระบุ: ถูกย้อนกลับแล้ว แก้ไขจากอุปกรณ์เคลื่อนที่ แก้ไขจากเว็บสำหรับอุปกรณ์เคลื่อนที่
บรรทัด 75: บรรทัด 75:
สายพันธุ์นี้เป็นที่รู้จักกันทั่วไปตามชื่อทั่วไปที่ไม่เป็นทางการหลากหลายชื่อ อาทิ sensitive plant, humble plant, shameful plant และ touch-me-not ในภาษาอังกฤษ ทั้งนี้ยังรวมไปถึง chuimui ด้วย<ref name=GRIN>{{cite web | title= ''Mimosa pudica'' L.|url=http://www.ars-grin.gov/cgi-bin/npgs/html/taxon.pl?24405 | work=Germplasm Resources Information Network (GRIN)|publisher=United States Department of Agriculture, Agricultural Research Service, Beltsville Area|accessdate=2008-03-22}}</ref> สำหรับภาษาไทย เป็นที่รู้จักกันทั่วไปในชื่อ "ไมยราบ"
สายพันธุ์นี้เป็นที่รู้จักกันทั่วไปตามชื่อทั่วไปที่ไม่เป็นทางการหลากหลายชื่อ อาทิ sensitive plant, humble plant, shameful plant และ touch-me-not ในภาษาอังกฤษ ทั้งนี้ยังรวมไปถึง chuimui ด้วย<ref name=GRIN>{{cite web | title= ''Mimosa pudica'' L.|url=http://www.ars-grin.gov/cgi-bin/npgs/html/taxon.pl?24405 | work=Germplasm Resources Information Network (GRIN)|publisher=United States Department of Agriculture, Agricultural Research Service, Beltsville Area|accessdate=2008-03-22}}</ref> สำหรับภาษาไทย เป็นที่รู้จักกันทั่วไปในชื่อ "ไมยราบ"


==การกระจายตัวของสายพันธุ์==
==การกระจายพันธุ์==
ไมยราบมีถิ่นกำเนิดใน[[ทวีปอเมริกา]] ปัจจุบันสามารถพบได้ในหลายประเทศในทวีปเอเชีย เช่น [[สิงคโปร์]], [[บังกลาเทศ]], [[ไทย]], [[อินเดีย]], [[เนปาล]], [[อินโดนีเซีย]], [[มาเลเซีย]], [[ฟิลิปปินส์]], [[เวียดนาม]], [[กัมพูชา]], [[ลาว]], [[ญี่ปุ่น]] และ[[ศรีลังกา]] รวมถึงถูกนำเข้าในหลายภูมิภาคทั่วโลกและจัดเป็นสายพันธุ์รุกรานใน[[แทนซาเนีย]], [[เอเชียใต้]], [[เอเชียตะวันออกเฉียงใต้]], [[ออสเตรเลีย]] และหมู่เกาะใน[[มหาสมุทรแปซิฟิก]] แต่ไม่ถูกจัดเป็นสายพันธุ์รุกรานใน[[ยูกันดา]], [[กานา]], [[ไนจีเรีย]], [[เซเชลส์]], [[มอริเชียส]] และ[[เอเชียตะวันออก]]<ref name=Usambara>{{cite web |url=http://www.tropical-biology.org/research/dip/species/Mimosa%20pudica.htm |title=Mimosa pudica |work=Usambara Invasive Plants |accessdate=2008-03-25 |publisher=Tropical Biology Association |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20080919232904/http://www.tropical-biology.org/research/dip/species/Mimosa%20pudica.htm |archivedate=2008-09-19 }}</ref>
ไมยราบมีถิ่นกำเนิดอยู่ใน[[ทวีปอเมริกาใต้]] และ[[ทวีปอเมริกากลาง]] และภายหลังถูกมนุษย์นำออกไปยังบริเวณต่าง ๆ ของโลก และมักถูกจัดว่าเป็น[[ชนิดพันธุ์ต่างถิ่น|สายพันธุ์รุกราน]] อาทิเช่น [[แทนซาเนีย]] [[เอเชียใต้]] [[เอเชียตะวันออกเฉียงใต้]] [[เกาะในมหาสมุทรแปซิฟิก|เกาะต่างๆในมหาสมุทรแปซิฟิก]]<ref name=Usambara>{{cite web |url=http://www.tropical-biology.org/research/dip/species/Mimosa%20pudica.htm |title=Mimosa pudica |work= Usambara Invasive Plants |accessdate=2008-03-25 |publisher=Tropical Biology Association}}</ref> ไมยราบถูกจัดว่าเป็น[[ชนิดพันธุ์ต่างถิ่น|สายพันธุ์รุกราน]]ใน [[ออสเตรเลีย]] และถูกจัดว่าเป็นวัชพืชใน[[ดินแดนตอนเหนือ]]<ref>{{cite web |url=http://www.nt.gov.au/nreta/natres/weeds/ntweeds/declared.html |title=Declared Weeds in the NT – Natural Resources, Environment and The Arts |accessdate=2008-03-25 |archiveurl = http://web.archive.org/web/20080226133716/http://www.nt.gov.au/nreta/natres/weeds/ntweeds/declared.html <!-- Bot retrieved archive --> |archivedate = 2008-02-26}}</ref> และ[[รัฐเวสเทิร์นออสเตรเลีย]] แม้ว่าจะไม่ได้มีถิ่นกำเนิดที่นั่น<ref>{{cite web|url=http://agspsrv95.agric.wa.gov.au/dps/version02/01_plantview.asp?page=7&contentID=60& |title=Declared Plants- Sensitive plant common (Mimosa pudica) |accessdate=2008-03-25}}</ref> นอกจากนี้ไมยราบยังเป็นพืชควบคุมใน [[รัฐควีนส์แลนด์]] อีกด้วย<ref name=Biosecurity>{{cite web |url=http://www.dpi.qld.gov.au/cps/rde/xbcr/dpi/IPA-Common-Sensitive-Plant-PP38.pdf |archiveurl=http://web.archive.org/web/20090419005950/http://www.dpi.qld.gov.au/cps/rde/xbcr/dpi/IPA-Common-Sensitive-Plant-PP38.pdf |archivedate=2009-04-19 |title=Common Sensitive Plant |accessdate=2008-03-25 |work=Invasive plants and animals|publisher=Biosecurity Queensland}}</ref> ไมยราบถูกนำเข้าไปใน [[กาน่า]] [[ไนจีเรีย]] [[เซเชลส์]], [[มอริเชียส]] [[เอเชียตะวันออก]] อีกด้วย แต่ไม่ถูกพิจราณาว่าเป็น[[ชนิดพันธุ์ต่างถิ่น|สายพันธุ์รุกราน]]ในพื้นที่เหล่านั้น <ref name=Usambara/> ใน [[สหรัฐอเมริกา]], พืชชนิดนี้ขึ้นใน[[รัฐฟลอริดา]] [[เกาะฮาวาย]] [[รัฐเวอร์จิเนีย]] เกาะของ[[รัฐแมริแลนด์]] [[เครือรัฐเปอร์โตริโก]] [[รัฐเท็กซัส]] และในเกาะของ[[รัฐเวอร์จิเนีย]]<ref>[http://plants.usda.gov/java/profile?symbol=MIPU8 Distribution of ''Mimosa pudica'' in the United States of America] Natural Resources Conservation Service, United States Department of Agriculture.</ref>


== อ้างอิง ==
== อ้างอิง ==

รุ่นแก้ไขเมื่อ 18:46, 22 ตุลาคม 2563

ไมยราบ
(Mimosa pudica)
ช่อดอก
การจำแนกชั้นทางวิทยาศาสตร์
อาณาจักร: Plantae
ไม่ได้จัดลำดับ: Angiosperms
ไม่ได้จัดลำดับ: Eudicots
ไม่ได้จัดลำดับ: Rosids
อันดับ: Fabales
วงศ์: Fabaceae
วงศ์ย่อย: Mimosoideae
สกุล: Mimosa
สปีชีส์: M.  pudica
ชื่อทวินาม
Mimosa pudica
L.[1]
ฝักและเมล็ดของไมยราบ

ไมยราบ (อ่านว่า "ไม-ยะ-ราบ") ชื่อวิทยาศาสตร์: Mimosa pudica (มาจากภาษาละติน: pudica แปลว่า "อาย ชมดชม้อย เหนียมอาย หรือหดลง") ภาษาอังกฤษ: sensitive plant, sleepy plant หรือ the touch-me-not ก็เรียก เป็นพืชล้มลุก ต้นสีน้ำตาลแดง แผ่ไปตามพื้น ชูยอดขึ้นข้างบน ต้นมีหนามขนาดสั้น ใบประกอบ ดอกเป็นช่อกลมสีชมพู ก้านดอกยาว ฝักยาวเรียวแบน มีขนเหนียวติดมือ เมล็ดสีน้ำตาลอ่อน

ไมยราบมักถูกปลูกขึ้นตามความอยากรู้อยากเห็นของผู้ปลูก โดยที่ใบประกอบสามารถพับเข้าหากันด้านใน หรือหุบได้ เมื่อถูกสัมผัส หรือเขย่า เพื่อป้องกันตนเองจากภัยคุกคามต่าง ๆ และจะบานออกอีกครั้งเมื่อผ่านไปราวหนึ่งนาที พืชในตระกูลใกล้เคียงกันและมีคุณสมบัติเช่นเดียวกันได้แก่ ผักกระเฉด

ในทางสมุนไพร ไมยราบมีรสจืดเฝื่อน มีฤทธิ์ขับปัสสาวะ ระดูขาว แก้ไตพิการ [2]ต้นแห้งต้มกับน้ำกินแก้อ่อนเพลีย ตานขโมย โรคกระเพาะอาหาร ใช้ทาแก้ผื่นคันและหัด ใบสดตำผสมกับเกลือและพิมเสน ใช้พอกแผลพุพอง รากแห้ง ต้มน้ำแก้ปวดประจำเดือน ปวดศีรษะ[3]

คำบรรยาย

ดอกไมยราบ
ใบไมยราบกำลังหุบเข้าหากันหลังจากถูกสัมผัส
ฝักไมยราบแก่จัดบนต้น หรือเถา
ต้นไมยราบทั้งต้น ประกอบไปด้วย ลำต้นที่เต็มไปด้วยหนาม กิ่งก้านสาขาต่าง ๆ ช่อดอก ดอกแห้ง ฝักเมล็ด และใบประกอบที่หุบ และที่ไม่หุบ

ไมยราบเป็นพืชที่มีลำต้นผอมเรียว แตกกิ่งก้านสาขามาก มีหนามตามลำต้นประปรายจนถึงหนาแน่น ลำต้นอาจยาวได้ถึง 1.5 เมตร (5 ฟุต) ลำต้นของไมยราบจะตั้งตรงเมื่อยังเล็ก แต่จะเริ่มเลื้อย และชอนไช ไปตามพื้นผิวต่าง ๆ โดยจะเกาะอยู่ตามที่ต่ำ ตามพื้น และเกาะอยู่อย่างหลวม ๆ ใบของต้นไมยราบเป็นใบประกอบขึ้นอยู่ตามต้น

ใบของต้นไมยราบเป็นใบประกอบคู่ โดยมีใบประกอบอยู่หนึ่งถึงสองชุด แต่ละชุดประกอบด้วยใบเดี่ยว 10–26 ใบ ก้านใบสามารถมีหนามขึ้นอยู่ได้เช่นเดียวกับลำต้น ไมยราบมีดอกเป็นดอกกลุ่มลักษณะเป็นช่อสีชมพูอ่อน หรือม่วงบนก้านช่อดอกที่งอกออกมาจากข้อระหว่างลำต้นและก้านใบในช่วงกลางฤดูร้อน จำนวนดอกจะขึ้นอยู่กับอายุของต้นพืช โดยที่ต้นแก่จะมีดอกมากกว่าต้นที่มีอายุน้อยกว่า ช่อดอกมีลักษณะกลมถึงวงรี ขนาดเส้นผ่านศูนย์กลางราว 8–10 มม. (ไม่รวมเกสรตัวผู้ที่ยื่นออกมา). กลีบดอกจริงมีสีแดง และก้านดอกจริงมีสีชมพูถึงม่วง เมื่อมองใกล้ ๆ ดอกอาศัยลมและแมลงในการผสมเกสร [4] มีผลเป็นกลุ่ม แต่ละกลุ่มประกอบด้วยฝักเมล็ด 2–8 ฝัก แต่ละฝักยาว 1–2 ซม. มีเส้นใยงอกมาจากขอบฝักเป็นฝอย ๆ เมื่อถึงเวลาที่สมควร ฝักเมล็ดจะแยกออกเป็น 2–5 ส่วนซึ่งมีเมล็ดสีน้ำตาล บางเมล็ดยาว 2.5 มม. เมล็ดมีเปลือกหุ้มช่วยควบคุมการงอกเมื่อสภาวะแวดล้อมเหมาะสม [5]

การหุบของใบ

วิดีโอแสดงการหุบของใบไมยราบหลังจากได้รับการสัมผัส

ไมยราบเป็นที่รู้จักในด้านความสามารถพิเศษของมันในด้านการเคลื่อนไหวอย่างฉับพลันของพืช เช่นเดียวกับพืชอักหลากหลายสายพันธ์ มันได้รับความสามารถในการตอบสนองต่อแสงโดยการเปลี่ยนแปลงลักษณะใบหรือ "หุบ" ใบ โดยสามารถหุบใบในตอนกลางคืน และบานในตอนกลางวัน[6] ความสามารถของพืชประเภทนี้ได้รับการศึกษาเป็นครั้งแรกโดย Jean-Jacques d'Ortous de Mairan.

นอกจากนี้ใบของไมยราบยังสามารถหุบเพื่อตอบสนองต่อสิ่งเร้าประเภทต่างๆ เช่น การสัมผัส การเป่า หรือการเขย่า การตอบสนองเช่นนี้ถูกเรียกว่า การเคลื่อนไหวเพื่อการตอบสนองต่อสิ่งเร้า การเคลื่อนไหวเกิดขึ้น เมื่อบริเวณใด บริเวณหนึ่งของเซลล์พืช สูญเสียแรงดันของเหลวซึ่งเป็นแรงที่ถูกกระทำลงบนผนังเซลล์โดยน้ำภายในแวคิวโอลของเซลล์ และส่วนประกอบอื่น ๆ ของเซลล์ เมื่อต้นพืชถูกรบกวน บริเวณบางบริเวณบนก้านใบจะถูกกระตุ้นให้ปล่อยสารเคมี อาทิ โปแตสเซียม ไอออน ซึ่งนำน้ำออกจากแวคิวโอล และแพร่ออกมาจากเซลล์ในที่สุดซึ่งทำให้เซลล์สูญเสียความดันภายในเซลล์ไป และเซลล์ก็ยุบตัวลง ความแตกต่างของความดันในบริเวณที่แตกต่างกันของเซลล์เป็นผลให้ใบเดี่ยวแต่ละใบหุบเข้าหากัน และใบประกอบทั้งใบก็ยุบตัวลง ปฏิกิริยานี้สามารถส่งผ่านไปยังใบใกล้เคียงได้ คุณลักษณะนี้มีอยู่ทั่วไป สำหรับพืชในวงศ์ย่อยสีเสียด ในวงศ์ถั่ว ยังไม่เป็นที่ทราบแน่ชัดว่าทำไมไมยราบจึงวิวัฒนาการคุณลักษณะเช่นนี้ขึ้นมา แต่นักวิทยาศาสตร์หลายท่านคิดว่าพืชสามารถใช้ความสามารถเช่นนี้เพื่อย่อส่วนลงเพื่อเป็นการป้องกันตนเองจากสัตว์กินพืช โดยสัตว์ต่าง ๆ อาจจะกลัวพืชที่สามารถเคลื่อนไหวได้อย่างรวดเร็ว และจะเลือกกินพืชที่มีปฏิกิริยาตอบสนองน้อยกว่า คำอธิบายหนึ่งที่น่าจะเป็นไปได้คือการเคลื่อนไหวอย่างรวดเร็วสามารถขับไล่แมลงศัตรูพืชต่าง ๆ ไปได้[ต้องการอ้างอิง]

การจำแนกชั้นทางวิทยาศาสตร์ และการให้ชื่อทวินาม

Mimosa pudica เป็นชื่อทวินามที่ถูกบรรยายขึ้นเป็นครั้งแรกอย่างเป็นทางการในปี พ.ศ. 2296 โดย คาโรลัส ลินเนียส โดยถูกตีพิมพ์ในหนังสือของเขาที่ชื่อ Species Plantarum[7] โดยชื่อเฉพาะ หรือชื่อทวินามของสปีชี่ส์นี้ Pudica ในภาษาละติน แปลว่า "เหนียมอาย" หรือ "หดตัว" ตามการตอบสนองด้วยการหดตัวของมันเมื่อถูกสัมผัส

ชื่อทั่วไป

สายพันธุ์นี้เป็นที่รู้จักกันทั่วไปตามชื่อทั่วไปที่ไม่เป็นทางการหลากหลายชื่อ อาทิ sensitive plant, humble plant, shameful plant และ touch-me-not ในภาษาอังกฤษ ทั้งนี้ยังรวมไปถึง chuimui ด้วย[8] สำหรับภาษาไทย เป็นที่รู้จักกันทั่วไปในชื่อ "ไมยราบ"

การกระจายพันธุ์

ไมยราบมีถิ่นกำเนิดในทวีปอเมริกา ปัจจุบันสามารถพบได้ในหลายประเทศในทวีปเอเชีย เช่น สิงคโปร์, บังกลาเทศ, ไทย, อินเดีย, เนปาล, อินโดนีเซีย, มาเลเซีย, ฟิลิปปินส์, เวียดนาม, กัมพูชา, ลาว, ญี่ปุ่น และศรีลังกา รวมถึงถูกนำเข้าในหลายภูมิภาคทั่วโลกและจัดเป็นสายพันธุ์รุกรานในแทนซาเนีย, เอเชียใต้, เอเชียตะวันออกเฉียงใต้, ออสเตรเลีย และหมู่เกาะในมหาสมุทรแปซิฟิก แต่ไม่ถูกจัดเป็นสายพันธุ์รุกรานในยูกันดา, กานา, ไนจีเรีย, เซเชลส์, มอริเชียส และเอเชียตะวันออก[9]

อ้างอิง

  1. ↑ "Mimosa pudica information from NPGS/GRIN". www.ars-grin.gov. สืบค้นเมื่อ 2008-03-27.
  2. ↑ สุนทร ปุณโณทก. ยากลางบ้าน. กทม. โรงพิมพ์สุวิทย์ ยี แอด. 2526
  3. ↑ ภูมิพิชญ์ สุชาวรรณ. พืชสมุนไพรใช้เป็นยา. กทม. มปท. 2536
  4. ↑ "Mimosa pudica L." (PDF). US Forest Service. สืบค้นเมื่อ 2008-03-25.
  5. ↑ Chauhan, Bhagirath S. Johnson; Davi, E. (2009). "Germination, emergence, and dormancy of Mimosa pudica". Weed Biology and Management. 9 (1): 38–45. doi:10.1111/j.1445-6664.2008.00316.x.
  6. ↑ Raven, Peter H.; Evert, Ray F.; Eichhorn, Susan E. (January 2005). "Section 6. Physiology of Seed Plants: 29. Plant Nutrition and Soils". Biology of Plants (7th ed.). New York: W. H. Freeman and Company. p. 639. ISBN 978-0-7167-1007-3. LCCN 2004053303. OCLC 56051064.
  7. ↑ "Mimosa pudica". ดัชนีชื่อพืชของออสเตรเลีย (Australian Plant Name Index, APNI), ฐานข้อมูล IBIS. ศูนย์วิจัยความหลากทางชีวภาพทางพืช รัฐบาลประเทศออสเตรเลีย.
  8. ↑ "Mimosa pudica L." Germplasm Resources Information Network (GRIN). United States Department of Agriculture, Agricultural Research Service, Beltsville Area. สืบค้นเมื่อ 2008-03-22.
  9. ↑ "Mimosa pudica". Usambara Invasive Plants. Tropical Biology Association. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2008-09-19. สืบค้นเมื่อ 2008-03-25.

porn

ดูเพิ่ม

วิกิมีเดียคอมมอนส์มีสื่อที่เกี่ยวข้องกับ ไมยราบ
เข้าถึงจาก "https://th.wikipedia.org/w/index.php?title=ไมยราบ&oldid=9108506"