นกเลขานุการ

จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี

นกเลขานุการ
สถานะการอนุรักษ์
การจำแนกชั้นทางวิทยาศาสตร์ แก้ไขการจำแนกนี้
โดเมน: ยูแคริโอตา
อาณาจักร: สัตว์
ไฟลัม: สัตว์มีแกนสันหลัง
ชั้น: สัตว์ปีก
อันดับ: เหยี่ยว
วงศ์: Sagittariidae
Hermann, 1783
สกุล: Sagittarius
(J. F. Miller, 1779)
สปีชีส์: Sagittarius serpentarius
ชื่อทวินาม
Sagittarius serpentarius
(J. F. Miller, 1779)
ขอบเขตของนกเลขานุการในสีเขียว
ชื่อพ้อง[2]
รายชื่อ
  • Falco serpentarius (J. F. Miller)
  • Otis serpentarius (Scopoli, 1786)
  • Vultur serpentarius (Latham, 1790)
  • Vultur secretarius (Shaw, 1796)
  • Secretarius reptilivorus (Daudin, 1806)
  • Serpentarius africanus (Shaw, 1809)
  • Gypogeranus serpentarius (Illiger, 1811)
  • Ophiotheres cristatus (Vieillot, 1819)
  • Gypogeranus reptilivorus (Ranzani, 1823)
  • Gypogeranus africanus (Stephens, 1826)
  • Serpentarius cristatus (R. Lesson, 1831)
  • Gypogeranus capensis (Ogilby, 1835)
  • Gypogeranus philippensis (Ogilby, 1835)
  • Gypogeranus gambiensis (Ogilby, 1835)
  • Serpentarius reptilivorus (Gray, 1840)
  • Serpentarius secretarius (Gray, 1848)
  • Sagittarius secretarius (Strickland, 1855)
  • Serpentarius orientalis (J. Verreaux, 1856)
  • Astur secretarius (Schlegel, 1862)

สำหรับ Sagittarius ความหมายอื่น ดูที่: ราศีธนู และกลุ่มดาวคนยิงธนู

นกเลขานุการ หรือ นกเลขานุการินี (อังกฤษ: Secretarybird, Secretary bird; ชื่อวิทยาศาสตร์: Sagittarius serpentarius) นกล่าเหยื่อชนิดหนึ่ง มีถิ่นกำเนิดและแพร่กระจายพันธุ์ในทวีปแอฟริกา จัดอยู่ในอันดับ Accipitriformes อันเป็นอันดับเดียวกับอินทรี, เหยี่ยว และแร้ง และจัดเป็นเพียงชนิดเดียวและสกุลเดียว ในวงศ์ Sagittariidae เท่านั้น[3]

นกเลขานุการเป็นนกขนาดใหญ่ชนิดหนึ่ง มีน้ำหนักประมาณ 4 กิโลกรัม และมีความสูงกว่า 1 เมตร (ประมาณ 1.2-1.3 เมตร) เมื่อสยายปีกกว้างได้ถึง 2 เมตร ซึ่งชื่อ "นกเลขานุการ" แปลตรงตัวมาจากภาษาอังกฤษ คือ "Secretary bird" ซึ่งชื่อนี้ได้ดัดแปลงมาจากภาษาอาหรับคำว่า "saqr-et-tair" ซึ่งมีความหมายว่า "นกนักล่า" และต่อมาได้เพี้ยนจนกลายเป็น "Secretary" อย่างในปัจจุบัน[4] แต่บางข้อมูลก็ระบุว่ามาจากขนหลังหัวที่เป็นซี่ ๆ ชี้ตั้งขึ้นเห็นได้ชัดเจน ซึ่งเหมือนขนนกที่ชาวตะวันตกในศตวรรษก่อนใช้ทัดหูและใช้แทนปากกา[5] [6]

นกเลขานุการ มีลักษณะทั่วไปคล้ายอินทรี แต่มีส่วนขาที่ยาวมาก เป็นนกที่วิ่งและหากินตามพื้นดิน โดยไม่ค่อยบิน มีพฤติกรรมมักหากินอยู่เป็นคู่ตามทุ่งหญ้าและพุ่มไม้ต่าง ๆ โดย อาหาร คือ แมลงขนาดใหญ่โดยเฉพาะอย่างยิ่งตั๊กแตน, หนูชนิดต่าง ๆ นกที่ทำรังบนพื้นดินรวมทั้งไข่นก และสัตว์เลื้อยคลาน และมีรายงานว่าสามารถล้มสัตว์ขนาดใหญ่ อย่างแอนทิโลปขนาดเล็กหรือที่เป็นลูกอ่อนได้ด้วย ทั้งนี้ นกเลขานุการจะสร้างรังขนาดใหญ่บนต้นไม้

พบแพร่กระจายพันธุ์ตั้งแต่ตอนใต้ของทะเลทรายสะฮาราลงไป ซึ่งปัจจุบันจะพบได้ตามเขตอนุรักษ์และอุทยานแห่งชาติต่าง ๆ[4] [7]

อ้างอิง[แก้]

  1. BirdLife International (2020). "Sagittarius serpentarius". IUCN Red List of Threatened Species. 2020: e.T22696221A173647556. doi:10.2305/IUCN.UK.2020-3.RLTS.T22696221A173647556.en. สืบค้นเมื่อ 19 November 2021.
  2. Sharpe, Richard Bowdler (1874). Catalogue of the Birds in the British Museum. Vol. 1. London: British Museum (Natural History). Department of Zoology. p. 45.
  3. จาก itis.gov
  4. 4.0 4.1 "นกเลขานุการ". คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2021-10-27. สืบค้นเมื่อ 2012-10-31.
  5. Secretary Bird จากอนิมอลพลาเน็ท
  6. นกเลขาฯ จากข่าวสด
  7. นกเลขานุการินี[ลิงก์เสีย]

แหล่งข้อมูลอื่น[แก้]