วัดเจ้าปราบ

วัดเจ้าปราบ
ที่ตั้ง	ตำบลประตูชัย อำเภอพระนครศรีอยุธยา จังหวัดพระนครศรีอยุธยา
ประเภท	วัดร้าง
ส่วนหนึ่งของสารานุกรมพระพุทธศาสนา

วัดเจ้าปราบ เป็นวัดร้างตั้งอยู่ในเขตสวนสมเด็จพระศรีนครินทร์ ตั้งอยู่ริมถนนอู่ทอง ในตำบลประตูชัย อำเภอพระนครศรีอยุธยา จังหวัดพระนครศรีอยุธยา

ไม่ปรากฏหลักฐานเอกสารเกี่ยวกับประวัติการสร้าง สันนิษฐานว่าน่าจะเป็นวัดที่มีความสำคัญวัดหนึ่ง เนื่องจากปรากฏข้อความในหนังสือลัทธิธรรมเนียมต่าง ๆ ภาคที่ 19 ซึ่งอธิบายถึงตำราแบบธรรมเนียมในราชสำนักครั้งกรุงศรีอยุธยา ตอนตำราหน้าที่ตำรวจ ซึ่งมีหน้าที่เตรียมการเสด็จไปในสถานที่ต่าง ๆ ตามพระประสงค์ โดยกล่าวถึงวัดเจ้าปราบว่า "ถ้าเสด็จไปทอดพระเนตรการวัดวาอารามในกรุงนอกกรุง ถ้าในกรุง ดุจหนึ่งไปวัดเจ้าปราบนั้น (ทรง) พระเสลี่ยงไป"

คำว่า "เจ้าปราบ" สุจิตต์ วงษ์เทศสันนิษฐานว่า น่าจะหมายถึงเจ้านายที่เกี่ยวข้องการปราบปรามทั้งภายในและภายนอกพระนคร วัดเจ้าปราบยังปรากฏรายละเอียดของการขึ้นทะเบียนในการกำหนดจำนวนโบราณสถานระดับชาติ ประกาศในราชกิจจานุเบกษา เล่ม 60 ตอนที่ 39 ลงวันที่ 20 กรกฎาคม พ.ศ. 2486 หน้า 2350

โบราณสถานภายในวัดประกอบด้วยเจดีย์ประธานทรงกลมบนชุดฐาน 8 เหลี่ยม ซึ่งเป็นแบบที่นิยมสร้างกันในสมัยอยุธยาตอนต้น มีอุโบสถ เจดีย์ราย และมณฑปจัตุรมุข ซึ่งปรากฏร่องรอยว่าได้รับการบูรณะปฏิสังขรณ์ครั้งใหญ่ในสมัยอยุธยาตอนปลาย นอกจากนั้นยังมีคลังดีบุก ตั้งอยู่นอกกำแพงวัดด้านตะวันออก