สิทธิพิเศษถอนเงิน
| สิทธิพิเศษถอนเงิน | |
|---|---|
| ISO 4217 | |
| รหัส | XDR |
| หมายเลข | 960 |
| การตั้งชื่อ | |
| สัญลักษณ์ | SDR |
| ข้อมูลการใช้ | |
| วันที่แนะนำ | 1969 |
| ผู้ใช้ | IMF |
| การประเมินค่า | |
| ผูกค่ากับ |  ดอลลาร์สหรัฐ ยูโร เหรินหมินปี้ เยน ปอนด์สเตอร์ลิง |
| ผูกค่าโดย |  ปอนด์ซีเรีย |
สิทธิพิเศษถอนเงิน (อังกฤษ: special drawing rights, ย่อ: XDR หรือ SDR) เป็นสินทรัพย์ทุนสำรองเงินตราระหว่างประเทศเพิ่มที่กองทุนการเงินระหว่างประเทศ (IMF) นิยามและรักษาไว้ มูลค่าของสิทธิฯ ขึ้นอยู่กับตะกร้าเงินตราระหว่างประเทศสำคัญที่ IMF ทบทวนทุกห้าปี[1] ตามการทบทวนซึ่งจัดทำเมื่อวันที่ 30 พฤศจิกายน 2558 ตะกร้า XDR ประกอบด้วยเงินตราห้าสกุลดังนี้ ดอลลาร์สหรัฐ ($) 41.73%, ยูโร (€) 30.93%, ปอนด์สเตอร์ลิง (£) 8.09%, เยนญี่ปุ่น (¥) 8.33% และล่าสุดคือ หยวนจีน (¥) 10.92%[2][3] น้ำหนักที่ให้กับเงินตราแต่ละสกุลในตะกร้า XDR ปรับเพื่อให้คิดความโดดเด่นปัจจุบันของเงินตรานั้น ๆ ในแง่การค้าระหว่างประเทศและทุนสำรองแลกเปลี่ยนระหว่างประเทศประจำชาติต่าง ๆ[2]
XDR มิใช่เงินตราโดยสภาพ แต่แทนเงินตราที่ประเทศสมาชิก IMF ถือซึ่งสามารถแลกเปลี่ยนได้ เนื่องจาก XDR สามารถแลกเปลี่ยนเป็นเงินตราห้าสกุลข้างต้นเท่านั้น XDR แท้จริงจึงแทนการอ้างสิทธิ์โดยศักยะต่อทุนสำรองเงินตราระหว่างประเทศที่มิใช่ทองคำของประเทศสมาชิก IMF ซึ่งปกติถือในรูปเงินตราเหล่านี้
XDR สร้างขึ้นในปี 2512 เพื่อเสริมการขาดแคลนสินทรัพย์ทุนสำรองเงินตราระหว่างประเทศที่ต้องการ กล่าวคือ ทองคำและดอลลาร์สหรัฐ[4] สิทธิพิเศษถอนเงินแสดงด้วยรหัสเงินตรา XDR ตาม ISO 4217[5]
IMF เป็นผู้จัดสรร XDR ให้แก่ประเทศต่าง ๆ[4] โดยภาคเอกชนไม่มีสิทธิใช้หรือถือครอง[6] ในเดือนสิงหาคม 2552 มีจำนวน XDR อยู่ประมาณ 21,400 ล้านหน่วย ระหว่างวิกฤตการณ์การเงินโลก พ.ศ. 2552 มีการจัดสรร XDR เพิ่มอีก 182,600 ล้าน XDR เพื่อ "ให้สภาพคล่องแก่ระบบเศรษฐกิจโลกและส่งเสริมทุนสำรองอย่างเป็นทางการของประเทศสมาชิก" ต่อมาเนื่องจากผลกระทบจากโควิด-19 นักเศรษฐศาสตร์และรัฐมนตรีการคลังของหลายประเทศยากจน ร้องขอประเทศสมาชิกให้จัดสรรเพิ่มอีกเป็นมูลค่า 4 ล้านล้านดอลลาร์สหรัฐเพื่อช่วยในการฟื้นตัว ในเดือนมีนาคม ค.ศ. 2021 กลุ่มประเทศ G24 และประเทศอื่นตกลงกันที่จะเสนอให้จัดสรร XDR เพิ่มอีกในมูลค่า 5 แสนล้านดอลลาร์สหรัฐ
ประวัติ[แก้]
สิทธิพิเศษถอนเงินถูกสร้างขึ้นโดยกองทุนการเงินระหว่างประเทศ (IMF) ในปี ค.ศ. 1969 โดยเดิมตั้งใจให้เป็นสินทรัพย์ทุนสำรองเงินตราระหว่างประเทศภายใต้ระบบเบรตตันวูดส์[7] โดยกำหนดอัตราแลกเปลี่ยนไว้ที่ 1 XDR เท่ากับ 1 ดอลลาร์สหรัฐ ซึ่งเท่ากับทอง 0.888671 กรัม หลังจากการล่มสลายของระบบในต้นยุค 1970s SDR สำคัญน้อยลง[8] และบทบาทหลักกลายเป็นหน่วยวัดหน่วยวัดมูลค่า (unit of account) ตั้งแต่ ค.ศ. 1972[9]
IMF เองก็เรียกบทบาทในปัจจุบันของ XDR ว่า ไม่สำคัญ โดยประเทศที่พัฒนาแล้วซึ่งถือ XDR เป็นจำนวนมากไม่น่าจะใช้ประโยชน์ใดๆ[10] ผู้ใช้หลักของ XDR น่าจะเป็นประเทศกำลังพัฒนาซึ่งมองเป็น "วงเงินราคาถูก"[11]
หนึ่งในเหตุผลที่ XDR ไม่ได้ถูกใช้งานในฐานะของทุนสำรองระหว่างประเทศอย่างแพร่หลายก็เพราะ XDR ต้องถูกแปลงเป็นสกุลเงินก่อนจึงจะใช้ได้[6] และเนื่องจากภาคเอกชนไม่ได้เป็นผู้ถือ[6] XDR ผู้ถือของ XDR มีได้แค่ประเทศสมาชิก, ตัว IMF เอง และองค์กรอีกจำนวนหนึ่งที่ได้รับการอนุญาตโดย IMF[12] ทำให้การใช้งานหลักของทุนสำรองระหว่างประเทศอย่าง การแทรกแซงตลาด การเสริมสภาพคล่อง หรือการควบคุมอัตราแลกเปลี่ยนเพื่อให้เป็นประโยชน์ต่อการส่งออก ไม่สามารถทำได้โดยตรงผ่าน XDR[13] ด้วยเหตุนี้ IMF จึงเรียก XDR ว่า "สินทรัพย์ทุนสำรองที่ไม่สมบูรณ์"[14]
อีกเหตุผลหนึ่งก็คือจำนวนของ XDR ยังน้อยเกินไป ณ ค.ศ. 2011 XDR เป็นสัดส่วนเพียง 4% ของทุนสำรองเงินตราระหว่างประเทศทั่วโลก[15] ซึ่งทุนสำรองเงินตราระหว่างประเทศที่ดีจำเป็นจำต้องมีสภาพคล่องที่เพียงพ แต่เนื่องจากประมาณของ XDR ที่น้อย จึงอาจถูกมองว่าเป็นสินทรัพย์ขาดสภาพคล่อง IMF กล่าวว่าการเพิ่มจำนวนของ XDR อย่างเป็นทางการเป็นเงื่อนไขที่ต้องทำก่อนที่จะทำให้ XDR มีบทบาทที่มากขึ้นในฐานะของสินทรัพย์ทุนสำรองทางเลือก[15]
อ้างอิง[แก้]
- ↑ IMF Executive Board Completes the 2015 Review of SDR Valuation, IMF Press Release No. 15/543, December 1, 2015
- ↑ 2.0 2.1 Currency Amounts in New Special Drawing Rights (SDR) Basket, IMF Update December 30, 2010
- ↑ "IMF's Executive Board Completes Review of SDR Basket, Includes Chinese Renminbi, Press Release No. 15/540, November 30, 2015". International Monetary Fund.
- ↑ 4.0 4.1 "Factsheet: Special Drawing Rights (XDRs)". International Monetary Fund. March 31, 2011. สืบค้นเมื่อ June 18, 2011.
- ↑ "Table A.1 (E): Currency and funds codes list" (MS Excel file). SIX Interbank Clearing Ltd, the ISO 4217 Maintenance Agency.
- ↑ 6.0 6.1 6.2 Williamson 2009, p. 5
- ↑ "Special drawing right (SDR) - factsheet". www.imf.org. International monetary fund. สืบค้นเมื่อ 30 October 2018.
- ↑ Fred Bergsten (December 10, 2007). "How to solve the problem of the dollar". Financial Times. Missing or empty
|url=(help) - ↑ Williamson 2009, p. 2
- ↑ Williamson 2009, p. 1
- ↑ McKinnon, Ronald (Spring 2009), "Reconsidering XDRs", Harvard International Review, p. 7, สืบค้นเมื่อ June 19, 2011[ลิงก์เสีย]
- ↑ Annual report: 2000 : making the global economy work for all. International Monetary Fund. 2000. p. 74. ISBN 9781557759511.
- ↑ "Enhancing International Monetary Stability" 2011, p. 7
- ↑ "Enhancing International Monetary Stability" 2011, p. 4
- ↑ 15.0 15.1 "Enhancing International Monetary Stability" 2011, p. 6
งานที่อ้างถึง[แก้]
- Strategy, Policy, and Review Department (January 7, 2011). Enhancing International Monetary Stability: A Role for the XDR? (PDF). International Monetary Fund. p. 1. สืบค้นเมื่อ June 19, 2011.CS1 maint: multiple names: authors list (link)
- Financial Organization and Operations of the IMF: Pamphlet No. 45 (PDF) (6th ed.). International Monetary Fund. January 7, 2011.
- Williamson, John (June 2009). "Policy Brief: Drawing Rights" (PDF). The Peterson Institute for International Economics. คลังข้อมูลเก่า เก็บจาก แหล่งเดิม (PDF) เมื่อ 2010-06-22. สืบค้นเมื่อ 2010-07-04.