พระศรีสุวรรณวงษา

จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี

พระศรีสุวรรณวงษา (ท้าวเดช รัตนวงศวัต) ชาวบ้านพื้นถิ่นเรียก "จารเดช" เป็นเจ้าเมืองพยัคฆภูมิพิสัยคนที่ 2 เป็นบุตรคนที่ 3 ของพระรัตนวงษา (ท้าวคำสิงห์) เจ้าเมืองสุวรรณภูมิราชบุรินทร์ (สุวรรณภูมิ จ.ร้อยเอ็ด) มีพี่น้อง 2 คน ได้แก่ ท้าวขัติยะ (ท้าวเทศ) ซึ่งถึงแก่กรรมก่อน และ ท้าวขัติยะ (ท้าวราช)

ท่านได้มาถึงแก่กรรมเมื่อปี พ.ศ. 2476 ที่ บ้านหนองบัวเจ้าป่า อ.สตึก โดยมีเจดีย์เก็บอัฐิที่วัดป่าศรีหญ้าคา

การตั้งเมือง[แก้]

ในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 5 เจ้าพระยามหาอำมาตย์ ได้มีใบบอกเสนอราชสำนักแต่งตั้งให้ ท้าวเดช และ ท้าวเทศ เป็นเจ้าเมืองพยัคฆภูมิพิสัย (เมืองเสือ) ได้อพยพผู้คนจากสุวรรณภูมิ มุ่งสู่บ้านนาข่า อ.วาปีปทุม เห็นว่ามีที่ตั้งที่เหมาะสม เหมาะแก่การตั้งเมือง มีชัยภูมิที่ดี จึงไปตั้งเมืองแห่งแรกที่บ้านนาข่า ร.ศ. 98 (พ.ศ. 2422) หรือเรียกว่า นาข่าพยัคฆ์

เวลาต่อมามีการเรียกร้องเรื่องเขตแดนการปกครอง พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหลวงสรรพสิทธิประสงค์ ข้าหลวงต่างพระองค์เมืองอุบลราชธานี ได้มีการออกตรวจราชการ จึงพระบัญชาให้ ท้าวเดช ไปตั้งเมืองใหม่ย้ายลงมาจากนาข่าลงมาถึงบ้านเมืองเสือ ซึ่งคือจุดเดิมที่กำหนดไว้ตั้งเมืองครั้งแรก นั้นคือ ต.ปะหลาน ในปัจจุบัน ตรงกับ ร.ศ. 112 (พ.ศ. 2436)