ข้ามไปเนื้อหา

ตุมเปิง

จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี
ตุมเปิง
ตุมเปิง ข้าวทรงกรวย ล้อมด้วยอาหารอินโดนีเซียชนิดต่าง ๆ
มื้อจานหลัก
แหล่งกำเนิดอินโดนีเซีย
ภูมิภาคชวา
ผู้สร้างสรรค์อาหารชวา
อุณหภูมิเสิร์ฟร้อนหรืออุณหภูมิห้อง
ส่วนผสมหลักข้าวทรงกรวย กินกับไก่ทอด เต็มเปทอด ไข่ต้ม ไข่เจียว ปลาเค็ม และถั่วลิสง
รูปแบบอื่นtumpeng robyong, tumpeng putih, tumpeng nasi uduk, tumpeng slametan (nasi kuning)
ข้อมูลอื่นคล้ายกับบายศรีในประเทศไทย

ตุมเปิง (อินโดนีเซีย: tumpeng) เป็นอาหารประเภทข้าวที่จัดให้พูนสูงเป็นรูปกรวย โดยใช้กรวยจากใบไผ่หรือใบตองเป็นแม่พิมพ์ กินกับอาหารจานผักและเนื้อ[1] นิยมใช้ในงานเฉลิมฉลอง ข้าวที่ใช้อาจเป็นข้าวนึ่ง ข้าวมัน (นาซีอูดุก) หรือข้าวสีเหลือง (นาซีอูดุกที่เติมขมิ้น)

ประวัติ

[แก้]

ชาวชวา บาหลี และมาดูราใช้ตุมเปิงเป็นอาหารสำคัญในการฉลอง ความเชื่อเกี่ยวกับตุมเปิงเกี่ยวข้องกับลักษณะทางภูมิศาสตร์ของอินโดนีเซียโดยเฉพาะเกาะชวา ที่เป็นเกาะและมีภูเขาและภูเขาไฟอยู่ตรงกลาง โดยเชื่อว่าภูเขาเหล่านั้นเป็นที่อยู่ของบรรพบุรุษและเทพเจ้า รูปกรวยถือเป็นตัวแทนของภูเขาศักดิ์สิทธิ์

ในงานเฉลิมฉลองที่เกี่ยวกับชีวิต หลังการสวด จะตัดยอดของตุมเปิงแล้วมอบให้แก่บุคคลที่สำคัญที่สุดหรืออาวุโสที่สุดในที่นั้น จากนั้นส่วนที่เหลือจะรับประทานร่วมกัน งานฉลองประจำปีที่เกี่ยวข้องกับตุมเปิงเรียก ตุมเปองัน หลายเมืองในอินโดนีเซีย เช่น ยกยาการ์ตา จะใช้ตุมเปิงในการฉลองวันชาติของอินโดนีเซียด้วยโดยเป็นการสวดเพื่อขอความปลอดภัยและสุขสงบให้แก่ประเทศ

เครื่องเคียง

[แก้]

ข้าวที่พูนสูงเป็นรูปกรวยจะถูกล้อมรอบด้วยอาหารอินโดนีเซียชนิดต่าง ๆ เช่น อูรัป (ยำมะพร้าวกับผัก), ไก่ทอด, เอิมปัลเกอปุก (เนื้อทอดรสหวานและเผ็ด), อาบนซาปี (เนื้อหยอง), เซอมูร์ (เนื้อในซีอิ๊วหวาน), เตอรีกาจัง (ปลาร้ากับถั่วลิสง), กุ้งทอด, ไข่ต้ม, ไข่เจียวฉีก, เต็มเปทอด, มันฝรั่งทอด, ข้าวโพดทอด, ตับผัดพริก และอื่น ๆ

ในปัจจุบัน มีตุมเปิงที่เป็นอาหารมังสวิรัติ หรือกินกับอาหารทะเลย่าง อาหารสูตรพื้นเมืองนั้น จะสมดุลระหว่างเนื้อสัตว์ ผัก และอาหารทะเล ตุมเปิงของชาวชวามีความซับซ้อนเพราะส่วนประกอบของอาหารต้องสมดุลกันตามความเชื่อของชาวชวา

ความหลากหลาย

[แก้]
  • ตุมเปิงโรบียง เป็นตุมเปิงแบบของชาวชวา ใช้ในงานเฉลิมฉลองการแต่งงาน ตุมเปิงจะวางบนบากุล ซึ่งเป็นภาชนะทำจากไม้ไผ่ ด้านบนวางไข่ กะปิ หัวหอม พริกแดง
  • ตุมเปิงนูจุฮ์บูลัน เป็นตุมเปิงที่ใช้ฉลองการตั้งครรภ์ครบเดือนที่ 7 ทำด้วยข้าวขาว จะมีตุมเปิงหลักอยู่ตรงกลาง ล้อมรอบด้วยตุมเปิงขนาดเล็กอีกหกอัน
  • ตุมเปิงปุงกูร์ ใช้ในงานศพของผู้ที่ยังไม่ได้แต่งงานทั้งชายและหญิง ทำจากข้าวขาว ล้อมรอบด้วยอาหารที่ทำจากผักเท่านั้น
  • ตุมเปิงปูติฮ์ หรือตุมเปิงขาว ใช้สีขาวซึ่งหมายถึงความซื่อสัตย์ในวัฒนธรรมชวา นิยมใช้กับสิ่งศักดิ์สิทธิ์
  • ตุมเปิงนาซีกูนิง หรือตุมเปิงเหลือง ซึ่งสีเหลืองหมายถึงทองคำ คุณค่าและจิตใจสูง ใช้ในการเฉลิมฉลองที่มีความสุข รื่นเริง เช่น การเกิด หมั้น หรือแต่งงาน
  • ตุมเปิงนาซีอูดุก หรือ ตุมเปิงตาชากูรัน ใช้นาซีอูดุกที่เป็นข้างหุงกับกะทิ ใช้ในงานฉลองวันประสูตินบีมุฮัมมัด
  • ตุมเปิงเซเรโมเนียล เป็นตุมเปิงที่มีการดัดแปลงให้หลากหลาย ขึ้นกับความต้องการของเจ้าบ้าน

อื่น ๆ

[แก้]

ใน พ.ศ. 2552 ครุฑได้กลายเป็นสัญลักษณ์ใหม่ของความเป็นอินโดนีเซีย ตุมเปิงจัดเป็นอาหารของครุฑ[2] ตึกพิพิธภัณฑ์ปูร์นาบักตีเปอร์ตีวี ในสมัยซูฮาร์โต สร้างขึ้นให้มีรูปทรงแบบตุมเปิง[3]

อ้างอิง

[แก้]
  1. [1] เก็บถาวร 2009-12-30 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน, trifter.com, Tumpeng: Mountain-Like Dish to Express Gratitude, Retrieved 2009-11-30
  2. [2][ลิงก์เสีย], garudamagazine.com, Retrieved 2009-11-30
  3. [3] เก็บถาวร 2012-07-08 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน, travel.yahoo.com, Retrieved 2009-11-30

แหล่งข้อมูลอื่น

[แก้]