สามราชาห้าจักรพรรดิ

จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี
ประวัติศาสตร์จีน
ประวัติศาสตร์จีน
ยุคโบราณ
สามราชาห้าจักรพรรดิ
ราชวงศ์เซี่ย 2100–1600 BCE
ราชวงศ์ซาง 1600–1046 BCE
ราชวงศ์โจว 1045–256 BCE
  ราชวงศ์โจวตะวันตก 1046–771 BCE
  ราชวงศ์โจวตะวันออก 771–256 BCE
   ยุควสันตสารท
   ยุครณรัฐ
ยุคจักรวรรดิ
ราชวงศ์ฉิน 221 BCE–206 BCE
ราชวงศ์ฮั่น 206 BCE–220 CE
  ราชวงศ์ฮั่นตะวันตก
  ราชวงศ์ซิน
  ราชวงศ์ฮั่นตะวันออก
ยุคสามก๊ก 220–280
  เว่ย สู่ และ หวู
ราชวงศ์จิ้น 265–420
  จิ้นตะวันตก ยุคห้าชนเผ่าสิบหกแคว้น 304–439
  จิ้นตะวันออก
ราชวงศ์เหนือ-ใต้ 420–589
ราชวงศ์สุย 581–618
ราชวงศ์ถัง 618–907
  ( ราชวงศ์อู่โจว 690–705 )
ยุคห้าราชวงศ์สิบอาณาจักร
907–960		 ราชวงศ์เหลียว
907–1125
ราชวงศ์ซ่ง
960–1279
  ราชวงศ์ซ่งเหนือ เซี่ยตะวันตก
  ราชวงศ์ซ่งใต้ จิน
ราชวงศ์หยวน 1271–1368
ราชวงศ์หมิง 1368–1644
ราชวงศ์ชิง 1644–1911
ยุคใหม่
สาธารณรัฐจีน 1912–1949
สาธารณรัฐประชาชนจีน (จีนแผ่นดินใหญ่) 1949–ปัจจุบัน
 สาธารณรัฐจีน (ไต้หวัน)
1949–ปัจจุบัน
บทความที่เกี่ยวข้อง 
จัดการ: แม่แบบ • พูดคุย • แก้ไข

สามราชาห้าจักรพรรดิ (จีน: 三皇五帝; พินอิน: Sānhuáng wǔdì; เวด-ไจลส์: San-huang wu-ti; อังกฤษ: Three Sovereigns and Five Emperors) เป็นกลุ่มผู้ปกครองบ้านเมืองจีนโบราณช่วงประมาณ 2852 ก่อนคริสตกาล[1] ถึง 2070 ปีก่อนคริสตกาล เมื้อสิ้นสมัยนี้แล้วเป็นยุคราชวงศ์เซี่ย[2]

ตามความเชื่อ ราชาทั้งสามเป็นกึ่งเทวะซึ่งใช้อำนาจสร้างสรรค์มนุษยชาติและถ่ายทอดความรู้ความสามารถ ส่วนจักรพรรดิทั้งห้าเป็นปรัชญาเมธีซึ่งทรงคุณธรรมล้ำเลิศ

รายนาม[แก้]

ราชาทั้งสามและจักรพรรดิทั้งห้าประกอบด้วย

  • ก้งกง ตามสำเนียงกลาง (共工 Gònggōng ?)
  • กู้ ตามสำเนียงกลาง (喾 Kù ?)
  • จวนซู ตามสำเนียงกลาง (颛顼 Zhuānxū ?)
  • จักรพรรดิเหลือง หรือหวงตี้ ตามสำเนียงกลาง (黃帝 Huángdì ?)
  • จู้หรง ตามสำเนียงกลาง (祝融 Zhùróng ?)
  • เฉ่าเฮ่า ตามสำเนียงกลาง (少昊 Shǎohào ?)
  • เฉินหนง ตามสำเนียงกลาง หรือสินเหน่ง ตามสำเนียงฮกเกี้ยน (神农 Shénnóng ?)
  • ชุ่น ตามสำเนียงกลาง[3] (舜 Shùn ?)
  • ซุ่ยเหริน ตามสำเนียงกลาง (燧人 Suìrén ?)
  • ไท่เฮ่า ตามสำเนียงกลาง (太昊 Tàihào ?)
  • นฺหวี่วา ตามสำเนียงกลาง หรือหนึ่งออ[4] ตามสำเนียงฮกเกี้ยน (女媧 Nǚwā ?)
  • ฝูซี ตามสำเนียงกลาง หรือฮอกฮี[5] ตามสำเนียงฮกเกี้ยน (伏羲 Fúxī ?)
  • ราชามนุษย์ หรือเหรินหวัง ตามสำเนียงกลาง และยี่นอ๋อง[6] ตามสำเนียงฮกเกี้ยน (泰皇 Rénhuáng ?; Human Sovereign)
  • ราชาโลก หรือตี้หวัง ตามสำเนียงกลาง และตี่อ๋อง[7] ตามสำเนียงฮกเกี้ยน (地皇 Dìhuáng ?; Earthly Sovereign)
  • ราชาสวรรค์ หรือเทียนหวัง ตามสำเนียงกลาง และเทียนอ๋อง[8] ตามสำเนียงฮกเกี้ยน (天皇 Tiānhuáng ?; Heavenly Sovereign)
  • หยัน ตามสำเนียงกลาง (炎 Yán ?)
  • เหยา ตามสำเนียงกลาง (尧 Yáo ?)

ลำดับ[แก้]

สามราชา[แก้]

ตาม นาม
ฉื่อจี้
(史記 Shǐjì ?; Records of the Grand Historian)		 ราชาสวรรค์ ราชาโลก และราชามนุษย์[9] หรือฝูซี นฺหวี่วา และเฉินหนง
ตี้หวังชื่อซี่
(帝王世系 Dìwáng Shìxì ?; Sovereign Series)		 ฝูซี เฉินหนง และจักรพรรดิเหลือง[9]
ชื่อเปิ่น
(世本 Shì Běn ?; Book of Lineages)		 ฝูซี เฉินหนง และจักรพรรดิเหลือง[9]
ไป๋หูทงอี้
(白虎通義 Báihǔ Tōngyì ?; Comprehensive Discussions in the White Tiger Hall)		 ฝูซี เฉินหนง และจู้หรง หรือฝูซี เฉินหนง และซุ่ยเหริน[9]
เฟิงสูทงอี้
(風俗通義 Fēngsú Tōngyì ?; Comprehensive Explanations to Customs)		 ฝูซี นฺหวี่วา และเฉินหนง[9]
อี้เหวินเล่ย์จู้
(藝文類聚 Yìwén Lèijù ?; Collection of Literature Arranged by Categories)		 ราชาสวรรค์ ราชาโลก และราชามนุษย์[9]
ทงเจี้ยนไว่จี้
(通鑑外紀 Tōngjiàn Wàijì ?; Nondisciplinary Chronicle)		 ฝูซี เฉินหนง และก้งกง
ชุนชิวยุ่นโต้วชู
(春秋運斗樞 Chūnqiū Yùn Dòu Shū ?)		 ฝูซี นฺหวี่วา และเฉินหนง
ชั่งชูต้าฉวน
(尚書大傳 Shàngshū Dàchuán ?; Great Commentary to the Book of the Elder)		 ฝูซี เฉินหนง และซุ่ยเหริน
ตี้หวังฉื่อจี้
(帝王世紀 Dìwáng Shìjì ?; Genealogical Annals of the Emperors and Kings)		 ฝูซี เฉินหนง และจักรพรรดิเหลือง

ห้าจักรพรรดิ[แก้]

ตาม นาม
ฉื่อจี้ จักรพรรดิเหลือง จวนซู กู้ เหยา และชุ่น[9]
ตี้หวังชื่อซี่ เฉ่าเฮ่า จวนซู กู้ เหยา และชุ่น[9]
อี้จิง
(易經 Yìjīng ?; Book)		 ไท่เฮ่า หยัน จักรพรรดิเหลือง เหยา และชุ่น[9]

อ้างอิง[แก้]

  1. ↑ Hucker, Charles (1995). China's Imperial Past: An Introduction to Chinese History and Culture. Stanford University Press. p. 22. ISBN 9780804723534. 
  2. ↑ Morton, W. Scott Morton. Morton, William Scott. Lewis Charlton M. (2005). China: its history and culture. McGraw-Hill. ISBN 0-07-141279-4, ISBN 978-0-07-141279-7, p. 14.
  3. ↑ ใน ไคเภ็ก เขียน "ซุ่น" และใช้เต็มว่า "ไต้ซุ่น" (หลวงพิพิธภัณฑพิจารณ์ (ฟัก โชติกสวัสดิ์) (2550). ไคเภ็ก. กรุงเทพฯ: ศรีปัญญา. p. 162. ISBN 974941506X. )
  4. ↑ หลวงพิพิธภัณฑพิจารณ์ (ฟัก โชติกสวัสดิ์) (2550). ไคเภ็ก. กรุงเทพฯ: ศรีปัญญา. p. 31. ISBN 974941506X. 
  5. ↑ หลวงพิพิธภัณฑพิจารณ์ (ฟัก โชติกสวัสดิ์) (2550). ไคเภ็ก. กรุงเทพฯ: ศรีปัญญา. p. 21. ISBN 974941506X. 
  6. ↑ ใน ไคเภ็ก เขียน "ยี่นอ่อง" (หลวงพิพิธภัณฑพิจารณ์ (ฟัก โชติกสวัสดิ์) (2550). ไคเภ็ก. กรุงเทพฯ: ศรีปัญญา. p. 13. ISBN 974941506X. )
  7. ↑ ใน ไคเภ็ก เขียน "ตี่อ่อง" (หลวงพิพิธภัณฑพิจารณ์ (ฟัก โชติกสวัสดิ์) (2550). ไคเภ็ก. กรุงเทพฯ: ศรีปัญญา. p. 8. ISBN 974941506X. )
  8. ↑ ใน ไคเภ็ก เขียน "เทียนอ่อง" (หลวงพิพิธภัณฑพิจารณ์ (ฟัก โชติกสวัสดิ์) (2550). ไคเภ็ก. กรุงเทพฯ: ศรีปัญญา. p. 8. ISBN 974941506X. )
  9. ↑ 9.0 9.1 9.2 9.3 9.4 9.5 9.6 9.7 9.8 劉煒/著. (2002) Chinese civilization in a new light. Commercial press publishing. ISBN 962-07-5314-3, p. 142.
จักรพรรดิตามราชวงศ์จีน
สามราชาห้าจักรพรรดิ - ราชวงศ์เซี่ย - ราชวงศ์ซาง - ราชวงศ์โจว - ราชวงศ์ฉิน - ราชวงศ์ฮั่น - ราชวงศ์จิ้น - ราชวงศ์เหนือ-ใต้ - ราชวงศ์สุย - ราชวงศ์ถัง
ยุคห้าราชวงศ์สิบอาณาจักร - ราชวงศ์เหลียว - ราชวงศ์ซ่ง - ราชวงศ์จิน - ราชวงศ์เซี่ยตะวันตก - ราชวงศ์หยวน - ราชวงศ์หมิง - ราชวงศ์ชิง
ดึงข้อมูลจาก "https://th.wikipedia.org/w/index.php?title=สามราชาห้าจักรพรรดิ&oldid=5164790"