อังกาบหนู

อังกาบหนู
	Barleria pronitis ในไฮเดอราบาด ประเทศอินเดีย
การจำแนกชั้นทางวิทยาศาสตร์
อาณาจักร:	Plantae
ไม่ได้จัดลำดับ:	Angiosperms
ไม่ได้จัดลำดับ:	Eudicots
ไม่ได้จัดลำดับ:	Asterids
อันดับ:	Lamiales
วงศ์:	Acanthaceae
สกุล:	Barleria
สปีชีส์:	B. prionitis
ชื่อทวินาม
	Barleria prionitis; L.

อังกาบหนู (ชื่อวิทยาศาสตร์: Barleria prionitis)^[1] เป็นพืชในวงศ์เหงือกปลาหมอ (Acanthaceae) ที่เป็นพืชท้องถิ่นในประเทศอินเดีย เป็นพืชสมุนไพรในตำรับยาอายุรเวท น้ำคั้นจากใบใช้ป้องกันเท้าเปื่อยและแตกในฤดูมรสุม ^[2] ชาวโอรังอัซลีในรัฐเปรัก ประเทศมาเลเซีย ใช้ใบบดแล้วพอกบริเวณที่อักเสบ^[3]

อังกาบหนูมักเป็นอาศัยของหนอนของ en:Phalanta phalantha และ en:Junonia lemonias ในใบมี en:6-Hydroxyflavone ซึ่งเป็นตัวยับยั้งแบบไม่แข่งขันของcytochrome P450 2C9^[4]

1. ดอกอังกาบนำมาตากแห้งใช้ปรุงเป็นยาสมุนไพร ช่วยบำรุงธาตุในร่างกาย ช่วยเจริญธาตุไฟได้ดีมาก (ราก, ดอก)

2. รากหรือใบใช้เป็นยาลดไข้ (ราก, ใบ) ช่วยแก้หวัดด้วยการนำใบมาคั้นกิน (ใบ)

3. ช่วยขับเสมหะด้วยการใช้รากของดอกอังกาบสีเหลืองที่ตากแห้งแล้วนำมาต้มเป็นยาดื่ม (ราก)

4. ใบอังกาบหนูใช้เคี้ยวแก้อาการปวดฟันได้ (ใบ)

5. ใบใช้ผสมกับน้ำผึ้งช่วยรักษาโรคเลือดออกตามไรฟัน (ใบ)

6. น้ำคั้นจากใบใช้หยอดหู แก้หูอักเสบได้ (ใบ)

7. ช่วยป้องกันและแก้อาการท้องผูก (ใบ)

8. ช่วยแก้อาการอาหารไม่ย่อย (ราก)

9. ใช้แก้พิษงู (ใบ)

10.ช่วยรักษาโรคคัน (ใบ)

11.รากหรือใบใช้ผสมกับน้ำมะนาวช่วยรักษากลากเกลื้อน (ใบ, ราก)

12.รากใช้เป็นยาแก้ฝี (ราก)

13.ทั้ง 5 ส่วนของต้นอังกาบหนูใช้เป็นยาแก้ไข้ข้ออักเสบ (ทั้ง 5 ส่วน)

14. ช่วยแก้อัมพาต รักษาโรคปวดตามข้อ โรครูมาติซั่ม หรือใช้ทาแก้อาการปวดหลัง แก้ปวดบวม (ใบ)

15. มีคนเคยใช้อังกาบเพื่อเยียวยารักษาโรคมะเร็ง เนื้องอกในสมอง และเบาหวาน แต่ไม่มีแหล่งข้อมูลไหนที่ยืนยันว่ามันสามารถช่วยหรือมีส่วนรักษาได้จริง (ราก)

16. สารสกัดจากรากอังกาบหนูมีฤทธิ์ในการคุมกำเนิด โดยมีการทดลองในหนูเพศผู้นานติดต่อกัน 60 วัน พบว่าสามารถคุมกำเนิดได้ 100% เนื่องจากสารสกัดดังกล่าวมีฤทธิ์ในการรบกวนการสร้างสเปิร์ม ลดจำนวนสเปิร์ม และทำให้การเคลื่อนไหวของสเปิร์มลดลง โดยสารสกัดจากอังกาบหนูนั้นส่งผลต่อการสร้างสเปิร์ม ทำให้โครงสร้างและหน้าที่ของสเปิร์มผิดปกติไป (ราก)

อ้างอิง

↑ Various Indian names in Pharmacographia Indica. A history of the principal drugs of vegetable origin met with in British India, Willliam Dymock, C. J. H. Warden & David Hooper, 1893.
↑ Pharmacographia Indica. A history of the principal drugs of vegetable origin met with in British India, Willliam Dymock, C. J. H. Warden & David Hooper, 1893.
↑ Samuel, A.J.S.J., Kalusalingam, A., Chellappan, D.K., Gopinath, R., Radhamani, S., Husain, H. A., Muruganandham, V., Promwichit, P. 2010. Ethnomedical survey of plants used by the orang asli in kampong bawong, Perak, West Malaysia. Joutnal of Ethnobiology and Ethnomedicine. 6:5
↑ Medicinal plants. Chemistry and properties, Dr. M. Daniel, 2005.