ไมเตรยี
ไมเตรยึ (สันสกฤต: मैत्रेयी; maitreyī; "ผู้เปี่ยมปัญญา"[1]) เป็นนักปรัชญาฮินดูผู้มีชีวิตอยู่ระหว่างยุคพระเวทตอนปลายในอินเดียโบราณ ปรากฏชื่อของไมเตรยีใน พฤหทารัณยกอุปนิษัท[2] ว่าเป็นหนึ่งในสองภรรยาของยัญนวัลกยา เข้าใจว่าเธอมีชีวิตอยู่ในช่วง 800 ปีก่อนคิสต์กาล ในขณะที่ในมหากาพย์ มหาภารตะ และ คฤหยสูตร ระบุว่าไมเตรยีเป็นนักปรัชญาอัทไวตะซึ่งเป็นพรหมจารีย์ นอกจากนี้ยังปรากฏชื่อเธอในวรรณกรรมสันสกฤตว่าเป็น พรหมวทินี ในปัจจุบันเธอได้รับการยอมรับเป็นสัญลักษณ์ของสตรีที่มีปัญญามาก
ใน พฤหทารัณยกอุปนิษัท ระบุว่าไมเตรยีเป็นภรรยาผู้ทรงภูมิของยัญนวัลกยา ส่วนภรรยาอีกคนคือ กัตยยานี (Katyayani) เป็นแม่บ้าน[3] ใน ฤคเวท มีบทสวดราวสิบบทที่เกี่ยวข้องกับไมเตรยี[4] ใน พฤหทารัณยกอุปนิษัท มีบทสนทนาตอนหนึ่งระหว่างเธอกับสามีเกี่ยวกับแนวคิดเรื่องอาตมัน ซึ่งเป็นที่รู้จักในชื่อ บทสนทนาไมเตรยี-ยัญวัลกยา (Maitreyi-Yajnavalkya dialogue) ระบุว่าความรักขับเคลื่อนโดยจิตวิญญาณของบุคคล, พูดคุยเรื่องธรรมชาติของอาตมันและพรหมัน ไปจนถึงความเป็นหนึ่งเดียวกัน อันเป็นแนวคิดหลักกลางของปรัชญาสายอัทไวตา[5][6] บทสนทนาดังกล่าวปรากฏในคัมภีร์ฮินดูจำนวนหนึ่ง ชิ้นเก่าแก่ที่สุดอยู่ในตอน 2.4 และ 4.5 ของ พฤหทารัณยกอุปนิษัท หนึ่งในอุปนิษัทที่สำคัญและเก่าแก่ที่สถด อายุราว 700 ปีก่อนคริสตกาล[7][8] นอกจากนี้ยังปรากฏในคัมภีร์ของสายมัธยันทินาศักตะ และ กานวาศักตะ ถึงแม้ทั้งคู่จะมีลักษณะทางวรรณกรรมที่ต่างอย่างสิ้นเชิง แต่ยังคงมีแนวคิดทางปรัชญาเช่นเดิมอยู่[9]
อ้างอิง
[แก้]- ↑ Staal 2008, p. 3.
- ↑ Olivelle 2008, p. 140.
- ↑ Pechilis 2004, pp. 11–15.
- ↑ Devika Rangachari (2011). Swami Vivekananda: A Man with a Vision. Penguin Books. p. 139. ISBN 978-81-8475-563-3.
- ↑ Hino 1991, pp. 94–95.
- ↑ Brereton 2006, pp. 323–345.
- ↑ Marvelly 2011, p. 43.
- ↑ Hume 1967, pp. 98–102, 146–48.
- ↑ Brereton 2006, pp. 323–45.
บรรณานุกรม
[แก้]- Ahuja, M. L. (2011). Women in Indian Mythology. New Delhi: Rupa & Co. ISBN 978-81-291-1825-7.
- Bowen, Paul (1998). Themes and issues in Hinduism. Cassell. ISBN 978-0-304-33850-4.
- Brereton, Joel P. (2006). "The Composition of the Maitreyī Dialogue in the Brhadāraṇyaka Upaniṣad". Journal of the American Oriental Society. 126 (3): 323–345. JSTOR 20064512.
- Candrakīrti; Lang, Karen C., transl. (2003). Four Illusions: Candrakīrti's Advice for Travelers on the Bodhisattva Path. New York, N.Y.: Oxford University Press. ISBN 978-0-19-515112-1.
- Deussen, Paul (2010). Sixty Upanishads of the Veda. Motilal Banarsidass. ISBN 978-81-208-1468-4.
- Doniger, Wendy (2010) [First published 2009]. The Hindus: An Alternative History. Oxford University Press. ISBN 978-0-19-959334-7.
- Geaves, Ron (2009). Encyclopedia of Hinduism (Editors: Denise Cush, Catherine Robinson, Michael York). Routledge. ISBN 978-0-415-55623-1.
- Hino, Shoun (1991). Suresvara's Vartika On Yajnavalkya'S-Maitreyi Dialogue (2nd ed.). Motilal Banarsidass. ISBN 978-81-208-0729-7.
- Hume, Robert (1967). Brihadaranyaka Upanishad. (Translator), Oxford University Press.
- Majumdar, Ramesh Chandra (1977). Ancient India (8th ed.). Delhi: Motilal Banarsidass Publishers. ISBN 978-81-208-0436-4.
- Marvelly, Paula (2011). Women of Wisdom. Oxford: Osprey Publishing. ISBN 978-1-78028-367-8.
- Olivelle, Patrick (2008). Upanishads. Oxford University Press. ISBN 978-0-19-954025-9.
- Pechilis, Karen (2004). The Graceful Guru: Hindu Female Gurus in India and the United States. Oxford University Press. ISBN 978-0-19-514537-3.
- Staal, Frits (2008). Discovering the Vedas: Origins, Mantras, Rituals, Insights. Penguin Books India. ISBN 978-0-14-309986-4.
- Weyer, Robert Van De (2013). 366 Readings From Hinduism. Jaico Publishing House. ISBN 978-81-7992-070-1.
แหล่งข้อมูอื่น
[แก้]- Maitreyi-Yajnavalkya Dialogue, 1st set Brihadaranyaka Upanishad 2.4, Max Muller (Translator)
- Maitreyi-Yajnavalkya Dialogue, 2nd set Brihadaranyaka Upanishad 4.5, Max Muller (Translator)
- The conversation of Yajnavalkya and Maitreyi on the absolute self, 1st set, Swami Krishnananda (Translator)
