ไก่จุก

ไก่จุก
เพศผู้และเพศเมีย
สถานะการอนุรักษ์
ไม่มั่นคง  (IUCN 3.1)
การจำแนกชั้นทางวิทยาศาสตร์
โดเมน:	ยูแคริโอตา
อาณาจักร:	สัตว์
ไฟลัม:	สัตว์มีแกนสันหลัง
ชั้น:	สัตว์ปีก
อันดับ:	อันดับไก่
วงศ์:	วงศ์ไก่ฟ้าและนกกระทา
วงศ์ย่อย:	Rollulinae Bonnaterre, 1791
สกุล:	Rollulus (Scopoli, 1786)
สปีชีส์:	Rollulus rouloul
ชื่อทวินาม
Rollulus rouloul (Scopoli, 1786)

ไก่จุก (ชื่อวิทยาศาสตร์: Rollulus rouloul) เป็นนกในวงศ์ Phasianidae และเป็นชนิดเดียวในสกุล Rollulus

ลักษณะ

ไก่จุกมีลำตัวกลม หางสั้น ยาว 25 เซนติเมตร เพศผู้ใหญ่กว่าเพศเมียเล็กน้อย ทั้งสองเพศมีหนังสีเลือดหมูรอบดวงตา ขาแดงไม่มีเดือย

เพศผู้มีสีเขียวเหลือบด้านบน ด้านล่างเป็นสีน้ำเงินเข้ม มีแผงปีกสีน้ำตาลอ่อน หัวมีแผงหงอนยาวสีแดง กระหม่อมด้านหน้ามีสีขาวและมีขนพู่สีดำยาว เพศเมียมีขนสีเขียวถั่ว ปีกสีน้ำตาล หัวสีเทาดำและมีขนพู่สีดำยาว ปากสีดำ

พฤติกรรม

ไก่จุกมักหากินตัวเดียวหรือเป็นคู่บนพื้นดิน กินผลไม้ เมล็ดพืช และสัตว์ไม่มีกระดูกสันหลังเป็นอาหาร หากตกใจจะวิ่งหนีหรือโผบินในระยะใกล้ ๆ ได้ ไก่จุกจะทำรังบนพื้นซ่อนตัวอยู่ภายใต้กองเศษซากใบไม้ ออกไข่ห้าหรือหกใบ มีสีขาว ฟักใน 18 วัน ไก่จุกจะต่างจากไก่ทั่วไป โดยพ่อแม่จะป้อนอาหารให้ลูกจากปากสู่ปากแทนที่จะจิกกินบนพื้นแบบไก่อื่น และไก่จุกจะนอนในรังเมื่อยังเล็ก

สถานะการอนุรักษ์

อาศัยอยู่ในป่าดิบชื้นที่ลุ่มในภาคใต้ของพม่า ภาคใต้ของไทย มาเลเซีย สุมาตรา และบอร์เนียว

มีความกังวลเกี่ยวกับผลของการทำลายถิ่นที่อยู่อาศัยของนกชนิดนี้โดยเฉพาะการตัดไม้ แต่ดูเหมือนว่ามันจะค่อนข้างปรับตัวได้ดีกว่าไก่ฟ้าชนิดอื่น ๆ ในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ ไก่จุกถูกประเมินเป็นชนิดพันธุ์ใกล้ถูกคุกคามในบัญชีแดงของสหภาพเพื่อการอนุรักษ์ธรรมชาติของไซเตส

รูปภาพ

• 
  ไก่จุกเพศผู้ตัวเดียวและเพศเมียสองตัวในกรง
• 
  เพศผู้ที่สวนสัตว์โทรอนโต
• 
  เพศผู้ที่สวนสัตว์โทรอนโต ประเทศแคนาดา
• 
  เพศเมียที่พิพิธภัณฑ์สัตว์น้ำเทนเนสซี แชตทานูกา รัฐเทนเนสซี สหรัฐ
• 
  ไข่ของไก่จุก - MHNT

อ้างอิง

• Pheasants, Partridges and Grouse by Madge and McGowan, ISBN 0-7136-3966-0

แหล่งข้อมูลอื่น

• ARKive - images and movies of the Crested Wood Partridge (Rollulus rouloul)
• BirdLife Species Factsheet เก็บถาวร 2007-09-29 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
• Red Data Book
• Avicultural Data and Images