พระเจ้าจื้อ

จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี

ตี้จื้อ (จีนตัวย่อ: 帝挚; จีนตัวเต็ม: 帝摯; พินอิน: Dì Zhì) หรือ จื้อ เป็นจักรพรรดิจีนโบราณในประมวลเรื่องปรัมปรา

คำว่า "ตี้" เป็นคำนำหน้านาม แปลว่า จักรพรรดิ ดังในชื่อตำแหน่ง "หยานตี้" (炎帝; "จักรพรรดิเปลวเพลิง") และ "หฺวังตี้" (黃帝; "จักรพรรดิเหลือง") ตี้จื้อผู้นี้เป็นบุตรของตี้คู่ (帝嚳) ขึ้นเป็นจักรพรรดิและดำรงตำแหน่ง 9 ปี (ราว 2366–2358 ปีก่อนคริสตกาล) จนเสียชีวิต และน้องชายร่วมบิดาหรือมารดา คือ ตี้เหยา (帝堯) สืบตำแหน่งต่อ เอกสาร ฉื่อจี้ (史記) ของซือหม่า เชียน (司馬遷) ระบุไว้ในส่วนพงศาวดารจักรพรรดิทั้งห้าว่า ตี้จื้อปกครองอย่างเลวร้ายจนวาระสุดท้ายของชีวิต และพี่ชายหรือน้องชายของตี้จื้อนาม Fang Xun ผู้ทรงคุณธรรม จึงปกครองต่อ เรียกขานกันว่า ตี้เหยา

ส่วน จู๋ชูจี้เหนียน (竹書紀年) ว่า เมื่อจักรพรรดิจฺวันซฺวี (顓頊) ตาย ผู้สืบเชื้อสายจากเฉินหนง (神農) นาม Shu Qi เป็นกบฏ แต่ถูกตี้คู่ เชื้อสายของหฺวังตี้ ปราบได้ ตี้คู่จึงขึ้นเป็นจักรพรรดิ เมื่อครองราชย์ได้ 45 ปี ตี้คู่ตั้งตี้เหยา บุตรชายของตัว ผู้ดำรงตำแหน่งเจ้าชายแห่งถัง (唐) ให้เป็นผู้สืบราชย์ต่อ แต่เมื่อตี้คู่ครองราชย์มาได้ 63 ปีแล้วตาย ตี้จื้อ บุตรชายหัวปีของตี้คู่ ก็ชิงราชสมบัติแล้วขึ้นเป็นจักรพรรดิแทน หลังปกครองมาได้ 9 ปี ตี้จื้อก็ถูกตี้เหยาถอดจากตำแหน่งแล้วขึ้นเป็นจักรพรรดิแทน