ผลต่างระหว่างรุ่นของ "ภูเวียงโกซอรัส"
เนื้อหาที่ลบ เนื้อหาที่เพิ่ม
ล Waniosa Amedestir ย้ายหน้า ภูเวียงโกซอรัส สิรินธรเน ไปยัง ภูเวียงโกซอรัส ทับหน้าเปลี่ยนทาง: ตามหน้าวิกิพีเดียภาษาอังกฤษ |
ไม่มีความย่อการแก้ไข ป้ายระบุ: เครื่องมือแก้ไขต้นฉบับปี 2560 |
||
| บรรทัด 8: | บรรทัด 8: | ||
| type_species_authority = Martin, Buffetaut and Suteethorn, 1994 |
| type_species_authority = Martin, Buffetaut and Suteethorn, 1994 |
||
}} |
}} |
||
'''ภูเวียงโกซอรัส สิรินธรเน'''<ref name="ภูเวียง">[http://www.lib.ru.ac.th/journal/sirindhornae.html ภูเวียงโกซอรัส สิรินธรเน่]</ref> ({{ชื่อวิทยาศาสตร์|Phuwiangosaurus}}; หมายความว่า "สัตว์เลื้อยคลานยักษ์แห่ง[[ภูเวียง]]") เป็น |
'''ภูเวียงโกซอรัส สิรินธรเน'''<ref name="ภูเวียง">[http://www.lib.ru.ac.th/journal/sirindhornae.html ภูเวียงโกซอรัส สิรินธรเน่]</ref> ({{ชื่อวิทยาศาสตร์|Phuwiangosaurus}}; หมายความว่า "สัตว์เลื้อยคลานยักษ์แห่ง[[ภูเวียง]]") เป็น[[สกุล (ชีววิทยา)|สกุล]]ของ[[ไดโนเสาร์]]พันธุ์[[Titanosauria|ไททาโนซอร์]]จาก[[ยุคครีเทเชียส]]ตอนต้น ([[Valanginian]]-[[Hauterivian]]) ใน[[หมวดหินเสาขัว]] [[ประเทศไทย]] [[ตัวอย่างชนิด]] ''P. sirindhornae'' ได้รับการบรรยายลักษณะโดย Martin, Buffetaut และ Suteethorn ในข่าวประชาสัมพันธ์ พ.ศ. 2536<ref>{{cite book|last=Martin|first=V. |author2=E. Buffeataut |author3=V. Suteethorn|year=1993|chapter= Jurassic sauropod dinosaurs of Thailand: a preliminary report|editor=T. Thanasutipital|title=Proceedings of the International Symposium on Biostratigraphy of mainland Southeast Asia|publisher=Chiang Mai University|issue=2|pages= 415–425}}</ref> และตั้งชื่ออย่างเป็นทางการใน พ.ศ. 2537<ref>{{cite journal|last=Martin|first=V. |author2=E. Buffeataut |author3=V. Suteethorn|year=1994|url=http://cat.inist.fr/?aModele=afficheN&cpsidt=3548280 |title=A new genus of sauropod dinosaur from the Sao Khua formation (Late Jurassic or early Cretaceous) of northeastern Thailand|journal=[[Comptes rendus de l'Académie des Sciences de Paris]]|volume=319 |issue=2|pages=1085–1092}} |
||
| ⚫ | |||
''Phuwiangosaurus'' เดิมจัดให้อยู่ในกลุ่ม [[Titanosauria]] แต่งานวิจัยช่วงล่าสุดจัดให้มีตำแหน่ง[[basal (phylogenetics)|ฐาน]]ภายใน Titanosauriformes การวิเคราะห์วิวัฒนาการชาติพันธุ์ที่เสนอโดย D'Emic (2012), Mannion ''et al.'' (2013), และ Mocho ''et al.'' (2014) จัดให้ ''Phuwiangosaurus'' อยู่ใน [[Euhelopodidae]] ร่วมกับไดโนเสาร์สกุลอื่นอย่าง ''[[Euhelopus]]'' และ ''[[Tangvayosaurus]]''<ref>{{cite journal | last1 = D'Emic | first1 = M. D. | year = 2012 | title = The early evolution of titanosauriform sauropod dinosaurs | journal = Zoological Journal of the Linnean Society | volume = 166 | issue = 3| pages = 624–671 | doi=10.1111/j.1096-3642.2012.00853.x| doi-access = free | hdl = 2027.42/94293 | hdl-access = free }}</ref><ref name="Mannion2013">{{cite journal | last1 = Mannion | first1 = P. D. | last2 = Upchurch | first2 = P. | last3 = Barnes | first3 = R. N. | last4 = Mateus | first4 = O. | year = 2013 | title = Osteology of the Late Jurassic Portuguese sauropod dinosaur Lusotitan atalaiensis (Macronaria) and the evolutionary history of basal titanosauriforms | journal = Zoological Journal of the Linnean Society | volume = 168 | pages = 98–206 | doi=10.1111/zoj.12029| doi-access = free }}</ref><ref>{{cite journal | last1 = Mocho | first1 = P. | last2 = Royo-Torres | first2 = R. | last3 = Ortega | first3 = F. | year = 2014 | title = Phylogenetic reassessment of Lourinhasaurus alenquerensis, a basal Macronaria (Sauropoda) from the Upper Jurassic of Portugal | journal = Zoological Journal of the Linnean Society | volume = 170 | issue = 4| pages = 875–916 | doi = 10.1111/zoj.12113 }}</ref> การวิเคราะห์อื่น ๆ ไม่สามารถหาข้อมูลสนับสนุนการจัดกลุ่มได้<ref>{{cite journal | last1 = D'Emic | first1 = M. D. | year = 2013 | title = Revision of the sauropod dinosaurs of the Lower Cretaceous Trinity Group, southern USA, with the description of a new genus | journal = Journal of Systematic Palaeontology | volume = 11 | issue = 6| pages = 707–726 | doi=10.1080/14772019.2012.667446| s2cid = 84742205 }}</ref> เช่น การจัดให้[[paraphyly|มาจากหลายชาติพันธุ์]]ที่ฐานของ Somphospondyli<ref name="Mannion2013" /><ref>{{cite journal |last1=Zaher |first1=H. |last2=Pol |first2=D. |last3=Carvalho |first3=A.B. |last4=Nascimento |first4=P.M. |last5=Riccomini |first5=C. |last6=Larson |first6=P. |last7=Juarez-Valieri |first7=R. |last8=Pires-Domingues |first8=R. |last9=da Silva Jr |first9=N.J. |last10=de Almeida Campos |first10=D. |title=A complete skull of Early Cretaceous sauropod and the evolution of advanced titanosaurians |journal=PLOS ONE |date=2011 |volume=6 |issue=2 |page=e16663 |doi=10.1371/journal.pone.0016663 |pmid=21326881 |pmc=3034730|bibcode=2011PLoSO...616663Z |doi-access=free }}</ref> |
|||
พบกระดูก''ภูเวียงโกซอรัส สิรินธรเน'' จากหลายแหล่งในภาคตะวันออกเฉียงเหนือ โดยเฉพาะแหล่ง [[วัดสักกะวัน]] [[ภูกุ้มข้าว]] [[อำเภอสหัสขันธ์]] [[จังหวัดกาฬสินธุ์]] (ปัจจุบันเป็นที่ตั้งของ[[พิพิธภัณฑ์สิรินธร]] [[ศูนย์ศึกษาวิจัยและพิพิธภัณฑ์ไดโนเสาร์ภูกุ้มข้าว]]) ซึ่งพบโครงกระดูกอย่างน้อย 6 ตัว จำนวนมากกว่า 800 ชิ้น และแหล่ง[[ภูเวียง]] [[อำเภอเวียงเก่า]] [[จังหวัดขอนแก่น]] สถานที่พบเป็นครั้งแรก (type locality) พบกระดูกของพวกวัยเยาว์ ขนาดประมาณ 2 เมตร สูง 0.5 เมตรรวมอยู่ด้วย |
|||
==การค้นพบและตั้งชื่อ== |
|||
| ⚫ | |||
มีการค้นพบตัวอย่างชนิด ''ภูเวียงโกซอรัส สิรินธรเน'' ที่อุทยานแห่งชาติภูเวียงใน พ.ศ. 2525 และมีการขุดและเตรียมการต่อไปอีกหลายปี โดย Valérie Martin, Eric Buffetaut และวราวุธ สุธีธร อธิบายตัวอย่างชนิดนี้ให้เป็นสกุลและชนิดใหม่เป็น ''Phuwiangosaurus sirindhornae'' ใน พ.ศ. 2537 ชื่อสกุลมาจากภูเวียง บริเวณที่มีการค้นพบฟอสซิล ส่วนชื่อชนิดอุทิศให้แก่[[สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี]]สำหรับความสนพระทัยในด้านบรรพชีวินวิทยาของประเทศไทย{{sfn|Martin|Buffetaut|Suteethorn|1994|p=1089}} |
|||
==Fossil specimens== |
|||
== อ้างอิง == |
== อ้างอิง == |
||
รุ่นแก้ไขเมื่อ 14:24, 24 มกราคม 2567
| ภูเวียงโกซอรัส ช่วงเวลาที่มีชีวิตอยู่: Valanginian ตอนปลาย - Hauterivian ตอนต้น, ~133.6–132.1Ma | |
|---|---|
| |
| กระดูกต้นขา | |
การจำแนกชั้นทางวิทยาศาสตร์ 
| |
| โดเมน: | ยูแคริโอต |
| อาณาจักร: | สัตว์ |
| ไฟลัม: | สัตว์มีแกนสันหลัง |
| เคลด: | ไดโนเสาร์ |
| เคลด: | ซอริสเกีย |
| เคลด: | †Sauropodomorpha |
| เคลด: | †ซอโรพอด |
| เคลด: | †Macronaria |
| วงศ์: | †Euhelopodidae |
| สกุล: | †ภูเวียงโกซอรัส Martin, Buffetaut and Suteethorn, 1994 |
| ชนิดต้นแบบ | |
| †Phuwiangosaurus sirindhornae Martin, Buffetaut and Suteethorn, 1994 | |
ภูเวียงโกซอรัส สิรินธรเน[1] (ชื่อวิทยาศาสตร์: Phuwiangosaurus; หมายความว่า "สัตว์เลื้อยคลานยักษ์แห่งภูเวียง") เป็นสกุลของไดโนเสาร์พันธุ์ไททาโนซอร์จากยุคครีเทเชียสตอนต้น (Valanginian-Hauterivian) ในหมวดหินเสาขัว ประเทศไทย ตัวอย่างชนิด P. sirindhornae ได้รับการบรรยายลักษณะโดย Martin, Buffetaut และ Suteethorn ในข่าวประชาสัมพันธ์ พ.ศ. 2536[2] และตั้งชื่ออย่างเป็นทางการใน พ.ศ. 2537[3] กรมทรัพยากรธรณีขอพระราชทานชื่อชนิดจากสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี[1] เพื่อเฉลิมพระเกียรติพระองค์ท่านที่สนพระทัยงานในด้านธรณีวิทยา และบรรพชีวินวิทยาในประเทศไทย
Phuwiangosaurus เดิมจัดให้อยู่ในกลุ่ม Titanosauria แต่งานวิจัยช่วงล่าสุดจัดให้มีตำแหน่งฐานภายใน Titanosauriformes การวิเคราะห์วิวัฒนาการชาติพันธุ์ที่เสนอโดย D'Emic (2012), Mannion et al. (2013), และ Mocho et al. (2014) จัดให้ Phuwiangosaurus อยู่ใน Euhelopodidae ร่วมกับไดโนเสาร์สกุลอื่นอย่าง Euhelopus และ Tangvayosaurus[4][5][6] การวิเคราะห์อื่น ๆ ไม่สามารถหาข้อมูลสนับสนุนการจัดกลุ่มได้[7] เช่น การจัดให้มาจากหลายชาติพันธุ์ที่ฐานของ Somphospondyli[5][8]
การค้นพบและตั้งชื่อ
มีการค้นพบตัวอย่างชนิด ภูเวียงโกซอรัส สิรินธรเน ที่อุทยานแห่งชาติภูเวียงใน พ.ศ. 2525 และมีการขุดและเตรียมการต่อไปอีกหลายปี โดย Valérie Martin, Eric Buffetaut และวราวุธ สุธีธร อธิบายตัวอย่างชนิดนี้ให้เป็นสกุลและชนิดใหม่เป็น Phuwiangosaurus sirindhornae ใน พ.ศ. 2537 ชื่อสกุลมาจากภูเวียง บริเวณที่มีการค้นพบฟอสซิล ส่วนชื่อชนิดอุทิศให้แก่สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารีสำหรับความสนพระทัยในด้านบรรพชีวินวิทยาของประเทศไทย[9]
Fossil specimens
อ้างอิง
- ↑ 1.0 1.1 ภูเวียงโกซอรัส สิรินธรเน่
- ↑ Martin, V.; E. Buffeataut; V. Suteethorn (1993). "Jurassic sauropod dinosaurs of Thailand: a preliminary report". ใน T. Thanasutipital (บ.ก.). Proceedings of the International Symposium on Biostratigraphy of mainland Southeast Asia. Chiang Mai University. pp. 415–425.
- ↑ Martin, V.; E. Buffeataut; V. Suteethorn (1994). "A new genus of sauropod dinosaur from the Sao Khua formation (Late Jurassic or early Cretaceous) of northeastern Thailand". Comptes rendus de l'Académie des Sciences de Paris. 319 (2): 1085–1092.
- ↑ D'Emic, M. D. (2012). "The early evolution of titanosauriform sauropod dinosaurs". Zoological Journal of the Linnean Society. 166 (3): 624–671. doi:10.1111/j.1096-3642.2012.00853.x. hdl:2027.42/94293.
- ↑ 5.0 5.1 Mannion, P. D.; Upchurch, P.; Barnes, R. N.; Mateus, O. (2013). "Osteology of the Late Jurassic Portuguese sauropod dinosaur Lusotitan atalaiensis (Macronaria) and the evolutionary history of basal titanosauriforms". Zoological Journal of the Linnean Society. 168: 98–206. doi:10.1111/zoj.12029.
- ↑ Mocho, P.; Royo-Torres, R.; Ortega, F. (2014). "Phylogenetic reassessment of Lourinhasaurus alenquerensis, a basal Macronaria (Sauropoda) from the Upper Jurassic of Portugal". Zoological Journal of the Linnean Society. 170 (4): 875–916. doi:10.1111/zoj.12113.
- ↑ D'Emic, M. D. (2013). "Revision of the sauropod dinosaurs of the Lower Cretaceous Trinity Group, southern USA, with the description of a new genus". Journal of Systematic Palaeontology. 11 (6): 707–726. doi:10.1080/14772019.2012.667446. S2CID 84742205.
- ↑ Zaher, H.; Pol, D.; Carvalho, A.B.; Nascimento, P.M.; Riccomini, C.; Larson, P.; Juarez-Valieri, R.; Pires-Domingues, R.; da Silva Jr, N.J.; de Almeida Campos, D. (2011). "A complete skull of Early Cretaceous sauropod and the evolution of advanced titanosaurians". PLOS ONE. 6 (2): e16663. Bibcode:2011PLoSO...616663Z. doi:10.1371/journal.pone.0016663. PMC 3034730. PMID 21326881.
- ↑ Martin, Buffetaut & Suteethorn 1994, p. 1089.
ไดโนเสาร์และซากดึกดำบรรพ์ในประเทศไทย | ||
|---|---|---|
| ไดโนเสาร์ไทยพันธุ์กินพืช |  | |
| ไดโนเสาร์ไทยพันธุ์กินเนื้อ | ||
| พิพิธภัณฑ์ไดโนเสาร์ | ||
| แหล่งไดโนเสาร์ และซากดึกดำบรรพ์ | ||