วันอนุรักษ์มรดกไทย

วันอนุรักษ์มรดกไทย ตรงกับวันที่ 2 เมษายนของทุกปี ซึ่งตรงกับวันคล้ายวันพระราชสมภพของสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ในฐานะมีพระมหากรุณาธิคุณอย่างใหญ่หลวงในงานด้านศิลปวัฒนธรรมของชาติ

ประวัติ

คณะกรรมการอำนวยการวันอนุรักษ์มรดกไทย ได้มีมติเห็นชอบคำจำกัดความคำว่ามรดกไทย คือ "มรดกทางวัฒนธรรมที่แสดงออกถึงสัญลักษณ์ของความเป็นชาติ ซึ่งได้แก่ โบราณวัตถุ ศิลปวัตถุ โบราณสถาน วรรณกรรม ศิลปหัตถกรรม นาฏศิลป์และดนตรี ตลอดจนถึงการดำเนินชีวิตและคุณค่าประเพณีต่างๆ อันเป็นผลผลิตร่วมกันของผู้คนในผืนแผ่นดินในช่วงระยะเวลาที่ผ่านมา"

คณะรัฐมนตรีซึ่งมี ฯพณฯ พลเอกเปรม ติณสูลานนท์ เป็นนายกรัฐมนตรี ได้มีมติเมื่อวันที่ 26 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2528 ประกาศให้วันที่ 2 เมษายนของทุกปี ซึ่งเป็นวันคล้ายวันพระราชสมภพของสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี เป็น "วันอนุรักษ์มรดกไทย" ทั้งนี้ เพื่อรณรงค์สร้างความเข้าใจ ความสำนึกรัก และหวงแหนในมรดกทางศิลปวัฒนธรรมของชาติ รวมทั้งให้ประชาชนได้เข้ามามีส่วนร่วมในการพิทักษ์รักษามรดกทางวัฒนธรรมอันเป็นเอกลักษณ์ของชาติให้มากยิ่งขึ้น รวมทั้งกิจกรรมเนื่องในวันอนุรักษ์มรดกไทย เพื่อน้อมเกล้าฯ ถวายเป็นราชสักการะแด่สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ ในฐานะมีพระมหากรุณาธิคุณอย่างใหญ่หลวงในงานด้านศิลปวัฒนธรรมของชาติตลอดมา โดยแต่งตั้งคณะกรรมการอำนวยการวันอนุรักษ์มรดกไทย เป็นผู้รับผิดชอบดำเนินการโดยมี ฯพณฯ พลเอกเปรม ติณสูลานนท์ นายกรัฐมนตรีเป็นประธานกรรมการฯ อธิบดีกรมศิลปากรเป็นกรรมการและเลขานุการ พร้อมผู้ทรงคุณวุฒิจากส่วนราชการ รัฐวิสาหกิจและเอกชนรวม 28 คน เมื่อวันที่ 23 กรกฎาคม พ.ศ. 2532 ได้มีการจัดตั้งกองทุนอนุรักษ์มรดกไทยขึ้นทุกจังหวัดทั่วประเทศ เพื่อเปิดโอกาสให้ประชาชนทั้งหลายได้มีโอกาสเข้ามามีส่วนร่วมในการอนุรักษ์มรดกทางวัฒนธรรมไทย เนื่องจากงบประมาณของรัฐมีไม่เพียงพอ

วัตถุประสงค์ของการจัดงานวันอนุรักษ์มรดกไทย

1. เพื่อรณรงค์ให้ประชาชนได้ตระหนักถึงความสำคัญและเห็นคุณค่ามรดกทางศิลปวัฒนธรรมของชาติ
2. เพื่อรณรงค์ให้มีการสงวนรักษามรดกทางศิลปวัฒนธรรมของชาติอย่างถูกวิธี
3. เพื่อส่งเสริมสนับสนุนให้ประชาชนและภาคเอกชนได้มีความรู้สึกร่วมในความเป็นเจ้าของโบราณสถาน โบราณวัตถุและร่วมรับผิดชอบดูแลทะนุบำรุงรักษาได้เป็นมรดกไทยประจำถิ่น
4. เพื่อพัฒนาอุตสาหกรรมการท่องเที่ยวในท้องถิ่น
5. เพื่อลดอัตราการสูญเสีย และการถูกทำลายของโบราณสถานโบราณวัตถุให้น้อยลง
6. เพื่อสกัดกั้นอิทธิพลของวัฒนธรรมต่างชาติ ซึ่งมีผลให้วัฒนธรรมไทยเบี่ยงเบนเปลี่ยนทิศทางไป

วันอนุรักษ์มรดกไทยในปฏิทินสุริยคติ

ปี	วันที่	วันที่	วันที่
ปีชวด	24 พฤศจิกายน พ.ศ. 2539	12 พฤศจิกายน พ.ศ. 2551	31 ตุลาคม พ.ศ. 2563
ปีฉลู	14 พฤศจิกายน พ.ศ. 2540	2 พฤศจิกายน พ.ศ. 2552	19 พฤศจิกายน พ.ศ. 2564
ปีขาล	3 พฤศจิกายน พ.ศ. 2541	21 พฤศจิกายน พ.ศ. 2553	8 พฤศจิกายน พ.ศ. 2565
ปีเถาะ	22 พฤศจิกายน พ.ศ. 2542	10 พฤศจิกายน พ.ศ. 2554	27 พฤศจิกายน พ.ศ. 2566
ปีมะโรง	11 พฤศจิกายน พ.ศ. 2543	28 พฤศจิกายน พ.ศ. 2555	15 พฤศจิกายน พ.ศ. 2567
ปีมะเส็ง	31 ตุลาคม พ.ศ. 2544	17 พฤศจิกายน พ.ศ. 2556	5 พฤศจิกายน พ.ศ. 2568
ปีมะเมีย	19 พฤศจิกายน พ.ศ. 2545	6 พฤศจิกายน พ.ศ. 2557	???
ปีมะแม	8 พฤศจิกายน พ.ศ. 2546	25 พฤศจิกายน พ.ศ. 2558	???
ปีวอก	26 พฤศจิกายน พ.ศ. 2547	14 พฤศจิกายน พ.ศ. 2559	???
ปีระกา	16 พฤศจิกายน พ.ศ. 2548	3 พฤศจิกายน พ.ศ. 2560	???
ปีจอ	5 พฤศจิกายน พ.ศ. 2549	22 พฤศจิกายน พ.ศ. 2561	???
ปีกุน	24 พฤศจิกายน พ.ศ. 2550	11 พฤศจิกายน พ.ศ. 2562	???