ข้ามไปเนื้อหา

ผลต่างระหว่างรุ่นของ "ผู้ใช้:Timekeepertmk/กระบะทราย3"

จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี
เรียกดูประวัติแบบโต้ตอบ
← การแก้ไขก่อนหน้าการแก้ไขถัดไป →
เนื้อหาที่ลบ เนื้อหาที่เพิ่ม
เห็นภาพข้อความวิกิ
ลไม่มีความย่อการแก้ไข
ป้ายระบุ: ถูกย้อนกลับแล้ว
ล เอามาก่อนค่อยเลือก
ป้ายระบุ: ถูกย้อนกลับแล้ว
บรรทัด 1: บรรทัด 1:
{{กระบะทรายผู้ใช้}}
{{กระบะทรายผู้ใช้}}
[File:King George, of the Friendly Islands (1852, p.1, IX) - Copy.jpg|thumb|King George, of the Friendly Islands (1852)<ref name="Juvenile1852">{{cite journal|title=King George, of the Friendly Islands|journal=The Wesleyan Juvenile Offering: A Miscellany of Missionary Information for Young Persons|date=1852|volume=IX|page=1|url=https://archive.org/download/wesleyanjuvenil08socigoog/wesleyanjuvenil08socigoog.pdf|accessdate=24 February 2016}}</ref>]]
Tonga is a [[constitutional monarchy]]. Reverence for the monarch replaces that held in earlier centuries for the sacred paramount chief, the Tuʻi Tonga. Criticism of the monarch is held to be contrary to Tongan culture and etiquette. King [[Tupou VI]] (a descendant of the first monarch), his family, powerful nobles and a growing non-royal elite caste live in much wealth, with the rest of the country living in relative poverty.

Tonga provides for its citizens a free and mandatory education for all, secondary education with only nominal fees, and foreign-funded scholarships for post-secondary education.

[[File:George Tupou I, c. 1880s.jpg|thumb|[[Tāufaʻāhau]], King of Tonga (1845–1893)]]

The pro-democracy movement in Tonga promotes reforms, including better representation in the Parliament for the majority of commoners, and better accountability in matters of state. An overthrow of the monarchy is not part of the movement and the institution of monarchy continues to hold popular support, even while reforms are advocated. Until recently, the governance issue was generally ignored by the leaders of other countries, but major aid donors and neighbours New Zealand and Australia are now expressing concerns about some Tongan government actions.

Following the precedents of Queen Sālote and the counsel of numerous international advisors,{{Who|date=February 2010}} the government of Tonga under King [[Tāufaʻāhau Tupou IV]] (reigned 1965–2006) monetised the economy, internationalised the medical and education system, and enabled access by commoners to increasing forms of material wealth (houses, cars, and other commodities), education, and overseas travel.

Male [[LGBT rights in Tonga|homosexuality]] is illegal in Tonga,<ref>{{cite news |title=Cooks bill puts spotlight on Pacific's anti-gay laws |url=https://www.rnz.co.nz/international/pacific-news/337461/cooks-bill-puts-spotlight-on-pacific-s-anti-gay-laws |work=RNZ News |date=21 August 2017 |access-date=1 August 2019 |archive-url=https://web.archive.org/web/20190731095647/https://www.rnz.co.nz/international/pacific-news/337461/cooks-bill-puts-spotlight-on-pacific-s-anti-gay-laws |archive-date=31 July 2019 |url-status=live }}</ref> with a maximum penalty of 10 years' imprisonment.<ref>{{Cite web|url=https://2009-2017.state.gov/documents/organization/186525.pdf|title=Societal Abuses, Discrimination, and Acts of Violence Based on Sexual Orientation and Gender Identity in Tonga|accessdate=8 April 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20190524160837/https://2009-2017.state.gov/documents/organization/186525.pdf|archive-date=24 May 2019|url-status=live}}</ref> Tongans have universal access to a national health care system. The [[Constitution of Tonga]] protects land ownership: land cannot be sold to foreigners (although it may be leased).<ref>{{Cite web |url=http://www.propertytonga.com/land-law-in-tonga.html |title=Articles:Listing Tonga |publisher=Property Tonga |accessdate=20 September 2016 |archive-url=https://web.archive.org/web/20161216051530/http://www.propertytonga.com/land-law-in-tonga.html |archive-date=16 December 2016 |url-status=live }}</ref>

=== Political culture ===
[[File:Kingtupou.jpg|thumb|[[Tupou VI|King Tupou VI]] during his coronation on 4 July 2015]]
King Tāufaʻāhau Tupou IV, and his government made some problematic economic decisions and were accused by democracy activists, including former prime minister [[ʻAkilisi Pōhiva]], of wasting millions of dollars on unwise investments. The problems have mostly been driven by attempts to increase national revenue through a variety of schemes: considering making Tonga a nuclear waste disposal site (an idea floated in the mid 1990s by the current crown prince);<ref>[https://web.archive.org/web/20071013151423/http://michaelfield.org/tonga3.htm Tonga's king tricked by Korean sea water to natural gas scam]. michaelfield.org (December 1997).</ref> and selling Tongan Protected Persons Passports (which eventually forced Tonga to naturalise the purchasers, sparking ethnicity-based concerns within Tonga).<ref>{{Cite web |url=http://www.frommers.com/destinations/tonga/3039020044.html |title=Tonga : In Depth : History |publisher=Frommers.com |accessdate=27 June 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20110606234210/http://www.frommers.com/destinations/tonga/3039020044.html |archive-date=6 June 2011 |url-status=live }}</ref>

Schemes also included the registering of foreign ships (which proved to be engaged in illegal activities, including shipments for [[al-Qaeda]]);<ref>{{cite news |url=http://www.smh.com.au/articles/2003/01/13/1041990234408.html |title=The ships that died of shame |newspaper=smh.com.au |date=14 January 2003 |accessdate=27 June 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20090602063205/http://www.smh.com.au/articles/2003/01/13/1041990234408.html |archive-date=2 June 2009 |url-status=live }}</ref> claiming geo-orbital satellite slots (the revenue from which seems to belong to the Princess Royal, not the state);<ref>{{Cite web |url=http://www.mendosa.com/tongasat.html |title=Tongasat |publisher=Mendosa.com |date=30 December 1996 |accessdate=27 June 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20101217191723/http://mendosa.com/tongasat.html |archive-date=17 December 2010 |url-status=live }}</ref> holding a long-term charter on an unusable [[Boeing 757]] that was sidelined in [[Auckland]] Airport, leading to the collapse of [[Royal Tongan Airlines]];<ref>{{Cite web|author=iSite Interactive Limited |url=http://www.islandsbusiness.com/islands_business/index_dynamic/containerNameToReplace=MiddleMiddle/focusModuleID=3896/overideSkinName=issueArticle-full.tpl |title=No Govt Support Blamed for Airline Collapse |publisher=Islands Business |accessdate=27 June 2010 |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20090701041656/http://www.islandsbusiness.com/islands_business/index_dynamic/containerNameToReplace=MiddleMiddle/focusModuleID=3896/overideSkinName=issueArticle-full.tpl |archivedate=1 July 2009 }}</ref> and approving a factory for exporting cigarettes to China (against the advice of Tongan medical officials, and decades of health promotion messaging).<ref>{{Cite web |url=http://www.tobacco.org/articles/country/tonga/ |title=Articles:Listing Tonga |publisher=Tobacco.org |accessdate=27 June 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20120314014438/http://www.tobacco.org/articles/country/tonga/ |archive-date=14 March 2012 |url-status=dead }}</ref>

The king proved vulnerable to speculators with big promises and lost reportedly US$26&nbsp;million to [[Jesse Bogdonoff]], a financial adviser who called himself the king's [[jester|Court Jester]]. The police imprisoned pro-democracy leaders, and the government repeatedly confiscated the newspaper ''The Tongan Times'' (printed in New Zealand and sold in Tonga) because the editor had been vocally critical of the king's mistakes.<ref>{{Cite journal |url=http://www.asiapac.org.fj/PJR/issues/next/962tongan.html |title=The contempt case of the 'Tongan Three' |journal=Pacific Journalism Review |author=Robie, David |volume=3 |issue=2 |date=November 1996 |access-date=14 September 2006 |archive-url=https://web.archive.org/web/20060824234259/http://www.asiapac.org.fj/PJR/issues/next/962tongan.html |archive-date=24 August 2006 |url-status=live }}</ref> Notably, the ''Keleʻa'', produced specifically to critique the government and printed in Tonga by pro-democracy leader ʻAkilisi Pōhiva, was not banned during that time. Pōhiva, however, had been subjected to harassment in the form of [[Barratry (common law)|barratry]] (frequent lawsuits).<ref>{{Cite web|url=http://www.radionz.co.nz/international/pacific-news/140250/tongan-court-case-over-wrongful-imprisonment-recommences|publisher=Radio NZ|title=Tongan Court Case Over Wrongful Imprisonment Recommences – July 31, 2002|date=31 July 2002|accessdate=7 September 2016|archive-url=https://web.archive.org/web/20160916225459/http://www.radionz.co.nz/international/pacific-news/140250/tongan-court-case-over-wrongful-imprisonment-recommences|archive-date=16 September 2016|url-status=live}}</ref>

In mid-2003, the government passed a radical constitutional amendment to "Tonganize" the press, by licensing and limiting freedom of the press, so as to protect the image of the monarchy. The amendment was defended by the government and by royalists on the basis of traditional cultural values. Licensure criteria include 80% ownership by Tongans living in the country. {{As of|2004|2}}, those papers denied licenses under the new act included the ''Taimi ʻo Tonga'' (''Tongan Times''), the ''Keleʻa,'' and the ''Matangi Tonga''—while those permitted licenses were uniformly church-based or pro-government.

[[File:Royal Palace, Nuku'alofa.jpg|thumb|right|The [[Royal Palace, Tonga|Royal palace of Tonga]]]]
The bill was opposed in the form of a several-thousand-strong protest march in the capital, a call by the Tuʻi Pelehake (a prince, nephew of the king and elected member of parliament) for Australia and other nations to pressure the Tongan government to democratise the electoral system, and a legal writ calling for a judicial investigation of the bill. The latter was supported by some 160 signatures, including seven of the nine elected, "People's Representatives".

The then Crown Prince [[George Tupou V|Tupoutoʻa]] and Pilolevu, the Princess Royal, remained generally silent on the issue. In total, the changes threatened to destabilise the polity, fragment support for the status quo, and place further pressure on the monarchy.

In 2005, the government spent several weeks negotiating with striking civil-service workers before reaching a settlement. The civil unrest that ensued was not limited to Tonga; protests outside the King's New Zealand residence made headlines.

Prime Minister Prince [[Tupou VI|ʻAhoʻeitu ʻUnuakiʻotonga Tukuʻaho (Lavaka Ata ʻUlukālala)]] (now King Tupou VI) resigned suddenly on 11 February 2006, and also gave up his other cabinet portfolios. The elected Minister of Labour, Dr [[Feleti Sevele]], replaced him in the interim.

On 5 July 2006, a driver in [[Menlo Park, California]], caused the deaths of Prince [[Tuʻipelehake (ʻUluvalu)|Tuʻipelehake ʻUluvalu]], his wife, and their driver. Tuʻipelehake, 55, was the co-chairman of the constitutional reform commission, and a nephew of the King.

[[File:Looters.jpg|thumb|Riots in Nukuʻalofa, 2006]]
The public expected some changes when George Tupou V succeeded his father in September 2006. On [[2006 Tonga riots|16 November 2006, rioting broke out]] in the capital city of [[Nukuʻalofa]] when it seemed that the parliament would adjourn for the year without having made any advances in increasing democracy in government. Pro-democracy activists burned and looted shops, offices, and government buildings. As a result, more than 60% of the downtown area was destroyed, and as many as 6&nbsp;people died.<ref>{{Cite web|url=http://www.matangitonga.to/article/tonganews/crime/riot161106.shtml |title=Rioting crowd leaves leaves trail of wreckage in Nuku'alofa |publisher=Matangitonga.to |date=16 November 2006 |accessdate=27 June 2010 |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20100609173107/http://www.matangitonga.to/article/tonganews/crime/riot161106.shtml |archivedate=9 June 2010 }}</ref> The disturbances were ended by action from [[His Majesty's Armed Forces (Tonga)|Tongan Security Forces]] and troops from New Zealand-led Joint Task Force.<ref>{{cite web|url=http://nautilus.org/publications/books/australian-forces-abroad/tonga/adf-deployment-to-tonga-2006/|title=ADF deployment to Tonga, 2006|date=17 January 2012|accessdate=6 September 2017|archive-url=https://web.archive.org/web/20170519085152/http://nautilus.org/publications/books/australian-forces-abroad/tonga/adf-deployment-to-tonga-2006/|archive-date=19 May 2017|url-status=live}}</ref>

On 29 July 2008, the Palace announced that King George Tupou V would relinquish much of his power and would surrender his role in day-to-day governmental affairs to the Prime Minister. The royal chamberlain said that this was being done to prepare the monarchy for 2010, when most of the first parliament would be elected, and added: "The Sovereign of the only Polynesian kingdom... is voluntarily surrendering his powers to meet the democratic aspirations of many of his people." The previous week, the government said the king had sold state assets that had contributed so much of the royal family's wealth.<ref>{{Cite news|url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/asia-pacific/7530209.stm|title=Tonga's king to cede key powers|accessdate=31 July 2008|work=BBC News|date=29 July 2008|archive-url=https://web.archive.org/web/20110208145840/http://news.bbc.co.uk/2/hi/asia-pacific/7530209.stm|archive-date=8 February 2011|url-status=live}}</ref>

On 15 March 2012, King George Tupou V contracted pneumonia and was brought to [[Queen Mary Hospital (Hong Kong)|Queen Mary Hospital]] in [[Hong Kong]]. He was later diagnosed with leukaemia. His health deteriorated significantly shortly thereafter, and he died at 3:15&nbsp;pm on 18 March 2012.<ref>{{Cite news|url=http://hk.apple.nextmedia.com/template/apple/art_main.php?iss_id=20120319&sec_id=4104&subsec_id=12731&art_id=16168607|title=蘋果日報 – 20120319 – 患血癌染肺炎 搶救數日無效湯加國王 駕崩瑪麗醫院|accessdate=19 March 2012|work=Appledaily News HK|date=19 March 2012|archive-url=https://web.archive.org/web/20120321193353/http://hk.apple.nextmedia.com/template/apple/art_main.php?iss_id=20120319&sec_id=4104&subsec_id=12731&art_id=16168607|archive-date=21 March 2012|url-status=live}}</ref> He was succeeded by his brother [[Tupou VI]], who was crowned on 4 July 2015.<ref>{{cite web|url=http://www.abc.net.au/news/2015-07-04/tonga-formally-crowns-king-tupou-vi-in-lavish-coronation/6595288|title=Tonga crowns King Tupou VI in lavish public coronation, parties|work=ABC News|date=2015-07-04|access-date=8 July 2015|archive-url=https://web.archive.org/web/20150706225541/http://www.abc.net.au/news/2015-07-04/tonga-formally-crowns-king-tupou-vi-in-lavish-coronation/6595288|archive-date=6 July 2015|url-status=live}}</ref>
== การเมืองการปกครอง ==
== การเมืองการปกครอง ==
ตองงามีรูปแบบรัฐเป็น[[ราชาธิปไตยภายใต้รัฐธรรมนูญ]]<ref>{{cite web|url=http://www.state.gov/documents/organization/160106.pdf|title=TONGA
ตองงามีรูปแบบรัฐเป็น[[ราชาธิปไตยภายใต้รัฐธรรมนูญ]]<ref>{{cite web|url=http://www.state.gov/documents/organization/160106.pdf|title=TONGA

รุ่นแก้ไขเมื่อ 15:27, 29 สิงหาคม 2563

[File:King George, of the Friendly Islands (1852, p.1, IX) - Copy.jpg|thumb|King George, of the Friendly Islands (1852)[1]]] Tonga is a constitutional monarchy. Reverence for the monarch replaces that held in earlier centuries for the sacred paramount chief, the Tuʻi Tonga. Criticism of the monarch is held to be contrary to Tongan culture and etiquette. King Tupou VI (a descendant of the first monarch), his family, powerful nobles and a growing non-royal elite caste live in much wealth, with the rest of the country living in relative poverty.

Tonga provides for its citizens a free and mandatory education for all, secondary education with only nominal fees, and foreign-funded scholarships for post-secondary education.

Tāufaʻāhau, King of Tonga (1845–1893)

The pro-democracy movement in Tonga promotes reforms, including better representation in the Parliament for the majority of commoners, and better accountability in matters of state. An overthrow of the monarchy is not part of the movement and the institution of monarchy continues to hold popular support, even while reforms are advocated. Until recently, the governance issue was generally ignored by the leaders of other countries, but major aid donors and neighbours New Zealand and Australia are now expressing concerns about some Tongan government actions.

Following the precedents of Queen Sālote and the counsel of numerous international advisors,[ใคร?] the government of Tonga under King Tāufaʻāhau Tupou IV (reigned 1965–2006) monetised the economy, internationalised the medical and education system, and enabled access by commoners to increasing forms of material wealth (houses, cars, and other commodities), education, and overseas travel.

Male homosexuality is illegal in Tonga,[2] with a maximum penalty of 10 years' imprisonment.[3] Tongans have universal access to a national health care system. The Constitution of Tonga protects land ownership: land cannot be sold to foreigners (although it may be leased).[4]

Political culture

King Tupou VI during his coronation on 4 July 2015

King Tāufaʻāhau Tupou IV, and his government made some problematic economic decisions and were accused by democracy activists, including former prime minister ʻAkilisi Pōhiva, of wasting millions of dollars on unwise investments. The problems have mostly been driven by attempts to increase national revenue through a variety of schemes: considering making Tonga a nuclear waste disposal site (an idea floated in the mid 1990s by the current crown prince);[5] and selling Tongan Protected Persons Passports (which eventually forced Tonga to naturalise the purchasers, sparking ethnicity-based concerns within Tonga).[6]

Schemes also included the registering of foreign ships (which proved to be engaged in illegal activities, including shipments for al-Qaeda);[7] claiming geo-orbital satellite slots (the revenue from which seems to belong to the Princess Royal, not the state);[8] holding a long-term charter on an unusable Boeing 757 that was sidelined in Auckland Airport, leading to the collapse of Royal Tongan Airlines;[9] and approving a factory for exporting cigarettes to China (against the advice of Tongan medical officials, and decades of health promotion messaging).[10]

The king proved vulnerable to speculators with big promises and lost reportedly US$26 million to Jesse Bogdonoff, a financial adviser who called himself the king's Court Jester. The police imprisoned pro-democracy leaders, and the government repeatedly confiscated the newspaper The Tongan Times (printed in New Zealand and sold in Tonga) because the editor had been vocally critical of the king's mistakes.[11] Notably, the Keleʻa, produced specifically to critique the government and printed in Tonga by pro-democracy leader ʻAkilisi Pōhiva, was not banned during that time. Pōhiva, however, had been subjected to harassment in the form of barratry (frequent lawsuits).[12]

In mid-2003, the government passed a radical constitutional amendment to "Tonganize" the press, by licensing and limiting freedom of the press, so as to protect the image of the monarchy. The amendment was defended by the government and by royalists on the basis of traditional cultural values. Licensure criteria include 80% ownership by Tongans living in the country. ข้อมูลเมื่อ กุมภาพันธ์ 2004, those papers denied licenses under the new act included the Taimi ʻo Tonga (Tongan Times), the Keleʻa, and the Matangi Tonga—while those permitted licenses were uniformly church-based or pro-government.

The Royal palace of Tonga

The bill was opposed in the form of a several-thousand-strong protest march in the capital, a call by the Tuʻi Pelehake (a prince, nephew of the king and elected member of parliament) for Australia and other nations to pressure the Tongan government to democratise the electoral system, and a legal writ calling for a judicial investigation of the bill. The latter was supported by some 160 signatures, including seven of the nine elected, "People's Representatives".

The then Crown Prince Tupoutoʻa and Pilolevu, the Princess Royal, remained generally silent on the issue. In total, the changes threatened to destabilise the polity, fragment support for the status quo, and place further pressure on the monarchy.

In 2005, the government spent several weeks negotiating with striking civil-service workers before reaching a settlement. The civil unrest that ensued was not limited to Tonga; protests outside the King's New Zealand residence made headlines.

Prime Minister Prince ʻAhoʻeitu ʻUnuakiʻotonga Tukuʻaho (Lavaka Ata ʻUlukālala) (now King Tupou VI) resigned suddenly on 11 February 2006, and also gave up his other cabinet portfolios. The elected Minister of Labour, Dr Feleti Sevele, replaced him in the interim.

On 5 July 2006, a driver in Menlo Park, California, caused the deaths of Prince Tuʻipelehake ʻUluvalu, his wife, and their driver. Tuʻipelehake, 55, was the co-chairman of the constitutional reform commission, and a nephew of the King.

Riots in Nukuʻalofa, 2006

The public expected some changes when George Tupou V succeeded his father in September 2006. On 16 November 2006, rioting broke out in the capital city of Nukuʻalofa when it seemed that the parliament would adjourn for the year without having made any advances in increasing democracy in government. Pro-democracy activists burned and looted shops, offices, and government buildings. As a result, more than 60% of the downtown area was destroyed, and as many as 6 people died.[13] The disturbances were ended by action from Tongan Security Forces and troops from New Zealand-led Joint Task Force.[14]

On 29 July 2008, the Palace announced that King George Tupou V would relinquish much of his power and would surrender his role in day-to-day governmental affairs to the Prime Minister. The royal chamberlain said that this was being done to prepare the monarchy for 2010, when most of the first parliament would be elected, and added: "The Sovereign of the only Polynesian kingdom... is voluntarily surrendering his powers to meet the democratic aspirations of many of his people." The previous week, the government said the king had sold state assets that had contributed so much of the royal family's wealth.[15]

On 15 March 2012, King George Tupou V contracted pneumonia and was brought to Queen Mary Hospital in Hong Kong. He was later diagnosed with leukaemia. His health deteriorated significantly shortly thereafter, and he died at 3:15 pm on 18 March 2012.[16] He was succeeded by his brother Tupou VI, who was crowned on 4 July 2015.[17]

การเมืองการปกครอง

ตองงามีรูปแบบรัฐเป็นราชาธิปไตยภายใต้รัฐธรรมนูญ[18][19] โดยใช้ระบอบประชาธิปไตยแบบมีผู้แทน มีรัฐสภา พระมหากษัตริย์เป็นประมุขแห่งรัฐ มีพระราชอำนาจทางพิธีการ ทรงแต่งตั้งนายกรัฐมนตรีที่ได้รับการสนับสนุนจากเสียงส่วนใหญ่ในรัฐสภา และมีพระราชอำนาจอื่นตามรัฐธรรมนูญ นายกรัฐมนตรีเป็นหัวหน้ารัฐบาล

รัฐธรรมนูญ

พระราชวังตองงา ที่ประทับของพระมหากษัตริย์

รัฐธรรมนูญตองงาฉบับแรกใช้บังคับในวันที่ 4 พฤศจิกายน ค.ศ. 1875[20] รัฐธรรมนูญตองงาประกอบไปด้วยเนื้อหา 3 ส่วน คือ สิทธิขั้นพื้นฐาน รูปแบบของรัฐบาล และที่ดิน[21] มีการแก้ไขรัฐธรรมนูญหลายครั้ง การแก้ไขเพิ่มเติมครั้งล่าสุดเกิดขึ้นในปี ค.ศ. 2010[22] สาระสำคัญของการแก้ไขเพิ่มเติมในครั้งนี้ คือ ยกเลิกสมาชิกรัฐสภาที่พระมหากษัตริย์ทรงแต่งตั้ง และให้ผู้แทนราษฎรเป็นสมาชิกส่วนใหญ่ของรัฐสภา[23] การแก้ไขเพิ่มเติมรัฐธรรมนูญของตองงาสามารถทำได้โดยการผ่านการพิจารณาของรัฐสภา 3 วาระ หลังจากนั้นถวายให้พระมหากษัตริย์ลงพระปรมาภิไธย การแก้ไขเพิ่มเติมรัฐธรรมนูญต้องไม่ส่งผลกระทบต่อสิทธิเสรีภาพของประชาชน การสืบราชบัลลังก์ และที่ดินมรดกของชนชั้นขุนนาง[21]

สถาบันพระมหากษัตริย์

พระมหากษัตริย์มีสถานะเป็นประมุขแห่งรัฐ[19] และฮาอูโอเอ โฟนูอา (ประมุขสูงสุดของหัวหน้าชนเผ่าพื้นเมืองของตองงา)[24] พระมหากษัตริย์ตองงาสืบราชสมบัติผ่านทางสายพระโลหิต[25] พระมหากษัตริย์พระองค์ปัจจุบันคือสมเด็จพระราชาธิบดีอะโฮเออิตู อูนูอากีโอโตงา ตูกูอาโฮ ตูโปอูที่ 6 ส่วนมกุฎราชกุมารพระองค์ปัจจุบันคือ เจ้าชายซีอาโอซี มานูมาตาโอโง อาลาอีวาฮามามาโอ อาโฮเออีตู กอนสตันติน ตูกูอาโฮ พระราชอำนาจของพระมหากษัตริย์ที่สำคัญซึ่งพระองค์ใช้ได้เองนั้นได้แก่ การดำรงสถานะเป็นจอมทัพของประเทศ การเรียกประชุมรัฐสภา การยุบสภาผู้แทนราษฎร การแต่งตั้งนายกรัฐมนตรี (จากการเลือกของรัฐสภา) การแต่งตั้งประธานรัฐสภา (ตามคำแนะนำของรัฐสภา) การแต่งตั้งผู้ว่าการเขตการปกครองฮาอะไปและวาวาอู (ตามคำแนะนำของนายกรัฐมนตรี) รวมถึงการเจริญสัมพันธไมตรีกับต่างประเทศ[24]

ฝ่ายนิติบัญญัติ

สภานิติบัญญัติตองงา (ตองงา: Fale Alea) เป็นสภาเดี่ยว[21] ประกอบด้วยสมาชิก 26 คน มาจากการเลือกตั้งของประชาชน 17 คน และมาจากขุนนางเลือกกันเองอีก 9 คน[23] หน้าที่ของสภานิติบัญญัติตองงาหรือฟาเลอาเลอาคือการตรากฎหมาย ร่างกฎหมายจะพิจารณากันทั้งสิ้น 3 วาระ หากผ่านการลงคะแนนทั้งสามวาระ จึงจะนำถวายพระมหากษัตริย์เพื่อลงพระปรมาภิไธย เมื่อผ่านทุกกระบวนการแล้วจึงประกาศใช้เป็นกฎหมายได้[21] นอกจากนี้ ยังมีหน้าที่กำหนดมูลค่าการเก็บภาษีของประชาชน กำหนดงบประมาณ แก้ไขเพิ่มเติมรัฐธรรมนูญ และถอดถอนคณะองคมนตรี รัฐมนตรี ผู้ว่าการเขตการปกครอง (ฮาอะไปและวาวาอู) และผู้พิพากษา[21]

สมาชิกสภานิติบัญญัติมีวาระการดำรงตำแหน่ง 4 ปี[26] การเลือกตั้งในตองงาจะแบ่งเขตการเลือกตั้งออกเป็น 17 เขตเลือกตั้งสำหรับตัวแทนของประชาชน[27] และอีก 5 เขตเลือกตั้งสำหรับขุนนาง[28] ในแต่ละเขตการปกครองมีเขตการเลือกตั้งดังนี้[28][27]

  • โตงาตาปู เขตการเลือกตั้งผู้แทนราษฎร 10 เขต เขตละ 1 คน สำหรับผู้แทนขุนนางมี 1 เขต เขตละ 3 คน
  • เออัว เขตการเลือกตั้งผู้แทนราษฎร 1 เขต เขตละ 1 คน สำหรับผู้แทนขุนนางมี 1 เขต เขตละ 1 คน
  • ฮาอะไป เขตการเลือกตั้งผู้แทนราษฎร 2 เขต เขตละ 1 คน สำหรับผู้แทนขุนนางมี 1 เขต เขตละ 2 คน
  • วาวาอู เขตการเลือกตั้งผู้แทนราษฎร 3 เขต เขตละ 1 คน สำหรับผู้แทนขุนนางมี 1 เขต เขตละ 2 คน
  • นีอูอาส เขตการเลือกตั้งผู้แทนราษฎร 1 เขต เขตละ 1 คน สำหรับผู้แทนขุนนางมี 1 เขต เขตละ 1 คน

ฝ่ายบริหาร

ที่ทำการนายกรัฐมนตรี

อำนาจของฝ่ายบริหารในตองงาอยู่ที่นายกรัฐมนตรี พระมหากษัตริย์เป็นผู้แต่งตั้งนายกรัฐมนตรีตามคำแนะนำของรัฐสภา[24] นายกรัฐมนตรีมีวาระดำรงตำแหน่ง 4 ปี[29] นายกรัฐมนตรีเป็นผู้ถวายคำแนะนำแด่พระมหากษัตริย์ในการแต่งตั้งรัฐมนตรีว่าการกระทรวงต่าง ๆ [26] คณะรัฐมนตรีแต่งตั้งจากสมาชิกในรัฐสภาและสมาชิกนอกรัฐสภาได้ไม่เกิน 4 คน[30] ปัจจุบันประเทศตองงามีกระทรวง 15 กระทรวง[31] นายกรัฐมนตรีตองงามีหน้าที่เป็นหัวหน้ารัฐบาล ประธานสภาผู้แทนราษฎร[32] เสนอแนะการแต่งตั้งผู้ว่าการเขตต่อพระมหากษัตริย์[30] และบริหารราชการแผ่นดิน

ฝ่ายตุลาการ

ฝ่ายตุลาการในประเทศตองงาเป็นอิสระจากอำนาจอื่น ศาลในตองงามี 4 ประเภท คือ ศาลอุทธรณ์ (Court of Appeal) ศาลสูงสุด (Supreme Court) ศาลที่ดิน (Land Court) และศาลแขวง (Magistrates' Court)[33] พระมหากษัตริย๋แต่งตั้งผู้พิพากษาศาลอุทธรณ์และศาลสูงสุดตามคำแนะนำของคณะองคมนตรี[33] นอกจากนี้ ศาลสูงสุดมีอำนาจไต่สวนคดีที่เกี่ยวข้องกับคณะรัฐมนตรีหรือข้าราชการ รวมถึงวินิจฉัยว่ากฎหมายขัดต่อรัฐธรรมนูญหรือไม่ด้วย[33]

พรรคการเมือง

พรรคการเมืองในประเทศตองงาพรรคแรกก่อตั้งขึ้นในปี ค.ศ. 1994 กลุ่มนิยมประชาธิปไตยคือพรรคประชาชน (People's Party) ซึ่งต่อมาเปลี่ยนชื่อเป็นขบวนการสิทธิมนุษยชนและประชาธิปไตย (Human Rights and Democracy Movement - HRDM)[34] พรรคการเมืองเข้าร่วมเลือกตั้งในตองงาเป็นครั้งแรกในการเลือกตั้งทั่วไป ค.ศ. 1996[27] ในปี ค.ศ. 2005 สมาชิกพรรคบางส่วนของพรรค HRDM ได้ร่วมกันก่อตั้งพรรคประชาธิปไตยประชาชน[35] หลังจากปี ค.ศ. 2005 เป็นต้นมา มีการก่อตั้งพรรคการเมืองเพิ่มขึ้นอีก 3 พรรค คือ พรรคการสร้างชาติอย่างยั่งยืน (Paati Langafonua Tu'uloa) ที่ก่อตั้งในปี ค.ศ. 2007[36] พรรคแรงงานประชาธิปไตยตองงา (Tongan Democratic Labor Party) ซึ่งกลุ่มข้าราชการก่อตั้งขึ้นในปี ค.ศ. 2010[37] และพรรคประชาธิปไตยแห่งหมู่เกาะมิตรภาพ (Democratic Party of the Friendly Islands) ซึ่งก่อตั้งในปี ค.ศ. 2010[38] ปัจจุบันตองงามีพรรคการเมืองรวมทั้งสิ้น 5 พรรค

การแบ่งเขตการปกครองของตองงา

จากการเลือกตั้งทั่วไป ค.ศ. 2017 พรรคการเมืองทุกพรรคได้ที่นั่งในรัฐสภารวมกัน 14 ที่นั่ง จากทั้งหมด 17 ที่นั่ง ที่เหลือเป็นผู้สมัครอิสระ

การแบ่งเขตการปกครอง

บทความหลัก: รายชื่อเมืองในตองงา

ประเทศตองงาแบ่งเขตการปกครองระดับบนสุดออกเป็น 5 เขตการปกครอง[26] โดยแต่ละเขตการปกครองมีเมืองหลักดังต่อไปนี้[39]

แต่ละเขตการปกครองมีการแบ่งเขตย่อยลงไปเป็นเขตและหมู่บ้าน โดยในปี ค.ศ. 2013 ประเทศตองงามีเขตการปกครองระดับเขต 23 แห่ง และมีหมู่บ้าน 167 แห่ง[40] ในระดับเขตการปกครองนั้นมีเพียง 2 เขตการปกครองเท่านั้นที่มีผู้ว่าการเขตการปกครองคือฮาอะไปและวาวาอู[40] ส่วนในระดับย่อยลงไปนั้นจะมีเจ้าพนักงานประจำเขต (district Officer) ดูแลการปกครอง การบริหารจัดการในระดับเขตและทำรายงานการปกครองต่อรัฐมนตรีว่าการกระทรวงมหาดไทยหรือผู้ว่าการเขตการปกครอง (ในกรณีของฮาอะไปและวาวาอู)[41] ส่วนในระดับหมู่บ้านจะมีเจ้าพนักงานประจำหมู่บ้าน (town Officer) เป็นผู้ดูแลหลัก เจ้าพนักงานประจำเขตและเจ้าพนักงานประจำหมู่บ้านมาจากการเลือกตั้งโดยมีวาระคราวละ 3 ปี[40]

โตงาตาปู วาวาอู ฮาอะไป เออัว นีอูอาส

1.  โกโลโฟโออู
2.  โกโลโมตูอา
3.  ไวนี
4.  ตาตากาโมโตงา
5.  ลาปาหา
6.  นูกูนูกู
7.  โกโลไว

8.  เนอิอาฟู
9.  ปาไงโมตู
10.  ฮาฮาเค
11.  เลอิมาตูอา
12.  ฮีฮีโฟ
13.  โมตู

14.  ปาไง
15.  โฟอา
16.  ลูลูงา
17.  มูโอมูอา
18.  ฮาอะโน
19.  อุยฮา

20.  เออัวโมตูอา
21.  เออัวโฟโออู

22.  นีอูอาโตปูตาปู
23.  นีอูอาโฟโออู

อาชญากรรม

ประเทศตองงามีรายงานการเกิดอาชญากรรมส่วนใหญ่เกี่ยวข้องกับทรัพย์สินเป็นหลัก โดยพบว่าในปี ค.ศ. 2007 เกิดอาชญากรรมที่เกี่ยวข้องกับทรัพย์สิน 1,400 ครั้งจากอาชญากรรมที่มีการรายงานทั้งหมด 2,316 ครั้ง[42] ประเทศตองงายังคงโทษประหารชีวิตไว้อยู่ แต่องค์การนิรโทษกรรมสากลจัดให้ตองงาเป็นประเทศที่ยกเลิกโทษประหารชีวิตในทางปฏิบัติ การประหารชีวิตครั้งล่าสุดเกิดขึ้นในปี ค.ศ. 1982[43]

ไฟล์:Chinese Embassy in Nuku'alofa.jpg
สถานเอกอัคราชทูตสาธารณรัฐประชาชนจีนประจำตองงา
  1. ↑ "King George, of the Friendly Islands" (PDF). The Wesleyan Juvenile Offering: A Miscellany of Missionary Information for Young Persons. IX: 1. 1852. สืบค้นเมื่อ 24 February 2016.
  2. ↑ "Cooks bill puts spotlight on Pacific's anti-gay laws". RNZ News. 21 August 2017. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 31 July 2019. สืบค้นเมื่อ 1 August 2019.
  3. ↑ "Societal Abuses, Discrimination, and Acts of Violence Based on Sexual Orientation and Gender Identity in Tonga" (PDF). เก็บ (PDF)จากแหล่งเดิมเมื่อ 24 May 2019. สืบค้นเมื่อ 8 April 2020.
  4. ↑ "Articles:Listing Tonga". Property Tonga. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 16 December 2016. สืบค้นเมื่อ 20 September 2016.
  5. ↑ Tonga's king tricked by Korean sea water to natural gas scam. michaelfield.org (December 1997).
  6. ↑ "Tonga : In Depth : History". Frommers.com. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 6 June 2011. สืบค้นเมื่อ 27 June 2010.
  7. ↑ "The ships that died of shame". smh.com.au. 14 January 2003. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2 June 2009. สืบค้นเมื่อ 27 June 2010.
  8. ↑ "Tongasat". Mendosa.com. 30 December 1996. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 17 December 2010. สืบค้นเมื่อ 27 June 2010.
  9. ↑ iSite Interactive Limited. "No Govt Support Blamed for Airline Collapse". Islands Business. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 1 July 2009. สืบค้นเมื่อ 27 June 2010.
  10. ↑ "Articles:Listing Tonga". Tobacco.org. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 14 March 2012. สืบค้นเมื่อ 27 June 2010.
  11. ↑ Robie, David (November 1996). "The contempt case of the 'Tongan Three'". Pacific Journalism Review. 3 (2). เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 24 August 2006. สืบค้นเมื่อ 14 September 2006.
  12. ↑ "Tongan Court Case Over Wrongful Imprisonment Recommences – July 31, 2002". Radio NZ. 31 July 2002. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 16 September 2016. สืบค้นเมื่อ 7 September 2016.
  13. ↑ "Rioting crowd leaves leaves trail of wreckage in Nuku'alofa". Matangitonga.to. 16 November 2006. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 9 June 2010. สืบค้นเมื่อ 27 June 2010.
  14. ↑ "ADF deployment to Tonga, 2006". 17 January 2012. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 19 May 2017. สืบค้นเมื่อ 6 September 2017.
  15. ↑ "Tonga's king to cede key powers". BBC News. 29 July 2008. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 8 February 2011. สืบค้นเมื่อ 31 July 2008.
  16. ↑ "蘋果日報 – 20120319 – 患血癌染肺炎 搶救數日無效湯加國王 駕崩瑪麗醫院". Appledaily News HK. 19 March 2012. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 21 March 2012. สืบค้นเมื่อ 19 March 2012.
  17. ↑ "Tonga crowns King Tupou VI in lavish public coronation, parties". ABC News. 2015-07-04. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 6 July 2015. สืบค้นเมื่อ 8 July 2015.
  18. ↑ "TONGA" (PDF). state.gov. 4 February 2014.
  19. ↑ 19.0 19.1 "Constitution of Tonga". Commonwealth Governance. 4 February 2014.
  20. ↑ "Act of Constitution of Tonga". wipo. 4 February 2014.
  21. ↑ 21.0 21.1 21.2 21.3 21.4 "Act of Constitution of Tonga" (PDF). legislation. 4 February 2014.
  22. ↑ "ACT OF CONSTITUTION OF TONGA (AMENDMENT) ACT 2010" (PDF). crownlaw. 4 February 2014.
  23. ↑ 23.0 23.1 "Tonga Parliament enacts political reforms". Radio New Zealand International. 4 February 2014.
  24. ↑ 24.0 24.1 24.2 "AHead of State - His Majesty King Tupou VI". Ministry of Information and Communications. 4 February 2014.
  25. ↑ Purna Sen, Universal Periodic Review: Lessons, Hopes and Expectations (London : Commonwealth Secretariat, 2011)
  26. ↑ 26.0 26.1 26.2 "TONGA". The World Factbook. 4 February 2014.
  27. ↑ 27.0 27.1 27.2 "TONGA Parliamentary Chamber: Fale Alea". IPU. 4 February 2014.
  28. ↑ 28.0 28.1 "Vaea and Tu'ilakepa to enter House in Nobles seats". Matangi Tonga Online. 4 February 2014.
  29. ↑ "Tonga : Constitution and politics". The Commonwealth. 6 February 2014.
  30. ↑ 30.0 30.1 "ACT OF CONSTITUTION OF TONGA AMENDMENT) (NO.2) ACT 2010" (PDF). /crownlaw. 6 February 2014.
  31. ↑ "Tonga". CIA. 6 February 2014.
  32. ↑ "Head of Government of Tonga - Prime Minister Lord Tu'ivakano" (PDF). Ministry of Information and Communications. 6 February 2014.
  33. ↑ 33.0 33.1 33.2 "The Tongan Judiciary". Ministry of Information and Communications. 17 February 2014.
  34. ↑ "Tonga : History". Commonwealth. 4 February 2014.
  35. ↑ "PACIFIC ISLANDS REPORT". Pacific Islands Report. 4 February 2014.
  36. ↑ "Press Release: Sustainable Nation-Building Party". tongareview. 4 February 2014.
  37. ↑ "Tonga PSA forms party ahead of November election". Radio New Zealand International. 4 February 2014.
  38. ↑ "Another new political party emerges in Tonga as country prepares for 2010 elections". Radio New Zealand International. 4 February 2014.
  39. ↑ "TONGA". citypopulation. สืบค้นเมื่อ 1 February 2014.
  40. ↑ 40.0 40.1 40.2 "Local_Government System in Tonga" (PDF). Commonwealth Local Government Forum. สืบค้นเมื่อ 1 February 2014.
  41. ↑ "DISTRICT AND TOWN OFFICERS ACT" (PDF). legislation. สืบค้นเมื่อ 1 February 2014.
  42. ↑ "Crime Prevention". Tonga Department of Statistics. 8 February 2014.
  43. ↑ "DEATH PENALTY: COUNTRIES ABOLITIONIST IN PRACTICE". Amnesty International. 8 February 2014.
เข้าถึงจาก "https://th.wikipedia.org/w/index.php?title=ผู้ใช้:Timekeepertmk/กระบะทราย3&oldid=9039070"