นิลรัตน์

ภาพแมวนิลรัตน์จากสมุดข่อยโบราณ

แมวนิลรัตน์ เป็นแมวไทยชนิดหนึ่ง มีขนสีดำวาวทั้งตัวเช่นเดียวกับโกนจา แต่ต่างกันตรงที่มีเล็บดำ ลิ้นดำ ฟันดำ และนัยน์ตาสีดำ หางเรียวยาวตวัดได้ถึงศีรษะ หากใครเลี้ยงไว้จะได้ทรัพย์สินเพิ่มพูน

บทกวีที่กล่าวถึงแมวนิลรัตน์

สมยานามชาติเชื้อ		นิลรัตน์
กายดำสิทธิสามรรถ		เลิศพร้อม

ฟันเนตรเล็บลิ้นทัต		นิลคู่ กายนา
หางสุดเรียวยาวน้อม		นอบโน้มเสมอเศียร

ดำตลอดปลอดล้ำ		ลิ้นฟันดำดูสมบุรรณ
เล็บตาหน้าสะกุน		ปานมึกแต้มแจมแสงสาย

เลี้ยงไว้จะได้ดี		เป็นเสรฐีมีทรัพย์หลาย
เปนใหญ่แก่หญิงชาย		ได้นิลรัตนเปนมงคน๚ะ๛
— พระยาทิพโกษา (สอน โลหนันทน์)

หนึ่งนามนีลรัตณโสภณ	ทัวทังสกล	เล็บลินก็ดำอำไภย
แม้นสพภบแม้วตัวใด	คำดุจท่านไข	ดังนีจงเลียงรักษา
ย่อมจักให้คุณอเนกา	สฤงฆารโภคา	จเนื่องเปนนีจบบรีบูรณ
กอบด้วยโภไคไอสุรญ	แสนสุขเภิมภูน	เจรีญสวัดกำจัดไภย๛
		— กรมพระยาภาณุพันธุวงศ์วรเดช