ข้ามไปเนื้อหา

มอม (สัตว์)

จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี
ตัวมอมที่หน้าวิหาร ด้านหลังองค์พระธาตุ วัดพระธาตุดอยสุเทพ จังหวัดเชียงใหม่

มอม เป็นสัตว์ในจินตนาการอย่างหนึ่ง สัตว์หิมพานต์ชนิดหนึ่ง รูปร่างคล้ายราชสีห์ มักปั้นเพื่อใช้ประดับสถานที่ มักปรากฏอยู่ในลักษณะของงานประติมากรรมประดับตามวัดทางภาคเหนือตอนบนเท่านั้น โดยเฉพาะวัดในจังหวัดเชียงใหม่[1]

ลักษณะ

[แก้]

รูปร่างคล้ายราชสีห์ ในทางศิลปะล้านนานั้นช่างปั้นบางครั้งก็ปั้นให้ดูคล้ายตุ๊กแก กิ้งก่า หรือค่าง ลักษณะของศิลปะนั้นได้รับอิทธิพลจากจีน ส่วนในศิลปะลาวและอีสานนั้น เชื่อว่า มอมเป็นสิงห์จำพวกหนึ่ง ช่างนิยมปั้นให้มีลักษณะคล้ายสิงห์ลำตัวยาวประดับราวบันได หรือปั้นคล้ายสุนัขขนาดใหญ่มีแผงคอและแผงหลัง และชาวอีสานถือว่ามอมเป็นสัตว์มงคลที่ปรากฏอยู่ในลายสักร่างกายของคนสมัยโบราณด้วย

จากภาพ เป็นผลงานปั้นปูนสด ของช่างชื่อ นายอดุลย์ (ธัญ) อินทะศักดิ์ เป็นชาวจังหวัดเชียงใหม่ อ.สารภี ปัจจุบันเสียชีวิตแล้วและมีผู้สืบสานงานปั้นลักษณะนี้ในปัจจุบัน 2 คน คือ ลูกสาวและลูกชาย

ความเชื่อ

[แก้]

มอมเป็นสัตว์ที่มีฤทธิ์และอาคมเหนือมนุษย์แต่ไม่สามารถอยู่ในบรรลุได้ ทำให้ถูกสร้างเป็นปฏิมากรรมเฝ้าศาสนสถานเหมือนปฏิมากรรมอื่นๆ เพื่อสื่อให้เห็นความยึดติดที่ทำให้เพียงแต่อยู่ตามเทวสถาน ไม่สามารถบรรลุได้

อ้างอิง

[แก้]
  1. โชติกา นุ่นชู. "ความหมายของ "ตัวมอม" สัตว์ในจินตนาการ สู่ตำนานอันศักดิ์สิทธิ์แห่งล้านนา". ศิลปวัฒนธรรม. {{cite web}}: no-break space character ใน |title= ที่ตำแหน่ง 21 (help)